GRAND TA'LIM

Дунё ва халқлар

🌏Покистон ҳақида айрим маълумотлар

Покистон, тўлиқ номи Покистон Ислом Республикаси. Жанубий Осиёдаги давлат. Мамлакат суверен давлат сифатида Ҳиндистон Британияси ҳудудларининг бўлиниши натижасида 1947 йилда ташкил топган. Эрон, Афғонистон, Хитой ва Ҳиндистон билан чегарадош.

Давлат бошқаруви шакли: Федератив аралаш республика.

Президенти Асиф Али Зардорий
Бош вазир: Шаҳбоз Шариф

Расмий тили: урду ва инглиз.
Дини: Исломнинг суннийлик йўналиши.
Пойтахти: Исломобод.
Йирик шаҳарлари: Карачи, Лаҳор, Файсалобод, Ҳайдаробод.
Пул бирлиги: Покистон рупияси.
Аҳолиси: 242 729 188 киши. (2025 йилга кўра)

Аҳоли сони бўйича Покистон дунёда 5-ўринда туради. Мамлакат БМТ, Миллатлар Лигаси, Жаҳон савдо ташкилоти ва ШҲТ аъзоси ҳисобланади.

Ушбу мамлакатда энг кенг тарқалган спорт турларидан бири – крикет ҳисобланади. Покистоннинг крикет бўйича терма жамоаси дунёдаги энг кучли жамоалардан бири бўлиб, 1992 йилда Жаҳон Кубогини олишга мушарраф бўлган.

Покистон аграр- индустриал республика, асосан, қишлоқ хўжалиги, чорвачилик ва тўқимачилик ривожланган.

Бобур Аҳмад.

​Буюк сиймолар

📚14 - феврал - шоир ва давлат арбоби Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг таваллудига 542 йил тўлди

Мирзо Бобур - ўзбек мумтоз адабиётининг йирик вакили бўлиб, буюк шоир, тарихчи, давлат арбоби, истеъдодли саркардадир.
Бобур кенг дунёқараш ва мукаммал ақл-заковати билан Ҳиндистонда Бобурийлар сулоласига асос солиб, бу мамлакат тарихида давлат арбоби сифатида номи қолган бўлса, сержило ўзбек тилида ёзилган “Бобурнома” асри билан жаҳоннинг машҳур тарихнавис олимлари қаторидан ҳам жой олгандир.
Бобур асос солган сулола тарихда энг йирик сулолалардан бири бўлиб, унинг авлодлари 350 йилдан ортиқ Ҳиндистонга ҳукмронлик қилади.

Ҳар кимки вафо қилса, вафо топқусидир,
Ҳар кимки жафо қилса, жафо топқусидир.
Яхши киши кўрмағай ёмонлиғ ҳаргиз
Ҳар кимки ёмон бўлса, жазо топқусидир.

Бобур ҳукмронлиги даврида Ҳиндистон гуллаб-яшнайди. Адабиёт, санъат, шаҳарсозлик ривожланади. Унинг ўғиллари ва авлодлари даврида Ҳиндистон қудратли мамлакатлардан бирига айланди. Бобурнинг авлодлари бобосининг бунёдкорлик ишларини муносиб давом эттиришади.

У 1483 йилнинг 14 февралида Андижонда, Фарғона улусининг хокими Умаршайх Мирзо оиласида туғилган. Ўтмиш адабиёт ва тарих, мусиқа ва санъатдан яхши хабардор бўлган, диний таълимотга чин ихлос қўйган Бобур ҳар доим олиму фозиллар даврасида бўлди, хусусан ижод аҳлига, касбу ҳунар соҳибларига самимий эҳтиром кўргазиб ҳомийлик қилди, уларни моддий ва маънавий рағбатлантириб турган.

Бобур табиатан ижодкор эди. Йигитлик йилларидан бошлаб то умрининг охиригача самарали ижодий иш билан шуғулланди, ҳар қандай шароит ва вазиятларда ҳам ижоддан тўхтамади, натижада, ҳар жиҳатдан муҳим бой илмий ва адабий мерос қолдирди.

Бобур ижодида, хусусан, шеъриятида киндик қони тўкилган она юртини қўмсаш, унинг тупроғига талпиниш, ғариблик азобларидан ўтли ҳасрат, ёру диёр соғинчи ва висол илинжи, тақдир зарбалари ва турмуш уқубатлари бадиий таҳлил этилади.

Ҳозирда унинг 119 ғазали, бир масну шеъри, 209 рубоийси, 10 дан opтик туюқ ва қитъалари, 50 дан ортиқ муаммо ва 60 дан зиёд фардлари аниқланган. Девони таркибида умумий ҳажми 270 байтдан иборат 8 маснавий ҳам ўрин олган.

«Хатти Бобурий» деб аталган рисоласида араб алифбосини туркий тиллар, хусусан, ўзбек тили нуқтаи назаридан бирмунча соддалаштириб беришга ҳаракат қилган. У, тажриба сифатида «Хатти Бобурий» алифбосида Қуръони Каримни кўчирган. Бобурнинг аруз вазни ва қофия масалаларига бағишланган «Муфассал» номли асари ҳам бўлганлиги маълум, бироқ бу асар бизгача етиб келмаган.

Афғонистон ва Ҳиндистон ўтган йилларида Бобур шеъриятида Ватан туйғуси, Ватан соғинчи, унга қайтиш умиди ҳамиша олдинги ўринда турган:

Толеъ йўқки жонимға балолиғ бўлди,
Ҳар ишниким, айладим хатолиғ бўлди,
Ўз ерни қўйиб Ҳинд сори юзландим,
Ёраб, нетайин, не юз қаролиғ бўлди.

Бобур миллий боғи мажмуасида «Бобур ва жаҳон маданияти» музейи, шоирнинг рамзий қабр-мақбараси бунёд этилган. Андижондаги марказий кўчалардан бирига, шунингдек Тошкентдаги истироҳат боғи ва кўчага номи берилиб, Ўзбекистон Фанлар академиясининг Бобур номидаги медали ҳам таъсис этилган.

Бобур 47 ёшида ўзи асос солган салтанат Аграда вафот этди ва ўша ерда дафн этилди. Кейинчалик васиятига мувофиқ, хоки Кобулга келтирилиб, ўзи бунёд эттирган «Боғи Бобур»га қўйилган. Андижон шаҳрида Бобур номида университет, театр, кутубхона, миллий боғ бор.

Бобур Аҳмад.

@grandtalim
@yangiasruniversiteti