📚BIZNING KUTUBXONA📚

​​Кунлар ўтди ўқишга отамни  уйидан қатнаб ўқиб юрдим. Бир кун қайнонам келиб уйимизда роса қиёмат қилдилар. Қизингиз уйига кириб ётсам қовоқ солади.  Бирон марта ая ёлғизсиз юринг биз билан ётинг демайди. Мен ўзим уларни олдига кириб ётсам қовоқ солади деб роса тўполон қилди. Дадамни ҳам аччиқлари чиқди. Шунча ўғли 11 йил Россияда юрди, уйида ўзи ётдику нимага энди ўғлини уйлантириб ётгиси келиб қолди деб. Шунақа қилиб урушиб кетгандан сўнг. Яна уйга қайтдим. Уйга қайтган куним ҳам яна қайнонам биз билан бирга ётдилар.  Ўзи уйимдан 20 кундан ошиқда келдим. Булар бир бирларини соғингандир демадилар. Кечаси хўжейиним аяси менга қараворинг деб подвалга чақирдилар. Ўша ерда ҳожайиним билан ярим соатча гаплашиб турдик шунда ҳам қайнонам болани менга ташлаб қаёққа йўқ бўп қолдинглар деб уйни бошига кўтардилар. Чиқиб яна бирга уҳладик. Шунақа қилиб ҳаммамиз бир оила бўлиб яшаб юрдик. Охири қайнонамни бизни уйга кўчиб чиққанига ҳам ўрганиб қолдим. Бир хилда ҳўжайинимни ўзлари ая бувими бир кўриб келинг деб жўнатворадиган бўлдилар. Шунақа қилиб яшаб баҳорга ҳам чиқдик. Қайнонам ҳам уйларига кириб кетилар. Эрим ишга борарди, мен ўқишга. Қайнонам ўқишдан келсам бўлмаган нарсалардан уруш қиладиган бўлдилар. Тинмай сени йўқотаман. Минг ўғлим севса ҳам 10 та боланг бўлсаям бу ердан йўқотаман. Ўғлимга бой қиз олиб бераман деявердилар. Ва охири ҳам эришдилар. Сен бузуқсан деб ҳақорат қилдилар мени. Ўша пайтда мен ҳам аччиқ устида ҳаммани ўзизга ўхшатманг келин қилгингиз келмаса, бунақа ҳақорат қилманг, бу болангизни боласи иккинчи менга неварангизни бошқасидан орттирдинг деманг, ҳозир ўғлиз шу гапни эшитса нима бўлади дедим. Йўқ ўзгармайдиган одам ўзгармас экан. Айтганини қилди, эримни чақириб ё хотининг билан қизингни танла ёки мени деди. Бу сафар шу кетмаса мен кетаман деди. Эрим ҳам ҳеч нима демади. Бу кетади деди ҳолос . Шунақа қилиб уйдан ҳайдатди. Мана келганимга бир ойдан ўтди. Қайнонам ажримга бердирибди. Эрим тинмай менга телефон қилиб смс ёзади  сизларни соғиндим деб.  Онасини аламини бечора эримдан олибман, менга телефон қилма уйланавер, бор йўқол деб урушибман. Униям тушуниш керак. У ҳам нима қилсин мени танласа у ёқда онаси. Унгаям осон тутмиман. Майли дадаси онангиз айтган қизга уйланинг мениям жавобими беринг, мен ҳам оила қурай, қизим ёш ҳали янги дадасини дада дейди десам сен эрга тегмайсан, бунга йўл қўймиман деб айтди. Нима қилишга ҳайронман. Ажримга берган, яқинда судимиз. Лекин эрим ҳалиям жавобими бермади. Эрим билан яшашни хохлайман лекин қайнонами зуғумларидан жуда чарчадим. У уйга қайтиб бориши умуман ҳоҳламиман. Нима қилишга ҳайронман. Қизимга қарасам раҳмим келади болами ўйлаб сиқилиб қоляпман. У ҳам дадаси билан яшашини ҳоҳлайман. Нега қайнонам бизи қўймайди. Балки ёлгиз аёл шунақа аламзада бўлса керакда.
Нима қилишга хайронман...



Мана шундай қайноналарга Аллоҳ инсофу-тавфиқ ато этсин.

Қайнонам мени яна хайдабди яхшиликча келмабман деб росса йиғлардим. Шунда мазам қочиб белларим оғрийдиган бўп қолди, касалхонага борсак эрта туғиш ҳавфи  деб мени олиб қолишди. Ўшанда ҳам ҳеч кимни иши бўлмади, эримга касалхонадаман деб роса смс ёздим, шунда менга ишонмасдан аясини жўнатибди. Касалхона ҳаражатларини дадамлар кўтаришди. Доим касал бўлсам уйдагиларим қаратарди. Қайнонам оғрисам дарров уйимга ташлаб кетар, аянгиз яхши қарайди мен ишдаги одамман деб бахона қиларди. Касал бўлсам қайнонамга ёқмасдим, доим уйимга келардим. Шундай қилиб яна касалхонада ётиб чиқдим, бу 4 чиси эди. Шунда ҳам яна аям мени келин бўлган уйимга олиб бориб қўйди. Қайнонам тинмай мени койийдиган бўлиб қолди. Касал бўлсам, ё нарса егим келса эрим ёнимда парвона бўлиб қолса жаҳли чиқиб бўлмаган нарсалардан уруш чиқарадиган бўлди. Эрим иккимизни уриштириб қўядиган бўлди. Эрим кўпайишимизга яқин шу ерда ишлайдиган бўлди. Негадир бу қайнонамга ёқмади. Тошкентга нимага бормаяпсан, ўша ерда ишла деб кунда гапирар эди, қайнонам ўғлини мендан қизғанар эди. Ўзимга  ҳам кўп айтар эди. Мен олдин ўғлим билан бирга ухлардим, бирга ётар эдик, сиз келиб ўғлимни олиб қўйдиз, ҳеч сиз билан бўлиша олмаяпман десалар аям ҳазилашяпдилар деб ўйлардим. Лекин ҳақиқатан ҳам аям ўғлини мендан қизгонар эканлар. Кечасиям 11 . 12 гача олдиларида олиб ўтирарди ўғлини. Лекин қайнонамни ҳам тушунаман, эрлари йўқ, уларга ҳам осон эмас. Ўғлиларига суяниб қолган, қизгонишлари табиий, лекин қизим туғилгандан сўнг биз билан бирга ётганлари ўтиб тушди. Қишда уйларига ўт ёқишга эриниб бизни ётоғимизда уҳларди. 1 ҳафта биз билан ётдилар. Ўзи кундузи билан бизни ётоқмизда яшардик, кейин бира тўла ҳамма нарсаси билан бизикига кўчиб чиқдила. Шунда ҳам чидадим. Ўзим билмаган ҳолда қовоқ солдимми билмайман, аям уруш қилдилар. Мен уйингга чиқсам сен қовоқ солдинг, бу мени уйим ҳоҳлаган уйимда ётаман. 1 ҳафта эринг билан ётмаганинга аламини мендан оляпсан, мен 11 йилдан бери эрсизманку, сен нима яшолмисан? Нарсаларингни ол болангни хам ол кетасан, ўглимни уйлантираман, ўзим ҳоҳлаган қизимга, агар ажрашиб алиментга берсанг болангни қарғайман, менга сени боланг керак эмас. Ўғлимни уйлантирсам бунақа болалардан 10 тасини туғдирволаман деб ҳайдадилар. Роса кечирим сўрадим, ҳайдаманг ая бола билан. Неварайизга раҳмингиз келсин, мен кетмиман десам ҳам кетгиздирди. Шунақа қилиб яна 4 чи маротаба уйга қайтиб келдим. Дадам бу сафар мени уришмадилар. Менга раҳмлари келди шекилли. Майли қизим ўқишингга шу ердан қатнаб ўқиб тургинчи бир гап бўлар дедилар.......

Тоғамларниикида роса уруш бўпди, ўша ўртага тушган кенлинойимни роса уришибди, сен менга шунақа келин топгансан деб. Шунда келинойим ҳам сиз мунча ўғлизни қизғонасиз? Бечора қизни мунча уришасиз. Ўғлингиз келса бирга ётиб, уларни холи қўймайсиз дебди. Шунда қайнонам шу гапи ошиқча энди, уни ҳайдайман, ўғлимга қиз хотин оламан дебди. Келинойим ўшанда менга қўнғироқ қилиб бўлган воқеаларни айтиб берди ва мен қўрқиб кетдим. Қайнонам мени ҳайдайди деб. Уйга келсам дадам киргизмади, ҳозир қайнонам келса ҳайдайди деб қаттиқ стрессга тушиб қолдим, чунки бир марта уришиб кетиб қолганимда- дадам ўлигинг ўша уйдан чиқади, мен қизимни 1 марта турмушга бераман, қайтиб келмагин деган эдилар. Шунга дадамдан қўрқиб 20 дона дорини ичвордим, кейин хўжайиним докторга олиб борди. У ерда ошқозонимни ювишди ва милицияга хабар беришди. Дарров ариза ёздим, дорини ўзим ичдим, мени ҳеч ким мажбур қилмади деб. Шундан кейин ҳаммаси изига тушиб кетди деб ўйлагандим. Лекин билсам қора кунлар энди бошланган экан. Операция бўлдим, 4кундан сўнг. Орадан 20 кун ўтиб ҳомиладор бўлдим роса хурсанд эдим. Лекин негадир қайнонам суюнмади. Ҳомиладорлигим оғир кечди, жуда ёмон бўлдим.  Ҳеч нарса ея олмасдим, фақат кўнглим  айниб, еганимни ташлардим. Негадир қайнонам шу аҳволимни кўра била туриб ҳам менга иш қилдирарди, овқат ҳиди ҳам ёқмасди, овқат умуман ича олмасдим. Жуда озиб кетгандим, кейин аҳволим оғирлашди ва эрим онасига келинизи докторга оборайлик аҳволи оғир деди. Шунда қайнонам оборди у ерда докторлар касалхонага ётиш керак, 5 ҳафтали ҳомиладор деб ташхис қўйишди. Қайнонам ётқизгиси келмай зўрга кўнди. Касалхонада ҳам 2 кун ётдим, қайнонам эримга хотинингни опке дебди. Эрим билан уйга келдик. Уйлар расво, ишлар қилинмаган, идишлар ювилмаган. Аҳволим оғир келдим, ҳеч нима қила олмадим. Қайнонам ишдан келиб овқат қилмаганим учун роса жанжал кўтарди. Дадамларни чақириб қизингизи олиб кетинг деди. Дадам йўқ яшайди қизим деди. Шунда мен ҳеч кимга керак эмасман, дадам ҳам опкетмас экан, эрим ҳам мени ёнимни олмайди деб уйдан кетиб қолдим. Ўшанда энг яқин дугонам Нодираникига келдим. Уланикида Камола ҳолам жой солиб берди, дам олдим, ўшанда Нодира аямга тел қилиб қизиз келди ҳавотир олманг деган экан, дадамлар келиб мени олиб кетишди. Шунда дадам қизим сен менга кераксан унақа қилиб кетиб қолма, сени опкетмиман десам ўша уйда яшасин деб айтаман дедилар ва мени уйга опкетдилар. Аямлар мени касалхонага ётқизишиб даволатдилар. Уйда қарадилар, 3 ойлик бўлди ҳомилам ва шунда таксикоз ўтиб кетди, овқат  ея бошладим. Келганимга 2 ойдан ўтган эди, дадамларга мени олиб бориб қўйинг энди, овқат ея оламан қайнонамни ишларига ярайман дедим. Аямлар аммамлар мени олиб бориб қўйишди, лекин у ерда вазият бошқача экан, қайнонам нарсаларимни ажратиб эримни уйлаш учун тайёргарлик кўряпти экан. Мен роса кечирим сўрадим, эримдан ҳам қайнонамдан ҳам. Улар бола энди 3 ойлик экан, олдириб ташлайверинг дейишди. Аяжон унақа деманг, гуноҳ бўлади, болангизни боласику десам ҳам гуноҳи бўлса мени бўйнимга яшатмиман деб туриб олди. Роса ялиниб ёлвориб қолдим. Шундай қилиб бу 2 чи марта келишим эди. Ҳомиладорликда ҳар хил нарсалар егим келарди, қайнонамга айтсам бола ҳали кичкина сени нафсинг ёмон ўзинг егинг келяпти деб уришиб кейин егиздирар эди. Эрим ишга кетар мен қайнонам билан қолардим. Қайнонамга егим келган нарсани айтишга қўрқардим, шунда укамга айтардим, қайнонамни йўқлигида келиб ташлаб кетарди. Қўлимга пул бериб кетар, ўзим кўнглим тусаган нарсани олиб ердим. Шундай қилиб кунлар ўтди. 6 ойлик бўлди ҳомилам. Қайнонамни феълларига ҳам ўрганиб қолдим. Эрим ҳам келиб кетиб юрарди. Бир куни ётоқхона мизда чаён бор экан, мен уни кўрмай босиб олдим. Шунда оғриққа чидолмай бақириб йиғладим, қайнонам келиб роса уришди, ая мени чаён чақди тез ёрдам чақириш керак десам ҳам урушиб аччиқ қилиб, битта чаён чаққанига шунча ваҳима деб уйдан чиқиб кетди. Ўзим кейин тез ёрдам чақирдим, улар келиб 3 та укол қилиб кетишди. Мен ўшанда кечгача уйимдан чиқмадим роса ҳафа бўлиб йиғладим, кечгача чиқмадим овқат ҳам емадим. Қайнонам бир марта ҳам яхшимисиз қизим деб кирмади........

Қайнонам билан бирга уларни уйида ётадиган бўлдик. Мен ва қайнонам тепада  эрим пастда ерда ётдилар. Илк бор қайнонам ўғлини қизганганини хис этдим. Лекин тўғри қабул қилдим,  майли онаку мендан қизгангандир, балки ростдан соғингандирлар деб эътибор бермадим. Орадан 2 ой ўтиб операция бўладиган бўлдим, маммолог Диля мени аперация қиладиган бўлди. Шу операциядан сўнг фарзандли бўласан деди. Операциядан бир ой олдин буйрагим оғриб қолди. У уйда қишда ҳам ташқарида овқат қилар ва кир ювардим шунгами буйрагим ушлаб қолди. Касалхонага ётадиган бўлдим . Касалхонага мени кўргани келинойим келдилар. Нимага янги келин буйрагинг оғриди дедилар. Мен уларга шароитимни тушунтирдим, қишда ҳам эшикда овқат қиляпман ҳовлимиз битон, зах дедим. Келинойим кейин дадасига  айтиб (келинойимни дадалари эримни катта тоғаси эди) ошхонани уй ичига кўчиртириб бераман деди. 1 ҳафта даволандим уйга чиқдим. Уйга келишим билан тоғам телефон қилдилар аямга. Уларди  суҳбатини эшитдим. Чунки қайнонам менга эшитдириб гапирдилар. Бу мени уйимга келиб касал бўлмади ўзи шунақа экан менам шунча йилдан бери эшикда овқат қиламан, мана яхшиманку майли ошхонасини уйга қилиб бераман дедилару телефонни ўчириб дарров эрим билан ошхона нарсаларини уйга опкирдиларда, ўзлари кийиниб бувимларникига  яъни тоғамникига кетдилар, ҳамма ғалва шундан бошланди........

"ЁЛҒОН ТАҚДИР"

Ҳайит байрами тугаб ҳамма курсларга қайтган пайти эди. Мактабни битирганимизга 1 йил бўлган эди. Ўқишга топшириб йиқилгандим. Яна тайёргарлик кўраётган пайтларимда келинойим яъни аммамнинг келинлари мени қариндошлари билан кўриштирдилар. Бошида қизиқмадим чунки кеннойим бу бола росса инжиқ 2 йилдан бери қиз танлайди, ёқмасанг ҳафа бўлмагин деганларига қизиқишга кўришишга кирдим. Куёв билан билан илк бор кеннойими аптекаларида кўришдик. Кўришгани кирганимда қандайдир юрагим жиз этди Жасур акам менга ёқдилар. Гап сўзлари, ўзларини тутишлари, орзулари агар ҳаётимиз ўхшаса бахтли қиламан сизни аямга тенг кўраман деганлари жуда ёққанди (хожайиними дадалари 11 йил олдин вафот этган). Шундан сўнг мен ҳам уларга ёқдим. Ўқишга тайёргарлик кўрадиган қиз эдим, бир кунда юрагимга ишқ тушди, тинмай уларни ўйлайдиган бўлиб қолдим. Негадир чехрасини ҳаёлимдан кетгаза олмадим. 2 кундан сўнг кеннойим ёқибсан эртага совчиликка боради дедилар. Мен ишонмадим, қандай ёқдим дедим. Кейин совчилар келди, уларни ёши меникидан 11 ёш котта эди, бу дадамларга қариндошларга ёқмади. Ҳамма қарши бўлди, лекин туриб олдим. Ёши катта бўлса нима қилибди эртадан кейин мен яшайманку, менга ёқди. Шу инсон билан бахтли бўлишимга кўзим етяпди дедим.  Шунда мени фақат онам тушунди, қолган ҳамма қарши эди. 30 ёш экан деб аммамлар ҳоламлар ҳаммас қарши бўлди. Айниқса дадамга ёқмаганди. Ҳозир энди афсусдаман, нега дадамни айтганини қилмадим деб. Мен хўжайинимга баҳо берибману, лекин ёлғиз бева аёл билан яшаш қийинлигини билмабман. Бир нима қилиб дадами кўндирдим, қариндошларга ҳам бас келдим ва тўй бўлди. Бошида 1 ой яхши яшадик ҳаммаси эрим ишга Тошкентга кетганидан сўнг бошланди. Эрим 15. 20 кун узоги 1 ойда келаман деб кетдилар мен қайнонамни ёнида ётадиган бўлдим. Бошида 3... 4 кун яшадим билинмади, кейин ҳар телефон қилганларида йиглайдиган бўлдим, у кишисиз зерикар эдим, мениям олиб кетинг дердим. Илк бор қайнонамдан шунда гап эшитдим, мунча йиғлайверасиз, битта сизни эрингиз йўқми? Келинларни эри йиллаб Россияда юради, сизники келадию дедилар . Қайнонамни бу гапи роса оғир ботди. Мен ўйладим, қайнотам ўтганига 11 йил бўлди, шунга айтиларми, мана мен чидаб яшайманку, сен хам сабр қил дегандек бўлдилар деб тушундим. Ўшанда роса ғалати бўп қолгандим. Шунақа қилиб кунлар ўтди, эрим бориб келиб, бориб келиб юрдилар, мен қайнонам билан ўтирардим. Қайнонам ишга борарди. Мен уйда қолиб уй ишлари, молларга қарардим, атала пиширардим, қайнонамни келишига ҳамма ишларни тинчитиб ўтирардим,  улар кўрса хурсанд бўлсин деб. Чунки қайнонам тинмай қизини ё қўшни келинларни иш қилишини мақтарди, ўшалардан ҳам ўтиш учун, қайнонамга ёқай, мениям мақтасинлар, бошқаларга мен билан ҳам фахрлансин деб тинмай ҳаракат қилардим. Шундай қилиб кунлар ўтарди, орадан 5 ой ўтди. Бўйимда бўлмаганига роса сиқилардим. Орада эрим билан жанжалашадиган бўлдик. Ишда узоқ қолиб кетадиган бўлди, баъзида 1 ойда келарди, сизга керак эмасман мени опкетмайсиз деб жанжал қиладиган бўлдим. Шунда улар мен сизни нимага олганман? Аямга шерик бўлмайсизми деса ҳафа бўлардим. Ҳеч бўлмаса 15 кунда бир кеб кетинг ё мени чақиринг айланайлик, бир кун бирга меҳмонхонада дам оламиз, кейин мен келаман сиз ишингизни қилаверасиз, десам уришиб берардила. Шундан кейин мен кун бўйи қовоғимни солиб олардим. Шунда қайнонам ҳам ишдан келиб уришардилар, мунча ҳафасиз нега нолисиз деб. Шу пайтлар роса алам қиларди меҳнатини қилиб гап эшитишлар. Бир кун Хўжайиним келадиган кун эди, ҳаволар совуган мен, уларни интиқлик билан кутдим, улар 1 ойда келдилар, мендан бахтли инсон йўқ эди. Лекин қувончим узоққа чўзилмади, қайнонам ўғлим сени соғиндим бугун ҳаммамиз бирга ётайлик дедилар.........