Kumushning Marg‘ilonlik obrazida yaratilishi haqida gap ketganda, bu O‘zbek adabiyoti va madaniyatida Marg‘ilonning o‘ziga xos o‘rni va shaxsiyati bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. "O‘tkan kunlar" romanidagi Kumush obrazini yozuvchi Abdulla Qodiriy milliylik, go‘zallik va odob-axloqning ideal namunasi sifatida yaratgan. Marg‘ilon esa o‘sha davrlarda o‘zining madaniyati, odatlari va milliy an’analari bilan ajralib turadigan shahar bo‘lgan.
Quyidagi sabablar bo‘lishi mumkin:
Marg‘ilonning madaniy ahamiyati: Marg‘ilon o‘zbek xalqi tarixida ipakchilik va hunarmandchilik markazi sifatida mashhur. Bu shahar madaniyati milliy liboslar, nafislik va milliy qadriyatlar bilan uyg‘unlashgan bo‘lib, Kumushning go‘zalligi va ibosiga mos keladi.
Mahalliy ayollarning idealizatsiyasi: Marg‘ilon ayollari o‘sha davrda odob-axloqi, o‘ziga xos go‘zalligi va ipakchilikda mohirligi bilan tanilgan. Qodiriy Kumushni Marg‘ilonlik qilib tasvirlab, uni o‘sha davrning milliy idealiga aylantirishga uringan bo‘lishi mumkin.
Romandagi muhit va mavzu: Abdulla Qodiriy o‘z asarida Toshkent va uning atrofidagi madaniy muhitni kengroq tasvirlagan. Marg‘ilon Kumushni ko‘rsatish uchun qishloq madaniyati bilan bog‘liq bo‘lgan ko‘p fazilatlarni aks ettiradigan shahar sifatida tanlangan.
Shaxsiy taassurotlar: Qodiriy Marg‘ilonga oid tarix va madaniyatga bo‘lgan shaxsiy qiziqishi yoki taassurotlari tufayli Kumush obrazini Marg‘ilonlik qilib yaratgan bo‘lishi mumkin.
Bu bilan yozuvchi nafaqat o‘z asarining milliylik ruhini kuchaytirgan, balki Marg‘ilonning madaniy merosini ham o‘ziga xos tarzda tarannum etgan.