⁉️ «Eskrou» tizimining asosiy shartlari qanday?
Prezidentimizning
«Uy-joy qurilishi sohasini yanada rivojlantirish, turar va noturar ko‘chmas mulklarni ulush kiritish asosida qurish jarayonini tartibga solish mexanizmlarini takomillashtirish to‘g‘risida»gi
Farmoni
asosida qurilishga ulushdorlarning mablag‘larini jalb qilish joriy yil 1-iyuldan 31-dekabrgacha
«eskrou» hisobvaraqlari orqali hamda hozirda amalda bo‘lgan ulushli ishtirok etish tartibida to‘g‘ridan to‘g‘ri jalb qilish mexanizmi bo‘yicha parallel ravishda taraflarning tanloviga ko‘ra, shuningdek, mablag‘larni jalb qilish 2026-yil 1-yanvardan faqat «eskrou» hisobvaraqlari orqali amalga oshiriladi.
Foydalanishga topshirilmagan obyektga quruvchi ulushdorlarning mablag‘larini faqat notarial tasdiqlangan va kadastrda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan ulushli shartnoma bo‘yicha jalb qiladi. Ulushli shartnoma bo‘yicha talab qilish huquqlari boshqa shaxsga o‘tkazishga (sotishga), ulushdorning merosi tarkibiga kiritishga va garov predmeti sifatida qabul qilishga yo‘l qo‘yiladi.
Ulushli shartnoma bo‘yicha mablag‘lar vakolatli tijorat bankida ochilgan «eskrou» hisobvarag‘iga ularning hisobini yuritish uchun joylashtiriladi va deponentlanadi. Ulushdor va quruvchining uchinchi shaxslar oldidagi majburiyatlari yuzasidan «eskrou»dagi mablag‘larni xatlash yoki hisobdan chiqarishga yo‘l qo‘yilmaydi.
Obyektni qurish ishlarini moliyalashtirish quruvchining o‘z mablag‘lari (birinchi bosqichda 30%) va banklar tomonidan loyihaviy moliyalashtirish mexanizmi orqali amalga oshiriladi. Quruvchilarga ajratiladigan kreditlarning foiz stavkasi «eskrou»dagi mablag‘lar hajmidan kelib chiqib, belgilanadi va «eskrou»da mablag‘lar ko‘payishi natijasida kredit foiz stavkasi pasayib boradi.
Qurilgan obyekt foydalanishga topshirilganidan so‘ng «eskrou»dagi mablag‘lar bank tomonidan quruvchining qurilish uchun ajratilgan kreditini so‘ndirish uchun va qolgan qismi quruvchiga o‘tkazib beriladi. Quruvchi uylarni dalolatnomaga asosan ulushdorlarga topshiradi va ulushdorning uyga bo‘lgan mulk huquqi davlat ro‘yxatidan o‘tkaziladi. Qurilishi o‘z vaqtida tugallanmagan taqdirda har bir kechikkan kun uchun jarimalar joriy qilinadi va shartnoma yuzasidan muddatlar faqat ulushdorning roziligini olgan holda uzaytiriladi. Obyektni foydalanishga topshirish muddati olti oydan oshsa, ulushdor shartnomani bir tomonlama bekor qilib, «eskrou»dagi mablag‘larini olib ketishi mumkin. Mazkur tartibga javob bermaydigan boshqa shartnomalarni tuzish orqali foydalanishga topshirilmagan obyekt qurilishiga ulushdorlarning pulini jalb qilish taqiqlanmoqda.
Albatta, «eskrou» tizimi – davr talabi. Bu uy-joy xaridorlarini himoya qilishda muhim ahamiyatga ega. 2025-yil 1-iyuldan 2025-yil 31-dekabrga qadar amaldagi tizim bilan «eskrou» tizimi parallel ravishda, taraflarning tanloviga ko‘ra, 2026-yil 1-yanvardan boshlab faqat «eskrou» hisobvaraqlari orqali amalga oshiriladi...
Shokirjon AHMEDOV,
Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati,
O‘zXDP fraksiyasi a’zosi.
___
🌐
XDP.uz 👉
Telegram|
Facebook|
Youtube|
Instagram|
Twitter