MILLIY SERTIFIKAT ONA TILI 🇺🇿

Bugun chegirma asosida yozdiring

#қитъа

10. “G‘aroyibu-s-sig‘ar”dagi 25-qit’a:
Laimg‘a ta’zim o‘z-o‘ziga ranji azimdur, balki azobi alim
Laim farqig‘a iqbol tojini qo‘ymoq
Yaqinki, bo‘lg‘usidur mujibi azobi aning.
Nutuqchi boshig‘a shunqor tumog‘asi tong emas,
Ki bo‘lg‘usi sababi ranju iztirobi aning.

Lug‘at:
Laim – past, xasis, nokas,
Azobi alim – alamli azob, qattiq azob,
Azim – ulug‘, katta, buyuk, zo‘r,
Ranj – mashaqqat, og‘riq,
Farq – bosh,
Iqbol – davlat, baxt,
Mujib – sabab, bois, tufayl,
Nutuqchi – kichkina bir qush,
Shunqor – qush nomi,
Tumog‘a – yangi ushlangan qushni qo‘lga o‘rgatgunga qadar boshiga kiydirib qo‘yiladigan charm tumoq (qalpoq),
Tong – bog‘lamoq.

Nasriy bayon:
Nokas, past kishiga ta’zim qilmoq o‘z-o‘ziga ulkan og‘riq, ranj, balki alamli azob yetkazmoqdir
Nokasning boshiga davlat tojini qo‘ymoq kishining o‘z azobiga sabab bo‘lmog‘i shubhasiz.
Mitti nutuqchining boshiga ulkan shunqorning qalpog‘ini bog‘lamoq mumkin emas, chunki bu ish uning ranj-u iztirobiga sabab bo‘ladi!

Badiiy san’atlar:
Baroati istehlol – sarlavhada mazmunga ishora,
Kalomi jome’ – nasihat,
Tamsil – 2-bayt,
Tashbeh – 1-bayt 2-baytga,
Tanosib – nutuqchi, shunqor,
Takrir – aning.

Odiljon Rahmatulloh

Musaffo oraziq'a qatra xo'ylarkim berur ziynat,
Tarovatbaxsh Eram gulzorida har yon suzuk suvdur.

Xo'y — ter tomchisi, tasavvufiy ma'nosi komillik sirlariga yetishishlik

Oraz — yuz

Eram — jannat bog'i

Oraz — Eram bog'iga o'xshatilgan // tashbeh
Ter tomchisi, ya'ni xo'y — jannat suvlariga o'xshatilgan // tashbeh
Eram bog'i — talmeh
Suzuk suv — tashxis
Yor yuziga ter tomchilari ziynat berishiga — Eram bog'larida jannat suvlarining suzilib oqishi hayotiy misol tarzida keltirilgan // tamsil

Sojida_Ganiyeva

#Ğazal_tahlili_dars
#Umumiy

“G‘aroyibu-s-sig‘ar”, 2-g‘azal:

Zihi husnung zuhuridin tushub har kimga bir savdo,
Bu savdolar bila kavnayn bozorida yuz g‘avg‘o.

Seni topmoq base mushkildurur, topmaslig‘ osonkim,
Erur paydolig‘ing pinhon, vale pinhonlig‘ing paydo.

Chaman otashgahiga otashin guldin chu o‘t solding,
Samandardek ul o‘tdin kulga botti bulbuli shaydo.

Ne ishka bo‘ldi beorom ko‘zgu aksidek Majnun,
Yuzi ko‘zgusida aksi(ng)ni gar ko‘rguzmadi Laylo.

Quyoshqa gah qizarmoq, gahi sarg‘armoq erur andin
Ki, sun’ung bog‘ida bor ul sifat yuz ming guli ra’no.

Nedin yuz gul ochar ishq o‘tidin bulbul kabi Vomiq,
Yuzingdin gar uzori bog‘ida gul ochmadi Azro.

Kalomingni agar Shirin labida qilmading muzmar
Nedin bas la’l o‘lur Farhodning qon yoshidin xoro.

Jamoling partavidin sham’ o‘ti gar gulsiton ermas,
Nedin parvona o‘t ichra o‘zin solur Xaliloso.

Malohat birla tuzdung sarvqadlar qomatin, ya’ni
Ki, mundoq zeb birla ul alifni aylading zebo.

Qanoatning dalilin inzivo qilding yana bir ham
Dalil ushbuki qoni’ harfidin xalq aylading anqo.

Navoiy qaysi til birla Sening hamding bayon qilsun,
Tikan jannat guli vasfin qilurda gung erur go‘yo.

Vazni:
Mafoiylun / mafoiylun / mafoiylun / mafoiylun /
V – – – / V – – – / V – – – / V – – – /
Hazaji musammani solim

O'qilishi:
Zi-hi:-hus-nung / zu-hu:-ri:-din / tu-shub-har-kim / ga-bir-sav-do,
Bu-sav-do-lar / bi-la:-kav-nay / n-bo-zo-ri / da-yuz-g‘av-g‘o.

Tahlil qiluvchi: Odiljon Avaznazarov, PhD, dotsent

BAHOR SENSIZ O‘LUPTUR...
Bahor sensiz o‘luptur manga ajab do‘zax,
Qizil gul anda o‘tu oq shukufalardur yax.

Bahor sensiz agar do‘zax o‘lsa tong ermas,
Bihisht ichinda liqo bo‘lmasa erur do‘zax.

Xayoli xayli ko‘zumga kelurgadur go‘yo,
Yuzumki yo‘l-yo‘l o‘luptur sirishkdin rax-rax.

G‘arib kelmadi shirin labingg‘a achchig‘ so‘z,
Emas g‘arib chuchuk meva bo‘lsa xasta talx.

Ko‘ngul fano kunjidin zo‘r bozu istarkim,
Vujud panjasini anglamish bag‘oyat shax.

Navoiy egni yalangdur demangki, bordur anga
Fano hasiri, balo xorasi nasij ila nax.

Magar shah ashhabi ollinda payk bo‘ldi sipehrKi,
qilmish o‘n kechalik oyni egnida nochax.

Lug‘at:Shukufa – gul Yax – muz Liqo – yuz Xayl – to‘da, guruh Sirishk – ko‘z yoshi Rax – ajin Talx – achchiq Fano – yo‘qlik Bozu – bilak, qo‘l Shax – dag‘al, qattiq Hasir – bo‘yra, palos, kigiz Xora – abreshin mato Nasij – to‘qilgan Nax –abreshin ipi Nochax – kichik nayza Payk – xabarchi, xabar yetkazuvchi Sipehr – falak, osmon Ashhab – kulrang yoki ko‘k oy