"Piskent hayoti" gazetasi rasmiy kanal

Ёлғончи онам керак

8 ёшли боланинг онаси вафот этиши билан дадаси фарзандини ёлғиз ва она мехрисиз қолишидан қўрқиб, бошқа аёлга уйланишга мажбур бўлди. Орадан бир неча кун ўтгач ота фарзандини бағрига босиб, эркалаб: - Тойчоғим, янги онанг билан эски онангни орасида қандай фарқ бор, деб сўраб қолди. Бола жудаям беғуборлик билан жавоб берди: - Хақиқий онам менга ёлғон гапирардилар, аммо иккинчи онам доим ростини айтадилар ва айтган гапларида турадилар. Ота хайратланиб сўради: -Қанақасига, болажоним? Ўғил: -Ўйнаб ўтирганимда онамга ёқмайдиган иш қилсам, менга айтардилар: "Агарда қулоқ солмасликни бас қилмасанг ва менга зулм қилаверсанг сенга овқат бермай қўяман", дердилар.. гапларига парво ҳам қилмасдим. Баъзан, кўчада кўп ўйнаб қолиб кетсам, чиқиб мени кўчама кўча излардилар, мени топмагунларича оёқлари қаерга бошласа ўша ерга кетаверардилар. Ва ниҳоят мени топганларидан кейин юз кўзларимдан ўпиб, мени уйга олиб борардилар ва мазали таомлари билан сийлардилар. Энди эса янги онам,"агар yйинни бас қилмасанг сенга овқат йўқ", дедилар. Мана икки кундан бери қорним оч, Менга ёлғончи онамни қайтариб беринг, илтимос дада. Ёлғончи онамни жуда соғиндим.
@piskenthayoti

#_Огоҳлик

БЕЗГАК КАСАЛЛИГИ

Безгак касаллиги дунё бўйича энг юқумли касалликлар рўйхатидан жой олган бўлиб, бугунги кунда унинг олдини олиш учун бир қатор профилактик ишлар олиб борилмоқда. Оддий халқ оммасини ушбу касаллик хусусида ўз вақтида огохлантириб бориш тарғибот ташвиқот ишларини тўғри йўлга қуйиш ушбу касалликларнинг олдини олишга катта ёрдам беради. Безгак касаллиги қон сўрувчи ҳашорат ҳисобланган-чивинлар орқали юқувчи ўткир юқумли касалликдир. Касалликни ҳамма чивинлар эмас фақат “Анофелис” авлодига мансуб бўлган чивинлар тарқатади.Чивинлар чаққанидан кейин маълум вақтгача чивин ошқозонида касаллик қўзғатувчиси ривожланиб, соғлом одамни чақиб қонини сўриш жараёнида чивин сўлаги орқали безгак плазмодийси қон оқимига тушади ва жигар тўқималарига бориб, 7-9 кунда, безгакнинг турига қараб 8-25 кун бўлиб, айрим ҳолларда узоқроқ 8-14 ойгача бўлиши мумкин. Касаллик бошланишишидан беморда ҳолсизлик, бош оғриғи, бел қисмида, қовурға остида симилловчи оғриқлар, кўнгил айниши кўз соққасининг лўққилаб оғриши, асосийси иситмалаш қаттиқ совқотиш қалтираш билан кузатилади. Иситма 30 минутдан 2 соатгача 40-42 С даражагача кўтарилади.
Бемор қаттиқ бош оғриғидан ва қалтироқ тутишдан шикоят қилади. Сўнг қизиб кетиб дард кучли терлаш билан алмашинади. Бемор кучсизланиб қолиб юқоридаги ҳолат безгак плазмодийси қизил қон таначаларини зарарлаб ёрилиши вақтида тўғри келади. Безгак касаллигида асосан уч ҳил шикоят: иситма, қалтираш, кучли терлаш касаллика хос хусусиятидир. Ўз вақтида тиббий ёрдамга мурожаат қилинмаса касаллик оғир ҳолатларга олиб келади унинг оғир тропик тури ўлим билан тугайди
Фуқароларимизнинг безгак билан оғримаслик ҳамда унинг олдини олиш учун эпидемик ҳудудларга боришдан олдин албатта шифокор-инфексионист билан маслаҳатлашиб, касалликни юктирмаслик чораларини кўришлари, иситма кўтарилган ҳолларда ўз билганларича дори-дармонлар қабул қилмасликлари тавсия этилади. Тижорат юзасидан чет давлатларда бўлиб келган тижоратчилар ҳамда, Умра-Ҳаж сафарига бориб келганлар вақти-вақти билан шифокор қабулида бўлишлари керак, чивинлардан сақланиш учун уларни ёз ойларида чивинлар кўпайганда улардан сақланиш учун чўчитувчи репиллентлар, одеколон крем ва пашшахоналардан фойдаланишлари талаб этилади. Оқава йиғилган сувларни йўқотиш чивинларни кўпайишига йўл қўймаслик касаллик тарқалишининг олдини олади. Ҳаммом, кир ўраларни қапқоқлаш вақти-вақти билан дезинфексия қилиш лозим.

М.Абдураҳимова
Паразиталогия лаборатория бўлим мудири.

@piskenthayoti