O’lim to’shagidagi onasiga shifokor qidirib chiqqan qahramon tushunmovchilikni deb, majburiy harbiy xizmatga safarbar etilishi; u yerdagi hayot uchun kurashlar; vijdonli insonlar tufayli; yana o’z oilasi bag’riga qaytishi kabi keskin voqealar, asardagi burilish edi.
Qaytib kelgandan so’ng, onasining yillar oldin vafot etganini; qizining kasallik tufayli eshtmay va gapira olmay qolganini ko’rgan Fugui da “aslida men o’lsam bo’lmasmidi?!” qabilida fikr yurita boshlashi yana asabiylashtirdi.
Hammasiga ko’nikib, dalaga chiqib oilaviy mehnat qilib hayot kechirayotgan oilaning, farzandlari ulg’ayib, maktabga chiqishi kerak bo’lganida , ota-onaning kichik o’g’ilni maktabga chiqarish uchun, katta qizni yaxshiroq sharoitdagi oilaga berib yuborishi menga asarning eng yoqmagan nuqtasi bo’ldi. 1) bolalarni ajratish, 2) birini deb boshqasidan voz kechish umuman aqlga sig’maydigan holat.
Xa mayli, deb davom etdim. Voqealar jarayoni Fengxia (katta qiz) negadir qaytib keldi, va ota- onasi qaytarib bergisi kelmay qoldi. (Fengxiani bir qari kishilar o’zlarining yumushlarini qildirish uchun, boqib olgandi)
Tabiiyki, boshqalar Fengxianing kar-soqovligi, Yuchin (kichik o’g’il) ning ust-boshini deb ularning ustidan kulishdi.
Ona (Jiashen) kasal, qiz (Fengxia) galira olmaydi, o’g’il (Yuchin) kichkina, hamma mehnat ota (Fugui) ga qolib ketdi.
Voqelar davom etib-etib avval, Yuchinning homilador maktab direktoriga qon beraman deb o’lishi, undan so’ng Fengxiani turmushga berishlari (unga Erchi ismli yassibosh ammo vijdonli bolada uylandi) (Fengxianing to’yi qishlodagi eng dab-dabalisi bo’ldi), Fengxia farzandini dunyoga keltirish jarayonida vafot etishi, keyin Jiashenning xastalik tufayli o’limi undan so’ng o’g’li Kugen bilan qolgan Erchini mehnat jarayonida vafoti, Kugenning esa ochlikdan, birinchi marta shunchalik ko’p loviya yeyayotgani uchun shoshqaloqlik qilib, tiqilib o’lib qolishi - hamma-hammasi, o’qish jarayoni qiyin kechdi.
Qariya Fugui mehnat qilib qari xo’kiz sotib oldi) xo’kizni Fugui deb atadi, xo’kizning bir o’zi mehnat qilayotganini sezib qolmasiligi uchun, unga boshqa Jiashen, Erchi, Fengxia, Yuchin, Kugen degan xo’kizlarning qanchalik ko’p mehnat qilayotganini aytardi.
Shunday qilib qariyaning hikoyasi o’z nihoyasiga yetdi))
Ba’zi hikoyalarning oxiri yaxshilik bilan tugamasligi ham mumkin ekan)
Asarni 100 foiz tavsiya qilaman, aytilmagan, o’qilishi kerak bo’lgan qanchadan-qancha voqea qolib ketganini ma’lum qilaman)🙌🏻
Insonni qobig’iga o’rab qo’yib, nega bunday bo’lishini tushunishga undaydigan muhtasham “Yashamoq” romani🔥
[2]
©️Charos