Yurist Muzaffar 🛡

❗️ТАРАФЛАРДАН БИРИ СУДГА КЕЛМАСА НИМА БЎЛАДИ ?

📄 Фуқаролик процессуал кодексининг 220-моддасига асосан,

➖ Фуқаролик ишлари бўйича судларда ишда иштирок этувчи шахслардан бирортаси суд мажлисига келмаган тақдирда, уларга суднинг чақирув қоғози ёки бошқа хабарномалар топширилганлиги (етказиб берилганлиги) тўғрисидаги маълумот мавжуд бўлмаса, суд иш муҳокамасини кейинга қолдиради.

✔️ Агар ишда иштирок этувчи шахслар суд мажлисининг вақти ва жойи тўғрисида тегишли тарзда хабардор қилинган бўлиб, суд узрли деб топган сабабларга кўра келмаган бўлса, суд иш муҳокамасини кейинга қолдиради.

❗️Тарафлар келмаслик сабаблари тўғрисида судни хабардор қилиши ва бу сабабларнинг узрлилигига далиллар тақдим этиши шарт.

❗️Агар жавобгарнинг келмаганлиги сабаблари тўғрисида маълумотлар мавжуд бўлмаса ёки суд келмаганлик сабабларини узрсиз деб топса ёхуд жавобгар иш юритилишини қасддан чўзаётган бўлса, суд ишни кўришга ҳақли.

✅ Тарафлар ишни ўзининг иштирокисиз кўришни ва ўзларига суд ҳал қилув қарорининг кўчирма нусхасини юборишни илтимос қилишга ҳақли. Агар ишнинг ҳолатлари бўйича зарур бўлса, суд тарафларнинг суд мажлисида иштирок этишини шарт деб топиши мумкин.

✔️ Суд муҳокамасининг вақти ва жойи тўғрисида хабардор қилинган ишда иштирок этувчи шахс вакилининг келмаганлиги ишни кўриб чиқишга тўсқинлик қилмайди.

▪️ Прокурор ёки адвокатнинг узрсиз сабаблар билан келмаганлиги тўғрисида суд хусусий ажрим чиқаради, бу ҳақда тегишинча юқори турувчи прокурорга ёки Ўзбекистон Республикаси Адвокатлар палатасининг ҳудудий бошқармаси ҳузуридаги малака комиссиясига маълум қилади.

👉 @yurist_muzaffar 🫡

📌Ismni o’zagartirish mumkinmi?

Fuqarolar o‘z ismini o‘zgartirish huquqiga ega. Bu huquq O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligida mustahkamlab qo‘yilgan bo‘lib, Fuqarolik kodeksining 19-moddasiga muvofiq, fuqaro qonunda belgilangan tartibda o‘z ismini o‘zgartirishga haqli.

Ism o‘zgartirishning oqibatlari
Ism o‘zgartirish fuqaroga berilgan huquq bo‘lsa-da, bu jarayon ba’zi majburiyatlarni ham yuklaydi. Qonunchilikka muvofiq, ismning o‘zgarishi fuqaroning avvalgi ismi bilan olgan huquq va burchlarini bekor qilmaydi.

Quyidagi misolga e’tibor bering.

◾️ Agar Anvar eski ismi (misol uchun, Murod) bilan bankdan kredit olgan bo‘lsa, ismni o‘zgartirgandan keyin ham ushbu kreditni to‘lash majburiyati saqlanib qoladi.
◾️ Shuningdek, avvalgi ism bilan imzolangan shartnomalar, qarz bitimlari yoki boshqa yuridik hujjatlar ham o‘z kuchini yo‘qotmaydi.
Fuqarolik kodeksiga muvofiq, ism o‘zgartirilganidan keyin fuqaro bu haqda kreditorlari va boshqa tegishli shaxslarga xabar berishi kerak. Agar fuqaro bu choralarni ko‘rmasa va muammolar yuzaga kelsa, u bu oqibatlar xavfini o‘z zimmasiga oladi.

Bundan tashqari, fuqaro o‘z ismini o‘zgartirgandan so‘ng, avvalgi ismiga rasmiylashtirilgan hujjatlarga o‘z hisobidan tegishli o‘zgartirishlar kiritilishini talab qilish huquqiga ega.

Ismni qanday o‘zgartirish mumkin?
Ismni o‘zgartirish tartibi qonun bilan belgilangan bo‘lib, quyidagi bosqichlardan iborat:

1. Ariza berish
◾️ Ismini o‘zgartirmoqchi bo‘lgan fuqaro o‘zining yashab turgan manzili bo‘yicha Fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organiga (FXDYO) ariza bilan murojaat qiladi.
◾️ Arizada fuqaro ismni o‘zgartirish sababini ko‘rsatishi lozim.
2. Arizani ko‘rib chiqish
◾️FXDYO organlari arizani ko‘rib chiqadi va fuqaroning talabiga asosan ismni o‘zgartirish to‘g‘risidagi qarorni qabul qiladi.
3. To‘lov amalga oshirish
◾️ Ismni o‘zgartirish bazaviy hisoblash miqdori (BHM) asosida davlat boji to‘lash orqali amalga oshiriladi. Hozirgi kunda BHM 375 000 so‘mni tashkil etadi.
Yangi ismni rasmiy ro‘yxatdan o‘tkazish
◾️ Ism o‘zgartirilganidan so‘ng, fuqaroning yangi ismi fuqarolik holati hujjatlarida qayd etiladi.
◾️ Pasport, ID, guvohnomalar va boshqa hujjatlarga o‘zgartirishlar kiritish mumkin.
Ismni o‘zgartirish har bir fuqaroning shaxsiy huquqi bo‘lib, u qonuniy asosda amalga oshiriladi. Biroq, ism o‘zgartirilganidan keyin ham shaxsning avvalgi huquq va majburiyatlari o‘z kuchida qolishini unutmaslik lozim. Agar fuqaro ismini o‘zgartirsa, u bu haqda kreditorlari va boshqa manfaatdor shaxslarga xabar berish choralarini ko‘rishi shart.

👉 @yurist_muzaffar 🫡

Talabani ishga qabul qilmaslik mumkinmi?

O‘zbekiston Respublikasining Mehnat va Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksiga ko‘ra, talabani ishga qabul qilishni g‘ayriqonuniy ravishda rad etish ta'qiqlanadi.

MKning 119-moddasiga binoan, ish beruvchilar ishga qabul qilishni asossiz ravishda rad etishlari mumkin emas. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik kodeksining 49-moddasida ishga qabul qilmaslik yoki mehnat qonunchiligini buzgan mansabdor shaxslarga bazaviy hisoblash miqdorining 5-10 baravari miqdorida jarima solinishi belgilangan.

Agar ishga qabul qilish rad etilgan bo‘lsa, murojaatchining talabiga binoan ish beruvchi uch kun ichida rad etish sabablarini yozma ravishda asoslab berishi kerak. Bu javob ishga qabul qilishga mas’ul shaxs tomonidan imzolangan bo‘lishi shart.

Mehnat kodeksining 120-moddasiga muvofiq, agar ishga qabul qilmaslik qonunga zid deb hisoblasangiz, belgilangan tartibda shikoyat qilish va yetkazilgan moddiy va ma’naviy zarar uchun sudga murojaat qilish huquqingiz bor. Bu holatda, ishga qabul qilmaslikning qonuniyligini isbotlash ish beruvchining zimmasiga yuklanadi.

👉 @yurist_muzaffar 🫡

#Диққат #Муҳим

⚡️ЧИҚИНДИ ҚАРЗИ УЧУН ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСИДАН УЗИШ – ТЎҒРИМИ?

Энди чиқинди олиб кетиш хизмати учун қарз тўламаганлар 5 кун ичида қарзини тўламаса, уларга электр энергиясидан вақтинча узиш чораси қўлланилади.

📌 Қонун нима дейди?

Қонуннинг 4-моддасига кўра, маиший чиқиндиларни олиб кетиш хизматидан қарзи бор фуқароларга СМС орқали огоҳлантириш юборилади. Агар 5 кун ичида қарз тўланмаса, уларга электр тўловларида чеклов қўйилади. Қарз тўланганидан сўнг чеклов автоматик равишда бекор қилинади.

📅 Қачон кучга киради?

Қонун имзоланди ва 3 ойдан кейин расман кучга киради деди ижтимоий тармоқдаги Shopirlar қанали.

❓ Бу қанчалик тўғри?

Бу қарорга муносабатлар икки хил:

✅ Айримлар бу чора чиқинди тўловлари бўйича масъулиятни оширишини таъкидлашмоқда.

❌ Бошқалар эса чиқинди қарзи учун электр каби муҳим хизматни чеклаш адолатдан эмас, деб ҳисоблашмоқда.

📣 Фикрингиз муҳим!

Қарздорликка қарши шундай чоралар тўғрими ёки бошқа ечимлар керакми?

💬 Сизнинг фикрингиз қандай? Қарздорликка қарши шундай чоралар қўллаш тўғрими ёки бошқа йўллар борми? Изоҳларда ўз фикрингизни қолдиринг!

👉 @yurist_muzaffar 🫡

Kanalga ayollar huquqi boʻyicha koʻproq postlar joylanganiga akalarimiz chiqib ketishyabdi😂

Kecha bugun ertaga opajonlarimizni bayrami shu uchun biz YURIST MUZAFFAR jamoasi tomonidan ularga sovgʻa sifatida koʻproq ularni huquqlari haqida malumot berilmoqda

Akalar xafagarchilik boʻlmasin bayram oʻtsa kanalga yana umumiy malumotlar joylanadi ✊

👉 @yurist_muzaffar 🫡

Энди учатковойларга ҳам "боди камера" берилади

Янги ички ишлар вазирига ҳар бир маҳалладаги профилактика масканларини кузатув камераси ва ҳар бир инспекторни “боди камера” билан таъминлаб, ҳуқуқбузарликларни рўйхатга олиш бўйича янги платформани ишга тушириш торширилди.

Жиноятларни ҳисобга олиш тизимини тўлиқ рақамлаштириш вазифаси қўйилди.

Прокурорлар тергов устидан назоратни сусайтириб юборгани кўрсатиб ўтилди. Жумладан, судлар томонидан 637 та жиноят иши камчиликлари учун терговга қайтарилган.

Бош прокуратура тергов сифатини ошириш ҳамда жиноятчиликни олдини олиш бўйича янада қаттиқ ишлаши кераклиги қайд этилди.

❗️ Бош прокуратура ҳам, ички ишлар вазирлиги ҳам уйғониши, янгича ишлаб, бир-бирини тийиб туриши кераклиги кўрсатиб ўтилди.

👉 @yurist_muzaffar 🫡

🌺Ассалому алайкум! Азиз, ардоқли аёлларимизга аталган “А” аллитерацияси!

💐Аёл!.. Аллақанча азиз авлиёларни, алп-азаматларни
“алла”лаган аёлмасми, ахир?! Аллоҳнинг арши аълосидан амр: “Аёлларингизни авайланг!” Аҳли аёлимизни асрасак –
аъмолимиз аъло! Аслида, азалдан ардоқлаганмиз...

🌸Азизлар! Аёллар айёми арафасидамиз! Авваламбор, арзирли айтмишларим: айём арафасида аёлингиздан айб ахтарманг, аразлашади. Айниқса, ахлоқингиз айнимасин. Асосан, адолатни англаб, азмингизни андишага ажратинг. Аёллар айёми алоҳида аҳамиятли!
Айтайми, аёллар айёмида – атторсиз! Атир, атирсовун, ажабтовур атлас-адрас, ажойиб, анвойи атиргулларни аҳли аёлингизга атагайсиз! Аёлингиздан ажойиб анбарлар атри анқисин. Айёмда атайин аёлингиз атрофида айланинг, алёрлар, ашъорлар айтинг! Андуҳлардан, аламлардан аритинг!

🌹Аҳдингиздан адашманг, ахир аёллар – азиз! Алалхусус, аёлларга асирмиз. Аниқ аминмаки, анчагина адолатдан, амаллардан аёлнинг амри афзал! Азизим, аёлингиздан айрилманг. Аларни астойдил асраб-авайланг. Аҳиллик – абадийдир!

🌺 Алқисса, аҳли аёлларимизни айём арафасидамас, абадулабад асраб-авайлайлик, ардоқлайлик!

👉 @yurist_muzaffar 🫡

ЎЗИНИ ЎЗИ БАНД ҚИЛГАН ШАХСЛАРНИНГ НОРМАТИВ ДАРОМАДИ ҚАНДАЙ АНИҚЛАНАДИ ?

САВОЛ;
Мен ижтимоий нафақа олиш учун Солиқ органига тўлов қилиб ўзини ўзи банд қилдирганлар рўйхатига киритилсам, шунда менга ҳар ойлик қанча норматив даромад ёзилади ?

ЖАВОБ;
Ҳукуматнинг 654-сон қарори билан тасдиқланган Низомда,

➖ ўзини ўзи банд қилган фуқароларнинг даромадлари миқдорини аниқлашда даромад аниқланаётган даврда меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдори (Ҳозирги кунда 1 155 000 сўм)нинг икки баравари (2 310 000 сўм) миқдорига тенг бўлган бир ойлик ўртача норматив даромад миқдори қабул қилинади деб белгиланган.

✏️ Яъни, Сиз ўзингизни банд қилиш орқали ҳар ойда манашу 2 310 000 сўм даромад топаётган шахсга айланасиз. Сиз ўзини ўзи банд қилганликдаги фаолиятингиз натижасида амалда қанча даромад топаётганингиздан қатъий назар Сизни бир ойлик норматив даромадингиз манашу суммага тенглаштирилади.

👉 @yurist_muzaffar

ФУҚАРО ПЕНСИЯГА ЧИҚИШИ УЧУН ЕТАРЛИ ИШ СТАЖИГА ЭГА БЎЛМАСА НИМА БЎЛАДИ ?

📄 "Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида"ги Қонунга кўра,

пенсия тайинлаш учун етарлича иш стажига эга бўлмаган шахсларга ёшга доир пенсиялар камида 7 йил иш стажи мавжуд бўлган тақдирда, бор стажга мутаносиб миқдорда тайинланади

📃 Юқоридаги қонуннинг 7-моддасига асосан, ёшга доир пенсия олиш ҳуқуқига:

эркаклар — 60 ёшга тўлганда ва иш стажлари камида 25 йил бўлган тақдирда;
аёллар — 55 ёшга тўлганда ва иш стажлари камида 20 йил бўлган тақдирда эга бўладилар.

✏️ Демак, иш стажи манашу 20 ёки 25 йиллик талабга жавоб бермайдиган фуқароларга ёшга доир пенсия ишлаган иш стажига мос равишда тайинланавериши мумкин. Фақат, энг кам стаж етти йилдан хам кам бўлмаслиги керак!

👉 @yurist_muzaffar

Мурожаатчимиздан келган савол:

Ассалому алайкум, мен  доимий пропискада бошқа вилоятда тураман , лекин хозир Тошкент шаҳрида вақтинчалик прописка асосида яшамоқдаман.Бола пули учун аризани доимий пропискада турган жойимга беришим керакми?

Батафсил 👇

📌 Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг " Аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги қарорига кўра :

✅ Болалар нафақаси ёки моддий ёрдам тайинлаш учун ариза зарур ҳужжатлар билан бирга бевосита ариза берувчининг доимий ёки вақтинча яшаш манзилидаги фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органига тақдим этилади ва рўйхатга олинади.

✅ Ариза фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органи томонидан махсус рўйхатга олиш дафтарида қайд этилади, бунда аризанинг берилган санаси, ариза берувчининг исми, фамилияси, отасининг исми ва яшаш манзили кўрсатилади.

Каналга уланиш👇
👉@yurist_muzaffar

❗️ЎЗГАЛАР ПАРВАРИШИГА МУҲТОЖ БОЛАГА ҚАРАБ ТУРГАН ШАХСГА ҲАР ОЙДА 745 000 СЎМДАН НАФАҚА БЕРИЛАДИ

📄 Президентнинг 17.02.2022 йил кунги ПФ–74-сон Фармонига асосан,

Ўзгалар парваришига муҳтож ногиронлиги бўлган 18 ёшгача болаларнинг парвариши билан банд бўлган боланинг қонуний вакилига ҳар ойлик нафақа тўлови (парваришлаш нафақаси) жорий этилган.

Парваришлаш нафақасини тўлаш ва етказиб бериш харажатлари республика бюджети маблағлари ҳисобидан қопланади.

📄 Президентнинг 12.08.2024 йил кунги 108-сон Фармонига кўра,

ҳозирги кунда парваришлар нафақасининг аниқ миқдори 745 000 сўмни ташкил қилмоқда

👉 @yurist_muzaffar

Bugun hamma xodimlar 1 soat vaqtli ketishi kerak!

Mehnat kodeksining 187-moddasiga ko‘ra, bayram kunlari arafasida har kunlik ishning (smenaning) davomiyligi barcha xodimlar uchun kamida 1 soatga qisqartiriladi.

Ertaga 8-mart — Xalqaro xotin-qizlar kuni, dam olish kuni sifatida belgilangan bayram. Demak, bugun, 7-mart kuni barcha xodimlar 1 soat vaqtliroq uyiga ketishiga qonuniy haqqi bor.

Eslatib o’taman, bayramdan oldingi kuni ishning (smenaning) davomiyligini qisqartirish imkoni bo‘lmagan uzluksiz ishlaydigan tashkilotlarda va ayrim turdagi ishlarda ortiqcha ishlaganlik xodimga qo‘shimcha dam olish vaqti berish yoki xodimning roziligi bilan ish vaqtidan tashqari ish uchun belgilangan normalar bo‘yicha haq to‘lash orqali kompensatsiya qilinadi.

👉 @yurist_muzaffar

Boshqa davlat fuqaroligini oldim, endi Oʻzbekiston fuqarosi hisoblanmaymanmi ?

Oʻzbekiston fuqarosi hisoblanasiz. Batafsil quyida tushuntiraman:

O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligi quyidagilar oqibatida tugatiladi:

a) O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligidan chiqish;

b) O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligini yo‘qotganlik.

O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligidan chiqish:

O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligidan chiqish O‘zbekiston Respublikasi fuqarosining O‘zbekiston Respublikasi fuqaroligidan chiqish to‘g‘risidagi iltimosnomasiga asosan amalga oshiriladi.

O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligini yo‘qotganlik:

a) shaxs chet davlatning harbiy xizmatiga, xavfsizlik organlariga, huquqni muhofaza qiluvchi organlariga, davla hokimiyati va boshqaruvi organlariga xizmatga kirganligi oqibatida;
b) agar xorijda doimiy yashovchi shaxs yetti yil mobaynida uzrli sabablarsiz doimiy konsullik hisobiga turmagan bo‘lsa;
v) agar O‘zbekiston Respublikasi fuqaroligiga qabul qilish bila turib yolg‘on ma’lumotlar yoki soxta hujjatlarni taqdim etish natijasida amalga oshirilgan bo‘lsa;
g) agar shaxs chet davlatning foydasini ko‘zlab faoliyat ko‘rsatgan holda yoki tinchlik va xavfsizlikka qarshi jinoyatlar sodir etish yo‘li bilan jamiyat hamda davlat manfaatlariga jiddiy zarar yetkazgan bo‘lsa;
d) agar shaxs ixtiyoriy ravishda chet davlatning fuqaroligini olgan bo‘lsa;
e) agar shaxs chet davlatning fuqaroligini tug‘ilganlik bo‘yicha yoxud chet davlat fuqarosi bo‘lgan otasining yoki onasining fuqaroligi asosida, voyaga yetmagan yoshida olgan bo‘lsa va yigirma bir yoshga to‘lguniga qadar chet davlat fuqaroligidan chiqishni rasmiylashtirmagan bo‘lsa.

Muhim!

O‘zbekiston Respublikasi fuqaroligiga qabul qilish, O‘zbekiston Respublikasi fuqaroligini tiklash, O‘zbekiston Respublikasi fuqaroligidan chiqish yoki O‘zbekiston Respublikasi fuqaroligini yo‘qotish to‘g‘risidagi qarorlar O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan farmonlar tarzida qabul qilinadi va imzolangan kundan e’tiboran kuchga kiradi.

P.s. Siz boshqa davlat fuqaroligini olishingiz bilan Oʻzbekiston fuqaroligini yoʻqotmaysiz. Siz fuqarolikni yoʻqotishingiz uchun Prezident farmoni chiqishi yoki fuqarolikdan chiqish uchun iltimosnoma yozishingiz kerak boʻladi.

@yurist_muzaffar