Panda Books

​​#review #taqriz

📙Viktor Gyugo — "Notr-Dame Sobori"

Elle porte en elle le péché originel
La désirer fait-il de moi un criminel
Celle qu'on prenait pour une fille de joie, une fille de rien
Semble soudain porter la croix du genre humain

Ô Notre Dame !
Oh ! Laisse-moi rien
Pousser la porte du jardin d'Esmeralda

"Belle" ashulasini ko'pchilik "Notr-Dame Sobori" myuziklidan olinganini bilsa kerak...yoki 1996-yilda Disneyda chiqqan "Notr-Dame bukrisi" multfilmi ko'pchilikni esidadir.. Go'zal lo'li qiz Esmeralda, sobor qo'ng'iroqboni Quasimoda yoki rohib Klod Frollo...Va endi menga ma'lum bo'ldiki, multfilmda bizni aldashgan, aniqrog'i syujetni mutlaqo o'zgartirishgan...

Bu kitob 1831-yilda Gyugo tomonidan yozib chop etilgan. Unda XV asrdagi Parij tasvirlangan. U ham badiiy, ham tarixiy asardir. Unda shahar arxitekturasi, hayoti va odamlari haqida batafsil ma'lumot keltirib o'tiladi, va shuningdek Sobor haqida ham. O'zbekchada "Parij Momo ibodatxonasi" deya tarjima qilinadigan soborda yuqoridagi nomlari zikr etilgan rohib va qo'ng'iroqbon tinchgina umr kechirib kelishardi, toki shaharda o'z raqslari va go'zal husni bilan barchani maftun etgan Esmeralda paydo bo'lmaguncha...

Siz uchun sevgida ichki go'zallik muhimmi yoki tashqi? Javob berishga yoki menga "ichki dunyosi" deyishga shoshilmang:) Axir, hamma ham go'zal va kelishgan bo'lishni, qizlar oq otli shahzodani, yigitlar go'zal sanamni orzu qilishlari bejiz emasku. Biz tabiatan go'zallikka shaydomiz. Go'zal bo'lish nafaqat yoqimli, va foydali hamdir. Tadqiqotlar ko'rsatadiki, tashqi ko'rinishi yaxshi insonlar tezroq ishga qabul qilinarkan, Yiliga millionlab dollar topadigan aktrisalaraktrisalar, modellar ham shunchaki "onasi chiroyli tuqqani' uchungina shu joydalar, shunday emasmi? Yoki maktabdagi eng go'zal qiz uchun hech qachon birga-bir urishmaganmisiz? Qizlar mayli, juvonlar, va hatto birovni chiroyli xotini bo'lgan Yelena sabab urushlar boshlangan.

Ichki go'zallik yaxshi va afzal. Ammo ne tongki, uni juda kamchilik qadrlaydi. Hammayam buni anglab yetavemaydi, qadriga yetmaydi. Yoki shunchaki ko'rmaydi. Bekorga biz bu dunyoda barcha ezgu narsalarni go'zallik bilan, barcha yovuz va yomon narsalarni badbasharalik va xunuklik bilan tasvirlamaymiz.

Gyugo bu yerda ham shunday kontastlarni qo'yadi: Kelishgan, ammo hissiz Feb, Badbashara bukri, ammo qalban go'zal Quasimoda, Sohibjamol, biroq oddiy lo'li qiz Esmeralda, Rohib, ammo ko'ngli Esmeralda deb yonayotgan, bu deb shakkoklikka borgan rohib Frollo..

Roman meni ko'p narsa haqida, eng avvalo, sevgi haqida o'ylashga undadi.. — kuchli asar...

Xayolan Notr-Dame sobori oldida sho'x-shodon raqsga tushayotgan go'zal Esmeraldani tasavvur qildim, va bu cherkov ostida unga mahliyo bo'lib turgan ikkita baxtiqaroni ham..

@panda_books

​​Sekin-asta o'ladi,
Sayohat qilmaydigan,
kitob o‘qimaydigan,
musiqa tinglamaydigan,
o‘zida uyg‘unlik topa olmaydigan odam.
Sekin-asta o'ladi,
O‘ziga ishonchini yo‘qotgan,
Boshqalar unga ko'maklashishiga qo'ymaydigan odam.
Asta-sekin o'ladi
Muhabbatni o'ldiradigan,
Kunlarini doim omadsizlik yoki tinimsiz yog‘ayotgan yomg‘irdan
shikoyat qilish bilan o‘tkazadigan odam.
Asta-sekin o'ladi,
Rejalarini hatto boshlamasdan tark etadigan,
O‘zi bilmagan narsalar haqida savol bermaydigan
va o‘zi biladigan narsalar haqida so‘ralganda javob bermaydigan odam.
Sekin-asta o'ladi
Odat quligа aylanib,
Har kuni bir xil yo‘ldan yuradigan,
Yo‘nalishini o‘zgartirmaydigan,
Kiyim rangini o‘zgartirishga jur’at etmaydigan,
Notanish insonlar bilan suhbatlashmaydigan odam.
...
Keling, kichik dozadagi o‘limlardan qochaylik,
har doim esda tutaylikki, tirik bo‘lish
uzoq, katta kuch talab qiladigan
oddiy nafas olishdan iborat.
Bugun yashang!
Bugun tavakkal qiling!
bugun bajaring!
Asta-sekin o‘lmang!
O‘zingizga baxtli bo‘lishni man etmang!

Pablo Neruda

@panda_books