Nazokat haligacha o'ziga kelolmas, akasining nega qaytib kelgani uni o'ylantirardi. "Shuncha yil deganda bir o'zi qaytibdi. Qaytib ketarmikin yana? Albatta, qaytadi! Dinidan chiqibdi-ku?! Unda nega keldi?" Nazokat shu hil o'ylar bilan xontaxta yoniga o'tirdi. Ortida Enaxon aya ham kirib kelinining ro'parasiga joylashdi.
- Bolam... Tinchlikmi? Juda o'ychansiz...
- Haa... Oyijon sizga bir gapni aytishim kerak.
- Xoʻp gapiring bolam. Jon qulog'im bilan eshitaman.
- Akam... Halegi... Akam dindan chiqibdilar.
Enaxon aya bir seskanib ketdi. Ko'zlarini katta-katta ochganicha keliniga havotirli qaradi.
- Astagʻfirulloh! Bu qanday gap bo'ldi tag'in? Astagʻfirulloh... Shunaqasi ham bo'larkanmi?!
Nazokat piq-piq yig'ladi. Uning ko'zidan oqqan achchiq yoshlari yuzini ho'l qildi. Qaynonasiga akasining qilgan barcha ishlarini bir-bir so'zlab berdi. Enaxon aya kelinini diqqat bilan tinglardi. Tinglagani sari hayrati ortar, baʼzan jahli chiqib qoshlarini chimirib olardi.
- Shunaqa gaplar oyijon... Akam bir bemehr, toshbag'r insonga aylandi. O'sha yoqqa borib bir dinsiz, kofir megajinga ilakishtiyu bizni unutdi.
Nazokat ko'z yoshlarini asta artdi.
- O'sha yoqlarda qolib ketsa bo'asmidi?! Nega keldi o'zi?!
Enaxon aya kelinini yupatgan bo'ldi.
- Qizim siqilavermang. Alloh barchaga ikki yo'lni beradi. Iymon yoʻli va kufr yo'li. Ikki yoʻldan qaysi birini tanlash kishining ixtiyoriga topshirilgan, bolam. Akbar akayiz kufr yo'lini tanlabdi. Bu uning o'z xohishi. Alloh hisob-kitob vaqti yetganida albatta hammani adolat bilan sarhisob qiladi.
- Shunday oyijon... Bu yoʻlni o'zi tanladi... Hozir uyg'onsa nega kelganini so'rayman. Keyin uydan chiqarib yuboraman. Menga bunday aka kerakmas. Ketsin o'sha xotinini oldiga!
Nazokatning ko'z yoshlari tingan edi. Soatga qaradi. 10 yarim...
* * *
Vaqt har narsaga malham deydilar... Balki shundaydir, lekin xotiralarchi, ular unutilmaydiku?! Ming bor xohlasak ham ularni ongimizdan chiqarib yuborolmaymiz-ku?! Ular o'zidan iz qoldiradi. Baʼzilari chandiqdek, baʼzilari esa qontalash yaradek...
Nazokat dadasining barcha marakalarida turdi. Yig'layverib ado bo'ldi. Onasi Hamida opaning ham ancha qaddi bukilib qoldi. Bir xonada ayollar qora kiyimlar kiyganicha indamaygina o'tirishibdi. Nazokat onasining yoniga cho'kkaladi. Ko'ngil soʻrab keluvchilar ham ancha kamayib qoldi. Muslim akaning vafot etganiga ham 2 oydan oshdi. Akbardan esa na xat bor, na xabar... O'zi ham kelmaydi. Hamida opa baribir ona ekan! O'g'lini kutdi. Kuni bo'yi darvozadan ko'zini uzmadi. Ko'ngil so'rab kelguvchi yigitlarning ovozini eshitgan zahoti yugirib chiqdi. Hayolida o'g'li kelgandek tuyulardi. Bechora ona! Yakka-yu yolg'iz jonidan bo'lgan jigarporasini bir umrga yo'qotdi. Bu bola juda bemehr chiqdi... Nahot farzand shunday bo'lsa?!
Nazokat onasining ahvolini payqadi. Sekin yoniga bordi.
- Oyi... Akam kelmaydiganga o'xshaydi. Hadeb siqilavermang. Menga sog'lig'iz muhim, jon oyijon! Kasal bo'lib qolasiz-ku?!
Hamida opa qiziga qaradi. Muzlagan titroq qo'llari bilan qizining sochini, yuzlarini siladi.
- Baribir ona ekanman! Onani yaratmasin ekan, bolam! Akbarimni juda sog'indim. Endi kimga suyanay... Bir o'zim qoldim...
- Nega bir o'zingiz bo'lasiz, oyi? Menchi?! Men bolangiz emasmanmi?!
- Sen birovning hasmisan bolam...
Hamida opa qizini quchoqladi. Yuzlariga yuzini bosdi.
- Doim ham yonimda bo'lolmaysan-ku?...
- Yoʻq men doim yonizda bo'laman! Biz bilan ketasiz! Oyijonim rosa yaxshi ayollar, hammamiz birga yashaymiz...
Hamida opa qizining mehribonligidan suyunib ketdi. Ko'zi yoshga to'lganicha jilmaydi.
- Rahmat qizim! Boringga shukr! Lekin... Sen bilan ketolmayman. Bilaman Enaxon opam juda yaxshi ayollar, kuyovim ham bamani yigit. Bu gapni kuni kecha kuyovim Sanjarbek ham aytgan edi... Men sizga o'g'il bo'laman degandi... Lekin bolam... Ketolmayman. Ilojim yoʻq.
- Bolam... Tinchlikmi? Juda o'ychansiz...
- Haa... Oyijon sizga bir gapni aytishim kerak.
- Xoʻp gapiring bolam. Jon qulog'im bilan eshitaman.
- Akam... Halegi... Akam dindan chiqibdilar.
Enaxon aya bir seskanib ketdi. Ko'zlarini katta-katta ochganicha keliniga havotirli qaradi.
- Astagʻfirulloh! Bu qanday gap bo'ldi tag'in? Astagʻfirulloh... Shunaqasi ham bo'larkanmi?!
Nazokat piq-piq yig'ladi. Uning ko'zidan oqqan achchiq yoshlari yuzini ho'l qildi. Qaynonasiga akasining qilgan barcha ishlarini bir-bir so'zlab berdi. Enaxon aya kelinini diqqat bilan tinglardi. Tinglagani sari hayrati ortar, baʼzan jahli chiqib qoshlarini chimirib olardi.
- Shunaqa gaplar oyijon... Akam bir bemehr, toshbag'r insonga aylandi. O'sha yoqqa borib bir dinsiz, kofir megajinga ilakishtiyu bizni unutdi.
Nazokat ko'z yoshlarini asta artdi.
- O'sha yoqlarda qolib ketsa bo'asmidi?! Nega keldi o'zi?!
Enaxon aya kelinini yupatgan bo'ldi.
- Qizim siqilavermang. Alloh barchaga ikki yo'lni beradi. Iymon yoʻli va kufr yo'li. Ikki yoʻldan qaysi birini tanlash kishining ixtiyoriga topshirilgan, bolam. Akbar akayiz kufr yo'lini tanlabdi. Bu uning o'z xohishi. Alloh hisob-kitob vaqti yetganida albatta hammani adolat bilan sarhisob qiladi.
- Shunday oyijon... Bu yoʻlni o'zi tanladi... Hozir uyg'onsa nega kelganini so'rayman. Keyin uydan chiqarib yuboraman. Menga bunday aka kerakmas. Ketsin o'sha xotinini oldiga!
Nazokatning ko'z yoshlari tingan edi. Soatga qaradi. 10 yarim...
* * *
Vaqt har narsaga malham deydilar... Balki shundaydir, lekin xotiralarchi, ular unutilmaydiku?! Ming bor xohlasak ham ularni ongimizdan chiqarib yuborolmaymiz-ku?! Ular o'zidan iz qoldiradi. Baʼzilari chandiqdek, baʼzilari esa qontalash yaradek...
Nazokat dadasining barcha marakalarida turdi. Yig'layverib ado bo'ldi. Onasi Hamida opaning ham ancha qaddi bukilib qoldi. Bir xonada ayollar qora kiyimlar kiyganicha indamaygina o'tirishibdi. Nazokat onasining yoniga cho'kkaladi. Ko'ngil soʻrab keluvchilar ham ancha kamayib qoldi. Muslim akaning vafot etganiga ham 2 oydan oshdi. Akbardan esa na xat bor, na xabar... O'zi ham kelmaydi. Hamida opa baribir ona ekan! O'g'lini kutdi. Kuni bo'yi darvozadan ko'zini uzmadi. Ko'ngil so'rab kelguvchi yigitlarning ovozini eshitgan zahoti yugirib chiqdi. Hayolida o'g'li kelgandek tuyulardi. Bechora ona! Yakka-yu yolg'iz jonidan bo'lgan jigarporasini bir umrga yo'qotdi. Bu bola juda bemehr chiqdi... Nahot farzand shunday bo'lsa?!
Nazokat onasining ahvolini payqadi. Sekin yoniga bordi.
- Oyi... Akam kelmaydiganga o'xshaydi. Hadeb siqilavermang. Menga sog'lig'iz muhim, jon oyijon! Kasal bo'lib qolasiz-ku?!
Hamida opa qiziga qaradi. Muzlagan titroq qo'llari bilan qizining sochini, yuzlarini siladi.
- Baribir ona ekanman! Onani yaratmasin ekan, bolam! Akbarimni juda sog'indim. Endi kimga suyanay... Bir o'zim qoldim...
- Nega bir o'zingiz bo'lasiz, oyi? Menchi?! Men bolangiz emasmanmi?!
- Sen birovning hasmisan bolam...
Hamida opa qizini quchoqladi. Yuzlariga yuzini bosdi.
- Doim ham yonimda bo'lolmaysan-ku?...
- Yoʻq men doim yonizda bo'laman! Biz bilan ketasiz! Oyijonim rosa yaxshi ayollar, hammamiz birga yashaymiz...
Hamida opa qizining mehribonligidan suyunib ketdi. Ko'zi yoshga to'lganicha jilmaydi.
- Rahmat qizim! Boringga shukr! Lekin... Sen bilan ketolmayman. Bilaman Enaxon opam juda yaxshi ayollar, kuyovim ham bamani yigit. Bu gapni kuni kecha kuyovim Sanjarbek ham aytgan edi... Men sizga o'g'il bo'laman degandi... Lekin bolam... Ketolmayman. Ilojim yoʻq.