Telegram channel "Strategic Focus: Central Asia" — @StratFocusCA

Strategic Focus: Central Asia

11 Mar, 13:21

Parijning katta ambitsiyalari: Fransiya O‘zbekistonda nimani ko‘zlayapti? – davomi

Kelajak strategiyasi: O‘zbekiston nimalarga e’tibor qaratishi kerak?

Fransiyaning O‘zbekistonga bo‘lgan qiziqishidan maksimal darajada foyda olish uchun Toshkent quyidagi yo‘nalishlarga e’tibor qaratishi lozim:
1) Fransuz sanoat kompaniyalari bilan hamkorlikni kengaytirish – Yangi ishlab chiqarish quvvatlarini jalb qilish;
2) YeI bilan siyosiy hamkorlikni rivojlantirish – Fransiyani Yevropa Ittifoqi bilan muloqot ko‘prigi sifatida ishlatish;
3) Energetik hamkorlikni chuqurlashtirish – Fransuz kompaniyalari bilan yashil energetika loyihalarini kengaytirish;
4) Ta’lim va madaniy aloqalarni kuchaytirish – Ko‘proq o‘zbekistonlik talabalarni Fransiyaga o‘qishga yuborish, universitetlar o‘rtasidagi qo‘shma dasturlarni rivojlantirish.

Umuman olganda, Fransiyaning O‘zbekistonga bo‘lgan qiziqishi shunchaki diplomatik aloqalar bilan cheklanmaydi – bu chuqur geosiyosiy va iqtisodiy strategiyaning bir qismi. Prezident Mirziyoyevning tashqi siyosatdagi mahorati tufayli O‘zbekiston bu jarayondan milliy manfaatlariga mos keladigan natijalarni chiqarishga muvaffaq bo‘ldi. Biroq, asosiy muammo chet el manfaatlariga to‘liq bog‘lanib qolmaslik, balki muvozanatli tashqi siyosat yuritish va Fransiya bilan hamkorlikni O‘zbekistonning uzoq muddatli strategik rivojlanishiga xizmat qilishini ta’minlashdir. To‘g‘ri yo‘nalishda harakat qilinsa, bu hamkorlik milliy taraqqiyot va modernizatsiyaning muhim asosi bo‘lishi mumkin.

Strategic Focus: Central Asia

851 1 10 2 13

Strategic Focus: Central Asia

11 Mar, 13:20

Parijning katta ambitsiyalari: Fransiya O‘zbekistonda nimani ko‘zlayapti?

V.Bazarova, mustaqil tahlilchi

Fransiyaning tashqi siyosatidagi e’tibor markazlaridan biri Markaziy Osiyo bo‘lib bormoqda, va mintaqada eng muhim hamkor sifatida O‘zbekiston e’tirof etilmoqda. Avvallari Parijning mintaqadagi ta’siri cheklangan edi, biroq hozir u Toshkent bilan siyosiy, iqtisodiy va madaniy aloqalarni jadal rivojlantirmoqda. Ushbu qiziqish tasodifiy emas – O‘zbekiston strategik, iqtisodiy va diplomatik jihatdan muhim davlat sifatida ko‘rilmoqda.

Nima uchun Fransiya Toshkentga e’tibor qaratmoqda?

Parijning O‘zbekistonga bo‘lgan qiziqishini asoslovchi to‘rtta asosiy omil mavjud:

Birinchidan, energetik xavfsizlik. Fransiya dunyoda yadroviy energiyadan eng ko‘p foydalanuvchi davlatlardan biri bo‘lib, uning 70% elektr energiyasi AESlarda ishlab chiqariladi. Shu sababli, uran ta’minotining kafolatlanishi milliy xavfsizlik masalasi hisoblanadi. O‘zbekiston dunyoning yetakchi uran eksportchilaridan biri bo‘lib, fransuz kompaniyasi Orano bu yerda uranni qazib olish loyihalarini rivojlantirmoqda.

Ikkinchidan, iqtisodiy imkoniyatlar. Fransiya O‘zbekistonga tez rivojlanayotgan bozor sifatida qaramoqda. O‘rtacha 5-6% iqtisodiy o‘sish sur’ati fransuz kompaniyalari uchun qulay sharoit yaratmoqda. Bugungi kunda Total Eren, EDF, Suez, Veolia, Airbus kabi yirik kompaniyalar O‘zbekistonda faoliyat yuritmoqda. Ikki tomonlama savdo hajmi 2024-yilda $1,13 milliardga yetib, oxirgi 7 yilda
5 barobarga oshdi.

Uchinchidan, Markaziy Osiyoda siyosiy ta’sirini kuchaytirish. Rossiyaning Ukrainadagi mojarosi sababli ta’siri pasayishi va Xitoyning geosiyosiy faollashuvi Fransiyani mintaqada muqobil o‘yinchiga aylantirishga undamoqda. O‘zbekistonning neytral va pragmatik tashqi siyosati uni Parij uchun ideal hamkorga aylantirmoqda.

To‘rtinchidan, madaniy diplomatiya va yumshoq kuch. Fransiya madaniy aloqalarni ta’sir vositasi sifatida ishlatishni yaxshi biladi. Luvrdagi "O‘zbekiston vohalarining xazinalari" ko‘rgazmasi, 700 ta maktabda fransuz tilining o‘qitilishi, O‘zbekiston oliygohlari va Panthen-Sorbonna universitetining hamkorligi – bularning barchasi Fransiyaning uzoq muddatli strategiyasining bir qismidir.

O‘zbekiston bu hamkorlikdan qanday foyda olmoqda?

Prezident Shavkat Mirziyoyevning tashqi siyosiy strategiyasi tufayli O‘zbekiston Fransiyaning manfaatlarini mamlakatning ichki rivojlanishiga xizmat qildirishga muvaffaq bo‘ldi. Toshkent faqat Fransiya takliflarini qabul qilish bilan cheklanib qolmay, balki ularni o‘zining iqtisodiy va texnologik modernizatsiyasiga yo‘naltirmoqda:

1. Katta hajmdagi investitsiyalarni jalb qilish. 2018-yildan beri Fransiya O‘zbekistonga €6 milliarddan ortiq investitsiya kiritdi. Veolia va Suez kompaniyalari suv va issiqlik ta’minoti infratuzilmasini yangilamoqda, EDF esa Sirdaryoda 1 600 MVt quvvatli issiqlik elektr stansiyasi qurmoqda.

2. Yevropa bozoriga chiqish. Fransiyaning ko‘magida O‘zbekiston Yevropa Ittifoqining GSP+ maqomini oldi, bu esa Yevropaga eksport hajmini ikki barobarga oshirdi.

3. Yashil energetika rivoji. Total Eren Samarqandda katta quyosh elektr stansiyasi qurdi, Fransiyaning Taraqqiyot agentligi (AFD) esa €1 milliard ajratdi.

4. Xalqaro imidjni mustahkamlash. Fransiya O‘zbekistonning mintaqaviy yetakchiligini tan oldi, uni YI - Markaziy Osiyo aloqalarida muhim o‘yinchi sifatida ilgari surmoqda.

Strategic Focus: Central Asia

746 1 12 11

Strategic Focus: Central Asia

11 Mar, 12:34

Pokiston- Turkiya.pdf

294.9Kb

Maxsudov Sherdil (IXTI, JIDU) tomonidan tayyorlangan “Pokiston - Turkiya munosabatlari: o’zaro manfaat va hamkorlik istiqbollari” nomli maqola bilan tanishib chiqishingizni va izoh qoldirishingizni so’raymiz.

Grand Strategiya - xalqaro munosabatlar, geosiyosat va tahlil

1.2k 1 15 1 14

Strategic Focus: Central Asia

9 Mar, 17:54

Agar Moskva Vashington bilan yaqinlashishni davom ettirsa, bu Tehron uchun katta geosiyosiy zarba bo‘lishi mumkin.

Strategic Focus: Central Asia

2k 1 7 1 23

Strategic Focus: Central Asia

9 Mar, 17:54

Rossiya - AQSh munosabatlari yaxshilanishi: Eronga qarshi yangi zarba

S.Pinxasova, mustaqil tadqiqotchi

Rossiya va AQSh munosabatlarining so‘nggi vaqtlardagi o‘zgarishlari Moskvaning Tehron bilan hamkorligini qayta ko‘rib chiqish ehtimolini oshirdi. Trampning Ukrainadagi mojaroni hal qilishga bo‘lgan harakatlari va Rossiya bilan iqtisodiy aloqalarni tiklashga intilishi Eron uchun yangi strategik muammolarni keltirib chiqarmoqda. Eronliklar o‘tgan yillarda Moskvaning qo‘llab-quvvatlashiga suyanib, G‘arb bosimiga qarshi turishni rejalashtirgan edilar.

Rossiya va Eron: G‘arbga qarshi ittifoq barham topmoqdami?

Suriyada Asad rejimining qulashidan so‘ng, u yerdagi hokimiyatni Turkiyaga yaqin bo‘lgan sunniy guruhlar iqtidorga keldilar. Natijada, Eron va Rossiya harbiylari ushbu hududni tark etishga majbur bo‘ldi. Ularning qaytishi esa dargumon.

Bundan tashqari, Saudiya Arabistonida AQSh va Rossiya rasmiylari o‘rtasida bo‘lib o‘tgan kutilmagan muzokaralar ikki davlat o‘rtasidagi iqtisodiy va diplomatik munosabatlarning tiklanishiga yo‘l ochdi. Bu esa Eronga katta xavf tug‘diradi.

RF TIV rahbari Lavrovning Tehronga tashrifi rasmiy doiralarda do‘stona qabul qilingan bo‘lsa-da, muzokaralar natijasi aniq emas. Ayrim Eron nashrlariga ko‘ra, Moskva Tehronga bosim o‘tkazib, uning yadroviy dasturini cheklashga undamoqda.

Rossiyaning ustuvor yo‘nalishi: iqtisodiy manfaat geosiyosatdan ustunmi?

Rossiya iqtisodiy sanksiyalar natijasida qiyin ahvolga tushib qoldi va Vashington bilan munosabatlarni normallashtirishni o‘z manfaatlariga mos deb bilmoqda. AQSh bilan iqtisodiy aloqalarning qayta tiklanishi Rossiya uchun jiddiy iqtisodiy foyda berishi mumkin.

Bunday sharoitda Eron Moskva uchun jozibador hamkor emas. Uning iqtisodiyoti AQSh iqtisodiyotining atigi 2 foizini tashkil etadi va Rossiya uchun strategik ahamiyatga ega mahsulotlar yetkazib berish imkoniyatiga ega emas.

Bundan tashqari, Rossiyaning Eron bilan yaqin aloqalari Fors ko‘rfazidagi arab davlatlari bilan bo‘lgan energetika sohasidagi hamkorlikka salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Shu sababli Moskva Eron bilan munosabatlarni sekin-asta sun’iy tarzda to’xtatishi orqali mintaqadagi boshqa strategik manfaatlarini himoya qilishga harakat qilmoqda.

Yadroviy omil: Rossiya Eronni qo‘llab-quvvatlashni davom ettiradimi?

Eron so‘nggi yillarda Rossiyadan zamonaviy harbiy texnologiyalar, jumladan, Su-35 qiruvchilarini sotib olishga umid qilgan edi. Biroq AQSh bilan aloqalarni tiklash ehtimoli bu kelishuvni xavf ostida qoldirishi mumkin.

Agar Vashington va Moskva o‘zaro kelishuvga erishsa, Rossiya Eronning yadroviy dasturiga qarshi sanksiyalarni qo‘llab-quvvatlashi mumkin. Lavrovning Tehronga tashrifi davomida u Eronni AQSh bilan yadroviy kelishuvni tiklash bo‘yicha muzokaralar olib borishga chaqirdi. Bu esa Rossiyaning Eronni strategik hamkor sifatida ko‘rishdan ko‘ra, global yadroviy tartibni saqlashga ko‘proq e’tibor qaratayotganini ko‘rsatadi.

Yangi geosiyosiy sharoitda Eronni nima kutmoqda?

1. Rossiya va Eron munosabatlarining zaiflashishi. Moskva Vashington va Fors ko‘rfazi davlatlari bilan manfaatliroq aloqalar o‘rnatish uchun Eronga bo‘lgan e’tiborini kamaytirishi mumkin.

2. Eron yadroviy dasturiga bosim kuchayishi. AQSh va Rossiya o‘zaro kelishuvga erishsa, Tehronga qo‘yilgan cheklovlar yanada keskinlashishi ehtimoli bor.

3. Harbiy hamkorlikning qisqarishi. Rossiya Eronga zamonaviy qurollar yetkazib berishdan tiyilishi mumkin, chunki bu AQSh va Isroil bilan aloqalariga zarar yetkazishi mumkin.

4. Eron AQSh va Rossiya o‘rtasidagi “katta bitim” qurboni bo‘lishi mumkin. Ayrim tahlilchilarga ko‘ra, Rossiya Tehronni qo‘llab-quvvatlashdan voz kechib, AQSh va Isroilning Eronning yadroviy infratuzilmasiga qarshi harbiy operatsiyalariga ko‘z yumishi mumkin.

Rossiya yangi geosiyosiy yo‘l tanlayaptimi?

So‘nggi o‘zgarishlar shuni ko‘rsatadiki, Rossiya Eron bilan strategik ittifoqni saqlab qolish o‘rniga, global geosiyosiy o‘yinda o‘z manfaatlarini qayta ko‘rib chiqmoqda.

1.9k 1 11 7 12

Strategic Focus: Central Asia

8 Mar, 10:28

"Bahor ifori, mehr va nafosat ayyomi!" 🌸

Aziz ayollar!
Sizning qalbingiz bahor kabi go‘zal, mehringiz quyoshdek iliq, sabringiz tog‘dek mustahkam bo‘lsin! Har kuningiz quvonch, baxt va ilhom bilan to‘lsin. Sizning qo‘llaringiz bilan bezalgan har bir gul, har bir so‘z, har bir mehnat olamga chiroy va ezgulik olib keladi.

8-mart – Xalqaro xotin-qizlar bayrami muborak bo‘lsin! 💐

2k 0 9 14

Strategic Focus: Central Asia

7 Mar, 19:54

Isroil vahimada: AQSh va HAMASning maxfiy muzokaralari - davomi

Geosiyosiy kontekst

Tramp ikki tomonlama siyosat olib bormoqda: bir tomondan, Isroilni qo‘llab-quvvatlash; ikkinchi tomondan, hududda vaziyatni yumshatish va nazoratni saqlab qolish.

Buning asosiy sababi: aprel oyida Tramp Saudiya Arabistoniga tashrif buyuradi. Ar-Riyod kelgusi to‘rt yil ichida AQSh kompaniyalariga $1 trillion investitsiya kiritishni va’da qilgan.

Shu sababli G‘azoda katta harbiy operatsiyaning boshlanishi Tramp uchun hozircha foydali emas. HAMAS hali javob bermagan, ammo muzokaralar Isroil uchun jiddiy diplomatik muammo yaratishi aniq.

Xulosa qilib aytganda, AQSh va HAMAS muzokaralari Trampning tezkor natijalarga bo‘lgan ehtiyojini ko‘rsatmoqda. U garovdagilarni ozod qilish orqali o‘z g‘alabasini ta’minlash niyatida. Biroq bu Isroilning pozitsiyasini zaiflashtirish va Netanyaxuni chetga surish xavfini tug‘diradi.

Netanyaxu esa qiyin holatda: Trampga qarshi chiqolmaydi, chunki AQSh qo‘llab-quvvatlovidan mahrum bo‘lishi mumkin. Sukut saqlash esa uni ichki siyosatda zaiflashtiradi.

Strategic Focus: Central Asia

2.1k 0 9 2 26

Strategic Focus: Central Asia

7 Mar, 19:53

Isroil vahimada: AQSh va HAMASning maxfiy muzokaralari

M.Imomov, siyosiy tahlilchi

Oxirgi kunlardagi dunyo matbuotida shov-shuvli xabar tarqaldi: Tramp ma’muriyati HAMAS bilan bevosita muzokaralarni boshladi. Muzokaralar Dohada o‘tgan bo‘lib, ularni AQShning garovga olinganlar bo‘yicha maxsus vakili Adam Byoler olib bordi. Maqsad – 59 nafar garovdagini ozod qilish (ular orasida 24 nafari tirik deb taxmin qilinmoqda), shuningdek, G‘azoda o‘t ochishni to‘xtatish muddati uzaytirilishi.

Bu Isroil uchun 2013-yilda AQSh va Eronning Omandagi maxfiy muzokaralariga o‘xshash zarba bo‘ldi. O‘sha paytda Obama Isroilni chetlab o‘tgan holda Eron bilan yadro kelishuvi bo‘yicha muloqot olib borgan edi. Ammo farq shundaki, Netanyaxu Obamani dushman deb bilgan, Tramp esa “Isroilning eng katta do‘sti” sanaladi. Endi esa aynan shu “do‘st” Isroil uchun yangi diplomatik boshog‘riqqa aylanmoqda.

AQShning ikkiyuzlama siyosati

Tramp jamoatchilik oldida HAMASni yo‘q qilishga chaqirmoqda, ammo ortda Qatar vositachiligisiz va, ehtimol, Isroilga xabar bermasdan, ular bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri kelishuv olib bormoqda. Axios nashriga ko‘ra, kelishuv shartlari quyidagicha: HAMAS 10 nafar garovdagilarni, jumladan amerikalik Edan Aleksandrni ozod qiladi. Buning evaziga Isroil G‘azodagi o‘t ochishni yana ikki oyga (19-may, 2025-yilgacha) to‘xtatadi.

Isroilning munosabati

Isroil xavfsizlik xodimi noroziligini yashirmayapti: “Bizdan HAMASga qarshi “jahannam darvozasini” ochishimizni talab qilishdi, endi esa ular bilan yashirin kelishuvga borishmoqda!”

Rasmiy ravishda Netanyaxu ma’muriyati muzokaralardan xabardor ekanini ta’kidlamoqda. Biroq, Ynet nashri Isroil tomonining bu muzokaralarni buzishga uringanini yozdi.

“Barqarorlik yo‘q, oldindan hech narsani taxmin qilib bo‘lmaydi.”, dedi Isroillik diplomatlardan biri.

Tramp o‘z uslubida harakat qilmoqda

Tramp Oq uyda ozod qilingan garovdagilar bilan uchrashib, HAMASga ultimatum berdi: “ZUDLIK BILAN GAROVDAGILARNI OZOD QILING, AKS HOLDA JAHANNAM KUTYAPTI!”

Tramp har doimgidek qat’iy va agressiv gapiradi, ammo u amalda pragmatik yo‘l tutmoqda: Avval amerikalik garovdagilarni qutqarish, keyin esa vaziyatni o‘z nazoratida ushlab qolish.

Isroil nimadan xavotirda?

Birinchidan, harbiy rejalarning buzilishi. 2-martdan keyin Isroil G‘azadagi jangovar harakatlarni qayta boshlashni rejalashtirayotgan edi, ammo AQSh muzokaralari rejalarni o‘zgartirib yubordi.

Bosh shtabning yangi rahbari general Eyal Zamir allaqachon G‘azoga yangi tank diviziyasi va piyoda askarlar bilan hujum rejasini tayyorlab qo‘ygan, ammo Tramp buni to‘xtatishi mumkin.

Ikkinchidan, Tramp bilan ziddiyatga borish xavfi. Netanyaxu Tramp bilan to‘qnashuvga kirishishni istamaydi, chunki avval u Zelenskiy va Tryudoni qanday “jazolaganini” hamma ko‘rdi.

“Biz Tramp bilan urusholmaymiz, shuning uchun unga moslashishimiz kerak.”, deydi Isroil diplomatlari.

Uchinchidan, Qo‘shma Shtatlar uzoqlashib ketishi mumkin. Agar AQSh amerikalik mahbuslarni ozod qilishga erishsa, unda Vashingtonning Isroil va HAMAS o‘rtasidagi urushga bo‘lgan qiziqishi kamayishi mumkin. Natijada Isroil HAMAS bilan yakka holda kurashishi talab etiladi.

Strategic Focus: Central Asia

2k 0 10 19

Strategic Focus: Central Asia

6 Mar, 15:56

Forward from: G’arbiy alyans

“Samoviy qalqon” – Yevropa davlatlari Ukrainaning g‘arbiy hududlarini himoya qilish uchun ushbu nom ostida rejani ishlab chiqmoqda.

Reja doirasida Yevropadagi ittifoqchilar 120 tagacha harbiy samolyotni Ukrainada joylashtirilishi ko‘zda tutilgan. Ular Ukraina AESlari, Lvov va Odessa qirg‘oqlarini havodan himoya qilish uchun safarbar etiladi.

G’arbiy alyans

2.1k 0 3 4 24

Strategic Focus: Central Asia

6 Mar, 12:45

Forward from: Suhrob Bo‘ronov | Rasmiy kanal

Ўзгараётган дунёда Шарқ мамлакатлари қай даражада хавфсиз ва истиқболда бу маконни қандай муаммолар кутиб турибди? Хавфсизликка нисбатан ноанъанавий чақириқлар қандай, уларни олдини олиш мумкинми? Бу саволлар оддий одамлардан тортиб дунё сиёсатчиларини ҳам бир қадар ўйга толдирадиган саволлардир.

Ушбу саволларга баҳоли қудрат жавоб топиш мақсадида "Шарқ: хавфсизлик ва барқарор тараққиёт муаммолари" номли китобимизни нашр қилишга қарор қилдик. Китоб соҳага қизиқувчи кенг китобхонлар оммасига мўлжалланган.

Сотиб олиш учун мурожаат: +998912995649

👉@suhrob_buranov

1.8k 0 18 2 31

Strategic Focus: Central Asia

6 Mar, 11:07

🇺🇸 Trampning Oliy suddagi ilk mag‘lubiyati

Tramp ma’muriyati $2 mlrdlik to‘lovlarni muzlatish rejasida muvaffaqiyatsizlikka uchradi – Oliy sud talabni rad etdi. Hatto Tramp davrida tayinlangan sudya ham unga qarshi ovoz berdi.

Bundan tashqari, Senatdagi respublikachilar Ilon Maskni ogohlantirdi – Kongress qarorisiz federal xarajatlarni qisqartirish choralari sudda o‘tmaydi.

Trampga va uning jamoasiga signal aniq: qonun ustuvorligidan chetga chiqish oson bo‘lmaydi.

Batafsil: https://t.me/westalliance/748

2.5k 0 12 31

Strategic Focus: Central Asia

6 Mar, 09:21

Forward from: G’arbiy alyans

Tramp tarafdorlari Ukrainadagi muxolifatchilar bilan prezidentlik saylovlarini yashirincha muhokama qildi

AQSh prezidenti Donald Tramp atrofidagi yuqori martabali shaxslar Ukrainada prezident Vladimir Zelenskiyning asosiy siyosiy raqiblari bilan maxfiy muzokaralar o‘tkazdi, deb xabar bermoqda Politico manbalari. Uchrashuvlar Ukraina sobiq bosh vaziri Yuliya Timoshenko va sobiq prezident Petro Poroshenko yetakchilik qilayotgan “Yevropa Birdamligi” partiyasi bilan bo‘lib o‘tgan.

Manbalarga ko‘ra, muzokaralar yaqin orada Ukrainada prezidentlik saylovlarini o‘tkazish imkoniyatiga qaratilgan. Bu masala Vashington norasmiy ravishda muhokama qilayotgan urushni tugatish rejasining muhim elementi hisoblanadi. Xususan, AQSh ma’muriyati o‘t ochishni vaqtincha to‘xtatish bo‘yicha kelishuvdan so‘ng va keng qamrovli tinchlik muzokaralari boshlanishidan oldin prezidentlik saylovlarini tashkil etish zarur deb hisoblamoqda, deb yozadi Politico.

Rasmiy jihatdan AQShning pozitsiyasi shundaki, Tramp Ukrainadagi ichki siyosatga aralashmaydi. Biroq, avvalroq u Zelenskiyni “saylovlarsiz diktator” deb atagan va uning reytingi 4% ga tushib ketganini aytgan edi. Shu bilan birga, AQSh milliy razvedka rahbari Tulsi Gabbard Kiyevni saylovlarni bekor qilishda ayblagan, garchi harbiy holat tufayli ularni o‘tkazish mumkin bo‘lmasa ham.

Timoshenko va Poroshenko avvalroq urush tugamaguncha saylovlarni o‘tkazishga qarshi chiqishgan. Biroq, Tramp ma’muriyati bilan aloqalarida ular o‘zlarini Vashington bilan oson hamkorlik qila oladigan siyosatchilar sifatida ko‘rsatmoqdalar. Politico suhbatdoshlaridan birining so‘zlariga ko‘ra, ular Zelenskiy rozi bo‘lmagan ko‘plab shartlarga rozi bo‘lishga tayyor ekanliklarini bildirgan.

G’arbiy alyans

1.9k 0 2 1 18

Strategic Focus: Central Asia

6 Mar, 09:08

Forward from: Eron-Turkiya: tahlil va xabarlar

Donald Trampning The Truth Social ijtimoiy tarmog‘ida HAMAS va G‘azo aholisi uchun murojaati:

▪️ “Shalom HAMAS” – bu “Salom va xayr” degani. Siz tanlashingiz mumkin. Barcha garovdagilarni hoziroq ozod qiling va o‘ldirgan odamlarga tegishli jasadlarni zudlik bilan qaytaring, aks holda tamom bo’lasiz. Faqat kasal va buzuq odamlar jasadlarni saqlaydi, va siz aynan shunday odamsiz!

▪️ Ishni oxiriga yetkazish uchun men Isroilga zarur bo‘lgan barcha narsalarni yuboraman. Agar siz mening so‘zlarimga quloq solmasangiz, HAMASning hech bir a’zosi xavfsiz bo‘lmaydi. Men hozirgina siz asirga olgan odamlar bilan uchrashdim, ularning hayotini barbod qildingiz. Bu sizga oxirgi ogohlantirish!

▪️ Rahbarlarga murojaatim: hozir G‘azodan chiqib ketish uchun eng oxirgi imkoniyat. G‘azo aholisi! Sizni ajoyib kelajak kutmoqda, lekin faqat garovga olinganlarni ozod qilsangiz. Aks holda, siz yo‘q qilinasiz! Aql bilan qaror qabul qiling. GAROVDAGILARNI HOZIR OZOD QILING, AKS HOLDA BUNING OG‘IR JAZOSINI O‘ZINGIZ TORTASIZ!

DONALD J. TRAMP, AMERIKA QO‘SHMA SHTATLARI PREZIDENTI

@erontahlili

1.9k 0 6 6 55

Strategic Focus: Central Asia

5 Mar, 22:26

Forward from: G’arbiy alyans

⚡️ Fransiya Prezidenti Emmanuel Makron millatga murojaat qilmoqda:

“Rossiya butun Yevropaga tahdid solmoqda.

Agar biror davlat qo‘shni mamlakatga bostirib kirib, jazolanmasa, hech kim o‘z xavfsizligiga ishonch hosil qila olmaydi.

Men AQSh bizning tomonimizda qolishiga ishonmoqchiman, ammo ularning qo‘llab-quvvatlashi to‘xtasa, biz bunga tayyor bo‘lishimiz kerak.

Biz Ukrainada tinchlik rejasini ishlab chiqdik.

Bizning armiyamiz Yevropadagi eng jangovar kuchga ega va yadroviy qurolimiz bizning himoyamizni kafolatlaydi.

Yevropa qo‘shinlarini Ukrainaga joylashtirish ehtimoli mavjud.

Biz Fransiyaning yadroviy qurolini butun Yevropa Ittifoqini himoya qilish uchun qo‘llash masalasini muhokama qilishni boshlaymiz.

2030 yilga kelib, Rossiya 3 million askarni safarbar qilish va 4000 tank ishlab chiqarishni rejalashtirmoqda.”

G’arbiy alyans

1.9k 0 9 10 30

Strategic Focus: Central Asia

5 Mar, 17:19

Forward from: G’arbiy alyans

Rossiyaning 2022-yildagi bosqini boshlanishi

1.7k 0 5 10

Strategic Focus: Central Asia

5 Mar, 17:19

Forward from: G’arbiy alyans

Rossiya: urush, muvaffaqiyatsizlik va ichki bo‘linish

Jorj Fridman, Stratfor asoschisi

Ukrainaga bostirib kirilganidan uch yil o‘tib, Rossiya strategik botqoqdan chiqish yo‘lini topa olmayapti. Urushning dastlabki maqsadi – NATOga qarshi bufer zonani yaratish – amalga oshmadi. Kreml butun Ukrainani egallashni xohlagan edi, lekin bugungi kunda esa ulkan yo‘qotishlar evaziga faqat 20% hududni nazorat qilmoqda. Endilikda bu g‘alaba uchun kurash emas, balki mag‘lubiyat oqibatlarini yumshatish harakatidir.

Harbiy muvaffaqiyatsizlik va hokimiyat inqirozi

Urushning ilk haftalarida Kreml butun Ukrainani egallashga urinayotganini ko‘rsatdi. Sharqdan, shimoldan va janubdan boshlangan hujumlar tezda Kiyevni taslim qilishga mo‘ljallangan edi. Biroq, a) logistik xatolar; b) Ukraina armiyasining qarshilik ko‘rsatishi va c) G‘arb ko‘magining oshishi bu strategiyani puchga chiqardi. Rossiya uzoq davom etayotgan pozitsion urushga tortilib qoldi va katta yo‘qotishlarga duch kelmoqda. Kremlning "cheklangan maqsadlar" haqidagi bayonotlari ishontirmaydi – boshlang‘ich rejalar muvaffaqiyatsizlikka uchragani aniq.

Ichki bo‘linish yaqqol sezilmoqda. "Vagner" guruhining isyoni, harbiy qo‘mondonlik tanqid qilinishi va armiyada norozilik kayfiyatining o‘sishi Kremlning to‘liq nazoratni yo‘qotayotganidan darak bermoqda. Putin endi mutlaq hukmdor emas – u harbiylar, xavfsizlik xizmatlari va oligarxlar o‘rtasida muvozanatni ushlab turishga majbur.

Oligarxlar va Putin: kim g‘alaba qozonadi?

Rossiya iqtisodiy tizimi hokimiyat va yirik kapital ittifoqiga asoslangan. 1990-yillarda davlat mulkini qo‘lga kiritgan oligarxlar uzoq vaqt davomida Kremlni qo‘llab-quvvatlab kelishdi, evaziga barqarorlik va xalqaro bozorlar bilan aloqalarni saqlab qolishni kutishdi. Biroq, sanksiyalar ularning biznesini izdan chiqardi, ko‘plab boyliklar G‘arb mamlakatlarida muzlatib qo‘yildi. Ularning sabr-toqati chegaralangan – urush ularning kapitalini xavf ostiga qo‘ymoqda, yangi imkoniyatlar yo‘qligi esa sadoqatlarini yo‘qotishiga sabab bo‘lmoqda.

Putin oligarxlarga qarshi qattiq chora ko‘ra olmaydi, chunki ularning kapitali va korxonalari Rossiya iqtisodiyotining tayanchidir. Milliylashtirish ishlab chiqarishning buzilishiga olib keladi, bosim esa qolgan sarmoyalarning qochib ketishiga sabab bo‘ladi. Agar Putin urushdan chiqishning aniq rejasini taklif qilmasa, elita boshqa ssenariylarni, jumladan, hokimiyatni almashishni ham ko‘rib chiqishi mumkin.

"G‘alabali" chekinish: Kreml urushni tugatishga zamin tayyorlamoqda
Putin uchun urushdan chiqish – hayot-mamot masalasi. U ochiq mag‘lubiyatni tan ololmaydi, lekin "maqsadlarga erishildi" deb e’lon qilishi mumkin. Muammo shundaki, ichki auditoriya bu yolg‘onga ishonmaydi. Rossiya jamiyati, ayniqsa yosh avlod, avvalgi rejimlar davridagi qo‘rquv tuyg‘usiga ega emas. Internet va ijtimoiy tarmoqlar jamoatchilik fikrini shakllantirishda davom etmoqda, urushdan charchash esa tobora ortib bormoqda.

Putin o‘z strategiyasining asiriga aylangan: uning qo‘llab-quvvatlanishi harbiy muvaffaqiyatlarga bog‘liq, ammo bunday muvaffaqiyatni radikal safarbarliksiz qo‘lga kiritish mumkin emas. Biroq, elita ham, xalq ham bu ssenariyga tayyor emas. Agar urush uzoq davom etsa, Rossiya iqtisodiyoti yanada zaiflashadi, siyosiy elitada esa ichki kelishmovchiliklar kuchayadi.

Vashington uzoq muddatli o‘yinga kirishgan

G‘arb Kremlning ichki zaifliklaridan muzokaralarda foydalanmoqda. Tramp allaqachon Kremlga nisbatan noaniq pozitsiya bildirmoqda – goh Putinga do‘stdek gapiradi, goh undan uzoqlashadi. Bu esa Moskvani muzokaralar stolida yanada ojiz holga tushirish strategiyasining bir qismidir.

Rossiyaning kelajagi endi urush natijasiga emas, balki ichki jarayonlarga bog‘liq. Asosiy savollar quyidagilar: Putin hokimiyatni saqlab qola oladimi? Elita uni qo‘llab-quvvatlashda davom etadimi? Urushdan keyin Rossiyani qanday kelajak kutmoqda? Masala faqat urush taqdiri bilan cheklanib qolmaydi – Rossiya tizimining o‘zi ham tarqoqlashish arafasida turibdi.

G’arbiy alyans

1.8k 0 8 4 20

Strategic Focus: Central Asia

5 Mar, 15:14

Xitoyning dengizdagi hukmronligi: Pekin qanday qilib global port imperiyasini barpo etmoqda

Karim Abdullayev, mustaqil tadqiqotchi

Panamaning “Dengiz Ipak yo‘li” loyihasidan chiqish qarori Xitoyning jahon dengiz savdo yo‘llariga ta’siriga qarshi kuchayib borayotgan qarshilikdan dalolat bermoqda. Biroq, ushbu mahalliy epizodga qaramay, Xitoy davlat investitsiyalari, portlar ustidan strategik nazorat va biznes hamda davlat o‘rtasidagi yaqin aloqalar kombinatsiyasidan foydalangan holda dengizdagi hukmronligini mustahkamlashda davom etmoqda.

Portlar – kuch vositasi sifatida

Xitoyning COSCO (6,4%) va CMP (6,2%) kompaniyalari global port yuk aylanmasining 12,6%ni nazorat qiladi, bu esa Xitoyni dengiz savdosidagi asosiy o‘yinchilardan biriga aylantiradi. Taqqoslash uchun, eng yirik mustaqil operator hisoblangan Singapurdagi PSA International kompaniyasi 7,2% ulushga ega.

"Bir makon, bir yo‘l" tashabbusi doirasida Xitoy o‘ziga Yevropada 23, Shimoliy va Markaziy Amerikada 13, Yaqin Sharqda 11, Afrika va Janubi-Sharqiy Osiyoda 8 portga, shuningdek, Peru, Misr va Malayziyaning muhim portlarini qo‘lga kiritdi. Ushbu infratuzilmaviy investitsiyalar Xitoyga nafaqat yetkazib berish jarayonlarini nazorat qilish, balki global bozor shartlarini ham belgilash imkonini bermoqda.

Iqtisodiyot – ta’sir quroli sifatida

Xitoy kompaniyalari bilan terminal shartnomalari imzolangandan so‘ng, ushbu davlatlarning Xitoy bilan savdosi o‘rtacha 21%ga oshadi, bu esa, avvalo, Xitoy korporatsiyalariga xarajatlarni kamaytirish orqali foyda keltiradi. Ushbu iqtisodiy bog‘liqlik esa hamkor davlatlarni Pekinning iqtisodiy bosimiga nisbatan zaif qiladi.

Xitoyning China Merchants Port Holdings va COSCO Shipping Ports kabi davlat kompaniyalari davlat kapitaliga va strategik shartnomalarga imtiyozli kirish huquqiga ega bo‘lib, iqtisodiy loyihalarni geosiyosiy vositalarga aylantirmoqda. AQShdan farqli o‘laroq (u yerda terminal operatorlari mustaqil harakat qiladi), Xitoy davlat subsidiyalari va monopoliyadan foydalanib, o‘z ta’sirini oshirmoqda.

Harbiy omil va strategik ekspansiya

AQSh harbiy-dengiz mavjudligi jihatidan yetakchi bo‘lsa-da, tijorat kemasozligi va port infratuzilmasida Xitoydan ancha ortda qolmoqda. AQShning eng yirik port operatorlari orasida davlat kompaniyalari yo‘q, Xitoy esa Suvaysh va Panama kanallari kabi o‘nlab muhim logistika markazlarini boshqaradi.

Uzoq muddatda Xitoy portlar ustidan nazoratni nafaqat iqtisodiy, balki harbiy-strategik maqsadlar uchun ham ishlatishi mumkin. "Fuqarolik-harbiy integratsiya" siyosati Pekinga tijoriy obyektlardan harbiy operatsiyalarni qo‘llab-quvvatlash uchun foydalanish imkonini beradi.

Jahon savdosining kelajagi: Xitoy portlari G‘arb manfaatlariga qarshi

Vashington jahon savdosining Xitoyga tobora bog‘lanib borayotganidan xavotirda bo‘lib, Pekinning ekspansiyasini cheklashga harakat qilmoqda, ammo hozircha kerakli natijasiz. Hatto AQShning o‘zida ham Xitoy kompaniyalari beshta port aktivlariga egalik qilishda davom etmoqda va ularni boshqa hech kim bilan almashtirish imkoni yo‘q.

Agar hozirgi tendensiya davom etsa, Xitoy nafaqat yetakchi dengiz savdo o‘yinchisi sifatida o‘z mavqeini mustahkamlaydi, balki jahon savdo yo‘nalishlarini ham o‘z manfaatlariga mos ravishda qayta shakllantirishga muvaffaq bo‘ladi. Buyuk davlatlar o‘rtasidagi raqobat sharoitida okeanlarni nazorat qilish uchun kurash XXI asrning asosiy muammolaridan biriga aylanishi ehtimoli tobora ortib bormoqda.

Strategic Focus: Central Asia

1.9k 0 13 1 13

Strategic Focus: Central Asia

5 Mar, 10:27

Atrof muhit ifloslanishi.pdf

1.5Mb

1.9k 0 12 13

Strategic Focus: Central Asia

5 Mar, 07:16

Turkiya va Eron: Yangi diplomatik keskinlik to‘lqini

Ametov Kenes, mustaqil ekspert

Turkiya va Eron o‘rtasidagi munosabatlar Suriya va kurd masalasidagi qarama-qarshiliklar fonida yana keskinlashdi. Mojaroning asosiy sababi – Turkiya tashqi ishlar vaziri Hakan Fidaning Al-Jazeera Arabic telekanaliga bergan intervyusida Eronga oid tanqidiy bayonoti bo‘ldi. U Tehronning mintaqadagi proksi guruhlar orqali ta’sir o‘tkazish siyosatini qoraladi. Bu bayonot Eronda norozilik uyg‘otib, Tehron Turkiya elchisini izoh berish uchun chaqirtirdi, Anqara esa bunga javoban Eronning vakilini chaqirtirdi.

Suriyaning tugunlari: strategik ziddiyatlar

Anqara va Tehron o‘rtasidagi ziddiyatlar ayniqsa Asad rejimining qulashidan keyin kuchaydi. Turkiya tarixan qurolli muxolifatni qo‘llab-quvvatlagan, Eron esa 2011-yildan beri Damashq tomonida turib, Suriyani Hizbulloh kabi proksi kuchlarni qurol-aslaha bilan ta’minlash uchun logistik koridor sifatida ishlatib kelgan. Eron rasmiylari o‘z harbiylarini Suriyadan chiqarganini e’lon qilgan bo‘lsa-da, Turkiya Tehronning ushbu mintaqadagi ta’sirini saqlab qolish uchun yashirin harakatlar olib borayotganidan xavotirda.

Keskinlikni oshirayotgan yana bir muhim omil – Eronning kurd harakatlari bilan mumkin bo‘lgan hamkorligi, ayniqsa Suriya Demokratik Kuchlari (SDF) bilan aloqalaridir. Anqara SDFni Kurdiston Ishchilar Partiyasi (KIP) bilan bog‘liq deb hisoblaydi. 1984-yildan buyon KIP bilan kurashib kelayotgan Turkiya, agar Eron SDFga yordam bersa, bu Anqaraning kurd masalasini hal etish bo‘yicha davom etayotgan tinchlik muzokaralariga putur yetkazishidan xavotirda. O‘tgan hafta KIP rahbari Abdulla O‘jalan o‘z tarafdorlariga qurolli harakatlarni to‘xtatish haqida buyruq bergan edi, natijada KIP bir tomonlama sulh e’lon qildi.

Diplomatik muvozanat va geosiyosiy realliklar

Turkiya va Eronning o‘zaro ayblovlari ikki mintaqaviy kuch o‘rtasidagi kuchayib borayotgan raqobatni ko‘rsatadi. Har ikki tomon Suriyadagi o‘z manfaatlarini himoya qilishga intilayotgan bo‘lsa-da, ular mintaqaviy barqarorlik uchun minimal hamkorlik zarurligini tushunishadi. Tehron o‘zining an’anaviy proksi strategiyasini davom ettirishni xohlaydi, ammo G‘arb bilan keskinlashayotgan munosabatlar va iqtisodiy muammolar uni ehtiyotkorlik bilan harakat qilishga majbur qilmoqda. Turkiya esa AQSh bilan o‘z munosabatlarini muvozanatlashtirishga harakat qilib, o‘zining mintaqaviy strategiyasini qayta ko‘rib chiqmoqda.

Kelgusi oylarda Anqara va Tehron o‘rtasidagi diplomatik tortishuvlar va o‘zaro bayonotlar davom etishi kutilmoqda. Biroq, ushbu qarama-qarshiliklarning tub ildizlari hal etilmay qolmoqda.

Strategic Focus: Central Asia

2.6k 1 12 2 10

Strategic Focus: Central Asia

4 Mar, 17:47

Ukraina.pdf

706.5Kb

Fayzullayev Mirjahon (JIDU) tomonidan tayyorlangan “Ukraina masalasi bo‘yicha AQSH va Rossiya o‘rtasidagi muzokaralar jarayoni: ishtirokchilarning pozitsiyalari va Markaziy Osiyoga ta’siri” nomli maqola bilan tanishib chiqishingizni va izoh qoldirishingizni so’raymiz.

Grand Strategiya - xalqaro munosabatlar, geosiyosat va tahlil

2.8k 0 44 18 38

Продам канал с доходом 138090

TGStat Bot

SearcheeBot

Strategic Focus: Central Asia

Channel's geo and language

Category

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

Strategic Focus: Central Asia

8 835

Popular in the channel

Site language

Продам канал с доходом 138090

TGStat Bot

SearcheeBot

Strategic Focus: Central Asia

Channel's geo and language

Category

8 835

Popular in the channel