Legalazy


Channel's geo and language: Uzbekistan, Uzbek
Category: Law


Chegarasiz — siyosat, shaxslar doirasidan tashqarida.
• kino;
• musiqa;
• kitob;
• huquq;
• AI va boshqalar.
*ayrim postlar AI fikrlari bilan qorishtiriladi
@oktamjohn

Related channels  |  Similar channels

Channel's geo and language
Uzbekistan, Uzbek
Category
Law
Statistics
Posts filter


Oxirgi payt judayam koʻp kofe ichib yuboryapman. Oxiri baxayr boʻlsin)


❤️ Munosabatlarning xizmat muddati //

Nafaqat tovarlar yoki ish, xizmatda, balki munosabatlarning ham oʻz amal qilish muddati bor. Bu muddatni ingliz zabonlar “the expiration date” deb nomlaydi. The expiration date — bu ikki tomon o‘rtasidagi munosabatlarning tugashi yoki nihoyasiga yetishiga olib keladigan vaqt yoki bosqich hisoblanadi.

Bu tushuncha odatda munosabatlarning biror bosqichda yoki qaysidir sabablarga ko‘ra davom etmasligi haqida bilvosita yoki ochiqdan-ochiq koʻrinib turgan belgilatr orqali tasvirlanadi.

📎Ushbu nihoya odatda bir qancha sabablar bilan ifodalanadi. ❤️

Birinchidan, maqsadlar mos kelmay qoladi.
• Tomonlarning (partnyor soʻzini ishlatsak ma’qul) kelajak rejalarida yoki maqsadlarida moslik yo‘qligi (masalan, biri uzoq muddatli munosabat istasa, boshqasi faqat qisqa muddatni ko‘zlasa).

Ikkinchidan, hissiy bog‘liqlik yo‘qoladi.
• Sevgi, ishonch yoki yaqinlik hissi yo‘qolganda, munosabatlar “oʻlim sanasiga” yaqinlashadi.

Uchinchidan, oʻzaro kommunikatsiya (muloqot) muammolari paydo boʻladi.
• O‘zaro tushunmovchilik yoki sogʻlom muloqot yo‘qligi munosabatlarni davom ettirishni ogʻirlashtiradi (faqat xol-ahvol soʻrash bilan cheklanmaydi munosabat).

Toʻrtinchidan, toksik muhit.
• O‘zaro bir-biriga boʻlgan hurmat, sog‘lom muloqot yo‘qligi toksik munosabatlarga olib kelishi va uning erta tugashiga olib kelishi mumkin.

Beshinchidan, hayotdagi o‘zgarishlar.
• Masalan, bir tarafning shaxsiy darajasi ortadi — yaxshi oʻqishga kirish, yuqori daromadli yoki obroʻli ishga joylashish, hayotdagi prioritetlarning o‘zgarishi va boshqa.

❤️Xizmat muddati tugayotganligini qanday anglaymiz?

Taraflardan biri yoki har ikkisi bir-biriga qiziqishni yo‘qotadi, kamroq muloqot qiladi yoki koʻrishishni xohlamaydi. Ba’zan munosabatlar boshidan qisqa muddatli ekanligi seziladi (masalan, oʻsmirlik qoʻzgʻalishi, nomlangan ayrim “period” tugashi). Shuning bilan birga, tomonlar ma’lum bir vaqtda munosabatlar tugashini ochiq gaplashib olishadi (ijtimoiy tarmoqlarda bir necha mashhurlar shu usul bilan munosabatni tugatganligi ommaga maʼlum qildi).

Agar partnyorlar munosabatlarning vaqtincha ekanligini bilsa, ular bundan ortiqcha kutilmalar kutmaydi. Bir tarafdan yaxshi, munosabatlar tugagandan keyin inson o‘ziga ko‘proq e’tibor qarata oladi. Yakun yetishini bilganda ochiq muloqot va kelishuv orqali kutilmagan hissiy drama yoki muammolarni oldini olish mumkin.

Yakun oʻz xususiyati, sabablariga qarab oddiydan to daxshatgacha salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Nihoya sanasi kutilmagan bo‘lsa, emotsional drama, unutish, ogʻriq va boshqa nojoʻya kutilmalar koʻproq boʻladi.

“The expiration date”ni sogʻlom muloqot va emotsional intellekt bilan boshqarilsa, har ikki tarafga yetadigan zarar miqdori kamroq boʻladi. Bu tomonlar uchun shubhasiz eng yaxshi emotsional investitsiya boʻla oladi.

@legalazy


Munosabatlarning xizmat muddati bormi?

— Qiziq mavzu.


Kulguli eshitiladi, lekin meni Tomʻga oʻxshatishgan | *postda spoilerlar boʻlishi mumkin //

Mark Vebbning “Yozning 500 kuni” filmi haqida eshitgan boʻlsangiz kerak ― munosabatlar haqidagi qarashlaringizni kognitiv dissonasga burib yuborishi mumkin boʻlgan kino. Umumiy taʼriflaganda, kino sevgi ertagi emas, balki insonlar o‘rtasidagi munosabatlarning murakkabligi, umid va kutilgan haqiqat o‘rtasidagi farq, shaxsiy o‘sishga urgʻu berish va hayot davomida olishimiz shart bo‘lgan saboqlar haqidagi unikal asar.

Kino yakunida Summerʼga nisbatan nafrat hissi tuyulishi mumkin. Aslini olganda, Summerʼning aybi yoʻq kino mazmuni boʻyicha. Shunchaki u sevgiga, umuman, munosabatlarga nisbatan noanaʼnaviy qaraydi. Hayotga, muhabbatga yengil qarashi uni masʼuliyat va majburiyat olishni istamasligi koʻrsatadi ― «Hech qanday aniq qoida, kutilma yoʻq, hammasi oʻz qarorim natijasi», «Muhabbatda cheklov yoki chegara boʻlmasligi kerak» (kinoda bunaqa iqtiboslar yoʻq).

Biz sevgini idealizatsiya qilamiz, koʻp narsa kutamiz undan. A, Summer uchun sevgi umuman boshqacha, u uchun muhabbat hislarning majburiyatlarsiz ifodasi. Summer hoziridan zavqlanuvchi personaj, unda aniq maqsad yoʻq. Tom’ga umuman kelajak rejalari haqida biror vaʼda berganini uchratmaysiz. Nuqul jiddiy munosabatlarga tayyor emasligi vaj qiladi. Hislarini boʻlishmaydi. Tom’ning aybi shu narsani sezmagani va uning anʼanaviy munosabatlar natijalarini (oʻz idealidagi javobni) qizdan kutgani.

Kulminatsiya — Summer boshqa insonga turmushga chiqishi. Senga singdirilgan anaʼnaviy qarashlar boʻyicha qiz qiynalishi, afsuslanib qaytib kelishi kerak edimi? Yoʻq. Lekin Summer hech narsa boʻlmaganday oʻz hayotini odatiy qurib ketadi. Shaxsiyatdagi murakkablik. Balki vaqt va insonlar taʼsiri.

Aksariyat ogʻil bola/erkak (qiz-u ayollar ham) muvaffaqiyatsiz munosabatdan soʻng oʻzini topishga yoki shaxsiy oʻsishga erishadi. Tom’da ham shunday boʻldimi? Buni kinoni koʻrish orqali xulosa qilishingiz mumkin. Asar chiroyli va noodatiy ifodalab bera oladi.

*Har bir insonning sevgi haqidagi qarashlari va hissiyotlari har xil. Kim uchundir sevgi erkinlik, kim uchundir esa u taqdir, ideallik va mukammallik.

@legalazy


#BizgaTozaHavoKerak

@legalazy


Moddiy vositalar mehrni, tuygʻuni ifodalash vositasi //

Zamonaviy dunyoda savdo va marketing moddiyatning ahamiyatini oshirib yubordi. Ijtimoiy tarmoqlardagi reklamalar, videolar, rasmlar insonlarni hadya qilish orqali sevgini yoki minnatdorchilik tuygʻusini namoyon qilish kerak, degan g‘oyani singdirishda davom etmoqda.

Kapitalizm. Moddiy sovgʻalar berish hislarni ifodalash vositasi sifatida tabiiy-sotsial akseptlangan. Bu hozirda munosabatlarning ajralmas qismi, tan olasizmi?

Falsafiy qaraganda moddiy ashyolar ko‘rinadi va his etiladi, bu esa tuyg‘ularni abstrakt ifodalar bilan solishtirganda, odamlar uchun sezilarli va qabul qilishga osonroq qilib qoʻyadi.

Soʻzlar, harakatlar, maktub, eshitish, tushunish — gul yoki shokolad berishdan koʻra qiyinrogʻ-a?

Munosabatlar faqat sovg‘alar orqali emas, samimiyat, e’tibor, hissiy va ruhiy bog‘lanish, o‘zaro ishonch orqali quriladi. Moddiy narsalar tuyg‘ularni aks ettirishning oson vositasi bo‘lishi mumkin, lekin ular hech qachon insoniy qadriyatlarni to‘liq almashtira olmaydi.

Oxirgi marta qachon maktub yozgansiz?

@legalazy


Forward from: Iqtisodchi Kundaligi
Bugun silikon vodiysida bir so'z - DeepSeek. Sputnikdek muhim emas lekin. Bunisini oshirib yuborishdi.


Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Qwenyana bir porlayotgan chin loyihasi

Biz eshitib, tanib ulgurgan «qaroqchisi» boʻlmagan kompaniya — Alibaba million kontekst tokenli eng kuchli Qwen2.5-1M sun’iy intellektini taqdim etishdi.

U quyidagilarni bajara oladi:

• Butun kitobni bir vaqtning o‘zida o‘qib, u bo‘yicha javob beradi;
• Oldingi versiyalaridan 7 barobar tezroq ishlaydi;
• O‘zida veb-qidiruv, rasm va VIDEO yaratish imkoniyatlari mavjud;
• Rus tilini mukammal tushunadi;
• BEPUL va VPN talab qilmaydi.

@legalazy


🐋 DeepSeek — Sputnikga tenglashtirilgan loyiha //

Har yerda yangi super oʻyinchi paydo boʻlgani, ChatGPT magʻlub etilgani haqida yozishmoqda. Chinliklar OpenAI’ni o‘z makonida mag‘lub etishdi. Ayni vaqt g‘arb internetida eng qizg‘in muhokama qilinayotgan mavzu — DeepSeek. ChatGPT vazifalarini bajara oladigan, ammo undan bir necha barobar tezroq va arzonroq ishlayotgan Xitoy chat-boti. Shu vaqt davomida «Koʻk kit» App Storeʼda koʻchirib olish boʻyicha ChatGPTni ortda qoldirdi.

Kremniy vodiysidagi dasturchilar DeepSeek’ning qanchalik mukammal ekanligidan hayratda. Ular bu chat-bot bir yo‘la bir nechta kompaniyani, jumladan Nvidia’ni ham yo‘q qilishini taxmin qilmoqda. Ha, ularning aksiyalari yaqin kelajakda qiymatini yo‘qotadi, chunki DeepSeek yaratuvchilari eng yaxshi modelni o‘qitish uchun Nvidia’dan tonnalab videokartalar sotib olish shart emasligini isbotlashdi.

Sputnik voqeasida amerikaliklar kosmik poygada SSSRdan ortda qolayotganlarini to‘satdan anglab yetgan edilar. DeepSeek ham xuddi shunday kutilmaganda paydo bo‘ldi va AQSHning aslida endi quvib ketayotganini ko‘rsatdi.

Rossiyaliklar uchun DeepSeek ChatGPT’ga qaraganda ancha qulayroq. Chat-bot na VPN, na xorijiy raqam, na obuna talab qiladi. Siz hoziroq ularning saytiga kirib, ro‘yxatdan o‘tishingiz va savollar berishni boshlashingiz mumkin. Startaperlar allaqachon DeepSeek yordamida dasturchilar jamoasisiz va kodlashni bilmasdan ham millioner bo‘lish mumkinligini aytishmoqda.

Bemalol aytish mumkinki, Xitoy va AQSH o‘rtasida sun’iy intellekt sohasida haqiqiy kurash boshlandi. Buning natijasida biz, isteʼmolchilar endi yanada arzonroq va aqlliroq yordamchilardan foydalanish imkonini qoʻlga kiritishimiz mumkin. Kuzatamiz.

DeepSeek — foydalanib koʻrish.

@legalazy


Ilmiy va amaliy huquqshunoslikka oid tadqiqotlar va hujjatlarni qidirish uchun mo‘ljallangan tizimlar

1. heinonline.org huquqiy tadqiqotlar uchun mo‘ljallangan raqamli kutubxona. Huquqiy maqolalar, qonunlar, xalqaro hujjatlar, shartnomalar va tarixiy yuridik materiallar mavjud. Huquqiy sohadagi ilmiy jurnal maqolalariga keng ravishda kirish imkoniyatini beradi.

2. legal.thomsonreuters.com/en/westlaw [Westlaw] Thomson Reuters kompaniyasi tomonidan boshqariladigan professional huquqiy tadqiqot tizimi. Huquqiy maqolalar, sud qarorlari, qonunlar va xalqaro huquqiy hujjatlar mavjud. Qidiruv tizimi huquqiy taqdimotlar va sharhlarni o‘z ichiga oladi.

3. lexisnexis.com [LexisNexis] huquqiy va biznes sohasidagi maʼlumotlar bazasi. Sud qarorlari, qonunlar, ilmiy maqolalar va xalqaro shartnomalarni qidirish imkonini beradi. Huquqiy tadqiqotlar uchun yetarlicha vosita va hisobotlar taqdim etadi.

4. ssrn.com [SSRN – Legal Scholarship Network] ilmiy maqolalarni oldindan ko‘rish uchun ochiq qidiruv platformasi. Huquqiy tadqiqotlar va maqolalarning oldindan ko‘rish versiyalarini yuklab olish imkoniyati mavjud. Huquqshunoslar ʻresearchgateʻ kabi o‘z ishlarini baham ko‘rishlari mumkin.

5. network.bepress.com/law [Law Commons] huquqshunoslikka oid open-source resurslarini taqdim etuvchi platforma. Turli mavzulardagi yuridik tadqiqot maqolalari va kitoblarni o‘z ichiga oladi. Universitetlar tomonidan nashr qilingan ilmiy ishlarni topish mumkin.

6. eur-lex.europa.eu [EurLex] Yevropa Ittifoqi huquqiy hujjatlari va qonunlarini izlash tizimi. Qonunlar, qarorlar, xalqaro shartnomalar, Yevropa Ittifoqiga aʼzo davlatlarning huquqiy hujjatlari va boshqa yuridik hujjatlarni topish mumkin.

7. openlaw.io [OpenLaw] huquqiy hujjatlarni avtomatlashtirish va ulardan foydalanishni osonlashtirish uchun ochiq platforma. Standart hujjatlarni yaratish va tahlil qilish uchun vositalar mavjud. Xalqaro shartnomalar va huquqiy modellarni tahlil qilish imkoniyatini taqdim etadi.

8. worldlii.org [WorldLII] Butunjahon yuridik axborot instituti tomonidan boshqariladigan huquqiy qidiruv tizimi. Qonunlar, sud qarorlari, xalqaro shartnomalar va huquqiy tadqiqotlar resurslarini taqdim etadi. Dunyoning ko‘plab mamlakatlariga oid maʼlumotlar mavjud.

9. courtlistener.com [CourtListener] AQSh sud tizimlariga oid qarorlar va huquqiy hujjatlarni izlash tizimi. Qonuniy tadqiqotlar uchun sud hujjatlari va sharhlarni taqdim etadi.

10. cyberleninka.ru [CyberLeninka] open-source ilmiy maqolalar kutubxonasi. Asosiy maqsadi ilmiy bilimlarni ommalashtirish va ulardan foydalanishni erkinlashtirish. Turli fan sohalarida ilmiy ishlarni bepul qidirish va yuklab olish imkonini beradi.

11. dissercat.com [DisserCat] dissertatsiyalar va ilmiy ishlar maʼlumotlar bazasi. Rossiyada himoya qilingan turli mavzulardagi dissertatsiyalarni o‘rganish uchun qulay tizim. Dissertatsiya ishlari va avtoreferatlarni qidirish va yuklab olishga mo‘ljallangan. Dissertatsiyalarni shaxsiy va ilmiy maqsadda foydalanish uchun sotib olish imkonini beradi.

*Baʼzi tizimlar obuna yoki toʻlov evaziga xizmatlar taqdim etadi. Masalan, HeinOnline, Westlaw, LexisNexis, DisserCat xizmatlari pulli sanaladi. Ammo ayrim oliy taʼlim muassasalari tijoriy obuna olib, oʻz tadqiqotchilariga, talabalariga ulardan foydalanish imkonini berishi mumkin. Qolaversa, SSRN yoki WorldLII, baʼzan baʼzi hujjatlarning to‘liq versiyalariga kirish uchun to‘lov talab qilishi mumkin.

**Agar siz ilmiy yoki huquqiy tadqiqotlar uchun foydalanmoqchi bo‘lsangiz, universitetingiz yoki kutubxonangiz ushbu tizimlardan biriga obuna bo‘lgan bo‘lishi ehtimoli bor. Masalan, TDYU Westlaw va LexisNexis xizmatlariga obuna boʻlgan (ayni vaqtda shartnoma oʻz kuchidami yoki yoʻq, bu haqda menda maʼlumot mavjud emas).

***10 va 11-tartib raqamdagi tizimlar nafaqat huquqqa oid, balki boshqa aniq va ijtimoiy sohalarga oid ishlanmalarni taqdim etadi.

📎Boshqalar ham ushbu tizimlardan foydalana olishi va xabardor boʻlishi uchun postni ulashishingiz mumkin.

@legalazy


O‘quv resurslari va ilmiy tadqiqotlar bilan shug‘ullanuvchilar uchun muhim platformalar

1. www.science.gov — AQShning ilmiy va texnologik resurslarini izlash uchun mo‘ljallangan qidiruv tizimi. Federal ilmiy maʼlumotlar bazasidan qidiruv imkoniyatini beradi. Tabiiy fanlar, muhandislik, sog‘liqni saqlash, ijtimoiy fanlar va boshqa sohalar bo‘yicha resurslar mavjud;

2. www.refseek.com — talabalar va tadqiqotchilar uchun yaratilgan akademik qidiruv tizimi. O‘quv qo‘llanmalari, ensiklopediyalar, ilmiy maqolalar, kitoblar va veb-saytlardagi manbalarni qamrab oladi. Reklamalardan xoli va taʼlimga yo‘naltirilgan platforma.

3. link.springer.com — Springer Nature nashriyotiga tegishli ilmiy maqola va kitoblarni qidirish va yuklab olish platformasi. Tabiiy fanlar, texnologiya, tibbiyot va ijtimoiy fanlar bo‘yicha ko‘plab ilmiy nashrlar. Ko‘pincha pulli, lekin open-source maqolalari ham mavjud. Tadqiqotchilar, ilmiy ish yozayotgan talabalar va o‘qituvchilar yaxshi manba boʻla oladi.

4. www.worldcat.org — jahonning eng katta kutubxona katalogi. Kitoblar, maqolalar, qo‘lyozmalar va boshqa kutubxona resurslarini izlash imkoniyatini beradi ham turli tillarda yozilgan resurslarni o‘z ichiga olgan. Kitobxonlar, kutubxona foydalanuvchilari va ilmiy tadqiqotchilar uchun foydali manba.

5. scholar.google.com — ilmiy maqola, tezis, kitob, patent va sud qarorlarini qidirish uchun mo‘ljallangan qidiruv tizimi. Keng ko‘lamli manbalar va open-source maqolalariga ega. Tadqiqotchilar, talabalar va professorlarga moʻljallangan.

6. eric.ed.gov — taʼlimga oid ilmiy tadqiqotlar va maqolalar uchun AQSh Taʼlim departamenti tomonidan boshqariladigan qidiruv tizimi. Mavjud o‘quv resurslari va taʼlimga oid maqolalar bepul. Taʼlim sohasi bo‘yicha tadqiqotchilar va o‘qituvchilar uchun kerak.

7. www.jstor.org — ijtimoiy fanlar, sanʼat va tarix bo‘yicha ilmiy maqolalar va kitoblarni taqdim etuvchi platforma. Kutubxonaga obuna bo‘lgan foydalanuvchilar uchun keng ko‘lamli resurslar mavjud. Gumanitar va ijtimoiy fanlar bilan shug‘ullanuvchi talabalar va tadqiqotchilar uchun ajoyib manba.

8. www.base-search.net — akademik resurslarga bag‘ishlangan eng yirik qidiruv tizimlaridan biri. Keng ko‘lamli open-source resurslari va turli tillar uchun qidiruv imkoniyati mavjud. Akademik tadqiqotchilar va talabalar uchun juda muhim manbalardan biri.

9. core.ac.uk — open-source ilmiy maqolalari uchun qidiruv tizimi. Turli universitetlar va tadqiqot markazlarining millionlab maqolalari mavjud. Ilmiy tadqiqotchi va talabalarga mos.

10. www.researchgate.net — tadqiqotchilar o‘z ilmiy ishlari va tarmoqlari bilan bo‘lishadigan platforma. Tadqiqotchilar uchun muloqot va hamkorlik qilish maydoni.

*keyinchalik foydalanish uchun saqlab qoʻying

@legalazy


Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Sigma — kim yoki nima? //

Sigma erkak — bu zamonaviy slengda mustaqil, o‘ziga ishongan va jamiyatning qoidalariga bo‘ysunmasdan muvaffaqiyatga erishuvchi shaxs. U «alfa» kabi eʼtibor va rahbarlikka intilmaydi, biroq o‘z yo‘nalishida harakat qilib, hurmat va muvaffaqiyatga erishadi.

Umuman olganda, soʻzlashuvda erkaklarning «alfa» va «omega» turlariga bo‘linishi o‘tmishda qoldi. Endi ijtimoiy tarmoqlarda «sigma» psixotipi tobora ko‘proq uchramoqda.

Internetda sigmalar taxminan ikki yildan beri paydo bo‘lgan — ular «Fight club», «Peaky Blinders» yoki «John Wick» kabi filmlardagi bosh qahramonlar timsolida tasvirlangan sigma erkaklar deb ataladi. Ayrimlar sigmalarga hayrat bilan qarashadi, boshqalar esa bu tushunchani o‘zlariga nisbatan qo‘llashadi, ayrim erkaklar esa o‘zlarini kino asardagi ruhiy beqaror hisoblangan qahramonlar bilan nega tenglashtirganini tushunishmaydi. Xuddi menga oʻxshab:) Bu atama 2023-yil boshida oʻzining pik qoʻllanilishiga erishdi («Argenby» effekti deb nomlash mumkin).

Ijtimoiy tarmoqlarda sigmalar bir necha bor o‘zgarishlarga uchragan, ammo hammasida u alohida «erkaklik» timsoli sifatida tasvirlanadi.

@legalazy


ТРЕШ, ВАЙБ, ИМБА — zamonaviy slenglar haqida gaplashamiz //

Zamonaviy slenglar yoki zumerlar* slengi — asosan to‘qsoninchi va ikki minginchi yillarning norasmiy slenglariga taqlid qilish boʻlib, zumerlar slengi Pepsi avlodi** slengi bilan bir xil muhitda, ya’ni rus tilida so‘zlashuvchi o‘smirlarning (xususan, Oʻzbekistondagi ham) ingliz madaniyatining ulkan va turli-tuman qatlami bilan to‘qnashishi natijasida shakllangani sababli, zamonaviy zumerlar so‘zlarining aksariyati aslida oddiy inglizcha o‘zlashmalar hisoblanadi. Ular ko‘pincha oʻzbek yoki rus tilida oʻz muqobillariga ega. Hatto biror so‘z mahalliy tilida mavjud bo‘lsa ham, u odatda ingliz tilidagi tendensiyalarga moslashtirib qoʻllanadi. Masalan, o‘z qiz yoki yigitini «partnyor» so‘zi orqali nomlash.

Zumerlar slengining shakllanishi 2010-yillarning birinchi yarmining oxirlarida, undan oldin urf boʻlgan yoshlar slenglari butunlay eskirganida boshlangan. Taxminan shu paytda rus tilida soʻzlashuvchi (tan olish kerakki, ayni rus tilida taʼlim oluvchi, soʻzlashuvchi yoshlar bizga ham taʼsir koʻrsatgan) maktab o‘quvchilari globallashuvning barcha ijobiy va salbiy tomonlarini qabul qila boshlashdi. Shu sababli soʻngi dekadaning ikkinchi yarmidan boshlab rusiyzabon bolalar turmush tarzi va dunyoqarashida o‘zlarining katta aka-opalaridan keskin farqli oʻzgarishni boshdan kechira boshlaydi. Natijada zumerlar slengi ularning qoʻllanilish makoni va sohasiga (deylik, alohida sotsial guruhlar oʻz ichki slenglarini qoʻllashadi — «чушпан» esingizda boʻlsa kerak, Qozon mahalliy ko‘cha madaniyati va «пацанский» milleniallar slengi) qarab tashqi va ichki taʼsirlarni oladi. Masalan, video o‘yinlar, xip-xop, anime, koreys pop-madaniyati, gopniklar, memlar va boshqalar.

Anglitsizmlarni o‘ylamay suiiste’mol qilish: Zumerlar Pepsi avlodi va XIX asr ziyolilarini ko‘r-ko‘rona takrorlayotgandek, ular ham ko‘pincha «oʻz tilida qanday aytilishini» unutib qo‘ygandek oʻzlashtiraverishadi. Oldingi avlod ko‘pincha chet tillardan o‘zlashgan so‘zlarni rus tiliga moslashtirgan (юзать, чикса, дамажить), zumerlar esa rus tiliga moslashmagan anglitsizmlardan foydalanadilar (рофл, кринж, рили, изи). Pepsi avlodidagi ko‘plab o‘zlashmalar ma’noning qandaydir jihatlari bilan bog‘liq yoki butunlay yangi maʼno anglatadi, zumerlar esa negadir ruscha so‘zlar va undovlarni inglizcha so‘zlar bilan almashtiradilar.

Oʻzbek tilida slenglar yoʻqmi?

Zamonaviy oʻzbekzabon yoshlar koʻp holatda avval rus tilida qoʻllanilgan slenglardan foydalanishadi. Lekin eski mahalliy slenglar ham yoʻq emas. Qiz/ayolga nisbatan «narsa», tashqi koʻrinishga «gʻisht», «taxta» sifatini berish, otasini «paxan», chaqimchini «стукач», kech tushunuvchini «jirafa» deb chaqirish va boshqalar ham shu toifaga mansub.

Odatda yangi mem paydo bo‘lishi bilan u darhol maktab o‘quvchilari uchun og‘zaki parazitga aylanadi va shu orqali Useyn Boltdan ham tezroq ravishda muomalaga kirib boradi. Ammo shuni aytish kerakki, zumerlar slengi zamonamizda ko‘p masalalar kabi har 2-3 yilda o‘zgarib turadi. Shu sababli yaqin kelajakda hozirda qoʻllaniladigan slenglar yarim eskirishi yoki butunlay muomaladan chiqishi mumkin.

*Zumerlar — bu Z avlodining norasmiy nomi bo‘lib, 1997–2012-yillar oralig‘ida tug‘ilganlarni anglatadi. Ular milleniallardan keyingi avlod sifatida qaraladi va texnologiyalar bilan o‘sib-ulg‘aygani bilan ajralib turadi.


**Pepsi avlodi — bu atama dastlab 1990-yillarda Rossiyada ishlatilgan va u sovet davri tugashi bilan shakllangan yangi avlodni tavsiflash uchun qo‘llanilgan.


@legalazy


Zamoviy-slenglar yoki internet jargonlari?

Internet-slenglar hozirgi zamonaviy muloqotning ajralmas qismiga aylanib boryapti. Ishonish mumkinki, siz ham quyidagi soʻzlarni bir bor boʻlsa-da uchratgansiz yoki qoʻllagansiz: «имба», «сигма», «изи» «пруф», «байтить», «вайб», «жиза», «токсик», «форсить», «ризз», «NPC — non player character», «гэтсбинг», «яссификация», «флоп», «ахахаха», «треш», «пик ми» va boshqalar.

*Siz qaysi slenglardan foydalangansiz? Yuqoridagi qaysi slenglar maʼnosini bilasiz?

@legalazy


Happy 2025)


Forward from: Prizma
Жоан Роулингдан база

Кўпчиликнинг хабари бўлса керак, Гарри Поттер асарлари муаллифи ҳисобланган Жоун Роулинг ўзининг ЛГБТ борасидаги кескин фикрлари билан ҳам машҳур ҳисобланади. Опа ўзининг фикрлари сабабли бир неча бор “запрет”га тушган, қанақадир потенциал миллионлардан ҳомийлик шартномаларини бекор қилиниши ва шунга ўхшаган сабаблар туфайли айрилган. Бироқ опа ўз ғояларини доим ҳимоя қилиб келган ва доим очиқча гапира олган.

Эсимда, 2-3 йил аввал Гарри Поттер франшизасининг туғилган куни муносабати билан суратга олинган махсус фильмга асар муаллифи бўлишига қарамай чақирилмаган эди (абсурд қанақа бўлишига мисол қилиб кўрсатсак бўладиган воқеа бу).

Хуллас опа куни кеча твиттерда радикал ЛГБТ тарғиботчисини бир твит билан кўмиб қўйибди. Радикал хейтер Жоандан трансгендер болалардан қўрқишни бас қилишини сўраган. Бунга опанинг жавоби бундай янграган:

Ҳеч қанақа трансгендер-болалар йўқ. “Ҳеч қайси бола нотўғри танада туғилмайди”. Шунчаки сизга ўхшаган, якунда лоботамия ва ёлғон хотира синдромининг биргаликда келтирадиган зараридан ҳам кўпроқ зарар келтирадиган ғояларга бўлган ишончини тасдиқлаш учун вояга етмаганларнинг соғлиғини қурбон қиладиган кимсалар бор.


Ўз вақтида Ғарбнинг ақлдан озганига мисол тариқасидан Жоан Роулингни “запрет”га тушганини мисол қилиб келтирган Путинга ҳам опа мукаммал жавоб қайтарганди.

Бекор қилиш маданияти (cancel
culture)
ҳақида ҳамма гапирса ҳам тинч аҳоли вакилларини ўлдирадиган, ўз рақобатчиларини заҳарлаш ва қамоққа ташлаш билан шуғулланадиганлар гапирмасин.


Опа - топ!


Bosh vokalist/multi-instrumentalist Scott Carneyning trek kelib chiqishi va rivojlanishi haqida bergan tushuntirishi:

“Bizning sobiq bas-gitarachimiz Yakob Heustis hip-hopni koʻp tinglardi va bu gʻaroyib moslama, Roland D-2 deb ataluvchi qurilma yordamida ba’zi treklar yaratdi,” deb eslaydi Karni. “Bu iPhone davridan oldingi sensorli musiqa ishlab chiqarish uskunasi edi. Uni ishlatish mutlaqo noqulay edi, lekin u qandaydir tarzda buni oʻzlashtirib oldi. U ‘Glass Island’ning asosiy ritmi va ikkita asosiy sintezator chizigʻini shu narsada yaratdi.”

Qoʻshiq yaxshi davom etdi, lekin vaqt oʻtishi bilan Karni u nimadandir mahrum ekanligini his qildi. “Biz uni birinchi marta aralashtirganimizdan keyin,” deydi u, “oʻzimni qayta shubha ostiga qoʻya boshladim, chunki dastlab qoʻshiqning birinchi yarmini falsetto (ingichka ovozda) ijro etgan edim, lekin melodiya va uni qoʻshiqning ikkinchi yarmini moslashtirish uchun tanlangan kalit tonusi mening falsettodagi eng past diapazonimni ishlatishga majbur qildi. Biz uni boshqa bir odam ijro etishini qaror qildik. Biz Twin Limbning katta muxlislari boʻlganimiz uchun Lacey bilan bogʻlandik. Uning ovozi hayratlanarli. U keldi va uni juda ajoyib ijro etdi.”

Vokalist qoʻshiq uni kutilmagan usullarda qiyinchiliklarga duchor qilganini qoʻshimcha qildi. “Men qoʻshiqning oʻrtasida rok elementini kiritish va uni haddan tashqari uzun gitara solosi bilan yakunlash fikriga ega edim,” deb eslaydi u. “Vokallar, melodiya va soʻzlar osonlik bilan paydo boʻldi. Soloni yaratish biroz vaqt oldi. Biz bilardikki, u kuchli boʻlishi kerak edi, chunki bu butun bir kuplet va xorda davom etadi. Bu juda qiziqarli boʻlishi uchun, boshidan oxirigacha biz Kori bilan bir necha marta oʻtirib, oʻynab koʻrish va qayta ishlash seanslarini oʻtkazdik.”


Manba

@legalazy


Qoʻshiq yaratilish tarixi qiziq ekan.


🎵 Glass Island — san’at asari //

Toʻsatdan Yandex My Vibe bir shedevrni oldimga sekingina surib qoʻydi. Soʻzlar, ijro, vokal, ritm, melodiya — hammasi ajoyib. Bir “chimdim” kofein bilan efiriy gallyutsinatsiyaga borib keldim.

«Wax Fang» rok guruhi haqida avval eshitmaganman, lekin oy kashfiyoti boʻldi men uchun. Uning sarlavha nomidagi «Glass Island» qoʻshigʻi — chuqur hissiyotlar, ramzlar va metaforalarga to‘la musiqiy asar boʻlib, tinglovchiga ichki kechinmalari, munosabatlar va izolyatsiya haqida o‘ylash imkonini beradi.

Nom va matndagi «Glass Island» (Shisha orol) qoʻshiqning asosiy metafrasi boʻlib, nozik, vaqtinchalik baxt va himoyasizlik tuyg‘ularini ifodalaydi (qoʻshiq mazmunini tushungan inson uchun bu seziladi). «Shisha orol» — sinuvchan. Hayotdagi muhim narsalar ham unga oʻxshab o‘ta nozik. Lekin orol siz uchun xavfsiz tuyuladi.

Lacey Guthrie va Scott Carney vokallari bir-birini mukammal darajada to‘ldirgan. Ayniqsa, Guthriening vokali qo‘shiqqa sirli va dramatik kayfiyat bera olgan. Qoʻshiq oʻrtasida Scott Carneyning chuqur ovozi bilan uygʻunlik boshlanib, bu eshituvchida kuchli hissiyot uyg‘otadi.

Qo‘shiq eksperimental va psixodelik rok janriga xos tarzda kuchli bass va yumshoq instrumental bo‘limlar bilan to‘ldirilgan. Bu musiqiy fon «orol»ning sukunati va yolg‘izligini his qilish imkonini beradi.

🤫 Hayotdagi ba’zi narsalar qanchalik chiroyli bo‘lsa-da, ular sinuvchan va tez yo‘qolib ketadi. Shu uchun ham inson o‘z his-tuyg‘ularini va ichki dunyosini qadrlashi kerak. Ba’zan bizda yolg‘izlik va tinch muhitda o‘zni anglash imkoniyati mavjud. Foydalaning buni eshitib:)

*Qoʻshiq matni boʻyicha keyinroq bir nimalar yozaman.

@legalazy


Reallikdan olib qochib, ushalmagan orzularing-u maqsadlarga yetkazadigan (xayoliy parallel olamda boʻlsa ham) qoʻshiq kerak hozir.

20 last posts shown.