Муҳаммад ибн Ҳорун Балхий ҳақида қисса
Молик ибн Динор раҳимаҳуллоҳ шундай ҳикоя қилади:
Мен Каъба атрофида тавоф қилаётган эдим. Ҳаж ва умра қилаётган зиёратчиларнинг кўплиги мени ҳайратга солди. Шунда ўзимча: «Кимни ҳажи қабул қилинди экан, бориб уни табрикласам? Кимники рад этилди экан, уни таскин берсам», — деб ўйладим.
Тун бўлди ва тушимда бир овоз: — Эй Молик ибн Динор! Сен ҳаж ва умрачилар ҳақида сўрайсанми? Аллоҳ уларнинг барчасини гуноҳларини кечирди – каттаю кичик, эркагу аёл, қораю оқ ранглисини ҳам. Лекин битта одам борки, унинг ҳажини Аллоҳ рад этди, қабул қилмади. У одамдан Аллоҳ таоло қаттиқ ғазабланган, — деди.
Бу туш менга қаттиқ таъсир қилди. Мен бутун кеча ғамга ботдим ва ўша гуноҳкор одам мен эмасманми, деб хавотир олдим.
Кейинги кеча тушимда яна ўша овозни эшитдим. Лекин бу гал: — У сен эмассан, у одам Хуросондаги Балх шаҳридан. Исми Муҳаммад ибн Ҳорун Балхий, — дейилди.
Эртаси куни Хуросон қабилаларига бориб, Муҳаммад ибн Ҳорун ҳақида сўрадим. Улар ҳаяжон билан: — Вой, сен қандай яхши одам ҳақида сўраяпсан! У Хуросондаги энг диндор, тақводор ва Қуръонни кўп ўқийдиган инсонлардан бири, — дейишди.
Бу гаплар менинг тушимга зид келарди. Шунинг учун мен уни топишни истадим.
— У қирқ йилдан бери кундузи рўза тутади, тунлари намоз ўқийди ва фақат харобаларда яшайди. Биз уни Макканинг харобаларида деб ўйлаймиз, — дейишди.
Уни қидириб харобаларга бордим. Бир пайт уни бир девор ортида кўрдим. У намоз ўқиб турган эди. Унинг ўнг қўли бўйнига боғланган, икки оёғига эса улкан кишанлар боғланган эди.
Менинг қадамларимни эшитиб: — Кимсан? - деди.
— Мен Молик ибн Динарман, — дедим.
— Эй Молик, нима учун келдинг? Агар туш кўрган бўлсанг, менга айтиб бер, — деди.
Мен ҳижолат бўилб: — Айтишдан ҳайя қиламан, — дедим.
— Йўқ, менга айтишинг керак, — деди.
Мен тушимни айтиб бердим. У узоқ ва қаттиқ йиғлади ва: — Мен олдин жуда кўп ароқ ичар эдим. Бир куни дўстим билан маст бўлиб, уйга қайтдим. Онам тандирда нон пишираётган эди. Менинг мастлигимни кўриб, менга овқат олиб келди ва: «Бугун Шаъбоннинг охирги куни. Эртага Рамазон! Ҳамма рўза тутади, сен эса маст ҳолда юрибсан! Аллоҳдан уялмайсанми?» — деди.
Маст ҳолда онамни уриб юбордим. У менга: «Балога йўлиқ!» — деди. Бу сўзлар менинг ғазабимни келтирди. Мастликда уни кўтариб, қизиб турган тандирга ташладим. Хотиним буни кўриб, мени хонага қамаб қўйди. Тун охирида мастлигим тарқади. Хотинимдан эшикни очишни сўрадим. У менга қаттиқ жавоб қайтарди. — Нега бундай қиласан? — дедим. — Бу сенга оз! — деди. — Нега? — Онангни ўлдирдинг! Уни тандирга ташлаб юбординг, у ёниб кетди! - деди.
Мен тандирга чиқдим ва онамнинг тўлиқ ёниб кетганини кўрдим.
Шундан кейин бутун мол-мулкимни садақа қилдим, қулларимни озод қилдим. Қирқ йилдан бери кундузи рўза тутиб, кечалари намоз ўқийман. Ҳар йили ҳаж қиламан. Ҳар йили сенга ўхшаган бир зот мен ҳақимда шундай туш кўради.
Мен унинг юзига қўлларимни силкидим ва: — Эй бадбахт одам! Сен оташинг билан бутун жаҳонни ёқиб юборишинг мумкин эди! — дедим-да, у ердан кетдим.
Бироқ у менинг кетишимни ҳис қилиб, дуо қиларди: — Эй ғамларни кетказувчи, мушкулларни осон қилувчи Аллоҳ! Менга раҳм қил!
Уйга бориб ухладим. Тушимда яна ўша овоз эшитилди: — Эй Молик! Одамларни Аллоҳнинг раҳматидан умидсиз қилма! Аллоҳ таоло малаул аълодан Муҳаммад ибн Ҳорунга назар солди, унинг дуосини қабул қилди ва унинг гуноҳларини кечирди. Унинг ҳузурига бориб айт: Қиёмат куни Аллоҳ ҳамма махлуқотни йиғади. Зулм қилинган ҳайвонларга ҳам ҳақи олиб берилади. Онаси билан уни ҳам бир ерга жам қилади ва онасининг ҳақини ундириб, унга оташидан тоттиради. Кейин эса уни онаси учун афв этади.
@shafoatuz
