Юрист блогер /расмий канал

❗️ИИО ҲОДИМЛАРИ ҚАНДАЙ ҲОЛЛАРДА ЭЛЕКТРОШОК ҚУРИЛМАСИНИ ҚЎЛЛАШИ МУМКИН ?

📄 16.09.2016 йилдаги ЎРҚ-407-сон "Ички ишлар органлари тўғрисида"ги қонунга кўра, Ички ишлар органи ходими қуйидаги ҳолларда махсус воcита "электрошок"ни қўллаш ҳуқуқига эга:

▪️фуқарога ёки ички ишлар органи ходимига қилинган ҳужумни қайтариш учун;

▪️жиноятга ёки маъмурий ҳуқуқбузарликка чек қўйишда;

▪️ички ишлар органи ходимига қаршилик кўрсатилишига чек қўйишда;

▪️жиноятни содир этишда ёки уни содир этганидан кейин дарҳол кўриб қолинган, яширинишга уринаётган шахсни ушлашда;

▪️ушлаб турилган шахсларни ва қамоққа олинган, маъмурий қамоққа олинган шахсларни олиб бориш, қўриқлаб бориш ва қўриқлашда, шунингдек қочишга уринишини, атрофдагиларга ёки ўзига зарар етказишини бартараф этиш мақсадида;

▪️зўравонлик билан ушлаб турилган шахсларни, эгаллаб олинган биноларни, хоналарни, иншоотларни, транспорт воситаларини ва ер участкаларини озод қилишда.

👉🏽 @Yurist_Blogerr

❗️КИМЛАР ОТА-ОНАЛИК ҲУҚУҚИДАН МАҲРУМ ҚИЛИНИШИ МУМКИН ?

📃 Оила кодексининг 79-моддасига кўра, ота-она (улардан бири) қуйидаги ҳолларда ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилиниши мумкин.

✅ 1) ➖ота-оналик мажбуриятларини бажаришдан бош тортса, шу жумладан алимент тўлашдан бўйин товласа;

✅ 2) ➖узрсиз сабабларга кўра ўз боласини туғруқхона ёки бошқа даволаш муассасасидан, тарбия, аҳолини ижтимоий ҳимоялаш муассасаси ва шунга ўхшаш бошқа муассасалардан олишдан бош тортса;

✅ 3) ➖ота-оналик ҳуқуқини суиистеъмол қилса, болаларга нисбатан шафқатсиз муомалада бўлса, жумладан жисмоний куч ишлатса ёки руҳий таъсир кўрсатса;

✅ 4) ➖муттасил ичкиликбозлик ёки гиёвандликка мубтало бўлган бўлса;

✅ 5) ➖ўз болаларининг ҳаёти ёки соғлиғига ёхуд эри (хотини)нинг ҳаёти ёки соғлиғига қарши қасддан жиноят содир қилган бўлса,

❗️Ота-оналар (ёки улардан бири)томонидан болаларга нисбатан юқорида кўрсатилган ҳолатлар содир этилса улар суд тартибида ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилиниши мумкин.


👉  @Yurist_Blogerr

❗️МАЪМУРИЙ ҲУҚУҚБУЗАРЛИК НИМА?

📄 Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 10-моддасига асосан,

➖маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда қонунчиликка биноан маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий, айбли (қасддан ёки эҳтиётсизлик орқасида) содир этилган ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади.

➖ Мазкур Кодексда назарда тутилган ҳуқуқбузарлик учун маъмурий жавобгарлик, башарти бу ҳуқуқбузарлик ўз хусусиятига кўра жиноий жавобгарликка тортишга сабаб бўлмаган тақдирда, амалга оширилади.

👉🏽 @Yurist_Blogerr

❗️ЭЛEКТР ТАЪМИНОТИДАГИ УЗИЛИШЛАРГА ИНФРАТУЗИЛМАНИНГ ҲАДДАН ТАШҚАРИ ЭСКИРГАНИ ХАМ САБАБ БЎЛАДИ

▪️Статистикага кўра, Ўзбекистонда 10 киловольт кучланишли электр узатиш тармоқларининг:

– 40 фоизи 40 йилдан ортиқ;
– 31,5 фоизи 25 йилдан 40 йилгача;
– 15,5 фоизи 10 йилдан 20 йилгача;
– 13,5 фоизи эса 10 йилдан кам вақтдан буён фойдаланиб келинмоқда экан.

▪️6 киловольт кучланишли электр узатиш тармоқларининг эса 41 фоизи 40 йилдан зиёд вақтдан бери хизмат қилмоқда.

▪️ Шунингдек, мавжуд 94 мингта трансформаторнинг 33 мингтаси ёки 35 фоизи таъмирга муҳтож.

❗️Инфратузилманинг эскиргани оқибатида электр энергиясини истеъмолчиларга етказиб беришдаги йўқотишлар ҳажми 15-20 фоизга етган. Таққослаш учун, халқаро стандартлар бўйича электр энергияси етказиб беришдаги техник йўқотишлар ўртача 7-8 фоизга тенг бўлиши керак.

👉🏽 @Yurist_Blogerr

⚡️МАЪЛУМОТ УЧУН:

📄 07.06.2022 йилдаги ЎРҚ-776-сон Қонунга асосан ТАҚИҚЛАНАДИ:

❗️энергетик ичимликлар намуналарини вояга етмаганлар ўртасида реклама қилиш мақсадида бепул тарқатиш;

❗️вояга етмаганларга энергетик ичимликларни реклама қилиш;

❗️ энергетик ичимликларнинг номидан, товар белгисидан (хизмат кўрсатиш белгисидан) ёки тасвиридан фойдаланилган ҳолда вояга етмаганлар учун мўлжалланган тадбирларга ҳомийлик қилиш;

❗️вояга етмаганлар орасида энергетик ичимликларнинг номидан, товар белгисидан ёки тасвиридан фойдаланилган товарларни (футболкалар, бош кийимлар, ўйинларни ва бошқаларни) тарқатиш, шу жумладан сотиш;

❗️асосан болалар ва ўсмирлар учун мўлжалланган босма нашрларда, шунингдек тиббиёт, спорт ва таълим муассасаларида ҳамда ташкилотларида энергетик ичимликларни реклама қилиш.


👉🏽 @Yurist_Blogerr

❗️БУГУНГИ КУН ҲОЛАТИГА БОЛАЛАР НАФАҚАСИ ВА МОДДИЙ ЁРДАМНИНГ АНИҚ МИҚДОРЛАРИ

📃 Президентнинг  11.08.2021 йил кунги ПФ–6277-сон фармонига кўра,

❗️ Болалар нафақаси ва моддий ёрдамнинг ҳар ойлик миқдори:

🟢 250 000 сўм – 3 ёшдан 18 ёшгача бўлган битта фарзанд учун,

🟢 325 000 сўм – ёши 3 ёшгача бўлган битта кичик фарзанд учун;

🟢 150 000 сўм – оиланинг иккинчи фарзанди учун қўшимча;

🟢 100 000 сўмдан – оиланинг учинчи ва ундан кейинги ҳар бир фарзанди учун;

❗️ Кам таъминланган оилалар учун моддий ёрдамнинг ойлик миқдори – 380 000 сўм.


👉 @Yurist_Blogerr

❗️МАЪЛУМОТ УЧУН:

📃 Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 229-моддасига кўра,

➖ бўш иш ўринларини (вакант лавозимларни) яшириш, бўш иш ўринлари ёки ҳар бир ходим бўшатиб олиниши кутилаётганлиги тўғрисидаги ахборотни ўз вақтида тақдим этмаслик, иш билан таъминлашга кўмаклашиш давлат жамғармасига ажратмаларни тўлашдан бўйин товлаш, — мансабдор шахсларга базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн бараваридан йигирма беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

👉 @Yurist_Blogerr

❗️АЙРИМ ФУҚАРОЛАРГА ГАЗ ВА ЭЛЕКТР ИСТЪЕМОЛИ УЧУН КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛАБ БЕРИЛАДИ

📄 Вазирлар Маҳкамасининг 16.04.2024 йил кунги 204-сон қарори қабул қилинди.

▪️Қарорга кўра:

➖ “Ижтимоий ҳимоя ягона реестри” ахборот тизими орқали кам таъминланган оилалар, болалар нафақаси ва моддий ёрдам олувчи хамда ягона реестрга киритилмаган, “маҳалла еттилиги” хулосаси асосида аниқланадиган қўшимча эҳтиёжманд оилалар тоифасидаги истеъмолчилар учун юзага келиши мумкин бўлган қўшимча харажатларни қоплаш бўйича вақтинча компенсация жорий этилади ва мазкур эҳтиёжманд оилалар учун иситиш мавсумида (ноябрь – февраль ойларида) қуйидаги компенсация турлари тақдим этилади:

✅ ноябрь ойида 270 минг сўм миқдорида бир марталик моддий ёрдам ўтказиб берилади.

❗️Шунингдек, электр энергияси ва табиий газ бўйича қуйидаги миқдорлардаги истеъмол учун базавий меъёр доирасидаги ҳамда базавий меъёрдан ошган нархлар ўртасидаги фарқ компенсация қилиб берилади:

✅ табиий газ учун – ойига базавий меъёрдан ортиқ фойдаланилган 250 куб метргача;

✅ электр энергияси учун – ойига базавий меъёрдан ортиқ фойдаланилган 150 кВт соатгача.


👉🏽 @Yurist_Blogerr

❗️МУРОЖААТЛАР ТЎҒРИСИДАГИ ҚОНУНЧИЛИКНИ БУЗИШ

📃 Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 43-моддасига кўра, қуйидаги ҳолатлар жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузиш ҳисобланади:

🟢 мурожаатларни қабул қилиш ва кўриб чиқишни қонунга хилоф равишда рад этиш;

🟢 мурожаатларни кўриб чиқиш муддатларини узрли сабабларсиз бузиш;

🟢 мурожаатларга ёзма ёхуд электрон шаклда жавоб юбормаслик;

🟢 мурожаатлар тўғрисидаги қонун ҳужжатларига зид қарор қабул қилиш;

🟢 жисмоний ва юридик шахсларнинг бузилган ҳуқуқлари тикланишини, мурожаат муносабати билан қабул қилинган қарорнинг бажарилишини таъминламаганлик.

❗️Манашундай ҳуқуқбузарлик содир этган мансабдор шахсларнинг бу ҳаракати уларга нисбатан БХМнинг 1 бараваридан 3 бараваригача жарима солишга сабаб бўлади.

✏️ Маълумот учун; мурожаатларни кўриб чиқиш муддати 15 кунгача, қўшимча ўрганишни талаб қиладиган мурожаатлар 1 ойгача бўлган муддатда кўриб чиқилади.


👉 @Yurist_Blogerr

❗️ЭНEРГEТИКА ТИЗИМИДА ИЖТИМОИЙ НОРМА АМАЛИЁТИ ЖОРИЙ ҚИЛИНАДИ

➖ Ўзбекистонда 2024 йилнинг 1 майидан бошлаб электр энергияси ва табиий газ нархларини белгилашда «ижтимоий норма» тизими жорий қилинади.

▪️ Унга кўра, электр энергияси нархи I ва II гуруҳ истеъмолчилари учун ўзгармайди — мос равишда 1 кВт.соат учун 1000 сўм ва 900 сўмдан. Кўп қаватли уй-жойлар ва ётоқхоналарда яшовчилардан эса бир ойлик истеъмолдан келиб чиқиб:

— 201-1000 кВт.соатни ташкил этса – 900 сўм;
— 1000 дан 5000 кВт.соатгача – 1350 сўм;
— 5000 дан 10000 кВт·соатгача – 1575 сўм;
— 10 минг кВт.соатдан ошса – 1800 сўм тўлов ундирилади.

200 кВт.соатгача истеъмол қилинган электр энергияси учун тўлов 450 сўмдан эътиб белгиланди.

▪️ Табиий газ нархи ҳам барча истеъмолчилар учун ўзгаришсиз қолдирилмоқда (кубометри учун 1500 сўмдан). Шунингдек, йирик улгурчи истеъмолчилар ва бюджет ташкилотлари учун ҳам нархлар ўзгармайди (кубометри учун 1800 сўмдан)

Газ учун белгиланган ижтимоий норма – ёз мавсумида (март-октябрь ойларида) 100 киловаттгача 650 сўмдан, ундан юқори истеъмол учун эса табақалаштирилган тартибда қуйидагича нарх белгиланмоқда:

— ойига 101 куб метрдан 2 500 куб метргача – 1500 сўм;
— ойига 2 501 куб метрдан 5 000 куб метргача – 1950 сўм;
— ойига 5 001 куб метрдан 10 000 куб метргача – 2275 сўм;
— ойига 10 001 куб метр ва ундан юқори истеъмол учун – 2600 сўмдан.

Қишки мавсумда эса (ноябрь-февраль ойларида) ижтимоий норма 500 кубометр этиб белгиланган. Нормадан ошган истеъмол учун нархлар қуйидагича:

— ойига 500 куб/метргача – 650 сўм;
— ойига 501 куб/метрдан 2 500 куб/метргача – 1 500 сўм;
— ойига 2 501 куб/метрдан 5 000 куб/метргача – 1 950 сўм;
— ойига 5 001 куб/метрдан 10 000 куб/метргача – 2 275 сўм;
— ойига 10 001 куб/метр ва ундан юқори истеъмол қиладиганлар учун – сўмдан.

▪️ Аҳолига маиший эҳтиёжлар учун сотиладиган суюлтирилган газнинг бир килограмми 1600 сўм этиб белгиланди. Шунингдек, 2024/2025 йилги иситиш мавсумида (ноябрь-февраль ойлари) эҳтиёжманд аҳолига энергетик тўловлар учун 270 минг сўмдан бир марталик ёрдам пуллари ўтказилади.

👉🏽 @Yurist_Blogerr

❗️ЎЗИНИ ЎЗИ БАНД ҚИЛИШ ФАОЛИЯТИНИ БОШЛАМОҚЧИ БЎЛГАНЛАРГА СУБСИДИЯ БЕРИЛАДИ

📃 Вазирлар Маҳкамасининг 252-сон қарори билан тасдиқланган низомга асосан,

➖тадбиркорлик ва ўзини ўзи банд қилиш фаолиятини бошламоқчи бўлган ишсиз, шу жумладан, "Темир дафтар", "Аёллар дафтари" ва "Ёшлар дафтари"га киритилган фуқароларга фаолиятини бошлаш учун керак бўлган асбоб-ускуна, меҳнат қуролларини харид қилиш учун — 7 миллион сўмгача, хотин-қизларга 10 миллион сўмгача субсидия ажратилиши белгиланган.

👉🏽 @Yurist_Blogerr

❗️ТАЛАБАЛАРНИ ИЖАРАГА ҚЎЙГАНЛАР ДАРОМАД СОЛИҒИ ТЎЛАМАЙДИ

📄 Солиқ кодексининг 378-моддасида солиқ солинмайдиган даромад турлари кўрсатилган бўлиб, ушбу модданинг 19-прим 1-бандида,

➖ солиқ тўловчининг уй-жойларни талабаларга ижарага беришдан олинган даромадларига солиқ солинмайди деб кўрсатилган.

✅ Юқоридаги асосга кўра, талабаларни ўз уйларига ижарага қўйиш орқали ижара ҳақидан даромад топаётган шахсларнинг ушбу даромадларидан даромад солиғи олинмайди.

👉🏽 @Yurist_Blogerr

❗️НИКОҲ ЁШИ ТЎҒРИСИДАГИ ҚОНУНЧИЛИКНИ БУЗГАНЛИК УЧУН ЖАВОБГАРЛИК!

📄 Оила кодексининг 47 прим 3-моддасига кўра,

➖никоҳ ёшига етмаган шахс билан ҳақиқатда никоҳ муносабатларига киришиш, — базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

▪️ Ота-она ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан никоҳ ёшига етмаган шахсни эрга бериш ёхуд уйлантириш, — базавий ҳисоблаш миқдорининг етти бараваридан ўн беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

▪️ Никоҳи қонунда белгиланган тартибда қайд этилмаган шахслар ўртасида, шу жумладан никоҳ ёшига етмаган шахс билан никоҳ тузишга доир диний маросимни амалга ошириш, — базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн беш бараваридан ўттиз бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

👉🏽 @Yurist_Blogerr

❗️КРЕДИТНИ МУДДАТИДАН ОЛДИН ТЎЛАСА НИМА БЎЛАДИ ?

⚡️САВОЛ;
Мен банкдан истеъмол кредити олганман. Тўлов графиги бўйича мен кредитни 2024 йилнинг декабрь ойида тўлаб бўлишим керак. Мени саволим, агар мен 2024 йилнинг декабрь ойини кутиб ўтирмасдан, хозир қолган қарздорлигимни хаммасини тўлаб юборсам декабрь ойигача бўлган давр учун хам фоизларни қўшиб тўлашим керакми ёки муддатидан олдин тўлов қилинса қолган ойларга фоиз хисобланмайдими ?

⚡️ЖАВОБ;
06.05.2006 йилдаги ЎРҚ-33-сон "Истеъмол кредити тўғрисида"ги қонунининг 16-моддасига асосан, истеъмолчи олинган истеъмол кредити суммасини қайтаришни ва мазкур кредит бўйича ҳисобланган фоизларни тўлашни муддатидан илгари амалга оширишга ҳақли. Бундай ҳолда истеъмолчи фақат истеъмол кредитидан ҳақиқатда фойдаланилган муддат учун фоизлар тўлайди деб кўрсатилган.

✏️ Яъни, агар Сиз истеъмол кредитини 3 йилга олган бўлсангизу, лекин кредитни 3 йил эмас бир йилда хаммасини тўлаб юборсангиз қолган икки йил учун Сизга фоиз хисобланмайди. Кредит учун фоизлар фақат Сиз ундан фойдаланган вақтингиз учун хисобланади холос.

👉🏽 @Yurist_Blogerr