YURIDIK TAʼLIM / Rasmiy kanal

❓Yangi yil bayramida oʻzbekistonliklar necha kun dam olishadi?

Bu yilgi Yangi yil bayramida besh kunlik ish haftasida ishlaydigan xodimlar ketma-ket 5 kun, olti kunliklar 4 kun dam olishadi.

Quyidagi kunlar dam olish kuni hisoblanadi:

▪️ 28-dekabr, shanba — haftasiga 6 kun ishlaydiganlar uchun ish kuni, 5 kunliklar uchun odatiy dam olish kuni;
▪️ 29-dekabr, yakshanba — barcha uchun odatiy dam olish kuni;
▪️ 30-dekabr, dushanba — 6 kunliklar uchun qoʻshimcha dam olish kuni, 5 kunliklar uchun 14-dekabr – shanba kunidan koʻchirilgan dam olish kuni.
▪️ 31-dekabr, seshanba — Prezident farmoni asosida barcha xodimlar uchun qoʻshimcha dam olish kuni;
▪️ 1-yanvar, chorshanba — Yangi yil bayrami, dam olish kuni;

❗️14-dekabr (shanba) — ish haftasining turidan qatʼi nazar barcha xodimlar uchun ish kuni.

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

⚡️Organ xodimlari diqqatiga.

Qurolli Kuchlar va huquqni muhofaza qiluvchi organlarda xizmatni oʻtash bilan bogʻliq cheklovlar oʻrnatiladi

Prezident tomonidan imzolangan Qonun bilan harbiy xizmatchilar va huquqni muhofaza qiluvchi organlar xodimlariga tadbirkorlik faoliyati bilan shugʻullanishga, oʻz xizmat vakolatlarini jismoniy va yuridik shaxslarning manfaatlarini koʻzlab bajarish yoki bajarmaslik evaziga ulardan biron-bir mukofot, foyda yoki sovgʻalar olishga, qonunchilikda nazarda tutilmagan imtiyozlardan, preferensiyalar yoki afzalliklardan oʻz xizmat mavqeyi bilan bogʻliq holda foydalanishga doir taqiqlar belgilandi.

✅ Oʻzbekistonliklar Konstitutsiya kunida ketma-ket 3 kun dam oladi.

8-dekabr bu yil yakshanba kuniga toʻgʻri keladi, shuning uchun qoʻshimcha dam olish kuni 9-dekabr dushanba kuni boʻladi.

Shunga koʻra, “besh kunlik hafta”da ishlayotgan oʻzbekistonliklar ketma-ket 3 kun, “olti kunlik hafta”da esa 2 kun dam oladi.

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

Xodim sirtqi taʼlimda oʻqishga ketgan davrida ish haqi saqlangan holda taʼtil berilishi mumkinmi?

Assalomu aleykum men oʻzbek tili va adabiyot yoʻnalishida 2-mutaxasislik sirqi talim da oʻqiyman. Hozrda 4-kursman. Maktabda oʻzbek tilidan dars beraman. Yaqinda universitetda oʻquv jarayonlarim boshlanadi. Oʻqishga ketgan davrimda menga ish haqi saqlangan holda tatil beriladimi?

YURIST JAVOBI:

❗️Bu holatda sizga ish haqi toʻlanmaydi, faqat taʼtil puli berilishi mumkin.

Mehnat kodeksining 383-moddasiga asosan ish beruvchi mehnat shartnomasi boʻyicha ishdan ajralmagan holda taʼlim tashkilotlarida oʻqitilayotgan, qayta tayyorlashdan yoki malaka oshirishdan oʻtayotgan, shuningdek ishlab chiqarish taʼlimini oʻtayotgan xodimlarga ish va oʻqishni birga olib borish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratishi shart.

Bunda ushbu kodeks 385-moddasiga koʻra oliy va oʻrta maxsus, kasb-hunar taʼlimi tashkilotlarida kechki yoki sirtqi taʼlim shakli boʻyicha oʻqiyotgan xodimlarga laboratoriya-imtihon sessiyalarida ishtirok etgan davr uchun oʻquv taʼtillari:

•  oliy va oʻrta maxsus taʼlim, kasb hunar taʼlimi tashkilotlarida sirtqi taʼlim shaklida oʻqiyotganlarga esa kamida qirq kalendar kun muddatga oʻrtacha ish haqi saqlangan holda har yili beriladi.

☝️Mana shu qoidaga koʻra agar siz birinchi marta oliy taʼlim olayotgan boʻlsangiz, unda sizga yuqoridagi tartibda taʼtil beriladi va taʼtil uchun oʻrtacha oylik ish haqingizdan kelib chiqib taʼtil puli beriladi.

Mehnat kodeksining 257-moddasiga asosan xodimning oʻrtacha oylik ish haqi hisoblanadi. Ushbu moddaning uchinchi qismiga koʻra Mehnatga haq toʻlashning vaqtbay tizimidagi xodimlarning oʻrtacha ish haqi xodimning oʻrtacha ish haqi saqlanib qoladigan oydan oldingi oxirgi kalendar oy uchun tarif stavkasi (lavozim maoshi) miqdoridan kelib chiqib, xodimning oʻrtacha ish haqi saqlanib qoladigan oydan oldingi oʻn ikki kalendar oy uchun ustamalar, mukofotlar va boshqa toʻlovlar (ushbu Kodeks 248-moddasining uchinchi qismida nazarda tutilgan ish haqining qoʻshimcha qismi) summasining oʻn ikkidan bir qismi oʻrtacha ish haqiga jamlangan holda belgilanadi.

Mana shu qoidaga koʻra xodimning ustamalari uning oʻrtacha ish haqini hisoblashda qoʻshiladi.

Endi qarang! Mehnat kodeksining 386-moddasiga asosan:

• ishni oʻqish bilan birga olib borayotgan xodimlarga kafolatlar va kompensatsiyalar birinchi marta tegishli darajadagi taʼlim olayotganda berilishi belgilangan.

❗️Agar siz ikkinchi marta oliy taʼlimda oʻqiyotgan boʻlsangiz qoidaning mazmuniga koʻra oʻquv taʼtili beriladi lekin bunda ish haqingiz saqlanmaydi.

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

⚡️Nomaqbul dalil nimani anglatadi ?

Oldingi sonda maqbul dalil xususida fikr yuritilgandi. Bugun nomaqbul dalil nimaligini koʻrib chiqamiz. Demak,

🔹JPKning 95-1-moddasiga koʻra, agar faktik maʼlumotlar qonunga xilof usullar orqali yoki jinoyat protsessi ishtirokchilarini qonun bilan kafolatlangan huquqlaridan mahrum qilish yoki bu huquqlarni cheklash yoʻli bilan yoxud JPK talablari buzilgan, shu jumladan quyidagi hollarda:

1) jinoyat protsessi ishtirokchilariga yoki ularning yaqin qarindoshlariga nisbatan qiynoqqa solish va boshqa shafqatsiz, gʻayriinsoniy yoki qadr-qimmatni kamsituvchi muomala hamda jazo turlarini qoʻllagan holda;
2) ularni soxtalashtirish (qalbakilashtirish) yoʻli bilan;
3) gumon qilinuvchining, ayblanuvchining yoki sudlanuvchining himoyaga boʻlgan huquqlari, shuningdek tarjimon xizmatlaridan foydalanish huquqi buzilgan holda;
4) jinoyat ishi boʻyicha protsessual harakatning mazkur jinoyat ishini yuritishni amalga oshirish huquqiga ega boʻlmagan shaxs tomonidan bajarilishi natijasida;
5) nomaʼlum manbadan yoxud jinoyat ishini yuritish jarayonida aniqlash mumkin boʻlmagan manbadan;
6) jabrlanuvchi, guvoh, gumon qilinuvchi, ayblanuvchi, sudlanuvchining surishtiruvdagi, dastlabki tergovdagi sudda dalillar majmuyi bilan oʻz tasdigʻini topmagan koʻrsatuvlaridan olingan boʻlsa nomaqbul dalil boʻlib hisoblanadi.

🔺 Izoh: Dalilni nomaqbul deb hisoblayotgan va bunga asoslari boʻlgan shaxs sudga dalilni nomaqbul dalil deb topish toʻrisida Iltimosnoma kiritishga haqli.

➖Sud dalillarga ishning barcha holatlarini jamlab, ularni sud majlisida qonunga amal qilgan holda har tomonlama, toʻliq va xolis koʻrib chiqishga asoslangan oʻz ichki ishonchiga koʻra baho beradi.
➖Har bir dalil ishga aloqadorligi, maqbulligi va ishonchliligi nuqtai nazaridan, dalillarning yigʻindisi esa, etarliligi nuqtai nazaridan baholanishi lozim.

🔺P.S. Oliy sud Plenumining “Dalillar maqbulligiga oid jinoyat –protsessual qonuni normalarini qoʻllashning ayrim masalalari toʻgʻrisida”gi ( 24.08.2018-yil 24-sonli) qarori.

© «Inson huquqi».

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

Profilaktika (katta) inspektorlari "Yurisprudensiya" yo'nalishiga imtihonsiz qabul qilinadi

2022/2023 o‘quv yilidan boshlab ichki ishlar organlarida uch yildan ortiq ish stajiga ega bo‘lgan, kasbiga fidoyi, tashabbuskor profilaktika (katta) inspektorlarini Jamoat xavfsizligi universiteti, Toshkent davlat yuridik universiteti hamda yurisprudensiya sohasida bakalavriat ta’lim yo‘nalishi mavjud bo‘lgan boshqa davlat oliy ta’lim muassasalariga (Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti, Ichki ishlar vazirligi Akademiyasi hamda Davlat bojxona qo‘mitasining Bojxona instituti bundan mustasno) (keyingi o‘rinlarda — oliy ta’lim muassasalari) kirish imtihonlarisiz sirtqi ta’lim shakliga o‘qishga qabul qilish tartibi joriy etilgan.

O‘qishga qabul qilish to‘lov-kontrakt asosida amalga oshiriladi hamda kontrakt mablag‘lari respublika budjeti mablag‘lari hisobidan Ichki ishlar vazirligi orqali to‘lab beriladi.

Malumot uchun: 2024-yil 1-sentyabrdan eʼtiboran Toshkent shahri ichki ishlar organlari, 2025-yil 1-sentyabrdan boshlab qolgan hududiy ichki ishlar organlari profilaktika katta inspektori lavozimlariga faqat oliy yuridik maʼlumotga ega bo‘lgan xodimlar tayinlanishi belgilangan

© «Yurisprudensiya»

⚡️O‘zbekiston Respublikasida 21 ta vazirlik mavjud. Quyida ularning ro‘yxati va rahbarlari keltirilgan:

1. Investitsiyalar, sanoat va savdo vazirligi: Kudratov Laziz Shavkatovich
2. Iqtisodiyot va moliya vazirligi: Qo‘chqorov Jamshid Anvarovich
3. Tog‘-kon sanoati va geologiya vazirligi: Islamov Bobir Farxadovich
4. Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirligi: Xidoyatov Sherzod Saidjanovich
5. Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirligi: Zohidov Botir Erkinovich
6. Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi: Sharipov Kongratbay Avezimbetovich
7. Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi: Umarova Xilola Uktamovna
8. Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi: Abduxakimov Aziz Abdukaxarovich
9. Sport vazirligi: Ikramov Adxam Ilxamovich
10. Qishloq xo‘jaligi vazirligi: Abdurahmonov Ibrohim Yulchiyevich
11. Suv xo‘jaligi vazirligi: Xamrayev Shavkat Raximovich
12. Raqamli texnologiyalar vazirligi: Shermatov Sherzod Xotamovich
13. Adliya vazirligi: Tashkulov Akbar Djurabayevich
14. Transport vazirligi: Maxkamov Ilhom Rustamovich
15. Madaniyat vazirligi: Nazarbekov Ozodbek Ahmadovich
16. Mudofaa vazirligi: Xalmuxamedov Shuhrat G‘ayratjonovich
17. Energetika vazirligi: Mirzamaxmudov Jo‘rabek Tursunpulatovich
18. Sog‘liqni saqlash vazirligi: Xudayarov Asilbek Anvarovich
19. Tashqi ishlar vazirligi: Saidov Baxtiyor Odilovich
20. Ichki ishlar vazirligi: Bobojonov Po‘lat Razzaqovich
21. Favqulodda vaziyatlar vazirligi: Quldashev Abdulla Xamidullaevich

Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri lavozimini Aripov Abdulla Nigmatovich egallab turibdi.

© «Yurisprudensiya»

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

⚡️Shaxsga doir ma’lumotlar to‘g‘risidagi qonunchilikni buzish

Shaxsga doir ma’lumotlar — muayyan jismoniy shaxsga taalluqli bo‘lgan yoki uni identifikatsiya qilish imkonini beradigan, elektron tarzda, qog‘ozda va (yoki) boshqa moddiy jismda qayd etilgan axborot.

Shaxsga doir ma’lumotlarni qonunga xilof ravishda yig‘ish, tizimlashtirish, saqlash, o‘zgartirish, to‘ldirish, ulardan foydalanish, ularni berish, tarqatish, uzatish, egasizlantirish va yo‘q qilish

fuqarolarga bazaviy hisoblash miqdorining yetti baravari, mansabdor shaxslarga esa — ellik baravari miqdorida jarima solishga sabab bo‘ladi. (MJTK 46-2 modda)

Shaxsga doir ma’lumotlar deganda, alohida bir kishini bevosita yoki bilvosita aniqlash imkonini beruvchi barcha ma’lumotlar tushuniladi. Ushbu ma’lumotlar quyidagilarni o‘z ichiga oladi:

1. Asosiy shaxsiy ma’lumotlar:
- Ism, familiya, otasining ismi
- Tug‘ilgan sana va joy
2. Kontakt ma’lumotlari:
- Telefon raqami
- Elektron pochta manzili
- Uy manzili
3. Identifikatsion ma’lumotlar:
- Pasport yoki shaxsni tasdiqlovchi boshqa hujjatlar raqami
- INN (shaxsiy identifikatsiya raqami)
- SNILS (pension sug‘urta raqami)
4. Moliyaviy ma’lumotlar:
- Bank kartasi raqami
- Hisobraqamlar ma’lumoti
5. Kasbiy va ta’lim ma’lumotlari:
- Ish joyi yoki lavozimi
- Diplomlar, sertifikatlar va ilmiy darajalar
- Ish tajribasi haqida ma’lumot
6. Ijtimoiy ma’lumotlar:
- Oila holati (turmush qurgan yoki yo‘qligi)
- Bolalar soni
- Fuqarolik
7. Maxsus shaxsiy ma’lumotlar (himoya ostida bo‘lgan):
- Sog‘liq haqidagi ma’lumotlar
- Milliy mansublik
- Diniy yoki siyosiy qarashlar
- Biometrik yoki genetik ma’lumotlar (masalan, barmoq izi, yuz skaneri)

❗️Bu ma’lumotlar maxfiylik va qonunchilik asosida himoyalanishi kerak.

Misol uchun, kimningdir telefon raqamini uning roziligisiz uchinchi shaxsga berish sizga 18,7 million so‘mga tushishi mumkin.

© «Yurisprudensiya»

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

💰 Kontrakt to‘lovini amalga oshirish muddatlari:

🛡 2024/2025-oʻquv yilidan boshlab respublika davlat oliy taʼlim muassasalariga toʻlov-kontrakt asosida talabalikka tavsiya etilgan abituriyentlar hamda tahsil olayotgan talabalar uchun toʻlov-kontrakt muddatlari quyidagicha belgilandi:

📝 belgilangan toʻlov miqdorining kamida 25 foizini to'lash muddati barcha kurs talabalari uchun davlat komissiyasi tomonidan 2024-yil 1-dekabrgacha etib belgilangan;

🤔 Shuningdek: barcha kurs talabalari uchun to'lov miqdorining 50 foizini to'lash muddati 2025-yil 1-yanvar etib belgilanganini eslatib o'tamiz.

📝 Belgilangan muddatlarda to'lov-kontrakt mablag'larini o'z vaqtida amalga oshirmagan talabalar, Oliy va o'rta maxsus ta'lim muassasalarida o'qitishning to'lov-kontrakt va undan tushgan mablag'larini taqsimlash tartibi to'g'risidagi 2431-sonli Nizomning 3-bob 27-bandiga binoan, o'qitish uchun belgilangan to'lov-kontrakt mablag'ini o'z vaqtida amalga oshirmaganli sababli talabalar safidan chetlatilishi haqida ma’lum qilamiz.

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

❓ Daʼvogar kimu, javobgar kim ?

Daʼvogar (ariza beruvchi) va javobgar fuqarolik sud ishlarini yuritishda taraflar hisoblanishadi.

🔹Daʼvogar - oʻzining buzilgan yoki nizolashilayotgan huquqlarini yoxud qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini himoya qilish maqsadida sudga murojaat etgan yoinki manfaatini koʻzlab ish qoʻzgʻatgan shaxs.

🔸Oʻziga nisbatan (daʼvogarning buzilgan huquqlari va qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlari yuzasidan) talab taqdim etilgan shaxs Javobgardir.

Oddiy: Shaxsga nisbatan kimdir sudga daʼvo bilan chiqsa, u daʼvogar, daʼvo boʻyicha javob beruvchi taraf javobgar boʻladi.

© «Inson huquqi»

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM