Forward from: Камолиддин Раббимов
Дунё давлатларида ҳар қандай муҳим, аҳамияти ошиб борадиган феномен бўйича стратегия ишлаб чиқиш урфи бор. Жумладан, мамлакатлар бўйича ҳам стратегия ишлаб чиқиб, ўзининг қадриятларини, йўлини, шартларини, дўсту-душманларини белгилаб олади. Марказий Осиё, Ўзбекистон ҳалига қадар Хитой бўйича стратегия ишлаб чиқмаган. Ўсаётган Хитой – бизга таҳдидми, имкониятми, еки баъзи соҳаларда имконият ва баъзи холатларда – муаммоли вазиятни – айниқлаштирилмаган.
*
Лекин, жамиятимизда “маданий евроцентризм” жуда кучли. Ўзимиз Осиёни қоқ марказидамиз. Кўрсак америка, рус ва евро киноларни яхши кўрамиз. Кинода кўзи қисиқроқ бўлса – нимадир “нето” бўлаверади. Европада, Россия ва америкада шаклланган фикрлар ОАВ орқали жамиятимизга кириб келади ва бизни бошқаради. Ўзимиз онгли, чуқур ўйланган ва тарозига тортилган курс ярата олмадик. Энди қисқача фактлар:
*
Кейинги минг йилликларда хитой бизга бир марта келди, икки минг йил олдин – унда ҳам водийдан от ҳайдаб кетти. Бизга хитойлар эмас, муғуллар келган. Хитой эса доим ўзини бошқалардан ихоталаган.
*
Кейинги беш юз йилда Европа дунёни экспанция қилишди ҳеч ким эришмаган натижага эришди. Кичик Европа бутун дунёни эгаллади, жумладан, Хитойни ўзини ҳам. 1492 йилдан то бугунга қадар Европа, энди АҚШ дунёни эгаллашда давом этаяпти. Бизни Россия босиб олди. Лекин ғарб ўзининг экспанциясини чиройли кўрсата олади.
*
АҚШнинг иккита ҳеч ким қилмаган жинояти ҳаммага маълум, лекин бу ҳақда кам гапирилади. Маҳаллий индейцларни қирғин қилиш, ва мисли кўрилмаган вахшиёна қулдорлик тизими. Бошқаларда ҳам қулдорлик бўлган, лекин ҳеч ким ҳеч қачон америкадаги каби вахший қулдорлик тизими яратмади. Ҳалига қадар уни илдизлари чуқур (биргина мисол, Трамп – уни Обамага қарши майдонга чиқаришди, овоз беришди)
*
АҚШ Хитойни ўз хокимиятига энг катта таҳдид деб билади, шу сабаб, Хитой билан урушга тайёрланмоқда. Бу урушда ахборот ҳал қилувчи рол ўйнайди. АҚШнинг ахборот машинаси шу қадар кучлики, Ироқ ва Афғонистон мисолида, истаганни манипуляция қила олади.
*
Уйғурлар бўйича – Уйғуристонни Хитой босиб олмади, Сталин, Англия ҳамда АҚШ иштирокида ўйинлар бўлди. Уйғур лидерлари билан кўп гаплашганман. Улар ўзлари учун керакли билимларга эга, ханларни психологиясини яхши билишади.
*
Дунёда Уйғуристон бўйича иккита стратегия бор: бири конфликтли (ғарб стратегияси) ва иккинчиси – дипломатик (“Менга қара, Ши, ўзинг чиройли боласан, нима қиласан репрессия қилиб? Нормал давлат қур, биз ҳам сен билан ёруғ юз билан дўст бўлайлик”). Биз, МО иккинчи стратегияда бўламиз. Чунки, биз бир вақтни ўзида 3-4 катта вазифаларни бажаришимиз керак. Булар: Россияни тийиб туриш, ғарб билан мувозанатли алоқалар, Хитой билан иқтисодий ҳамкорлик ва ҳ.к.
@Rabbimov_rasmiy
*
Лекин, жамиятимизда “маданий евроцентризм” жуда кучли. Ўзимиз Осиёни қоқ марказидамиз. Кўрсак америка, рус ва евро киноларни яхши кўрамиз. Кинода кўзи қисиқроқ бўлса – нимадир “нето” бўлаверади. Европада, Россия ва америкада шаклланган фикрлар ОАВ орқали жамиятимизга кириб келади ва бизни бошқаради. Ўзимиз онгли, чуқур ўйланган ва тарозига тортилган курс ярата олмадик. Энди қисқача фактлар:
*
Кейинги минг йилликларда хитой бизга бир марта келди, икки минг йил олдин – унда ҳам водийдан от ҳайдаб кетти. Бизга хитойлар эмас, муғуллар келган. Хитой эса доим ўзини бошқалардан ихоталаган.
*
Кейинги беш юз йилда Европа дунёни экспанция қилишди ҳеч ким эришмаган натижага эришди. Кичик Европа бутун дунёни эгаллади, жумладан, Хитойни ўзини ҳам. 1492 йилдан то бугунга қадар Европа, энди АҚШ дунёни эгаллашда давом этаяпти. Бизни Россия босиб олди. Лекин ғарб ўзининг экспанциясини чиройли кўрсата олади.
*
АҚШнинг иккита ҳеч ким қилмаган жинояти ҳаммага маълум, лекин бу ҳақда кам гапирилади. Маҳаллий индейцларни қирғин қилиш, ва мисли кўрилмаган вахшиёна қулдорлик тизими. Бошқаларда ҳам қулдорлик бўлган, лекин ҳеч ким ҳеч қачон америкадаги каби вахший қулдорлик тизими яратмади. Ҳалига қадар уни илдизлари чуқур (биргина мисол, Трамп – уни Обамага қарши майдонга чиқаришди, овоз беришди)
*
АҚШ Хитойни ўз хокимиятига энг катта таҳдид деб билади, шу сабаб, Хитой билан урушга тайёрланмоқда. Бу урушда ахборот ҳал қилувчи рол ўйнайди. АҚШнинг ахборот машинаси шу қадар кучлики, Ироқ ва Афғонистон мисолида, истаганни манипуляция қила олади.
*
Уйғурлар бўйича – Уйғуристонни Хитой босиб олмади, Сталин, Англия ҳамда АҚШ иштирокида ўйинлар бўлди. Уйғур лидерлари билан кўп гаплашганман. Улар ўзлари учун керакли билимларга эга, ханларни психологиясини яхши билишади.
*
Дунёда Уйғуристон бўйича иккита стратегия бор: бири конфликтли (ғарб стратегияси) ва иккинчиси – дипломатик (“Менга қара, Ши, ўзинг чиройли боласан, нима қиласан репрессия қилиб? Нормал давлат қур, биз ҳам сен билан ёруғ юз билан дўст бўлайлик”). Биз, МО иккинчи стратегияда бўламиз. Чунки, биз бир вақтни ўзида 3-4 катта вазифаларни бажаришимиз керак. Булар: Россияни тийиб туриш, ғарб билан мувозанатли алоқалар, Хитой билан иқтисодий ҳамкорлик ва ҳ.к.
@Rabbimov_rasmiy