Hasankhoja Muhammad Sodiq

Dialog:

- Isming chiroyli ekan!
- Rahmat. Tug‘ilgan kunimga sovg‘a qilishgan..

Hayotimdagi o‘zgarish nuqtasi onam menga oynayi jahonni ko‘rishni man qilib kitob o‘qishga majburlagan kundan boshlangan.

Ben Karson.
Dunyodagi eng mashhur bolalar jarrohi.

P.s. bugungi kunda “oynai jahon” smartfonlar deb o’qilsin…

Vijdonan

Agar chiqarayotgan mahsulotingizni oilangizga iste’mol qildirmasangiz, demak, u sifatsiz va zararli!

Agar reklama qilayotgan xizmatingizdan o‘zingiz foydalanmasangiz, demak, u samarasiz va foydasiz!

Agar ota-onalarga berayotgan tavsiyalaringizni o‘z farzandlaringizga ravo ko‘rmasangiz, demak, siz ikkiyuzlamachisiz!

Bu – yolg‘on biznes, yolg‘on xizmat, yolg‘on maslahat! Bunday ish bilan band bo‘lgan kishi na ishonchga, na hurmatga, na barakaga ega bo‘ladi. Chunki odamlarni aldagan inson oxir-oqibat o‘zini ham aldaydi va qachonlardir bu yolg‘onining ostida qolib halok bo‘ladi.

Agar chin dildan halol ishlamoqchi bo‘lsangiz, avvalo, o‘zingiz ishlab chiqargan narsani iste’mol qiling, o‘z xizmatlaringizdan foydalaning, o‘z maslahatlaringizga o‘zingiz amal qiling. Aks holda, sizning har bir so‘zingiz va harakatlaringiz puch bo‘lib, oxir-oqibat fosh bo‘lishi muqarrar!

Qalbida dunyoni sig‘dira oladigan ishonch, nur, iymon, xotirjamlik bor edi. U sajdada jonini Robbiga topshirdi.

Ta’ziya marosimi o‘tganidan so‘ng merosxo‘rlar seyfni ochishdi. Vasiyatni o‘qishdi. Katta o‘g‘il:
- Oylik mablag‘ni berishdan yetti kun kechikibmiz, dedi.
So‘ngra belgilangan pulni olib juvonning uyini topib kelib eshigini taqillatdi. Eshikni juvon ochdi. Yigit unga pulni uzatib dedi:
- Marhamat pulni oling. Bir hafta kechiktirganimiz uchun bizni ma’zur tutasiz.
Yigitning ko‘zlari to‘la yosh edi.
Juvon dedi:
- Pulni endi ololmaymiz. Otangizga ayting, endi boshqa faqir qidirsinlar. Bir hafta oldin o‘g‘lim birinchi maoshini oldi. Endi bu pulga bizning ehtiyojimiz yo‘q. Otangizga mendan salom ayting. Men u kishini bir umr duo qilaman!
Yigit ko‘zlariga yosh to‘lib dedi:
- Otam bir hafta oldin vafot qildilar!

Ali Tantoviy rohimahulloh aytadi:
"Bu qissa haqiqatdan ham sodir bo‘lgan. Alloh bilan tijorat qilish mana shunaqa bo‘ladi. Yaxshi ishni ko‘paytiring. Albatta uni Allohning huzurida topasiz!".

ALLOH BILAN TIJORAT

Ali Tantoviy rohimahulloh aytadi:

"Bu voqea o‘tgan asrning taxminan yetmishinchi yillarida Dimashqda sodir bo‘lgan. Katta savdogarlardan biri saraton bilan og‘rib qoladi. Bizning diyorlarda davolanishning iloji bo‘lmagani sababli odatdagidek davolanish uchun Amerikaga bormoqchi bo‘lishadi. Tahlil va analizlardan so‘ng davolanishning foydasi yo‘qligini, kasallik butun tanaga tarqalganligini aytishadi. Biror-bir umid uchquni qolmagan edi.

Amerikalik shifokor bemorga bir oylik umri qolganini, vataniga qaytib o‘sha yerda oilasi bag‘rida vafot etishini ochiq aytadi. Qolgan kunlarini g‘animat bilishini, istagan va yaxshi ko‘rgan mashg‘uloti bilan mashg‘ul bo‘lishini aytadi.

Savdogar uyiga qaytdi. Qolgan bir oyning ham uchdan ikkisi qolgan edi. U o‘limini kuta boshladi.

Yomg‘irli kunlarning birida qalbida tanglik his qilib uyni tashlab ko‘chaga chiqdi. Yo‘lakdan yurib borayotib toliqdi. Nafas rostlash uchun yo‘lakning chetida o‘tirdi.

Yo‘lakda bir yosh juvon bilan ko‘rinishidan boy-badavlatligi bilinib turgan go‘zal yigit gaplashib turar edi. Yigit og‘zidagi saqichni egilib olib chaynar edi. Yigit bemor savdogarga e’tibor ham bermadi. Aftidan u juvonni pul bilan domiga tushirib nafsini qondirmoqchi edi. Yigit bilan faqir juvon qilayotgan past ovozli suhbatdan savdogar shuni angladi. Juvon yigitga molga, nonga ehtiyoji borligini aytar edi. Uni farzandlari bilan ijarada turgan joyidan ijarachi haydab chiqargan ekan. Yigit juvonning gaplariga ishonmadi. Juvon eski uyning ijarasini to‘lay olmabdi.

Yigit juvon talab qilgan pulni bermadi. U juvonning ozg‘in tanasiga arzimagan pul evaziga ega chiqmoqchi edi. Juvon u pulga ko‘nmagach yigit uni tashlab ketdi.
Savdogar juvonga yaqinlashib so‘radi:
- Qizim, kechirasiz! Sizga nima bo‘ldi? Boshingizga tushgan hodisani so‘zlab bera olasizmi? Bu ishni qilishga sizni nima majbur qildi?
Juvon dedi:
- Ijarachi bizni farzandlarim bilan uydan haydab chiqardi. Farzandlarim ko‘chada qolgan. Erim qamoqda. Uning ahvolidan bexabarman. Bizga ko‘rsatishmaydi. Mening boshqa hech kimim yo‘q.
Juvon Allohning nomi bilan qasam ichib aytdiki, bu ishga birinchi marta majbur bo‘layotgan ekan. Hatto shuning ham uddasidan chiqa olmadim, dedi.
Savdogar dedi:
- Ey qizim! Agar men sizga butun umr nafaqa berib tursam, farzandlaringizga g‘amxo‘rlik qilishga yetarli mablag‘ berib tursam menga nima va’da bera olasiz?
Juvon dedi:
- Istagan narsangizni so‘rang.
Savdogar dedi:
- Men sizdan bitta narsa so‘rayman. Bir umr tanangizni haromga sotmaysiz. Men sizni va farzandlaringizni kafillikka olaman.
Juvon dedi:
- Men roziman.
Savdogar dedi:
- Bu ishni qaytib qilmasligingizga kafilingiz bormi?
Juvon dedi:
- Alloh taolo kafilim bo‘lsa shunga rozimisiz? Men butun umr bu ishni qilmaslikka, va’damni bajarishga Allohni guvoh qilaman. Mana bu qiyin holatda turganimda sizni yuborgan Allohga hamd aytaman.
Savdogar dedi:
- Kelishdik. Menga manzilingizni tushuntiring. O‘zingiz uyingizga, farzandlaringiz oldiga boring. Men keyinroq uyingizga boraman.

Savdogar darhol uyiga qaytdi. Xonasiga kirib bir varaqqa vasiyatini yozib uni seyfga qo‘ydi. Vasiyatda shunday yozilgan edi:
"Aziz farzandlarim! Sizlarga butun umr, mendan keyin varaq ostidagi manzilga har oy besh kishiga yetarli mablag‘ yuborib turishingizni vasiyat qilaman".

So‘ngra bir qancha pul va turli jihozlarni katta mashinaga ortib juvonning uyi tomon yo‘l oldi. Uy egasiga to‘lanmay qolgan ijara pullarini to‘ladi. Keyingi uch yillikni ham qo‘shib to‘ladi. Yana ayolning barcha qarzlarini ham to‘ladi.

O‘sha kuni savdogar juvonning uyidan qalbi farahga to‘lib qaytdi. U o‘limi oldidan qilgan xayrli ishidan shod edi. Shifokor aytgan vaqt ham keldi. Ammo savdogar o‘lmadi. Birinchi oylikni olib juvonning uyiga bordi. Oylikni berib darhol uyiga qaytdi.

Kunlar- oylar o‘tdi. Ammo u o‘lmadi. U oyma-oy mablag‘ni o‘zi juvonnikiga olib borib berib turdi. Yillar o‘tdi. Ammo u o‘lmadi. Vasiyat yigirma yildan ortiq vaqt seyfda qolib ketdi.

Savdogarimiz bir kuni tongda bomdodni o‘qidi. Xushu’ bilan Allohga sajda qildi.

Ayol
ㅤㅤ
• Familiyasini o‘zgartiradi;
• Uyini o‘zgartiradi;
• Oilasini o‘zgartiradi;
• Siz bilan boshqa uyga ko‘chadi;
• Siz bilan bir o‘choq quradi;
• Siz uchun homilador bo‘ladi;
• Homiladorlik uning vujudini o‘zgartiradi;
• Tanadagi shishlar, og‘riqlar, chidab bo‘lmas to‘lg‘oq azobi,
Ikki yo‘l orasida qolib, sog‘lom chaqaloq dunyoga keltiradi,
Hattoki, tug‘ilgan chaqaloq ham sizning naslingizni davom ettiradi;
• O‘ladigan kuniga qadar..qiladigan barcha ishi, yemak pishirish, uyingizni tozalash, onangiz va otangizning xizmatida bo‘lish, farzandlaringizni katta qilish, tarbiya berish, sizning fe’lingizga moslashish, ko‘nglingizni olish, injiqliklaringizga ko‘nikish, huzuringizni ta’minlash, butun oila munosabatlarini bir maromda ushlab turish, sizga foydasi bo‘ladigan barcha narsani, hatto sog‘lig‘idan, go‘zalligidan, qiziqishlaridan kechib bo‘lsa ham, qiladi.
• Shuncha narsalardan keyin ham u siz uchun go‘zal va betakror bo‘lib qolishi kerak, buni uddalashi kerak.
Bu orada, uning ham og‘rib qoladigan boshi, tomog‘i, tishi, buziladigan asabi, huzursiz bo‘ladigan ko‘ngli bor..
• Sanab o‘tilmagan fazilatlari hali bisyor.
• Allohning amrlarini joy-joyiga qo‘yib bajaradigan, ilm talabida bo‘ladigan ayol haqida hali yozmadim.
• Hurmatli erkaklar, hayotingiz sherigi, umr yo‘ldoshingiz, dining izni yarmi bo‘lgan ayolingizni qiymatini biling.
• Ayol bo‘lish oson emas.
• Ayol bo‘lish bebaho narsa..
ㅤㅤㅤㅤ

RASHK-2

Nabiy sallollohu alayhi va sallam Safiyya bint Huyayy onamiz roziyollohu anhoning huzurlariga kirganlarida Safiyya onamiz yig‘lab o‘tirgan edilar. Nabiy sallollohu alayhi va sallam so‘radilar:
- Nega yig‘layapsan?
Onamiz javob berdilar:
- Hafsa meni "yahudiyning qizi" deb haqoratladi!
Nabiy alayhis salom dedilar:
- Sen payg‘ambarning qizisan, amaking ham payg‘ambar, ering ham payg‘ambar! Hafsa nimasi bilan senga faxrlana oladi?!

So‘ngra Rasululloh sallollohu alayhi va sallam Hafsa onamiz roziyollohu anhoning oldilariga borib: "Ey Hafsa! Allohdan qo‘rq!", dedilar.

Ayollarning tabiati nozik bo‘ladi. Zero ular yurakka yaqin qovurg‘adan yaratilgan. Ular hissiyotga beriluvchan bo‘lishadi. Ularning yaratilishidagi hikmat shuni taqozo qiladi. Shuning uchun ular arzimagan ishlarga ham yig‘layverishadi.

Bu ahamiyatsiz narsa emas. Ba’zilar aytganidek, ayollardagi zaiflik ham emas. Bu narsa ulardagi achchiq kunlarga yirtqich onasher kabi qarshi chiqish iqtidorini kamaytirmaydi. Bor-yo‘g‘i ular bashariyatning shirin va nozik qismi xolos. Yig‘i esa ulardagi mana shu noziklikning ifodasidir. Ular bu bilan o‘zlariga e’tiborni tortmoqchi bo‘lishadi.

Ular yig‘lashganda beparvo bo‘lmang. Bu holat ularning qalbidan o‘rin olishning ajoyib imkoniyatidir. Ayolga qalbi orqali ega chiqsa bo‘ladi. Ular yig‘laydigan lahzalarda ulardan yuz o‘girib bo‘lmaydi. Bu borada Nabiy sallollohu alayhi va sallam bizga o‘rnak bo‘layaptilar: "Nega yig‘layapsan?!".

Xotinlari bo‘lgan voqeani aytganida uni shirin so‘zlar bilan yupatayaptilar. Xatoga esa rozi bo‘lib bo‘lmaydi. Hafsa onamizning xatolarini tuzatib qo‘ymoqdalar.

Bu hodisada kundoshlar orasidagi kelishmovchiliklarning guvohi bo‘layapmiz. Iymon darajasining bunda aloqasi yo‘q. Buning sababi tabiat va inson fitratidir. Ayol kishining iymoni qanchalar yuksalmasin uning tabiatida kundoshidan erini rashk qilish saqlanib qolaveradi.

Bundan bir necha asrlar muqaddam Sora onamiz Ibrohim alayhis salomni Hojar onamizdan rashk qilgan edilar. Bundan Ibrohim alayhis salom siqilgan edilar. Vaholanki, Sora onamiz tavhid va iymon qahramonlaridan edilar.

Mahzunlik paytida ko‘ngil olish naqadar ajoyib ibodat! Bu go‘zal xulq insonlarni naqadar bezaydi birodarlar!

Hayot mushkulotlariga mana shu tirqishdan qarashimiz lozim. Bu fursat yelkadosh bo‘lish fursatidir. Bu fursat ko‘ngil topish imkoniyatidir.

Rashk bu avvaldan bor bo‘lgan hayotiy bir ko‘rinishdir. Ba’zan u ayollarni chegarasidan chiqarib yuboradi. Uy ishlari uni charchatadi. Bolalar tarbiyasi uni horitadi. Bu erkaklar uchun hamdard bo‘ladigan qalbga aylanish fursatidir. Ularni suyaydigan mehribon yelkaga aylanish onidir. Bunday holda ayolingizga erkakligingizni, boshliqligingizni ko‘rsating. Uni peshanasiga labingizla muhr qo‘ying. Unga e’tiborli ekanligingizni ayting. Uni bag‘ringizga oling. Uni tashlab qo‘ymasligingizni ayting. "Men sen bilan birgaman, men sen bilan kuchliman, senga ehtiyojim bor", deng. Ko‘rasiz, uning yuzi xursandlikdan porlaydi. Tabassum qiladi, o‘tgan narsalarni unutadi!

Ayollarning yoshi qayerga yetmasin, ularning ichida go‘yo mehrtalab yosh qizaloqlar yashaydi. Shuni biz erkaklar unutmasligimiz lozim!

RASHK

Rasululloh sallollohu alayhi va sallam xotinlarinikida navbati bilan tunar edilar. O‘shanda navbatlari Oisha onamiz roziyollohu anhoning hujralarida edi. Rasululloh sallollohu alayhi va sallam bilan hujrada ba’zi sahobalari ham bor edi. Ular er-xotinlik hayoti haqida buyuk bir dars arafasida edilar.

Zaynab bint Jahsh roziyollohu anho onamiz taom pishirdilar. Nabiy alayhis salotu vas salom yemaslaridan u ovqatdan yeyish onamizga tatimadi. Bir tovoqda ovqatdan olib xodimlari orqali uni Rasululloh sallollohu alayhi va sallamga berib yubordilar. Bundan Oisha onamiz roziyollohu anhoning rashklari keldi. Bu endi kundoshlar orasida bo‘lib turadi. Buni Oisha onamiz o‘z haqlariga tajovuz deb bildilar. Xodimning qo‘lidagi tovoqni urib yubordilar. Idish yerga tushib chilparchin bo‘ldi. Ovqat yerga to‘kildi.

Endi o‘zingizni Rasululloh sallollohu alayhi va sallamning o‘rnilariga qo‘yib ko‘ring. Suyukli Nabiyyimiz sallollohu alayhi va sallam tang ahvolda qoldilar. Tasavvur qiling, mehmonlaringiz oldida xotiningiz boshqa xotiningiz berib yuborgan ovqatni yerga uloqtirdi. Shak yo‘qki, siz o‘zingizni xorlangan his qilasiz. Erkakligingiz yodingizga tushadi. Mehmonlar oldida xotiningizni ta’zirini berasiz. Bu uyning xo‘jayini kim ekanligini unga ko‘rsatib qo‘yasiz.

Ammo Rasululloh sallollohu alayhi va sallamning tasarruflariga qarang va o‘rganing! U zot sallollohu alayhi va sallam tiz cho‘kib singan idishlarni terdilar, ovqatni ham terib oldilar. Atroflaridagi sahobalarga:
“Onangiz rashk qildi!”, dedilar.
So‘Nora ovqat olib kelgan xodimni ketib qolmasligini tayinladilar. Oisha onamizdan unga singan idishning o‘rniga boshqa idish berishlarini talab qildilar. Xodim idishni olib Zaynab onamizning xonalariga ketdi.

Rasululloh sallollohu alayhi va sallam agar o‘zlarining bosiqliklari, muvozanatni saqlashlari va fiqhlari bilan o‘chirmasalar xotinlar orasida urush olovi yonib ketar edi. Rasululloh sallollohu alayhi va sallam bunaqangi holatlarda ayol kishi rashk qilishini yaxshi angladilar. Ayol kishi rashk qilsa o‘zligidan chiqib ketishini bilar edilar. U zot sallollohu alayhi va sallam erkakliklarini isbotlash uchun Oisha onamiz roziyollohu anhoni urushmadilar. Balki mardliklarini boshqa yo‘l bilan isbotladilar. Holatni yaxshi angladilar, muvozanatga soldilar va muammoni oqilona hal qildilar.

Hayot bizni har kuni muammoga ro‘baro‘ qiladi. O‘sha muammoga nisbatan bizning reaksiyamiz o‘sha muammoni haqiqatga aylantiradi yoki uni olovga aylanmasligi uchun o‘chiradi. Er-xotinlik hayotini jang deb o‘ylaydiganlar, bunda g‘alaba qozonishim shart deb fikrlaydiganlar xato qilishadi. Aksincha, er-xotinlik hayoti bir-birining xatosidan ko‘z yumish bilan bardavom bo‘ladi. Er o‘z xotinining kamchiligidan ko‘z yumadi, xotin o‘z erining kamchiliklaridan ko‘z yumadi. Har bir ishda to‘xtalaversak, har bir gapdan ta’sirlanaversak hayotimiz do‘zaxga aylanadi.

E’tibor bersak, Rasululloh sallollohu alayhi va sallam Oisha onamizning xatolaridan ko‘z yumibgina qolmasdan, u kishini ma’zur ham deyaptilar. Idish rashk tufayli sindi. Rasululloh sallollohu alayhi va sallam Oisha onamiz roziyollohu anhoning tabiatlarining rioyasini qilayaptilar.

Hayotda muvaffaqiyatga erishmoqchi bo‘lgan kishi ayollar tabiatini yaxshi anglashi lozim. Xotiniga do‘stiga qilgan muomalasini qilmasligi kerak. Farzandlariga hamkasblariga qilgan muomalasini qilmasligi kerak. Hayotdagi har bir guruhning, har bir ijtimoiy tabaqaning boshqalardan farqlicha bo‘lgan tabiati va tuyg‘ulari bor. Hammaga bir xil muomala qiladigan kishi xuddi barcha bemorga bir xil dori beradigan tabibga o‘xshaydi.

G‘azab aqlni ko‘r qiladi. G‘azab vaqtida suhbatlashmaslik kerak. G‘azab vaqtida suhbat qilmoqchi bo‘lgan kishi xuddi qaynab turgan suvda aksini ko‘rmoqchi bo‘lgan kishiga o‘xshaydi. Suv qaynashdan to‘xtasin, sovusin. Ana shundan so‘ng unga qarang. Er-xotinlik hayoti ham ana shunday!

DO‘STLAR

Xatib Bag‘dodiy o‘zining “Tarixu Bag‘dod” nomli kitobida keltiradi:
“Qozi Abu Abdulloh Voqidiy aytadi:
“Bir kuni xotinim menga dedi: “Hayit yaqinlashdi. Bizda hech narsa yo‘q!”.
Nihoyatda tang ahvolda qoldim. Bir savdogar do‘stimnikiga borib qarz so‘radim. Do‘stim menga bir hamyon berdi. Unda bir ming ikki yuz dirham bor edi. Hamyonni olib uyimga shoshildim. Uyimga kelishim bilan Hoshimiylardan bo‘lgan bir do‘stim eshigimni taqillatdi. Chiqib ochdim. Do‘stim mendan qarz so‘rab kelgan ekan. Men qaytib uyga kirdim va haligi hamyondagi pulning yarmini Hoshimiy do‘stimga bermoqchi ekanligimni xotinimga aytdim. Xotinim dedi:
“Siz hech bir ish qilganingiz yo‘q. . Ammo bir avom do‘stingizdan qarz so‘raganingizda u sizga bir ming ikki yuz dirham berdi. Axir bu kelgan do‘stingiz Hoshimiylardan-ku! U bilan Nabiy sallollohu alayhi va sallamning oralarida qarindoshlik bor-ku! Siz unga avom kishi sizga bergan narsaning yarmini berasizmi?!”.

Men Hoshimiy do‘stimga pulning hammasini berib yubordim. Haligi menga pul bergan savdogar do‘stim Hoshimiy birodarimning uyiga kelib pulga ehtiyoji borligini aytibdi. Hoshimiy birodarim unga men bergan hamyonni olib chiqib beribdi. Savdogar do‘stim o‘zining hamyonini tanibdi. So‘ngra u mening oldimga kelib bo‘lgan voqeani aytib berdi. Men ham unga Hoshimiy birodarim bilan bo‘lgan voqeani aytib berdim.

So‘ngra meni vazir Yahyo ibn Xolid Barmakiy chaqirtirdi. Mendan bo‘lgan voqeani so‘radi. Men vazirga do‘stlarim bilan bo‘lgan voqeani aytib berdim. Yahyo bizning qilgan ishimizdan xursand bo‘ldi. Keyin bir g‘ulomiga dedi: “Haligi pullarni olib kel!”.

G‘ulom o‘n ming dirham olib chiqdi. Yahyo menga dedi: “Mana bu ikki mingni ol. Ikki mingi savdogar do‘stingga, ikki mingi esa Hoshimiy do‘stingga. Qolgan to‘rt minggi xotiningga. U sizlarning ichingizda eng saxovatli insondir!”.

A’mash rohimahulloh aytadi:
“Shunday insonlarni ko‘rdim, agar ular bir-birlari bilan bir yoki ikki oy ko‘rishishmasa “qandaysan?” yoki “ahvoling qanday?”dan nariga o‘tishmas edi. Ammo molining yarmini so‘rasa bir-birlariga bera olishar edi. endi shunday insonlarni ko‘rayapmanki, ular bir-birlari bilan bir kun ko‘rishmasa hatto tovuqlarigacha so‘rashadi, ammo bir dirham so‘rashsa bir-birlariga berishmaydi!”.

Endi A’mash rohimahullohning zamonida insonlar shunaqa bo‘lib ketishgan bo‘lsa, bizning zamonimizda qanaqa deb o‘ylaysiz?!

Do‘st bu ruhning bir bo‘lagi, qalbning ulfatidir. Bugun muhabbat bilan bir joyda jam bo‘ladiganlar oldin ruhlar olamida jam bo‘lganlardir. Ruhlar qo‘shinlardir. Ulardan qaysi biri oldin ulfat bo‘lgan bo‘lsa dunyoda ham ulfat bo‘ladi, oldin bir-birini yoqtirmagan bo‘lsa dunyoda ham yoqtirmaydi!

Nabiy sallollohu alayhi va sallam aytadilar: “Birovga cho‘ntagingdagi narsaning ozini berib turib unga qalbingdagi narsani ko‘pini berma!”.
Do‘stlaringizni yo‘qlang!

Ularning ahvoliga ziyraklik bilan boqing!

Ular talab qilmasdan ehtiyojlarini qondirishga harakat qiling. Zero ba’zi nafslar aziz bo‘ladi. Dardini o‘zgalarga ochishni istashmaydi!

Oldingilar oldiga biror do‘sti ehtiyojini so‘rab kelsa uni darrov ravo qilar, so‘ngra uyga kirib “nega so‘rashidan oldin do‘stimning ahvolidan xabar olmadim”, deya
nafsiga itob qilar edi. Ular do‘stining o‘zidan boshqalar oldiga ehtiyojini so‘rab borishini o‘zlariga or bilishar edi, bunday holda o‘zini yomon do‘st deb hisoblashar edi.

Ular do‘stlarini ayblamoqchi bo‘lishsa ehtiyojlarini o‘zgalardan so‘rashar edi!

Masjidga tahoratsiz kirish oqil musulmonni ishiga xos bo’lmagani kabi, Ramazonga ham o’zgani ko’nglini hafa qilib kirish ham noto’g’ri ishdir

Joiz yoki nojoiz hafa qilgan barcha insonlarimdan uzr so’rayman. Kechirsangizlar lutf ko’rsatgan bo’lasiz…

#Shogirdimga

Kunlik 32 dan 40 ga o’tadigan vaqti keldi…
(davomiy)

Saviyali kontentni ajratishda meni bitta “paradoksal” usulim bor:

Agar ko’rishlar soni kam yoki o’rtacha bo’lsa, demak yaxshi.

Agar ko’rishlar soni juda ko’p bo’lsa, demak hype yoki bachkana…

P.s. fikrlarga 100% qo’shilaman…

Bu Xitoylashuv yaxshilikka emasligi aniq. Men yanada havotir olayapganim – ular ta’limga ham shunday jadal kirib kelishidir.

Hatto o’zbek tadbirkorlari ulardan investitsiya olish bahonasida bu ishga sherik bo’lib qolishlari esa absurddir.

Bu xuddi qorason kasalligiga o’xshaydi: “long term”dagi oqibatlari juda achinarli bo’ladi.

Xazrat Umar aytganlaridek, musulmon kishi aldamaydi, ammo aldanmaydi ham…

Qimor

Shart asosida ovqatlanish – “agar shuni yesa, shuncha pul beraman; yesa olmasa, pulini qaytaraman” kabi tizimlarning zamonaviy savdoda uchrab turishi ma’qul emas. Ba’zilar bunday tizimning diniy va axloqiy hukmini tushunib ishtirok etsa, ba’zilari esa natijalarni anglamay, unga aralashmoqda.

Bunday shart asosidagi tartib insonlarni halol mehnatdan chalg‘itishi va jamiyatimizdagi qadriyatlarni susaytirishi mumkin. Shu bois, bu masala yuzasidan ishonchli ulamolarning fatvolariga murojaat qilish va ularning ko‘rsatmalariga amal qilish zarur.