Alimoff

Иммунитет саратон ҳужайраларини йўқ қилишни ўрганди

Олимлар инсон иммунитетини саратонга қарши мустақил ҳаракат қилишга ўргатишди. Ушбу усул организмнинг табиий ҳимоя тизимини кучайтиришга ва уни ракка қарши таъсирчан қуролга айлантиришга қаратилган.

Мутахассислар махсус вирусдан фойдаланиб, рак шишларини чўчқа органи ҳужайраларига ўхшатиб «маскировка» қилишди. Оддий шароитда организм саратонни «четлаб ўтиб», унга қарши ҳужум қилмас эди. Лекин янги усул ёрдамида иммунитет бу ҳужайраларни таҳдид сифатида қабул қилиб, уларни йўқ қилишга киришди.

Бу метод ракнинг турли кўринишлари, жумладан, жигар шиши ва меланома билан оғриган беморларда синовдан ўтказилди. Натижалар умидбахш: шишлар ё кичрайди, ёки ўсиши тўхтади. Бу эса ўша усул ракка қарши самарали бўлиши мумкинлигини кўрсатади.

Олимларнинг таъкидлашича, бу янгилик нафақат терапиянинг янги босқичини, балки келажакда ракни даволашнинг инновацион йўналишини ҳам очади. Иммунитетни «қайта дастурлаш» орқали ҳимоя тизимини ракка қарши узоқ муддатли ҳимоя сифатида ишлатиш мумкин бўлади.

Ҳозирча ушбу усул синовлар босқичида бўлса-да, унинг муваффақиятли натижалари дунё бўйлаб миллионлаб инсонлар учун янги умидни юзага келтирмоқда. Илм-фаннинг бу ривожи раққа қарши курашда мисли кўрилмаган имкониятларни яратишга хизмат қилиши аниқ.

🧠@nurbekalimov

TikTok Россияга қайтмоқда

TikTok ижтимоий тармоғи Россияга қайтиши ҳақидаги хабар жамоатчилик ўртасида қизғин муҳокамаларни келтириб чиқарди. Баъзилар бу платформани замонавий трендлар ва маънолар шаклланишидаги муҳим восита деб билишса, бошқалар уни ахборот майдонида энг салбий таъсирга эга платформалардан бири деб баҳолаяпти. Умуман, TikTok қайтишининг ижобий ва салбий томонларини холисона таҳлил қилиш мумкин.

Бир жиҳатдан, TikTok инсонларга ўз истеъдодларини намоён қилиш, ижодий ғоялар билан бўлишиш ва аудитория топиш имконини беради. Бугунги кун ёшлари учун бу платформа шунчаки кўнгилочар восита эмас, балки ўзини ифода қилишнинг замонавий майдони дейиш мумкин. Шунингдек, у маркетинг соҳасида ҳам улкан салоҳиятга эга, чунки брендинг ва маҳсулотларни оммалаштиришда TikTok’нинг таъсирчанлиги шубҳасиз.

Шунга қарамай, платформанинг салбий жиҳатлари ҳам йўқ эмас. Унинг асосий минуси — ёшлар онгига ёмон таъсир кўрсатиши ва ношаффоф контентларнинг тарқалиши билан боғлиқ. TikTok’да кўпинча юқори сифатли, фойдали контент ўрнига содда ва маълум маънода «бемаъни» видеолар машҳурликка эришади. Бундан ташқари, платформадаги кўплаб трендлар инсонлар томонидан шунчаки кўр-кўрона такрорланади, бу эса ижтимоий масъулият даражасини пасайтириши мумкин.

TikTok’нинг қайта очилиши сиёсий ва иқтисодий жиҳатдан ҳам муҳим. Россияга қайтган платформа маҳаллий контент ишлаб чиқарувчилар ва реклама бозори учун янги имкониятлар яратади. Лекин бу фаолият қаттиқ назорат остида бўлиши кутиляпти, чунки ахборот хавфсизлиги масаласи ҳар доимгидек долзарб.

TikTok’нинг Россияга қайтиши жамоатчилик учун бир вақтнинг ўзида имконият ва хавф дейиш мумкин. Маҳаллий аудитория бу платформадан қандай фойдаланишни танлашида унинг ижтимоий таъсири асосий аҳамият касб этади. Платформа фойдаланувчиларининг масъулиятли ёндашуви ва давлат томонидан самарали назорат орқали унинг ижобий жиҳатларидан фойдаланишга эришиш мумкинлиги айтиляпти.

🧠@nurbekalimov

Хитойда йил якуни муносабати билан бир компания ўз ходимларини ноодатий совға билан хурсанд қилишга қарор қилибди. Улар маҳаллий лотерея дўконидан 500 та лотерея чиптасини харид қилиб, ходимларга тарқатган. Совға оддий, лекин ўзгача эди. Лекин ҳеч ким бу совға катта можаро келтириб чиқаришини кутмаган эди.

Чипталардан бири ҳақиқий омад калити бўлиб чиқди. Унга эга бўлган ходим жекпотга эга чиқиб, 6 миллион юан ютган. Бу маълумот бухгалтерияни ҳайратга солган, чунки улар чипталарни тарқатишдан олдин, уларда катта ютуқ йўқлигини текшириб чиқишган эди.

Бу муваффақиятни эшитган раҳбарият дарҳол ютуқни барча ходимлар ўртасида бўлишишни талаб қилган. Омадли ходим эса буни рад қилиб, пуллар қонуний равишда унга тегишли эканини айтади. Ҳодиса оқибатида офисдаги баҳслар полициягача етиб боради.

Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар вазиятга ойдинлик киритиб, ютуқ фақат чипта эгасига тегишли эканлигини тасдиқлайди. Қонун бўйича, бундай совға шахсий мулк ҳисобланади, шунинг учун ходим пулларини бошқа биров билан бўлишишга мажбур эмас.

Бу воқеа иш жойларидаги муносабатлар, омад ва молиявий интизом ҳақида кўп саволлар келтириб чиқарди. Бир тарафдан, жекпот компаниянинг совғаси натижаси бўлгани учун, унга умумий ҳақ ҳисобланган, деган фикр юзага келган. Бошқа тарафдан, совға қилинган нарса ҳақида қарор чиқариш ҳуқуқи фақат совға қабул қилувчига тегишли.

Шундай қилиб, Хитойдаги бу воқеа нафақат ходимлар ва раҳбарият ўртасидаги муносабатларни қайд этди, балки омаднинг қиймати, адолат ва шахсий ҳуқуқлар ҳақидаги баҳсларни ҳам янгилади.

🧠@nurbekalimov

TikTok АҚШда тўхтатилди

АҚШ ҳукумати томонидан TikTok платформасининг фаолияти тўхтатилди. Бир вақтнинг ўзида илова App Store ва Google Play каби электрон дўконлардан ҳам олиб ташланди. Бу воқеа нафақат ижтимоий медиа олами, балки замонавий рақамли маданият учун ҳам жиддий ўзгаришлар олиб келиши мумкин.

TikTokнинг ёпилиш сабаблари кўпинча миллий хавфсизлик билан боғлиқ эканлиги таъкидланмоқда. АҚШ ҳукумати бу платформани фойдаланувчи маълумотларини Хитойга узатишда айбламоқда. Шунингдек, TikTok орқали тарқатиладиган маълумот ва контент давлат хавфсизлигига таҳдид солиши мумкин, деган хавотирлар бор.

Бу қарор бир миллионлаб TikTok фойдаланувчилари учун кутилмаган бўлди. Ушбу платформа кўпчилик учун ижодий фаолият, ишлаш ва ўзини намоён қилиш майдони эди. Хусусан, ёш авлод учун TikTok нафақат вақт ўтказиш, балки турли хил тенденция ва илҳом манбаи эди. Платформанинг йўқлиги ижодий салоҳият ва контент ишлаб чиқаришга жиддий таъсир кўрсатиши мумкин.

Шу билан бирга, бу воқеа глобал рақамли олам учун сигнал вазифасини ўтайди. Миллий хавфсизлик, шахсий маълумотлар ва технологиялар ўртасидаги зиддиятлар ёрқин намоён бўлмоқда. Бу нафақат TikTok, балки бошқа халқаро платформаларга нисбатан ҳам янги ёндашувлар ва чекловлар келтириб чиқариши мумкин.

TikTokнинг ёпилиши глобал ижтимоий медиа ривожланишида янги босқични бошлаб бериши эҳтимолдан холи эмас. АҚШдаги бу воқеа бошқа давлатларда ҳам ушбу платформага нисбатан муносабатни қайта кўриб чиқишга ундаши мумкин. Аммо бу ёпилиш ижодкорлар учун янги имкониятлар эшигини очадими ёки ижодий тўсиққа айланадими, вақт кўрсатади.

🧠@nurbekalimov

“Провал”дан миллиардерликка: Жек Кларкнинг илҳомлантирувчи тарихи

2016 йилда Bloomberg нашрининг ёш ва иқтидорли репортёри Жек Кларк иш жойини тарк этишга қарор қилди. У ҳали унчалик ном қозонмаган OpenAI компаниясига қўшилди. Бу қарор унинг ўша пайтдаги бошлиғи томонидан “катта хатолик” сифатида баҳоланди. Аммо ҳаётнинг чинакам драмаси ўтган вақт ичида намоён бўлди.

2025 йилга келиб Жек Кларк барчага машҳур шахсга айланди. У Anthropic компаниясининг ҳаммуассиси сифатида дунёга Claude AI платформасини тақдим этди. Бугунги кунда компаниянинг бозор қиймати 60 миллиард доллардан ошган. Энди унинг собиқ бошлиғи бу ҳақда мақола ёзяпти ва Кларк билан интервью олишни орзу қиляпти.

Кларкнинг йўли шунчаки муваффақият тарихи эмас. Унинг қарори кўпчилик учун ҳақиқий илҳом манбаи бўлиб хизмат қилади. У ўзининг эҳтимолий қўрқувлари ва айбловларига қарамасдан, технологик инқилобга қўшилишни афзал кўрди. Ана шу жасорат уни бошқа барча ўйинчилардан ажратиб қўйди.

Бугунги кунда унинг ҳикояси фақат йирик компаниялар ва технология ишқибозлари учун эмас, балки ҳар бир инсон учун ҳаётий сабоқ дейиш мумкин. Ўз йўлингизга ишонинг, ҳатто бу йўл атрофдагилар томонидан тушунтирилмас ёки нотўғри деб ҳисобланса ҳам. Баъзида “провал” деб аталган қарорлар катта муваффақиятлар эшигини очиши мумкин.

Жек Кларкнинг босиб ўтган йўлидан англаш мумкинки, катта ўзгаришларга интилиш ва нотаниш йўналишларга қўл урганларгина ҳақиқий тажриба ва улкан натижаларга эришади. Бугунги дунёдаги энг йирик ғоялар ҳам ана шундай “проваллар”дан бошланган.

🧠@nurbekalimov

Қайси касб эгалари хиёнатга мойилроқ?

Ҳаётда турли касблар инсон характерининг муайян жиҳатларини очиб беради. Британиянинг машҳур DailyMail нашри томонидан эълон қилинган тадқиқот натижаларига кўра, айрим касб эгалари шахсий муносабатларда хиёнатга кўпроқ мойил экани аниқланган. Бу рўйхатда, афсуски, турли соҳалардаги обрўли мутахассислар ҳам бор.

Тадқиқот натижаларига кўра, хиёнатга энг кўп мойил бўлган касблар қуйидагилар: юристлар, шифокорлар, савдо ва маркетинг мутахассислари ҳамда фитнес-тренерлар. Бу соҳаларда ишлайдиган инсонлар кўпинча ўз меҳнат фаолиятида стрессга дуч келади. Улар атрофида инсонлар билан узлуксиз мулоқотда бўлишни талаб қилувчи муҳит пайдо бўлади, бу эса шахсий муносабатларда тушунмовчиликларга ва ҳатто хиёнатга олиб келиши мумкин.

Таҳлилчиларнинг фикрига кўра, айниқса, юрист ва шифокорларнинг юқори даражадаги касбий фаолияти ва уларнинг иш жадвали шахсий муносабатларга салбий таъсир кўрсатади. Савдо ва фитнес соҳаси эгалари эса кенг ижтимоий алоқа доираси сабабли хиёнатга мойилроқ бўлади.

Шу билан бирга, тадқиқотда IT мутахассислари, яъни дастурчилар ва техника соҳасидаги инсонлар нисбатан камроқ хиёнат қилишини таъкидлашган. Сабаби улар кўпроқ шахсий муҳитда, компьютерлар ва дастурлар билан ишлашга йўналтирилган. Айтиш мумкинки, улар ўз ишларига ҳам, шахсий муносабатларига ҳам содиқликни сақлаб қолади.

Албатта, касб хиёнатни белгилайдиган ягона омил эмас. Барча инсонлар турли даражада масъулиятли ва муносабатларга содиқ бўлиши мумкин. Лекин тадқиқот натижалари инсон характерининг турли касбий омиллар билан қандай боғлиқ эканини англаб етишга ёрдам беради. Касб танлаш шахсий муносабатларда қандай аҳамиятга эга бўлиши мумкин?

🧠@nurbekalimov

Суяк шўрва ҳамда иссиқ шоколад: янги гастрономик трендга нима дейсиз?

Сўнгги пайтларда интернетда ноодатий ичимлик — суяк шўрва асосида тайёрланган rel='nofollow'>иссиқ шоколад машҳур бўляптикан. Бир қарашда ғалати туюлган бу ичимлик нафақат мазали, балки фойдали эканлиги билан ҳам эътироф этиляпти. Фитнесс ихлосмандлари ва соғлом овқатланиш тарафдорлари бу ичимликни юқори даражадаги оқсил ва коллаген манбаи сифатида қадрлашяпти.

Бу ичимликнинг асосий афзаллиги унинг соғлиққа ижобий таъсирида. Суяк шўрва таркибидаги коллаген терига эластиклик бахш этади ва боғимлар саломатлигини қўллаб-қувватлайди дейиляпти. Бундан ташқари, шўрва калций, магний ва фосфорга бой бўлиб, тана учун зарур бўлган моддалар манбаи экан.

Ичимликни тайёрлаш жуда осон: ярим стакан товуқ шўрваси (зираворларсиз), бир стакан сут, ярим стакан сув ёки 1/4 стакан ёғли қаймоқ билан аралаштиринг. Унга 1-2 ош қошиқ какaо, таъбга кўра клен сиропи, бир томчи ваниль ва бир чимдим денгиз тузи қўшинг. Барчасини қиздириб, иссиқ ҳолда ичинг.

Таъми борасида фикрлар турлича: кимдир жуда мазали деб баҳоласа, бошқалар учун бу ғалати тажриба сифатида туюлиши мумкин. Лекин бу ичимликнинг таркибидаги фойдали моддалар уни нафақат қизиқ, балки саломатлик учун яхши танловга айлантиряпти.

Албатта, шўрва билан какaoни бирлаштириш ғояси кўпчилик учун ноанъанавий. Лекин замонавий гастрономияда янгиликлар ҳар доим қийматга эга. Савол, сиз янги тажрибани синаб кўроласизми? Жавобларни шу ерга

🧠@nurbekalimov

Бу расм аслида жуда қўрқинчли

Совет рассомчилигининг етук намоёндаларидан бири Александр Лактионов томонидан чизилган "Янги квартирага" деб номланган ушбу картина одамни кўп ўйлантиради.

Бир қарашда бахтли оила, уйдан уйга кўчишнинг азобларини енгиб ўтиб, мана биз ҳам янги уйлик бўлдик деб хурсан бўлиб туришибди. Аёлнинг кўкрагидаги медальга қарасак у меҳнат фронтида қаттиқ ишлаган, ёки урушда қандайдир қаҳрамонлик кўрсатган. Болаларнинг юзида қувонч. Ҳавода "энди ҳаммаси яхши бўлади, ниҳоят бизнинг ҳам ўз уйимиз бор" деган кайфият ҳукмрон.

Лекин... Сталин уюштирган "Катта Террор" даврида, жудаям кўплаб инсонлар репрессия қилинган. Оиланинг бир аъзоси, масалан эр "халқ душмани" деб тан олинса бўлди, хотини унга қўшиб отилган ёки сургун қилинган.

Болалари эса турли Совет Республикаларига тарқатиб юборилиб, уларнинг онгидан ота оналари ҳақидаги хотиралар ўчириб ташланган. Энг даҳшатлиси эса улар яшаган уйларга бошқа инсонлар кўчирилган. Совет даврида квартиралар сотилмас эди, давлат томонидан бериларди (мулк қилиб эмас)

Балки бу оила кирган квартирада ҳам аввал бирорта бахтли оила яшагандир? Улар қаерда?

🧠@nurbekalimov

Нейротармоқлар одамни аҳмоқ қилиб қўядими?

Технологиялар инсон ҳаётини енгиллаштириб, кўплаб вазифаларни автоматик бажаришга имкон берса-да, бунинг оқибатида ақлий қобилиятлар пасаяётгани ҳақида янги тадқиқотлар rel='nofollow'>маълум қилди. Илмий тадқиқотларга кўра, нейросетлар ва сунъий интеллектга кўп вазифаларни топширган инсонлар келажакда мия фаолиятининг пасайишига дуч келиши мумкин.

Бундай ҳолат когнитив тушиш, яъни миянинг ақлий вазифаларни бажаришдаги самарадорлигини йўқотиши билан изоҳланади. Қайд этилишича, инсон қанчалик кўп вазифани сунъий интеллектга топширса, унинг мустақил равишда фикрлаш ва маълумотни таҳлил қилиш қобилияти шунчалик пасаяди. Бу жараённи олимлар “когнитив юкдан халос бўлиш” деб атайди. Яъни, мия жуда кўп дам олади ва натижада ўзининг муҳим вазифаларини бажариш қобилиятини йўқота бошлайди.

Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, сунъий интеллектга таянган инсонларда ақлий самарадорлик 20-30% га камаяди. Бу, айниқса, мураккаб вазифаларни ҳал қилишда, стратегик фикрлашда ва мустақил қарорлар қабул қилишда сезиларли бўлади. Шундай бўлса-да, нейросетлардан фойдаланиш умуман зарарли эмас, балки улардан мувозанатли фойдаланиш муҳим.

Ҳаётимизнинг кўп соҳаларида сунъий интеллект ёрдамчи сифатида кўрилади, лекин у инсоннинг ақлий қобилиятини бутунлай алмаштира олмайди. Шундай экан, вазифаларни нейросетга топширишда доимий равишда ўйлаш, таҳлил қилиш ва ўз миямизни машқ қилишни унутмаслигимиз керак.

Қисқасини айтганда, технология инсон ҳаётини енгиллаштиради, лекин ақл тиниқлигини сақлаб қолиш учун унга тўлиқ боғлиқ бўлиб қолмаслик керак. Ахир “когнитив тушиш” деган атама илмий тўқилган бўлса-да, унинг оқибатлари жуда ҳам ачинарли бўлиши мумкин.

🧠@nurbekalimov

Доим бир ўқ билан икки қуённи уришга ҳаракат қилинг

Масалан, ҳадеб янгиликлар каналини пойлайвермасдан, "ELLE Uzbekistan"ни янги сонини ўқинг. Биринчи сабаб — унда голливуд юлдузларини "кийинтирадиган" Schiaparelli брендининг савдо менежери Саида Ҳасанова, олимпиадачимиз Диёра Келдиёрова, яна Кейт Уинслет билан интервьюлар чиқади.

Иккинчи сабаб — янги сонни Uzum Market дан сотиб олсангиз, 20 та Golden Ticket совринларидан биттасини ютиб олишингиз мумкин экан.

Совринлар ҳазилга эмас — ҳаммаси бренд нарсалар, "комплект"лариям бор. Ҳеч бўлмаганда, уйдагиларга совға қиласиз)

❗️Айтганча, акция 14 январдан 1 мартгача амал қилади, шу вақт ичида ҳар шанба куни ғолиблар аниқланаркан. Хуллас, босинг ва олинг

Реклама

ChatGPT энди ҳақиқий ассистент

Замонавий технологиялар ҳаётимизни енгиллаштиришда янги қирраларни кашф этяпти. Энди ChatGPT нафақат саволларга жавоб беради ёки маълумот топиб беради, балки сиз учун доимий вазифаларни бажаришни ҳам ўзига олди. Янги функция орқали нейросеть ҳақиқий ассистент сифатида ишлайди.

Масалан, ҳар кун эрталаб ишга кечикканингизни тушунтирувчи хат тайёрлаш ёки кечқурун дедлайннинг кечиккани ҳақида оғир-босиқ изоҳ юбориш вазифасини автоматик тарзда бажариши мумкин. Буларнинг барчаси сиз учун вақтини тежаш ва кундалик юкни енгиллаштиришга ёрдам беради. Бу функция алоҳида эътиборни талаб қилувчи ишбилармонлар ва тезкор ҳаракат қилишни хоҳловчилар учун жуда қўл келади.

Айни вақтда ҳар бир фойдаланувчи учун 10 та доимий вазифани яратиш имконияти мавжуд. Бундай вазифаларга кунлик ёки ҳафталик ишларни ёдга солиш, муҳим хатларни ёзиш, маълум муддатларда режалаштирилган хабарларни юборадиган ёрдамчи вазифалари киради. Бу орқали сиз ҳар бир кунингизни режалаштиришни автоматлаштиришингиз ва вақтни самарали бошқаришингиз мумкин.

Функция ҳозирча синовда, лекин шу ҳафта охиригача барча премиум фойдаланувчилар учун очиқ бўлади. Янги функцияни синаб кўриш орқали унинг афзалликларини ҳис қилиш мумкин. ChatGPT энди фақат маълумот манбаси эмас, балки ҳақиқий ишончли ассистентга айланиб боряпти.

Ҳаётни енгиллаштиришда ва кундалик вазифаларни бажаришда технологиялардан фойдаланиш самарадорликни оширишнинг энг замонавий усули. ChatGPTнинг бу функцияси эса унинг имкониятларини янада кенгайтириб, ишда ва шахсий ҳаётда ёрдам беришга қаратилган.

🧠@nurbekalimov