— Oxirgi ikki oy davomida ko‘chadagi kichkina supermarketlarni diqqat bilan kuzatishni boshladim. Aniqrog‘i ulardagi bir xillik meni hayron qoldirdi. Butun boshli do‘kon nomini qaysidir brendga sotib yuborishgandek, go‘yo. Kolbasa mahsulotlari yoki gazli ichimliklar butunlay do‘konlarni nomini qamrab olgan. Ularning kelishuv strategiyasi va yoki shartlaridan umuman xabarim yo‘q, lekin bu shu qadar urchib ketganki — ba’zi joylarda bu sifatli do‘konning mana shunaqa banneri bo‘lishi kerakdek taassurot qoldiryapti. Mening u brendlarga nisbatan hech qanday xusumatim yo‘q. Ammo bu narsani o‘zlariga ep ko‘rib do‘konlariga osayotgan tadbirkorlarga hayron qolyapman.. Balkim bu moliyaviy holatingizga yaxshi plyus olib kelar, nimadirlar tekin tushayotgandir va yoki qanaqadir chegirmalarga ega bo‘layotgandirsiz.. Qaydam, menimcha esa har bir do‘konning kichkina segmentda bo‘lsa ham nomi bo‘lishi kerak. Nomi bo‘lmagan taqdirda ham bunaqa arzon va doimiy bo‘lmagan, qolaversa, hammaniki bilan bir xil bo‘lgan narsalardan uzoq yurish kerak. Bu g‘ashimni keltiryapti.
— Marketingda "eye tracking" tushunchasi bor. Bu sizning qaragan narsangizda birinchi nimaga ko‘zingiz tushishi va nimalarni yaxshiroq eslab qolishini o‘rganadi. Shunga qarab reklama bannerlari, umuman ko‘chada ko‘rgan narsalaringiz xotirangizga muhrlanadi. Ba’zan bu passiv ishlaydi. Ya’ni vaqt masalasi — yig‘ilib-yig‘ilib sizga ta’sir ko‘rsatadi. Tushga o‘xshaydi faqat reallikda ishlaydi. Suv olmoqchi bo‘lsangiz random olyapman deb o‘ylaysiz, aslida esa qachondir ko‘rgan reklamangiz ta’siri ostida yoki rangiga qarab olasiz. Xullas, buni kattaroq brendlar faol ishlatishadi va shuning uchun ham bozorda dominantlik qilishadi. Reklamasi yo‘q, ta’mi zo‘r deb aytgan gazli ichimliklaringiz ham kamida shu usuldan foydalanishadi. Avvalgi Ramazon oyida mashhur bo‘lgan oddiy suv bunga misol.
— Foydangizdan ozroq ushlab qolsangiz ham o‘zingizni nomingizga, "style"ingizga ega bo‘ling. Kreativ va noodatiy nomlar bilan tanishmisiz? Masalan Buxoroda "Behtarin" nomli marketni ko‘rdim. Eshitilishi ajib. Yoki Samarqandda mashhur "Optovik"ni olaylik. Nom ruscha bo‘lsa ham bu uch tildagi segmentni ham o‘ziga jalb qila oladi. Ko‘tarasiga demaymiz "optom" deymiz-ku, baribir shunga aytaman-da. Kichkina marketlardan ham misollar keltirardim, lekin oldin aytganimdek hammasi "sotilgan".
— Yoshligimizda hamma do‘konlarning banneri ko‘k va unda "Jamshid-Ziyo" MCHJ yoki "Shukrona-Jasmina" X/K bo‘lardi. Endi noliyotgan narsamni qaranglar-da.. Lekin biz nisbatan yomon bo‘lgan davrimiz bilan yaxshi bo‘lishga intilayotgan davr bilan solishtirmasligimiz kerak. Yaxshi edi, yomon bo‘ldi va hozir o‘sha yomondan yaxshiroq bo‘layotgani vaziyatni bir tekisda ketayotganini bildirmaydi.
@Tingla_Hayot