Grammar Notes

📖Dars #98 Otlarda birlik va ko'plik II qism (Singular and Plural nouns)

✳️ Ingliz tilida har doim koʻplikda qoʻllaniladigan otlar (ba'zi darslikdarda mazkur otlar sanalmaydigan ot sifatida ham ko'rsatilgan) mavjud boʻlib, ular juft qismdan iborat predmetlardir (trousers/jeans/scissors/pyjames/glasses etc.). Bu otlar gapda qoʻllanganda koʻplikdagi fe’l va koʻplikdagi olmoshni talab qiladi.
🔸These trousers don't fit me .
🔸Where are my scissors ? I can't find them.

⚠️ Eslatma: Yuqoridagi otlar oldidan a pair of... (bir juft) soʻzini qoʻllashimiz mumkin. Bunday holatda ular birlikdagi otlar sifatida qoʻllaniladi va gapda birlikdagi fe’l hamda olmoshlar qoʻllanadi.
▪️These/those + doim koʻplikda qoʻllanuvchi ot + are/do
▪️A/this + pair of + doim koʻplikda qoʻllanuvchi ot + is/does
🔸These jeans don’t fit me
🔸This pair of jeans doesn’t fit me.

✳️ Quyidagi otlar ingliz tilida faqat koʻplikdagi otlar hisoblanadi va koʻplikdagi fe'l bilan qoʻllaniladi.
▫️belongings ▫️clothes ▫️congratulations ▫️earnings ▫️goods ▫️manners ▫️particulars ▫️riches ▫️▫️surroundings ▫️savings ▫️thanks ▫️proceeds ▫️police ▫️cattle ▫️cast
🔸Most of the goods produced in this factory are exported.
🔸All their belongings have been destroyed.
🔸The police are investigating the case.
🔸My earnings aren't high but at least they are regular.

✳️ Quyidagi otlar esa -s qoʻshimchasi bilan tugasa ham, birlikdagi otlar hisoblanadi va birlikdagi fe'llar bilan qoʻllanishi lozim.
▫️news ▫️economics ▫️linguistics ▫️mathemathics ▫️phonetics ▫️politics ▫️statistics ▫️physics ▫️gymnastics ▫️athletics ▫️measles ▫️mumps
🔸Mathemathics is not the most popular school subject.
🔸Athletics is good for you .
🔸No news is good news.

✳️ Quyidagi otlar esa bitta predmetni nazarda tutganda birlikdagi fe'l bilan, koʻp predmetlarni nazarda tutganda koʻplikdagi fe'l bilan shaklan oʻzgamasdan qoʻllaniladi.
▫️means ▫️species ▫️series ▫️crossroads ▫️headquarters ▫️works (zavod)
🔸This crossroads is dangerous.
🔸These crossroads are dangerous.
🔸The bicycle is an excellent means of transport.
🔸Our company's headquarters is in London.
🔸There are thousands of species of bird on earth.

✳️ people soʻzi odamlar ma'nosida -s qoʻshmasdan ham koʻplikdagi ot hisoblanadi.
🔸Many people don't like flying.
⚠️ people soʻzi xalq,millat ma'nosida ham koʻplikda, ham birlikda qoʻllanishi mumkin. Koʻplikda -s qoʻshimchasi qoʻshiladi.
🔸The peoples of the Arab World have a common language.

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA

⚡️⚡️ Hurmatli ustozlar, 2025-yil birinchi yarmida bo'lib o'tadigan attestatsiya sinovlariga tayyorgarlik kurslarini boshlayapmiz.
✅ Kurs 16-yanvardan boshlanadi va ikki oy davom etadi.
✅ Darslar haftada 3 marta o'tkaziladi.
✅ Har yakshanba sifatli mocklar o'tkaziladi+audio tahlil beriladi.
✅ Darslar davomida attestatsiya formati bo'yicha va belgilangan manbalardan foydalangan holda o'tiladi.
✅Pedagogika va kasb standarti bo'yicha ham alohida darslar bo'ladi.

❗️ 70 foizlik ustamaga birgalikda harakat qilamiz.
❗️ Kursga bir marta to'lov qilinadi. Kurs uchun 250 ming so'm. Attestatsiyagacha birga tayyorlanamiz.

➡️ Kursga a'zo bo'lish uchun @grammarnotesadmin ga yozing.

⚡️8 minutdan keyin darsimiz boshlanadi

4️⃣4️⃣4️⃣ 12-yanvar Yakshanba kuni soat 20:00da Grammarway 4 darsligi asosida 17-darsimiz bo'lib o'tadi.
#grammarway4

📋 Mavzu: Modal verbs (davomi)

👇 Kanalda oldin bo'lib o'tgan darslarga havolalar:

📍 Lesson 1 video darsiga havola
📍 Lesson 2 video darsiga havola
📍 Lesson 3 video darsiga havola
📍 Lesson 4 video darsiga havola
📍 Lesson 5 video darsiga havola
📍 Lesson 6 video darsiga havola
📍 Lesson 7 video darsiga havola
📍 Lesson 8 video darsiga havola
📍 Lesson 9 video darsiga havola
📍 Lesson 10 video darsiga havola
📍 Lesson 11 video darsiga havola
📍 Lesson 12 video darsiga havola
📍 Lesson 13 video darsiga havola
📍 Lesson 14 video darsiga havola
📍 Lesson 15 video darsiga havola
📍 Lesson 16 video darsiga havola


📋 Grammarway 3 darsligining to'liq 37 ta video darslarga havola shu yerda.

👏 Kanal asoschisiga minnatdorlik bildirish uchun shu yerga bosing.

📖Dars #97 Otlarda birlik va ko'plik (Singular and Plural nouns)

✳️ Ingliz tilida otlarning birlik va koʻplik shakllari mavjud bo'lib, birlikdagi ot (singular noun) bitta shaxs yoki buyumni ifodalaydi. Birlikdagi sanaladigan ot oldidan bir yoki biror bir ma’nosida a/an noaniq artikli ishlatiladi. Koʻplikdagi ot (plural noun) ikki va undan ortiq shaxs yoki buyumni ifodalaydi.

✳️Otlarning koʻplik shakli bir necha yoʻllar orqali hosil qilinadi:
1️⃣ Umumiy qoidaga ko'ra otlarning koʻplik shakli otga -s/es qoʻshimchasini qoʻshish bilan yasaladi. Bunda birlikdagi ot oldidan keluvchi a/an noaniq artikli tushib qoladi.
▫️a book ➡️ two books
▫️a bus ➡️ some buses

2️⃣ Agar ot y harfi bilan tugagan va undan oldingi harf unli harf (a, o, u, e, i) boʻlsa, bunday otlarning koʻplik shakli ham -s qoʻshimchasini qoʻshish orqali yasaladi.
▫️a boy ➡️ two boys
▫️a key ➡️ two keys
▫️a way ➡️ two ways
▫️a day ➡️ some days

⚠️ Agar ot y harfi bilan tugab, undan oldin undosh harf kelgan boʻlsa, y harfi i harfiga oʻzgaradi va keyin –es qoʻshimchasi qoʻshilad ▪️undosh harf + y ➡️ i + es:
▫️ a lady ➡️ two ladies
▫️a copy ➡️ two copies
▫️a secretary ➡️ two secretaries

3️⃣ sh/ -ch/ -ss/ -x/ -o/ -s harflari bilan tugagan otlarning koʻplik shakli ularga –es qoʻshimchasini qoʻshish bilan yasaladi.
▫️a dish ➡️ two dishes
▫️a dress ➡️ two dresses
▫️a tomato ➡️ two tomatoes
▫️a watch ➡️ two watches
▫️a box ➡️ two boxes
▫️a bus ➡️ two buses

⚠️ Ammo ingliz tiliga yunon va lotin tilidan kirib kelgan photo/piano/disco etc. soʻzlarining koʻplik shakli umumiy qoidaga koʻra yasaladi.
▫️a photo ➡️ two photos
▫️a piano ➡️ two pianos
▫️a video ➡️ two videos
▫️a disco ➡️ two discos
▫️a studio ➡️ two studios
▫️a kilo ➡️ two kilos

4️⃣ Agar ot -f/ -fe harflari bilan tugagan boʻlsa, koʻplik shaklida -s qoʻshilganda koʻrinishi -ves ga oʻzgaradi.
▫️ a shelf ➡️ two shelves
▫️a knife ➡️ two knives
▫️a loaf ➡️ two loaves
▫️a thief ➡️ two thieves

⚠️ Ammo quyidagi otlarning koʻplik shakli umumiy qoidaga koʻra yasaladi.
▫️ a chief ➡️ two chiefs
▫️a roof ➡️ roofs
▫️a safe ➡️ two safes
▫️a handkerchief ➡️ handkerchiefs

5️⃣ Ba’zi otlarning koʻplik shakli qoʻshimcha qoʻshilmasdan oʻzakda oʻzgarish roʻy berishi bilan yasaladi:
▫️ a man ➡️ two men
▫️a woman ➡️ two women
▫️a child ➡️ two children
▫️an ox ➡️ some oxen
▫️a foot ➡️ two feet
▫️a goose ➡️ two geese
▫️a mouse ➡️ some mice
▫️a tooth ➡️ two teeth

6️⃣ Ba'zi otlarning koʻplik va birlik shakllari bir xil:
▫️ a deer ➡️ some deer
▫️a sheep ➡️ some sheep
▫️a fish ➡️ some fish
▫️an aircaft ➡️ some aircraft
▫️a fruit ➡️ some fruit
▫️a salmon ➡️ some salmon

7️⃣ Qoʻshma otlarning koʻplik shakli ikkinchi otga koʻplik qoʻshimchasini qoʻshish bilan yasaladi.
▫️a toothbrush ➡️ some toothbrushes
▫️ a schoolboy ➡️ some schoolboys

⚠️ Chiziqcha bilan yoziladigan qoʻshma otlarda koʻplik shakli quyidagicha hosil boʻladi:
▫️ a custom-house two custom-houses
▫️a man-of-war ➡️ two men-of-war
▫️a hotel-keeper ➡️ two hotel-keepers
▫️a mother-in-law ➡️ mothers-in-law

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA

📖Dars #96 -ing clauses

✳️ Ingliz tilida bir necha gaplar qatnashgan qoʻshma gaplarda gapning hokim (asosiy) va ergash (ikkinchi darajali) qismlarini ajratib koʻrsatish uchun clause atamasi qoʻllaniladi.

✳️ Hokim gap - main clause, ergash gap - subordinate clause deb ataladi. Ergash gaplar hokim gapsiz hech qanday ma'no anglatmaydi, lekin hokim gap bilan qoʻllanilganda hokim gapda ifodalangan ish-harakatning mazmunini toʻldirib, sababini, paytini, tarzini bildirib keladi. Biz oʻrganmoqchi boʻlgan mazkur mavzuda fe’lning -ing shakli orqali ifodalangan ergash gapning (ing clause) oʻziga xosliklari koʻrib chiqiladi. O’zbek tiliga ravishdosh deb tarjima qilsak to’g’ri bo’ladi.

✳️ -ing clause gapni ixchamlashtirish, ega bir shaxs boʻlganida uni qayta takrorlamaslik uchun qoʻllaniladi. Misol uchun quyidagi vaziyatni koʻrib chiqamiz:
🔸Feeling tired, I went to bed early. (Charchab, men erta uxlashga yotdim.)
Bu misolda Feeling tired - -ing clause, I went to bed early - main clause hisoblanadi. Bu gapda -ing clause hokim gapda ifodalangan ish-harakatning sababini bildirib kelmoqda.

✳️ -ing clause hokim gap va -ing clauseda ish-harakat bajaruvchisi bitta shaxs boʻlgan qoʻllanish holatlarini koʻrib chiqamiz:
1️⃣ agar ikkita ish harakat bir vaqtda davom etib turgan boʻlsa:
🔸She was sitting in an armchair reading a book. (U kresloda kitob oqib oʻtirgan edi.)

2️⃣ oʻtgan zamonda bir ish-harakat davom etib turganida boshqa ish-harakat sodir boʻib oʻtsa, davomiy ish harakat uchun -ing clause qoʻllaniladi.
🔸Jim hurt his arm playing tennis. (Jim tennis oʻynayotib qoʻlini jarohatladi.)

3️⃣ when/while bog'lovchilari bilan ham qulaylik uchun -ing clause qoʻllanilishi mumkin.
🔸Be careful when/while crossing the street. (Koʻchadan oʻtayotganda ehtiyot boʻl.)

✳️ Agar ikkita ish-harakatdan birinchisi tugallanib, keyin ikkinchisi sodir boʻlganini bildirmoqchi boʻlsak gap boshida having + V3 (ed) bilan boshlanadigan -ing clause qoʻllanishimiz lozim.
🔸Having finished our work, we went home. (Ishimizni tugatib, biz uyga ketdik.)
🔸Having found a hotel, we looked for somewhere to have dinner. (Mehmonxona topib, biz kechki ovqat uchun biror joy qidirdik.)

✳️Yuqoridagi qurilma majhul nisbatda having been+V3(ed) shaklida qoʻllaniladi.
🔸Having been warned about the bandits, he left his valuables at home. (Qaroqchilardan ogohlantirilgandan keyin u qimmatli buyumlarini uyda qoldirdi.)
🔸Having been bitten twice, the postman refused to deliver our letters unless we chained our dog up.

⚠️ Agar ikkita ketma-ket ish-harakat orasida juda qisqa oraliq boʻlsa, birinchi ish-harakat uchun oddiy -ing clause qoʻllashimiz kerak.
🔸Taking a key out of his pocket, he opened the door. (Choʻntagidan kalitni olib, u eshikni ochdi.)

✳️Boshqa holatlarda gap boshida kelgan -ing clause hokim gapdagi ish-harakatning sababini bildirib keladi.
🔸Being unemployed, he is often short of money. (Ishsiz boʻlgani tufayli u tez-tez puldan qiynalib qoladi...sabab)
🔸Not knowing what to do, she resigned to shoplifting. (Nima qilishni bilmasdan u doʻkonlardan narsalarni oʻg'irlay boshladi...sabab)
🔸Feeling tired, I went to bed early. (Charchaganimdan men uxlashga erta yotdim...sabab)

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA

⚡️⚡️ Hurmatli ustozlar, 2025-yil birinchi yarmida bo'lib o'tadigan attestatsiya sinovlariga tayyorgarlik kurslarini boshlayapmiz.
✅ Kurs 16-yanvardan boshlanadi va ikki oy davom etadi.
✅ Darslar haftada 3 marta o'tkaziladi.
✅ Har yakshanba sifatli mocklar o'tkaziladi+audio tahlil beriladi.
✅ Darslar davomida attestatsiya formati bo'yicha va belgilangan manbalardan foydalangan holda o'tiladi.
✅Pedagogika va kasb standarti bo'yicha ham alohida darslar bo'ladi.

❗️ 70 foizlik ustamaga birgalikda harakat qilamiz.
❗️ Kursga bir marta to'lov qilinadi. Kurs uchun 250 ming so'm. Attestatsiyagacha birga tayyorlanamiz.

➡️ Kursga a'zo bo'lish uchun @grammarnotesadmin ga yozing.

📖 Dars #95 Absolute participle construction (Mustaqil sifatdoshli birikma)

✳️ Bugungi darsda Absolute Participle Construction - mustaqil sifatdoshli qurilma haqida ma'lumot berib o'taman.

1️⃣ Demak, mustaqil sifatdoshli qurilmada Participle I (hozirgi zamon sifatdoshi - playing, working, standing, being) va Participle II (o'tgan zamon sifatdoshi - loaded, considered, finished) ishtirok etishi mumkin.
🔸 The professor being ill, the lecture was put off.
🔸 The signal given, the train started.

2️⃣ Mustaqil sifatdoshli qurilma deyilishiga sabab, mazkur qurilmada ishlatilgan ot yoki olmosh, keyingi asosiy gapdan mustaqil bo'ladi, sifatdoshli birikmadagi ot va asosiy gapdagi ega bir xil bo'lmaydi.
🔸The work finished we went home.
🔸 It being Sunday, the library was closed.

3️⃣ Mustaqil sifatdoshli birikmalar o'zbek tiliga murakkab hol sifatida tarjima qilinadi va ular payt, sabab, shart va boshqa holatlarni bildirib kelishi kelishi mumkin.
🔸This duty completed, he had a leave. (payt)
🔸It being now pretty late, we went home. (sabab)
🔸Weather permitting, we′ll start tomorrow. (shart)
🔸Any moving object is able to do the work, the quantity of kinetic energy depending on its mass and velocity. (holat, sharoit)

4️⃣ Mazkur qurilmalarda 'having+V3 (ed)' shaklidagi qurilmalar ham uchraydi.
🔸The sun having risen, they continued their way.
🔸My sister having lost the key, we couldn’t enter the house.

5️⃣ Mazkur qurilmalarda ot o'rnida 'there' va 'it' olmoshi ham ko'p ishlatiladi.
🔸There being a severe storm at sea, the steamer couldn't leave port.
🔸It being Sunday, the library was closed.

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA

📖Dars #94 Participle I and Participle II (hozirgi va o'tgan zamon sifatdoshlarining qo'llanishi)

✳️ Avvalgi darslarda fe'lning otga xoslangan shakli (otga o'xshab ishlatiladigan shakli) bo'lgan gerundiy va infinitivlarni ko'rib chiqqan edik. Mazkur darsda esa fe'lning sifatga xoslangan shakli (sifatga o'xshab ishlatiladigan shakli) bo'lgan sifatdoshni (participle) ko'rib chiqamiz.

✳️ Sifatdosh deb predmetning yoki shaxsning belgisini bildiradigan fe'l shakliga aytiladi. Masalan: the rising sun - koʻtarilayotgan quyosh, a broken glass - singan stakan birikmalaridagi rising va broken so'zlari sifatdoshlar hisoblanadi va otlar (quyosh va stakan) so'zlarining belgisini bildirib kelmoqda.
🔸A broken glass was lying on the table. (Stol ustda singan stakan yotardi)
🔸The first rays of the rising sun lit up the top of the hill. (Ko'tarilayotgan quyoshning ilk nurlari tepalik cho'qqisini yoritdi)

✳️ Ingliz tilida odatda sifatdoshning ikkita shakli qoʻllaniladi.

1️⃣Participle I - hozirgi zamon sifatdoshi, ya'ni -ing qoʻshimchasi bilan tugaydigan sifatdoshlar: dancing, talking, running, joining. Oʻzbek tiliga bu sifatdoshlar -a(y)digan, -yotgan qoʻshimchalari bilan tarjima qilinadi va aniq nisbatda qoʻllaniladi.
🔸the dancing girl - raqshga tushayotgan qiz
🔸a road joining the two villages - ikkita qishloqni bog'lab turadigan, bog'laydigan yoʻl

2️⃣ Participle II - oʻtgan zamon sifatdoshi, ya'ni -ed qoʻshimchali yoki fe'lning III shakliga ega sifatdoshlar: produced, made, broken, invited. Oʻzbek tiliga bu sifatdoshlar -ilgan, -ingan qoʻshimchalari bilan tarjima qilinadi va majhul nisbatda qoʻllaniladi.
🔸goods produced at this factory - bu fabrikada ishlab chiqarilgan (chiqarilayotgan) mahsulotlar
🔸people invited to the party - ziyofatga taklif qilingan odamlar

✳️ Sifatdoshlar oʻzlari izohlab kelgan soʻzlardan oldin yoki keyin kelishlari mumkin. Otdan keyin kelgan sifatdoshlar sifatdoshli birikmalar tarzida qoʻllaniladi.
🔸The first rays of the rising sun lit up the top of the hill. (koʻtarilayotgan quyosh, oddiy sifatdosh, aniq nisbatda)
🔸The broken arm was examined by the doctor. (singan qoʻl, oddiy sifatdosh, majhul nisbatda)
🔸The room facing the garden is much more comfortable than this one. (bog'ga qarab turgan xona, sifatdoshli birikma, aniq nisbatda)
🔸The goods produced at this factory are exported. (bu zavodda ishlab chiqarilgan mahsulotlar, sifatdoshli birikma, majhul nisbatda)

✳️ Yuqoridagi gaplarda gap egasi va kesimi moslashuviga e'tibor berish lozim, chunki sifatdoshli birikmalar gap egasi va kesimi orasida joylashadi. Masalan quyidagi gapda:
🔸The girl looking at you is Tom's sister. (Bu yerda gapning egasi - the girl, sifatdoshli birikma - looking at you boʻlib gapning egasiga mos ravishda is fe'li qoʻllanilgan)
🔸The goods produced at this factory are exported. (Bu yerda gapning egasi - the goods, sifatdoshli birikma - produced at this factory boʻlib, gapning egasiga mos ravishda are yordamchi fe'li qoʻllanilgan)

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA

⚡️⚡️ Hurmatli ustozlar, 2025-yil birinchi yarmida bo'lib o'tadigan attestatsiya sinovlariga tayyorgarlik kurslarini boshlayapmiz.
✅ Kurs 15-yanvardan boshlanadi va ikki oy davom etadi.
✅ Darslar haftada 3 marta o'tkaziladi.
✅ Har yakshanba sifatli mocklar o'tkaziladi+audio tahlil beriladi.
✅ Darslar davomida attestatsiya formati bo'yicha va belgilangan manbalardan foydalangan holda o'tiladi.
✅Pedagogika va kasb standarti bo'yicha ham alohida darslar bo'ladi.

❗️ 70 foizlik ustamaga birgalikda harakat qilamiz.
❗️ Kursga bir marta to'lov qilinadi. Kurs uchun 250 ming so'm. Attestatsiyagacha birga tayyorlanamiz.

➡️ Kursga a'zo bo'lish uchun @grammarnotesadmin ga yozing.

📖Dars #93 see sb do sth and see sb doing sth

✳️ Ingliz tilida biror shaxsning bajargan yoki bajarayotgan ish-harakatlarini tasvirlash uchun qoʻllaniladigan fe'llar guruhi mavjud. Bu fe'llar orasida eng koʻp qoʻllanadigani to see - koʻrmoq fe'lidir. Masalan, men koʻchada ketayotib, Tomning mashinasiga oʻtirib, haydab ketganini koʻrdim.
🔸I saw Tom. (Men Tomni koʻrdim) ➡️ He got into his car and drove away. (U mashinasiga oʻtirdi va haydab ketdi)

💡Yuqoridagi misolda ikkita gapni birlashtirib, bitta gap sifatida yozish mumkin.
🔸I saw Tom get into his car and drive away. (Men Tomni mashinaga oʻtirib, uni haydab ketganini koʻrdim.)

1️⃣ Demak, agar birovning biror ish qilganini koʻrsak, quyidagi qurilma yordamida tugallangan ish- harakat tasvirlanadi.
▪️to see somebody do something
🔸Did you see anyone go out? (Birovning chiqqanini koʻrdingmi?)
✅Yuqoridagi qurilmada to see fe'lidan keyin toʻldiruvchi+bare infinitive (go/drive/break etc.) qoʻllaniladi.

✳️ Majhul nisbatda esa toʻldiruvchi ega oʻrniga chiqqani uchun to+infinitive qoʻllashimiz kerak boʻladi.
🔸They were seen to go out.

2️⃣ Agar birovning biror ish qilayotganini koʻrsak, ya'ni ish-harakat oʻsha paytda davom etib turgan boʻlsa, toʻldiruvchidan keyin gerundiy qoʻllashimiz kerak boʻladi.
▪️to see somebody doing something
🔸I saw Tom waiting for the bus. (Men Tomning avtobus kutayotganini koʻrdim)

✳️Majhul nisbatda esa gap quyidagicha boʻladi:
🔸 They were last seen playing football.

✳️ Xulosa qiladigan boʻlsak, yuqoridagi qurilmalarda:
1️⃣ ish-harakat tugallangan boʻlsa, toʻldiruvchidan keyin bare infinitive qoʻllaniladi:
🔸Did you see the accident happen? (Avariya sodir boʻlganini koʻrdingmi?...avariya boʻlib oʻtgan.)
2️⃣ ish-harakat davom etib turgan boʻlsa, toʻldiruvchidan keyin gerundiy qoʻllaniladi:
🔸Did you see him driving fast? (Uni tez haydab kelayotganini koʻrdingmi?...tez haydab kelayotgan boʻlgan.)

✳️ Ba'zan yuqoridagi qurilmalarning orasida juda kam farq boʻladi, bu holat, ayniqsa, Present Perfect Simple (Hozirgi tugallangan) zamonida boʻlishsiz gaplarda koʻrinadi.
🔸I have never seen her dance. (Men uni raqsga tushganini koʻrmaganman.)
🔸I have never seen her dancing. (Men uni raqsga tushayotganini koʻrmaganman.)

✳️ Yuqoridagi qurilmada to see fe'lidan tashqari yana bir necha fe'llar qoʻllana oladi:
▫️notice▫️look at▫️watch ▫️observe ▫️feel▫️listen to*▫️hear ▫️smell* ▫️find* ▫️discover* ▫️catch* ▫️leave* ▫️keep*
🔸I didn't notice you come in. (Sizning kirib kelganingizni sezmadim.)
🔸Liz suddenly felt something touch her on the shoulder.
🔸Did you notice anyone go out?
🔸I could hear it raining.
🔸Listen to the birds singing!
🔸Can you smell something being cooked? (Biror narsa pishirilayotganini hidini sezdingizmi?)
🔸I found Sue in my room reading my letters.

✳️ Yuqorida yulduzcha bilan ajratilgan fe'llar oʻzidan keyin faqat toʻldiruvchi+gerundiy shaklida qoʻllaniladi. Qolgan fe'llar esa mazmuniga koʻra har ikkala qurilmada qoʻllanilishi mumkin.

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA

📖Dars #92 Adjective + to infinitive (Sifat+to infinitiv)

✳️ Ingliz tilida umumiy qoidaga koʻra sifatlardan keyin to+infinitive qoʻllaniladi. Quyidagi misollarni koʻrib chiqamiz.
🔸 It is difficult to understand him. (Uni tushunish qiyin)
✅ Bu gapni ixchamlashtirish ham mumkin. Bu vaziyatda him olmoshi ega oʻrniga he tarzida chiqadi.
🔸He is difficult to understand.

✳️ Yuqoridagi qurilmalar bir xil ma'noga ega ekanligini koʻrdik. Boshqa koʻpchilik sifatlar ham ayni tarzda qoʻllaniladi.
▫️ difficult ▫️interesting ▫️easy ▫️impossible ▫️possible ▫️hard ▫️safe ▫️cheap ▫️pleasant ▫️exciting ▫️nice ▫️dangerous
🔸It is impossible to read your writing. (Sizning xatingizni oʻqish imkonsiz.)
▫️Your writing is impossible to read. (Sizning xatingizni oʻqish imkonsiz.)
🔸I like being with Jill. It is interesting to talk to her.
▫️I like being with Jill. She is interesting to talk to.

⚠️ Bu yerda alohida e'tibor beriladigan jihat, him/her olmoshi ega o'rniga chiqqanda uni yana gap oxirida qo'llamaslik lozim.
❌ He is difficult to understand him.
❌ I like being with Jill. She is interesting to talk to her.

✳️ Mazkur qurilmada sifat va infinitiv orasida ot ham qoʻllanishi mumkin.
🔸This is a very difficult question to answer.

✳️ Ba'zan biz birovlarning qilgan ishiga oʻzimizcha baho berishimiz , ya'ni birovning qilgan ishi yaxshi, yomon, ahmoqlik va hk. deyishimiz mumkin. Bunday vaziyatda quyidagi qurilma qoʻllaniladi.
▫️ it is + adjective (kind/sensible/silly/careless/unfair) of somebody+to do something
🔸It was silly of Mary to give up her job when she needs money. (Merining pul kerak paytda ishni tashlagani ahmoqlik boʻldi.)

✳️ Ba'zan sifat yordamida birovning biror ish-harakatga munosabatini ham bildiramiz. Bunday vaziyatda munosabat bildiruvchi shaxs ega oʻrnida keladi.
🔸Was Tom surprised to see you at the airport? (Tom sizni aeroportda koʻrganidan hayron boʻldimi?)

✳️ Bu qurilmada quyidagi sifatlar qoʻllanishi mumkin:
▫️ happy ▫️pleased ▫️sad ▫️surprised ▫️astonished ▫️glad ▫️delighted ▫️disappointed ▫️amazed ▫️relieved
🔸We were delighted to get your letter last week.
🔸I am sorry to hear that your father is ill.

✳️ Tartib sonlari (the first/the second/the third) va shunga oʻxshash boʻlgan (the next/the last/the only) soʻzlaridan keyin ham to+infinitiv qoʻllaniladi.
🔸The next train to arrive at platform 4 will be the 6.45 to Cardiff.
🔸If I have any news, you will be the first to know.

✳️ Biror bir ish-harakat sodir boʻlishi aniqligi yoki ehtimolligini bildirish uchun likely/sure/bound/certain + to infinitiv qurilmasini qoʻllaymiz.
🔸She is very intelligent. She is sure/bound/certain to pass the exam. (U juda aqlli. Uning imtihondan oʻtishi aniq)
🔸I am likely to be late home this evening.

⚠️ feel+adjective qurilmasidan keyin gerundiy ishlatiladi:
🔸New students don't always feel comfortable speaking English to other people.

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA

⚡️⚡️ Hurmatli ustozlar, 2025-yil birinchi yarmida bo'lib o'tadigan attestatsiya sinovlariga tayyorgarlik kurslarini boshlayapmiz.
✅ Kurs 15-yanvardan boshlanadi va ikki oy davom etadi.
✅ Darslar haftada 3 marta o'tkaziladi.
✅ Har yakshanba sifatli mocklar o'tkaziladi+audio tahlil beriladi.
✅ Darslar davomida attestatsiya formati bo'yicha va belgilangan manbalardan foydalangan holda o'tiladi.
✅Pedagogika va kasb standarti bo'yicha ham alohida darslar bo'ladi.

❗️ 70 foizlik ustamaga birgalikda harakat qilamiz.
❗️ Kursga bir marta to'lov qilinadi. Kurs uchun 250 ming so'm. Attestatsiyagacha birga tayyorlanamiz.

➡️ Kursga a'zo bo'lish uchun @grammarnotesadmin ga yozing.

⚡️10 minutdan keyin onlayn darsimiz boshlanadi.

📖Dars #91 Infinitivning maqsad ma'nosida ishlatilishi

✳️ Infinitivning gapda eng ko'p qo'llaniladigan holatlaridan biri bu - uni maqsadni ifodalash uchun ishlatilishidir.
🔸I went out to post the letter. (Men xatni joʻnatish uchun tashqariga chiqdim.)
🔸We shouted to warn everybody of the danger. (Biz hammani xavfdan ogoh qilish uchun baqirdik.)
🔸This wall is to keep people out of the garden.

✳️ Rasmiy uslubdagi gaplarda to infinitivlik qo'shimchasi oʻrnida in order to/so as to birikmalari qoʻllaniladi.
🔸A friend of mine phoned in order to invite me to a party.
🔸I sent a letter beforehand so as to inform them of my arrival.

✳️ Inkor ma'nosini bildirish uchun infinitiv oldidan not to qoʻllaniladi. Oʻzbek tiliga -maslik uchun deb tarjima qilinadi.
🔸I got up early not to be late for the lecture. (Men ma'ruzaga kech qolmaslik uchun erta turdim.)
🔸He set the alarm clock so as not to miss the train.

✳️ Yuqoridagi misollarda to infinitivlik qo'shimchasi uchun ma'nosida qoʻllanilganini koʻrdik. Ma'lumki, for soʻzi ham uchun ma'nosida qoʻllaniladi. Ularni farqlash uchun quyidagi qurilmalar qoʻllaniladi.
1️⃣ for+ ot yoki gerundiy
🔸I am going to Spain for a holiday.
🔸This knife is only for cutting bread.

2️⃣ to+infinitive
🔸 I am going to Spain to have a holiday.
🔸 This knife is only to cut bread.

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA

📖Dars #90 Phrases+gerund (part II)

✳️ Yuqorida taqdim etilgan ingliz tilida iboralar+gerundiy darsining ikkinchi qismini taqdim etamiz.

1️⃣ It is a waste of time/ money+ gerund - vaqtni/ pulni bekor ketkazish
🔸It's a waste of time reading this book. It's rubbish.
🔸It's a waste of money buying things you don't need. (O'zingizda kerak bo'lmagan narsalarni sotib olish pulni bekorga sarflash hisoblanadi)
✅ to waste soʻzi fe'l bo'lib qoʻllanilganda bekor ketkazmoq degan ma'noda ham qoʻllaniladi.
▫️ to waste time/money + gerund - vaqtni/ pulni bekor ketkazmoq
🔸He wastes a lot of time day-dreaming. (U hayol surib juda ko'p vaqtini bekor ketkazadi)

2️⃣ to spend time/money+gerund - vaqt/pul sarflamoq
🔸I spent two hours trying to repair the old clock.

3️⃣ to sit/stand/lie + expression of place + gerund - biror joyda biror narsa qilib o'tirmoq/ turmoq/ yotmoq
🔸 She sat at the desk doing homework. (U stolida uy vazifasini qilib o'tirdi)
🔸 I stood there wondering what to do next. (Men u yerda endi nima ish qilishni bilmasdan turdim)
🔸 He is lying in bed reading a book. (U krovatda kitob o'qib yotibdi)

4️⃣ to go va to come fe'llari gerundiy bilan qoʻllanilib, sport yoki hordiq turlarini bildirib kelishi mumkin.
▫️go/come + shopping, swimming, fishing, sailing, climbing, walking, riding, skiing, sightseeing, waterskiing, jogging
🔸 Why don't you come fishing with us?
🔸 Have you ever been sailing?
🔸 I would like to go skiing.

5️⃣ What is the use of+gerund? - …nima foydasi bor?
🔸 What is the use of having a car if you never drive it? (Mashinang bo'lib, uni hech qachon haydamasang, undan nima foyda bor?)

6️⃣ There is nothing worse than+gerund - …dan yomoni yoʻq
🔸There is nothing worse than losing the game in the final stages. (So'nggi bosqichlarda o'yinni yutqazib qo'yishdan yomoni yo'q)

❤️If you want to do some good to your friends 👉 just share this post @grammarnotes #2025 #newlessons
🔗 Kanalga qo'shiling 👇https://t.me/joinchat/AAAAAFe2P5bFTJKJKkwvyA