Mehrob.uz

Ихлоссиз ибодатдан кутилган савоб олинмас

Ибодатда ихлос қилмоқ қабрни нурафшон қилгай. Зеро, Қуръони каримда шундай марҳамат қилинади: "Ҳолбуки, улар фақат ягона Аллоҳга У Зот учун динни холис қилган, тўғри йўлдан оғмаган ҳолларида ибодат қилишга, ҳамда закотни ато этишга буюрилган эдилар". Биз қалбимизда аниқ ишонч, айтган сўзимиз ва қилган амалларимиз орқали Аллоҳдан ўзга ибодатга лойиқ Зот йўқ эканлигига иймон келтирамиз. Аллоҳ инсонни мана шу мақсад билан яратгандир. Ихлос билан қилинган ибодатнинг Аллоҳ таоло олдида қабул бўлишининг учта шарти бор:
1. Аллоҳга иймон келтириб, Уни ибодатда ягона деб билмоқ. Ҳақ таоло айтади: "Албатта, иймон келтирган ва яхши амаллар қилган зотлар учун фирдавс боғлари манзил бўлур". (Қаҳф, 107-оят)
2. Ихлос – ҳеч кимга сўзламай, риёсиз холис Аллоҳ таолога ибодат қилмоқ. Аллоҳ бу борада шундай марҳамат қилади: "Эй Муҳаммад, бас, сиз Аллоҳга У зот учун динингизни холис қилган ҳолда ибодат қилинг". (Зумар,2-оят)
3. Амални ҳазрат Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламга келган буйруқларга мувофиқ ҳолда бажариш. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади: "Пайғамбар ўзи сизларга келтирган нарсани олинглар, у зот сизларни қайтарган нарсадан қайтинглар". (Ҳашр, 7-оят)

"Обидлар йўли" китобидан.
@mehrob_uz

Маҳсулотнинг нархини харидорга қараб ўзгартириш

❓ Савол: Менинг бир танишим кабоб пишириб сотади ва ҳаммага ҳар хил нархда сотади. Шу иш тўғрими?

📥 Жавоб: Сотувчи ўзининг мулки бўлган маҳсулотни истаганча тасарруф қилади, нарх қўяди, арзон қилади, қиммат қилади. Бир кишига арзонроқ, бошқасига қимматроқ сотишининг шаръий томондан ман қилинган жойи йўқ. Чунки савдонинг тарифида уламоларимиз: “Ўзаро розилик билар молни молга алмаштиришдир”, деганлар (“Мухтасарул виқоя” китоби).

Бу ҳақда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай дейдилар: “Албатта, савдо икки томоннинг розилиги биландир” (Имом Ибн Можа ривояти).

Савдода асосий омил сотувчи ва харидорнинг ўзаро розилигидир. Қолаверса, маҳсулотларга нарх белгилашда оммага зарар етмайдиган бўлса, сотувчи ихтиёрли. Унинг ишига бошқалар аралаша олмайди.

Ҳар бир нарсанинг одоби бўлганидек, савдода ҳам сотувчи ва олувчига оид одоблар мавжуд. Сотувчи ёлғон гапирмаслиги, хиёнат қилмаслиги, тарозидан урмаслиги ва харидорни ҳурмат қилиши, харидор камбағалроқ бўлса, озроқ нархдан тушиб бериши мақтовга сазовор ишлардандир. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам савдода сахий бўлиш ҳақида бундай деганлар: “Албатта, Аллоҳ олди-сотдида қўли очиқ, ҳукм юритишда адолатли бўлганларни яхши кўради” (Имом Термизий ривояти).

“Фатволар тўплами”дан.
@mehrob_uz

МУҲАББАТ ВА НАФРАТ

Дунёни дўст тутиб суйган киши инсонларнинг унга бўлган адоватли туйғуларидан ҳеч қачон қутулолмайди. Дунё муҳаббатидан кўнгил узган кишининг инсонлар муҳаббатига сазовор бўлиши ҳақида ҳазрат Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай деган эканлар: “Одамлар қўлидагидан умидингни уз, улар сени севиб қоладилар” (Саҳл ибн Саъддан ривоят қилинган, Байҳақий ривояти).

Киши дунёни қанчалик кўп севса, душмани шунча кўп бўлади. Аллоҳ учун ёмон кўриш деганда бирор кишининг Аллоҳнинг махлуқи сифатидаги ўзини, зотини эмас, балки унинг ножўя, номувофиқ хатти-ҳаракатини ёмон кўриш тушунилади. Чунки инсон Аллоҳнинг мукаррам яратиғи ва ижодидир. Ҳазрат Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг саримсоқ пиёз ҳақида айтган гапларини ўйлаб кўринг: “Саримсоқ асли бир ўсимлик, фақат ҳидигина ёқимсиздир” (Абу Саъд ривоят қилган, Муслим ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бу ерда унинг ҳидигагина урғу беряптилар, холос. Сизга бир мезон тавсия этаман, унинг ёрдамида одамларга нафратингиз Аллоҳ розилиги учун бўлганми ё ҳавойи нафсингизнинг истагими, аниқлаб оласиз. Яъни, сиз ёмон кўрган кишингизни Қуръон ва Суннат асосида текшириб кўришингиз лозим. Агар унинг фаолияти, амаллари Қуръон ва ҳадисларда мақталган амалларга мувофиқ келса, уни дўст тутишингиз лозим, борди-ю амали қораланган, салбий амаллардан бўлса, у ҳолда уни суймаслигингизга тўғри келади. Токи кимнидир яхши ёки ёмон кўриб қолишингиз ҳавойи нафсингизнинг талаби бўлиб колмасин. Биз "бирор-бир мусулмонни ҳавойи нафсимизнинг эҳтиросларидан келиб чиққан ҳолда ёмон кўрмаймиз" деб аҳд қилганмиз. Гуноҳ ишларни ошкора қилиб юрувчи фосиқ, беҳаёларга келадиган бўлсак, биз уларни Аллоҳ учун ёмон кўришимиз лозим. Бу ёмон гумонга кирмайди.

«Аҳлоқус солиҳийн» китобидан.
@mehrob_uz

📿100 та тасбеҳга 1000 та савоб

Мусъаб ибн Саъд разияллоҳу анҳудан, у киши отасидан бундай ривоят қиладилар: Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида эдик. У зот: “Сизлардан бирингиз ҳар куни мингта савобни қўлга кирита олмайдими?” – дедилар. Шунда у зотнинг ҳамсуҳбатларидан бир киши: “Қандай қилиб бирортамиз мингта савобга эга бўлиши мумкин?” – деб сўради. “Юзта тасбеҳ айтади. Шунда унга мингта савоб ёзилади ва ундан мингта хато ўчирилади”, – дедилар. (Имом Табароний ривояти).

Демак, 1 марта “Субҳаналлоҳ” деган бандага 10 та савоб ёзилади ва ундан 10 та гуноҳ ўчирилади. Ваҳоланки, бунга 1 сония вақт кетади холос.

@mehrob_uz

#Расулуллоҳ_мўъжизалари
207-мўъжиза: Гўшт оппоқ тошга айланиб қолди

Умму Салама онамиздан ривоят қилинади:
«Бизга бир кўзача гўшт ҳадя қилинди. Мен хизматкорга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам келгунларига қадар уни тепага олиб қўй, дедим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам келганларида хизматкорга кўзани олиб келишини буюрдим. Кўза олиб келинганида ундаги гўшт оқ тошга айланиб қолганини кўрдим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам кўзага қараб: “Эй Умму Салама, сенга нима бўлди?” дедилар».
Умму Салама бўлган воқеани айтиб берди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Эшикка келган тиланчини қуруқ қайтаргандирсиз-да?” дедилар. Умму Салама: “Ҳа, шундай бўлганди”, деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Бу – шунинг учун”, дедилар.
Усмоннинг хизматкоридан ривоят қилинади:
«Умму Салама онамизга бир бўлак гўшт ҳадя қилинди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам уни жуда яхши кўриб ер эдилар. Умму Салама уни уйга олиб кириб қўй, Расулуллоҳ келиб есалар, деди. Мен уни уйдаги кўзачага солиб қўйдим. Шунда эшик олдига бир тиланчи келиб, садақа қилинглар, Аллоҳ барака берсин, деди. Уйдагилар Аллоҳ сенга ҳам барака берсин, дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам келиб: “Эй Умму Салама, егани бирор нарса борми?” деб сўрадилар. Умму Салама:
“Ҳа, бор”, деди. Кейин менга бояги гўштни олиб келишимни буюрди. Бориб, кўзада гўшт ўрнига бир парча оқ тош турганини кўрдим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Бугун тиланчи келганмиди?” деб сўрадилар. Умму Салама: “Ҳа, келганди, уни Аллоҳ сенга барака берсин, деб жўнатдик”, деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Тиланчини таомлантирмаганингиз учун гўшт тошга айланиб қолибди”, дедилар».

@mehrob_uz

Ота ўғлига: «Юрганингда қадамингни ўйлаб босгин», деди. Ўғли: «Отажон, аввало сиз эҳтиёт бўлинг, чунки мен сизнинг изингиздан боряпман» деди.
Сиз ўзингизни ислоҳ қилинг, чунки фарзандингиз барибир сизга эргашади.
@mehrob_uz

Мунофиқда жам бўлмайдиган хислат

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Иккита хислат мунофиқда жам бўлмайди; гўзал ахлоқ ва динда фақиҳ бўлиш», дедилар» (Имом Термизий ривоят қилган).

Шарҳ: Ҳадиснинг хулосаси шуки, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам иккита хислат мунофиқда жамланмаслигини айтдилар. Уларнинг бири гўзал ахлоқ ва иккинчиси, динда фақиҳ бўлиш. Бу сифатлар мунофиқда комил тарзда топилмайди. Бу ҳадисдаги мақсад мўминларга танбеҳ бериш бўлиб, бу икки сифат мунофиқда жам бўлмаслиги, лекин мўминда жам бўлиши айтилмоқда. Шунинг учун мусулмон инсон бу икки сифатни ўзида жам қилиш учун ҳаракат қилмоғи лозим бўлади.

Савол: Бу икки сифат нима учун мунофиқда жам бўлмайди? Бунинг ҳикмати нима?

Жавоб: Мунофиқда бу сифатларнинг жам бўлмаслиги фазлидир. Агар Аллоҳ таолонинг мунофиқда улар жамланса, ҳақ ва ботилнинг орасини ажратиб бўлмай қолади. Чунки бу сифатларни ўзида жамлаган инсон одамлар унга мурожаат қиладиган шахс ҳисобланади. Агар мунофиқда ҳам шу хислатлар топилганда эди, ҳақ ва ботилнинг ўртасини ажратишга имкон бўлмай қоларди.

“Мишкот ал-масобиҳ шарҳи” китобидан.
@mehrob_uz

Омади келган тулки омад юз ўгирган шердан ғолиб келади.

Изоҳ. Омад келиб-кетадиган муваққат нарса. У зотга эмас, сифатга таъсир қилади. Омади келганда айёр тулки шижоатли, омад юз ўгирганида ғолиб шер мағлуб бўлиши мумкин. Бу билан тулкининг омади юриб шерга, шернинг иши юришмай тулкига айланиб қолмайди. Балки айни ҳолатда омад ўздан кетиб қолмаслик учун бир синовдир.
Шеър:
Иноят кўзлари сенга қадалган,
Ухла, хавф-хатарлар чекинган.
Иноят – дом, Анқо қушини овла,
Хоҳла, Жавзо юлдузини жиловла.

Изоҳ. Иноят сўзининг луғавий маъноси – "эътибор", "диққат қилиш". "Илоҳий иноят" дейилганида Оллоҳнинг бандалари фойдасига қиладиган тадбири тушунилади. Қалқашандийнинг "Субҳул аъшо фи синоъатил иншо", Абдулмалик Осимийнинг "Симтун нужумил аволий" китобларида "иноят" дейилганида "бахт-саодат" ҳам англашилиши айтилган. Ҳар ҳолда эътибор ҳам, бахт-саодат ҳам Оллохдан. Шу маънода Оллоҳнинг ҳимояси остидаги инсонга на чақмоқ, на бўрон, на довул таъсир қилади. Ҳатто бу лаҳзаларда Оллоҳнинг сенга қаратилган эътиборини тузоқ қилиб, ўзи йўғ-у номи бор Анқо қушини овлашинг, сендан қанча йироқларда жимирлаётган Жавзо юлдузини жиловлашинг мумкин.

"Унвонул баён"дан.
@mehrob_uz