Mutolaa zavqi 📖

​Kichkina Shahzoda –Antuan de Sent-Ekzyuperi

Beg‘ubor qalblar uchun yozilgan abadiy asar!

Kichkina Shahzoda — bu nafaqat bolalar uchun, balki kattalar uchun ham yozilgan chuqur ma’noga ega falsafiy ertakdir. Antuan de Sent-Ekzyuperi tomonidan 1943-yilda yozilgan bu asar inson qalbining eng nozik tuyg‘ularini ochib beradi va hayotning asl mohiyatini tushunishga undaydi.

Asar voqealari koinotdan kelgan kichkina shahzoda va uni uchratgan uchuvchi o‘rtasidagi suhbatlar orqali hikoya qilinadi. Kichkina shahzoda o‘z sayyorasidan boshqa sayyoralarni kezib chiqadi va har birida turli xil odamlarni uchratadi. Bu obrazlar — xudbinlik, manmanlik, ma’nosiz bandlik kabi insoniy illatlarning ramzidir. Shu bilan birga, kichkina shahzoda oddiy narsalarning go‘zalligini va inson qalbining chuqur ehtiyojlarini ochib beradi.
Asarning eng asosiy mavzusi sevgi, do‘stlik va mas'uliyatdir. Shahzoda o‘z atirgulini boshqa minglab gullardan alohida deb biladi, chunki u uni parvarishlagan, unga mehr bergan. Bu orqali muallif inson munosabatlaridagi mas'uliyat va fidoyilikni ta’kidlaydi: "Sen o‘zingga o‘rgatgan narsang uchun abadiy mas'ul bo‘lib qolasan."

Bundan tashqari, asar hayotning oddiy, ammo eng muhim jihatlarini qadrlashni o‘rgatadi. Masalan, kichkina shahzoda quyosh botishini tomosha qilishdan zavqlanadi, chunki bu unga osoyishtalik bag‘ishlaydi. Asar bizni hayotning kichik lahzalaridan zavqlanishni o‘rganishga chorlaydi.

Kitobning tili oddiy va tushunarli bo‘lsa-da, undagi ramzlar va falsafiy mazmun chuqur o‘ylashga undaydi. Har bir obraz va voqea o‘ziga xos ma’noga ega, bu esa kitobni qayta-qayta o‘qishga arziydigan darajada boy qiladi.

"Kichkina Shahzoda" — bu inson qalbini o‘zgartiradigan va har bir o‘quvchiga o‘z hayoti haqida chuqurroq o‘ylash imkonini beradigan asardir.

Eng sevimli kitobim!

​Ingliz tili o'rganyotgan paytlarimda ustozimiz ingliz tiliga oid topshiriqlardan tashqari badiiy kitob o'qishni ham topshiriq qilib berar edilar. Bitta badiiy kitobni guruhda barchamiz o'qib, keyin darsdan so'ng ingliz tilida muhokama qilardik. Juda foydali bo'lgan speakingni o'stirishda ayniqsa. Guruhdoshimdan har xil fikrlar, xulosalar olardim, ulardan ham o'rganar edim. Vaqt o'tib mana endi o'zim ham ingliz tilidan dars beryapman. O'sha payt o'rganganlarim hozir yanada foyda beryapti. O'quvchilarim balandroq darajaga o'tishgach men ham ularga badiiy kitob o'qish topshirig'ini berdim. Bugun bir o'quvchimning ota onasi yozibdi: "Farzandimga nega kitob o'qishni vazifa qilib berdingiz, buni ingliz tiliga nima aloqasi bor. Badiiy kitob o'qib nima qiladi, bolaga bu ortiqcha"
Hayron qoldim to'g'risi, hozirdan kitob o'qimasa qanday qilib dunyoqarashini, fikrlashini oshirishi mumkin?!  Ingliz tilini o'rganyotgan o'quvchi kitob o'qimasligi kerak degan narsani qayerdan olishdi? Birinchidan, kitob o'qish bolada diqqatni jamlash qobiliyatini oshiradi. Odatda ikkinchi til o'rganyotgan yoshlar diqqatning tarqoqligidan qiynalishadi, ko'pincha xorijiy so'zlarni ham yodlashga qiynalishadi, chunki xayoli har yerda bo'ladi. Ikkinchidan, kitob tanqidiy fikrlashga va yaratuvchanlik qobiliyatini rivojlantirishga foydali. Bu esa gapirish (speaking) va yozish (writing) qismida ancha qo'l keladi. Kitob o'qish qay sohada bo'lmasin insonning nafaqat ma'naviy jihatdan, balki kasbiy sohasida ham faqat foydasiga ishlaydi.

U o'quvchimning ota onasiga tushuntirdim, bilmadim gaplarim qay darajada tushunarli bo'ldi. Masalan, aytaylik siz olma ko'p yeysiz va siz uni qay darajada foydali meva ekanini iste'mol qilgach payqagansiz, lekin uni umrida ta'tib ko'rmagan insonga qancha maqtaganingiz ham foydasiz. Foydasini bilish uchun avval ta'tib ko'rishi kerak. Kitob o'qish ham shunday, ko'p o'qigan inson biladi. Ota-onalar eng avvalo o'zlari kitob o'qishi kerak. Shunda "Farzandim kitob o'qishi ortiqcha" degan fikrlar bo'lmaydi. 

@hasanboyeva_blogi