Qandaydir o'n yillar oldin ayol kishi oliy ta'lim olishi, telefon ishlatishi, mehnat huquqlaridan foydalanishi umuman ta'qiqlangan, shu ishlar qoralangan o'zbek jamiyatida. Mana man degan ayol nari borsa o'qituvchi yoki shifokor bo'lgan, xolos.
Endi huddi shu jamiyatda oradan qandaydir yillar o'tdi va ayollar ovozi eshitila boshlandi: ularga parlamentda doimiy o'rinlar, o'qishga kirishida, oliy ta'lim olishida, undan keyin magistraturasida juda katta imtiyozlar berildi.
Masalan, hozir ayol kishi xohlagan ishida ishlashi mumkin. Bironta sohada u aynan ayol bo'lganligi uchungina sen ishlamaysan, ayol kishiga bu ish bo'lmaydi kabi diskriminatsion to'siqlar qo'yilishini tasavvur qilish ham qiyin bo'lib ketdi, masalan.
To'g'ri, davlat ham siyosiy iroda ko'rsatdi. Lekin baribir O'zbekistonda ayollar huquqi, ularni odam sifatida ko'rilishi, ishlashi, ta'limi, hatto o'zining abyuzer erlaridan himoya qilinishi uchun ombudsmanlar faollashuvi, ularga bo'ladigan jinsiy tajovuzlarga qarshi kurashadigan NGO larni ko'ryapmiz hozir.
Siz
xohlaysizmi, sizga yoqadimi yoki yo'q — o'zbek jamiyatida ayol inson sifatida e'tirof etilayotganining asosiy sababchilari ichida aynan feministlarning hissasi katta. Feminizm — har doim ham agressiv, yomon ideologiya bo'lmagan.
Bizga o'xshagan jamiyatlarga feminizm kerak edi. Chunki qonunlar, davlat chiqaradigan normativlar har doim bo'lgan, ular keyin ham bo'ladi, o'zgarishlarga uchraydi va hokazo. Lekin o'sha qonunlarda belgilangan huquqlar qog'ozda qolib ketmasligi aynan feminizm kirib kelishi bilan bog'liq edi.
Feminizm jamiyat miqyosidagi umumiy ishlarda, masalan, ta'limda, mehnat sharoitlarida, siyosiy jarayonlarda, ijtimoiy voqealarda mavjud bo'lishi, harakatga kelishi, ayollarni birlashtirishi — mutlaqo normal va fuqarolik jamiyati uchun tabiiy jarayonlar hisoblanadi.
@legal_mind