Supernormal stimulSupernormal stimul - bu reallikning kuchaytirilgan shakli bo'lib, organizm unga odatdagidan kuchliroq javob qaytaradi. Bu stimul hayotimizning har jabhasida uchraydi. Atrofimizdagi olam tuzilishini insonlar tomonidan o'zgartirilgan (o'zlashtirilgan) versiyasi ham shu stimul bilan chambarchas bog'liq. Quyidagi misollar barchasini tushuntirib beradi.
Siz tomosha qilayotgan filmlaringizning barchasi mavjud holatning bir necha bor bo'rttirilgan qiyofasini aks ettiradi. Agar odatiy hayot tarzi tasvirlanganda hech kim qiziqmagan bo'lardi. Inson onggi doim mavjud holatdan o'zgacha bo'lgan, kuchaytirilganiga talpingani bois filmlar ham xuddi shu narsani olib chiqadi.
Ommaviy axborot vositalarida, ijtimoiy tarmoqlarda berib boriladigan yangiliklardagi voqealar va mavzular eng ko'p tomoshabinlarni hayajonga solish uchun tanlangan va tuzilgan bo'ladi. Yangiliklarni taqdim etishning bunday uslubi betaraflikni emas, balki voqealar haqida noxolis yoki hissiy jihatdan yuklangan taassurotlarni rag'batlantiradi va voqeaning haqiqatini manipulyatsiya qilishga olib kelishi mumkin. Bunday uslub jurnalistikada sensatsiya deyiladi. Barcha ommaviy axborot vositalari juda kam miqtorda bo'lsa ham sensatsiyani ishlatadi. Chunki insonlar bo'rttirilgan haqiqatga intilishadi, shu bois ko'pchilik manipulatorlarga xo'rakka aylanadi. Infolo'ttibozlar ham aynan shu usul orqali insonlarni o'zlariga jalb qilishadi. Ommaviy axborot vositalari asl haqiqatni ochib bermaydi ular siz kutayotgan yaltiroq qog'ozga o'ralgan haqiqatlarni olib chiqishga harakat qiladi.
Siz atrofingizda uchratadigan rasmlar, videolarning barchasida haqiqat o'zgartirilgan bo'ladi. Olingan video, rasmlar barchasi bir necha bor qayta ishlanadi va eng yaxshi varianti ommaga taqdim qilinadi. Hatto telefoningiz kamerasidagi funksiyalar shunday tuzilganki siz o'zingizni rasmga olganingizda mavjud holatingizdan chiroyliroq qilib taqdim etadi.
"Talabga yarasha taklif" qonuni barcha holatlarga mos tushadi. Hozirda insonlar mavjud narsalarning aslicha qabul qila olmaydigan bo'lib qolishdi. Ular faqat yanada yaxshilangan variantini talab qilishmoqda. Taklif beruvchilar esa yaxshilashdanda ko'ra osonroq yo'lni tanlashyabdi yani uni yaltiroq qog'ozlarga o'rab taqdim qilishmoqda. Mahsulot yaratuvchilari sizni yuzingizni chiroyli qilib berolmaydi ammo sizning rasmingizni chiroyli qilib bera oladi. Ammo oyna doim asl haqiqatni ko'rsatadi. O'zingizga oyan tutishga jurat qiling. Asl haqiqatlarga tik boqishni o'rganing. O'zingizni va atrofni bor yutuq va kamchiliklari bilan qabul qilishni o'rganing. Kamchiliklardan qochish va ularni yashirishga urinish haqiqatni o'zgartira olmaydi. Hozirgi davrda siz atrofingizda ko'rib turgan narsalarning deyarli barchasi yaltiroq qog'ozlarga o'rab tasvirlangan, shunchaki ishonib ketishni bas qiling. Supernormal stimullarga aldanib qolmanglar.
@Janob_Mehmonov
