Isroil Tillaboyev blogi

"Mutolaa" vaqti keldi #mutolaa📚

(hikoyani o‘qish yoki eshitish uchun 17 daqiqa vaqtingiz ketadi)

Shukur Xolmirzayevning "Ot egasi" hikoyasi

Hikoya qahramonlarining qarama-qarshi fe’l-atvori, voqealar hayotiyligi va bosh qahramon Inod hayotdagi har qanday sinovlarga dosh bera olishga, tabiatga, jonzotlarga mehr qo’yishga undaydi.

Inodning otasidan yolg’iz yodgor, o’zining sirdoshiga aylangan, yaxshi-yomon kunida birga bo’lgan yolg’iz otiga nisbatan shafqatsizlarcha munosabatda boʼlishiga nima sabab boʼldi? U toʼgʼri yoʼl tutdimi? Bularni bilish uchun esa, keling, hikoya bilan tanishaylik.

Hikoyani "Mutolaa" da o'qing:

📖 Hikoyani bepul o‘qish uchun:
https://mutolaa.com/book/ot-egasi

🎧 Audiohikoyani bepul eshitish uchun:
https://mutolaa.com/book/ot-egasi

🎙Hikoya audiosini Ahmadjon Mirzayev o‘qigan.

Premium varianti uchun DOMLAJON10 promokodi orqali 10% chegirma.

@domlajon
t.me/domlajon

"Mutolaa" orqali kechki #mutolaa📚

(hikoyani o‘qish yoki eshitish uchun 7 daqiqa vaqtingiz ketadi)

Anton Chexovning "Qiyshiq oyna" hikoyasi

Hikoya insonning oʻziga va atrofdagilarga bo‘lgan noto‘g‘ri qarashlari haqida falsafiy va hajviy asardir.

Chexov insonlarning o‘ziga va haqiqatga bo‘lgan noto‘g‘ri qarashlarini, oʻz kamchiliklarini tan olmasliklarini tanqid qiladi.

Asar o‘zini ortiqcha ulug‘lash, subyektiv dunyoqarash va haqiqatni qabul qilish muammolarini yengil hajv bilan ochib beradi. Chexov bu hikoyasi orqali insonning oʻzini qanday ko‘rishi va haqiqat orasidagi tafovutni mahorat bilan tasvirlaydi.

Hikoyani "Mutolaa" da o'qing:

📖 Hikoyani bepul o‘qish uchun:
https://mutolaa.com/book/qiyshiq-oyna

🎧 Audiohikoyani bepul eshitish uchun:
https://mutolaa.com/book/qiyshiq-oyna

🎙Hikoya audiosini Nargiza Mirzayeva o‘qigan.

Premium varianti uchun DOMLAJON10 promokodi orqali 10% chegirma.

@domlajon
t.me/domlajon

"Mutolaa" orqali kechki #mutolaa📚

(hikoyani tinglash uchun 5 daqiqa vaqtingiz ketadi)

Qozoq yozuvchisi Said Kenjaahmedovning "Doʻst axtarib yuribman" hikoyasi

Hikoya insoniy munosabatlar, doʻstlikning qadr-qimmati va jamiyatdagi insonlarning oʻzaro munosabatlari haqida.

Hikoya orqali yozuvchi insoniylik, sadoqat, ishonch kabi fazilatlarning jamiyatda kamayib borayotganiga urgʻu beradi. Shuningdek, odamlarning manfaatparastligi va yuzaki munosabatlari tanqid qilinadi.

Asar oʻquvchini doʻstlik haqida chuqurroq oʻylashga undaydi va kim haqiqiy doʻst, kim esa faqat sharoitga qarab yaqinlashuvchi odam ekanini anglashga yordam beradi.

Hikoyani "Mutolaa" da tinglang:

🎧 Audiohikoyani bepul eshitish uchun:
https://mutolaa.com/book/do-st-axtarib-yuribman

🎙Hikoya audiosini Abdugʼani Roʼziyev o‘qigan.

Premium varianti uchun DOMLAJON10 promokodi orqali 10% chegirma.

@domlajon
t.me/domlajon

Пода зеҳнияти ҳақида Алишер Султонходжаев фикрлари:

Нимадир мода бўлгани учун олиб киядиган, қайсидир ширинлик тикток ва инстаграмда машҳур бўлиб кетгани учун ейдиган, ўртоғи ёки бизнес ҳамкори билан билан бир-хил кийинадиган одамларга ўхшай олмаганим учун ўкинишдан кўра кўпроқ хурсанд бўламан. Негадир, тренддаги ишларни ўзгаларга қараб, улардан ўрнак олиб қила олмайман.

Дубай шоколад роса мода бўлди ва унинг хилма-хили чиқиб кетди. Кўпи оригинал ҳам эмас. Карфурда юриб, ўша машҳур "чоконафа"нинг аслийларини кўриб ҳам егим келмайди. Чунки, минг машҳур бўлмасин, егингиз келмаса, ўзига тортмаса ва сиз хоҳлаган шоколаддан бўлмаса интилмас экансиз.

Бу фақат егуликларга тегишли эмас. Инсон ҳамма нарсада ўз фикри, ўз танлови бўлиши керак, ўзгалардан таъсирланмаган ҳолда юзага келган. Ана шунда оломон зеҳниятидан қутулади.

Фақат, ўзгаларга қараб иш қилиш, ўзича бирор иш қила олмаслик, ўз танловини ҳам ўзгаларга топшириб қўйиш инсонни шахс сифатида ўлдиради ва тафаккур қобилиятини ўтмаслаштириб қўяди.

Жамиятшуносликда шундай тушунча бор, "пода психологияси" деган. Бу жуда хатарли муаммолардан бири ҳисобланади, ҳам шахс, ҳам жамият учун.

Пода зеҳниятига мубтало бўлган кимса ўз мустақил фикрига эга бўлмайди. Кўпчилик қилаётган ишни қилади, сабабини ҳам билмаган ҳолда. Масалан, кўчада ўтиб кетаётганда бирор дўконга харидорлар ёпирилиб киряпти. У ҳам ўша ерга кириб, ўзи билмаган, хабари ҳам бўлмаган маҳсулотни олиш учун ур-йиқитга ўзини уради.

Бундай инсонлар бирор соҳада ўз фикри, дид ва танлови бўлмаган одамлар бўлади, одатда. Нимадир трендга чиқса ўшанга ёпишади, қайсидир ёзувли футболка машҳурлашса, у ҳам дарров ўша футболкани кийиб олади. У ярашадими, ярашмайдими, унинг ранги ва тана тузилишига мос тушадими, тушмайдими фарқи йўқ.

Улар ҳар қандай нарса хусусида фақат ўзгалардан эшитган маълумотлари асосида хулоса қиладилар. Ҳолбуки, ўша нарса ҳақида ўзлари ҳам тўғридан-тўғри бориб, суриштириб тўғри маълумот олишлари мумкин. Аммо, ўзгалар фикрини устун қўядилар.

Бундай кишилар бирор жамоа ичида бўлсалар албатта у ердаги етакчилик қобилияти кучлироқ, сўзга чечанроқ инсон кетидан кўр-кўрона эргашадилар. Ҳолбуки, у аслида билимсиз, нолойиқ, сафсатабоз бўлиши мумкинлиги хаёлларига ҳам келмайди.

Бундай зеҳният эгалари афсуски, кўпчиликни ташкил қилади ва улар ҳақиқий тилла билан сохтасини ажратолмайдилар. Устидан тилла суви юритилган оддий метал уларга бемалол ўзини олтин каби порлоқ ҳолда кўрсатиб, бошқариши, улардан моддий фойдаланиши, қисқаси алдаши жуда осон.

Оломон зеҳниятига эга инсонлар одатда китоб ўқимайдилар. Ўзларига Аллоҳ томонидан берилган тафаккур қобилиятини ривожлантириш ҳақида ўйлаб кўрмайдилар.

Бугунги кунда ушбу зеҳният виртуал оламни ҳам эгаллаган. Ижтимоий тармоқларда бирор кимсага қора чаплаш трендга чиқса, улар ҳам ҳеч бўлмаса бир мартадан шу ишни қиладилар. Ҳамма нафратини сочаётган, айблаётган кимсани айбламасдан туролмайдилар. Оломон сулукига чалинган кимса қачон тармоқда бирор кимса сазойи қилинса, албатта алоҳида пост ёки изоҳларда унинг гўрига ғишт қалаб чиқмаса, кўнгли жойига тушмайди.

Бундай инсонларнинг бирор масалада ўз фикри, танлови ва устивор йўналиши бўлмайди. Қайси масалани олманг, шундай бўлиб чиқаверади. Чунки, улар фақат ўзгалар фикри билан юрадилар.

Пода зеҳнияти (Herd Mentality) деб аталувчи нуқсондан қандай қутулиш мумкин?.. Унинг фақат битта йўли бор. У ҳам бўлса, кўп китоб ўқиш, тафаккур қобилиятини ривожлантириш, ўз мустақил фикрига, шахсий танловига, ўз устиворликларига эга бўлиш, хулласи калом ақл чироғини ўчириб қўймаслик.

Машҳур араб файласуфи Ибн Туфайл (1100м-1185м) айтади: "Ақл бу бошда кўтариб юриладиган чироқдир. Кимдир уни ёқиғлиқ ҳолда кўтариб юрса, кимдир ўчириб юради"

©Алишер Султонхўжаев

@domlajon
t.me/domlajon

"Mutolaa" orqali kechki #mutolaa📚

(hikoyani o‘qish yoki eshitish uchun 9 daqiqa vaqtingiz ketadi)

Oʼtkir Hoshimovning "Domlaning aytkanini qil..." hikoyasi

Hikoya hazilomuz ruhda yozilgan bo‘lib, unda hayotiy haqiqat va kishilarning fe’l-atvori yorqin aks ettiriladi. Asar inson tabiatidagi ziddiyatlarni, xususan, gap bilan amal orasidagi tafovutni kulgili uslubda tasvirlaydi.

Bu hikoya o‘z davrining jamiyatida uchraydigan ikkiyuzlamachilik va insoniy zaifliklarni yumor orqali ko‘rsatib, o‘quvchini fikrlashga undaydi.

Hikoyani "Mutolaa" da o'qing:

📖 Hikoyani o‘qish bepul uchun:
https://mutolaa.com/book/domlaning-aytganini-qil

🎧 Audiohikoyani bepul eshitish uchun:
https://mutolaa.com/book/domlaning-aytganini-qil

🎙Hikoya audiosini Fatxulla Maʼsudov Musayeva o‘qigan.

Premium varianti uchun DOMLAJON10 promokodi orqali 10% chegirma.

@domlajon
t.me/domlajon

Nima uchun koʻplab oʻquvchilar matematikani yoqtirishmaydi? Sabablar va yechimlar

Yaxshi matematik bilimga ega bo’lgan insonlarning kelajakda ish topish ehtimoli yuqori deb qaraladi. Oxirgi tadqiqotga ko'ra, 8-sinf o‘quvchilarining 40 foizga yaqini, 4-sinf o‘quvchilarining esa deyarli 25 foizi asosiy matematik bilimlarga ega emasligi aniqlangan.

O‘quvchilarning matematikani o‘zlashtirishda sustligi nimaga bog‘liq?

Olimlarning fikricha, o’quvchilarning matematikani yaxshi o’zlashtirmaslik va bu fanni yoqtirmasliklarining asosiy sabablaridan bir bu matematika qo‘rquvi (math anxiety) bo‘lishi mumkin.

Matematikadan qo‘rqish sabablari qaysilar?

Matematika qo‘rquviga uchragan odamlarda bir umumiy sabab yoki asos yo’q. Bu nafaqat o’zlashtirishi past o‘quvchilarda, balki yuqori natijalarga erishayotgan o‘quvchilarda ham uchrashi mumkin, – deydi Florida davlat universiteti psixologiya fakulteti professori Colleen Ganley.

Matematikadan qo‘rqish holati bilan qanday kurashish mumkin?

Matematika qo‘rquvining bitta aniq sababi yo‘q bo‘lganidek, uni oldini olish yoki kamaytirishning ham yagona usuli mavjud emas. Ammo quyidagi strategiyalar yordam berishi mumkin:

–  O‘quvchini hammaning oldida qiyin masalani yechishga majburlamaslik. Bunday holatlarda bolalar xavotirga tushishi va o’zini noqulay his qilishi mumkin.
–  O‘quvchilarni asosiy matematik bilimlarni o‘zlashtirishga undash. Agar oddiy hisob-kitoblar uzoq vaqt talab qilsa, o‘quvchi murakkab masalalarni tushunishda qiynaladi.
–  Fikr yuritish va tushunchani shakllantirishga urg‘u berish. Faqat mexanik ravishda formulalarni yodlash o‘rniga, ularning mohiyatini tushunishga yordam bering.
–  Matematika mashqlarini o‘yin yoki jumboq shaklida taqdim etish. Agar o‘quvchilar vazifani faqat baho olish uchun emas, balki qiziqarli mashg‘ulot sifatida ko‘rsalar, qo‘rquv kamayishi mumkin.
–  Matematika testlari oldidan o‘quvchilarga o‘z his-tuyg‘ularini qayta shakllantirishga yordam berish. Masalan, yurak urishining tezlashishi yoki kaftlarning terlashini “qo‘rquv” emas, balki “tayyorgarlik” belgisi sifatida qabul qilish mumkin.

Matematika qo‘rquvi global muammo bo‘lib, unga turli omillar ta’sir qiladi. Ammo o‘qituvchilar va ota-onalar to‘g‘ri yondashuv orqali o‘quvchilarning matematikaga bo‘lgan ishonchini oshirishlari mumkin.

@domlajon
t.me/domlajon