Pensiya yoshi oshdimi❓
#savolimbor Assalomu alaykum, Muhammadamin aka pensiya yoshi oshdimi? Ijtimoiy tarmoqlarda
yangi tartibga ko‘ra, erkaklar 65 yoshdan, ayollar esa 60 yoshdan boshlab pensiya oladi degan xabarlar aylanib yuribdi. Shu qanchalik asosli?
https://t.me/mehnathuquqi javobi 📤:
❌ Bu xabarlar barchasi asossiz. Ayrimlar
pensiya va nafaqa tushunchalarini chalkashtirib yuborish oqibatida shunday xabarlar tarqamoqda.
Pensiya yoshi bo'yicha qonunchilikda hech qanday o’zgarish bo’lgani yo’q. Pensiya yoshi oshmagan.
Yangi tartib degan narsani qayerdan olishdi, men ham hayronman, chunki pensiya va nafaqa yoshi o’zgarishi bo’yicha qonunchilikda hech qanday o’zgarish bo’lgani yo’q.
❌
Juda ko‘pchilik pensiya va nafaqa tushunchalarini sinonim deb hisoblaydi ya’ni pensiya nafaqa so‘zining ruschasi deb xato o‘ylashadi (aslida, nafaqa rus tiliga “пособие” deb tarjima qilinadi).
❌Ommaviy axborot vositalari, ijtimoiy tarmoqlarda ham foydalanuvchilar pensiya va nafaqa tushunchalarini chalkashtirib, sinonim sifatida noo‘rin ishlatishadi.
Xo‘sh, bu ikki tushunchaning farqi nimada❓
O‘zbekiston Respublikasining “Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida”gi Qonuniga ko‘ra, yetarlicha ish stajiga ega bo‘lgan fuqarolar va ularning oilalari pensiya olish huquqiga ega. Ushbu Qonun bilan davlat pensiyalarining quyidagi turlari belgilanadi
https://lex.uz/docs/-112314:
1. yoshga doir pensiya.
2. nogironlik pensiyasi.
3. boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasi.
Qonunning 7-moddasiga ko’ra, yoshga doir pensiya olish huquqiga:
erkaklar — 60 yoshga to‘lganda va ish stajlari kamida 25 yil bo‘lgan taqdirda;
ayollar — 55 yoshga to‘lganda va ish stajlari kamida 20 yil bo‘lgan taqdirda ega bo‘ladilar.
“Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunida belgilangan shartlar va me’yorlarga muvofiq
davlat pensiyasini tayinlash uchun zarur ish stajiga ega bo‘lmagan shaxslar nafaqa olish huquqiga egalar.Vazirlar Mahkamasining 2023-yil 23-martdagi 119-son qaroriga 1-ilova “Ijtimoiy himoyaga muhtoj bo‘lgan ayrim toifadagi shaxslarga nafaqa tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi Nizom nafaqalarni tayinlash, qayta hisoblash, ularning turini o‘zgartirish va to‘lash tartiblarini belgilaydi
https://lex.uz/ru/docs/-6411319Ushbu Nizom bo‘yicha quyidagi nafaqalar tayinlanadi:
a) nogironligi bo‘lgan 18 yoshgacha bolalarga nogironlik nafaqasi;
b) parvarishlash nafaqasi;
v) nogironlik nafaqasi;
g) boquvchisini yo‘qotganlik nafaqasi;
d) yoshga doir nafaqa.
Nizomning 19-bandiga ko’ra,
yoshga doir nafaqa ayollarga — 60 yosh (bolalikdan nogironligi bo‘lgan farzandi bor (bo‘lgan) onalarga esa 55 yoshdan)
va erkaklarga —
65 yoshga yetganda tayinlanadi.⚠️ Shuningdek, nafaqaning boshqa turlari ham bor: ishdan bo'shatish nafaqasi, ishsizlik nafaqasi, bolalar nafaqasi, vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik, homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha nafaqa va boshqalar!
✅ Xulosa o‘rnida aytadigan bo‘lsak,
ma’lum ish stajiga ega bo‘lgan fuqarolarga pensiya tayinlanadi hamda
yetarlicha ish stajiga ega bo‘lmagan qariyalar, nogironligi bo‘lgan shaxslarga, shuningdek, kam ta’minlangan oilalarga, ishsizsizlarga, shuningdek, mehnat shartnomasi bekor qilingan ayrim holatlarda va xodimning sog‘lig‘iga shikast yetkazilganligi yoki uning vafoti munosabati bilan nafaqalar beriladi.
Ekspertga murojaat:
@MuhammadaminKarimjonovTelegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇
https://t.me/mehnathuquqi