"Falsafa toshi" ni izlab...

Tarixdan ma’lumki, o‘rta asr alkimyogarlari "falsafa toshi"ni topishga yoki bu tosh yordamida oddiy ma’danlardan oltin yoki kumush olishga harakat qilganlar. Bu toshni izlab kimyoviy tajribalar o‘tkazganlar va o‘zlari bilmagan holda buyuk kashfiyotlar yaratganlar. Masalan, alkimyogarlarning biri "falsafa toshi"ni topish maqsadida noma’lum ma’danni (mineralni) yaxshilab maydalaydi. Kukun holidagi mineralni retortaga solib qizdira boshlaydi. Biroz qizdirilgandan so'ng, suv olib kelish maqsadida tashqariga chiqib ketadi. Ma’lum vaqt o‘tgandan keyin suv olib kelib tajriba xonasiga kirishi bilanoq uning tomog‘i qichib, yo‘tala boshlaydi, ko‘zi yoshlanadi va burni achib, aksiradi. Xona derazasi va eshigini ochib tashqariga chiqib ketadi. Ancha vaqtdan keyin tajriba xonasiga kirganida retortada chi- royli qizil kukun paydo bo‘lib, kolba nayidan oqqan suyuqlik pol taxtasini qoraytirganini ko‘radi. Hammasidan qizig‘i shundaki, retorta yaqinidagi tamaki solingan ko‘k chit xalta, oqarib qolgandi. Sodir bo'lgan "mo‘jiza" sirini bila olmay alkimyogar lol qoladi. Savol: siz bu "mo‘jiza"ning sirini nima deb oʻylaysiz?

@Best_Chemistry