#RAAS #Nefrologiya #USMLE
🔰
RENIN-ANGIOTENSIN-ALDOSTERON SISTEMASI (RAAS)🔹
Vazifasi:
Qon bosimi va suyuqlik balansini boshqaradi
🔹
Mexanizmi:
Past qon bosimi / past qon hajmi → Buyraklardagi
Renin chiqariladi (yukstaglomerulyar hujayralardan).
Renin jigar tomonidan ishlab chiqarilgan
Angiotenzinogenni →
Angiotenzin I ga aylantiradi.
O'pka qon-tomirlaridagi endoteliydan ishlab chiqariladigan ferment → Angiotenzin-Aylantiruvchi Ferment ("AПФ") esa Angiotenzin I ni
Angiotenzin II ga aylantiradi.
🔹
Angiotenzin II 3 ta kuchli ta’sir ko‘rsatadi:
- Vazokonstriksiya → Qon bosimini oshiradi!
- Buyrak usti bezlaridan Aldosteron chiqarilishini rag‘batlantiradi → Buyraklar Na⁺ saqlaydi (va suv ham ergashadi).
- ADG (Antidiuretik gormon)ni oshiradi → Buyraklarda suv qayta so‘riladi.
🔹
Klinik Qo‘llanish: -
Gipertenziya ? "AПФ" ingibitorlari (masalan, lizinopril) yoki Angiotenzin II reseptor blokatorlari (ARB)yordamida bu yo‘lni bloklab, qon bosimini tushiring!
-
Yurak yetishmovchiligi ? RAAS blokatorlari suyuqlik ortiqchaligini kamaytiradi va yurakning zararli o‘zgarishlarini oldini oladi.
-
Surunkali buyrak yetishmovchiligi ? RAASni to‘xtatish glomerulyar ortiqcha filtratsiyani kamaytirib kasallik rivojlanishini sekinlashtiradi!
🔹
RAAS blokadasi nojo'ya ta'siri:1) ACE Ingibitorlari
yo'tal keltirib chiqarishi mumkin, chunki bradikinin miqdori oshadi ( "AПФ" bloklanishining nojo'ya ta’siri).
2) Angioedema ham yuz berishi mumkin—
yuzda shish paydo bo‘lgan bemorlarga ehtiyot bo‘ling!
3)
Giperkalemiya RAAS blokatorlari bilan yuzaga kelishi mumkin, chunki aldosteron odatda K⁺ chiqarilishiga yordam beradi.
🔹
Klinik Maslahat:Agar bemorda "AПФ" ingibitorlariga javob bermaydigan gipertenziya kuzatilsa, buyrak arteriyasi stenozini o‘ylab ko‘ring! Buyraklar ko‘proq renin chiqaradi, bu esa qon bosimini oshiradi!
Buyrak ultratovush tekshiruvi yoki KT angiogrammasi tashxisni tasdiqlashi mumkin.
💡
ESDA TUTING: RAAS tizimini o‘rganish sizga "AПФ" ingibitorlari va ARB kabi muhim davolash usullarini tushunishga yordam beradi. Bu bilimlarni klinikada qo‘llang va imtihonlarda muvaffaqiyat qozoning! 🎯
❗️Bu postni saqlab qo‘ying va keyingi kelayotgan imtihonlaringizdan oldin tezkor takrorlash uchun foydalaning! 💼👩⚕️👨⚕️
Kanalimiz👉@patomauz ✅