Alisher Eshbekov

Doʻstlar, rahmat hammaga. Men yana qaytarib aytmoqchi edim, silar notoʻgʻri tushunmasliklaring uchun men ish boʻyicha kelgandim ziyoratga emas. Madina shahrida ham atigi 4-5 soatgina boʻldim yarimidan koʻpi yoʻlda oʻtdi. Boshqa reyslar boʻlmagani uchun, shunaqa toʻgʻri kelib qoldi. Aslida Riyod poytaxtga ketayotriman. Har doimgidek nima narsa koʻrsam eshitsam borsam yozganimdek hozir ham shunday qilayapman.

Toshkent aeroportidagi holatim shunchalik charchagandimki koʻzimni yumib uxlab olish uchun ham energiya sarflashga erinayotgandim. Endi koʻzim ilindi deganda bitta togʻa yonimda "Hapchuuu" deb aksi urib oʻtiribdiku. Yuragim qinidan chiqay dedimas, rostdan ham oʻz oʻqidan tashqariga ham chiqib ketdiyov.

Qo'nishimizdan oldin Madina shahrini tepasidan qaraganda qop qora koʻmir kukuniga oʻxshab juda katta qismda koʻrdim. Nimaligini bir qiziqib qoʻyishim kerak ekan. Samolyot yon oynasidan olingan rasmda esa men bir videoda tahlilini koʻrgan Saudiyaning qishloq-xo'jaligi eksperimenti asorati deb oʻyladim.

Meni taajublantirgan narsalardan biri bu men koʻrgan deyarli barcha aeroport xavfsizlik va nazorat xodimlarining ayollar ekanligida.

Aeroportdan chiqsam Toshkent xalqaro aeroporti bilan birga-bir vayb. "Taksi kerakmasmi, oka?" deb har toʻrtinchi arab kelib soʻradi. Va ular ham meni aldashga urinishdi. Uyoq buyoq qilib, keyingi manzilimga qanday borishni reja qilayotib bitta bratga inglizcha gapirib vaziyatni tushuntirdim, u tushunmadi. Google translate dan tarjima qilib maqsadimni aytgandim, boshqasini topib keldi baxtimga u inglizcha bilarkan. Soʻzlashuvda toʻsiq (language barrier) degan narsani tanamda his qildim bugun kuni boʻyi.

Bitta Hassan degan Kayan mehmonxonasini egasi baraka topsin. Men boshim aylanib nimani qayerdan qilishni bilolmay, hech kimga gapimni tushuntirolmay telefonimni quvvati oʻzimga oʻxshab tugayotganda duch kelib qoldi. Hamma ishlarimni hal qildi, hamma call center'lar bilan gaplashib bir narsalar qilib tashladi oʻzinu ishidan ortib.

Taqdir hazili yoxud qushdek yengil uching ✈️

Bugun tugʻilgan kunim. Hozir Madinadaman. Oʻzimni qaysidir oʻxshamagan rejalarim boʻyicha shu kunlarda azim shahar Nyu-Yorkda boʻlishim kerak edi. Mana taqdir hazili Gʻarbdan Sharqqa koʻchirib qoʻydi.

2 kun oldin tapir-tupur bilet qidirish boshlandi. Aviakompaniyalar qidiruv tizimi va bilet pulini hisoblash usuli bilan yaqindan tanishib oldim. Oldin ham koʻp eshitardim lekin boshimdan oʻtmagandi. 2 marta Google qilsam 2 daqiqa oldin 100 soʻm turgan bilet birdaniga 140 soʻm boʻlib qolarmishmi-ey yana binnasalar xullas. Men ham anoyi emas. Boshqa hamkasblarimga aytib oʻsha filterlar orqali qidirtirdim, aytganidek menda qimmat ularda arzon koʻrsatdi. Silar ham xushyor boʻlinglar ishlaring tushganda shu masalaga.

Qizigʻi tanishlarimiz orqali bilet topib endi bron qilamiz desak, passport ma'lumotlarni kiritishga ulgurmay, adashmasam 4 ta reysni toʻldirib qoʻydik. Bron qilingan biletim ham menga kechqurun 12-1 larda yetib keldi, men esa ertalab uchib ketishim kerak. Rejasiz ishga qor yogʻar deb maqolni moslashtirvoldim oʻzimga.

Hovoshka monopoliya deymizku lekin bu apirislarni Centrum Air'ga oʻxshagan "bolachalar"da ham yemak zoʻrda. Plove berishdi bugungi reysda yonida somsa achichuklari bilan 🤌 Shuning uchun pozitiv urgʻu berilyapti.

Oʻzi ish bilan 4-5 kunga kelganman. Hali yana yozaman u haqidayam.

Bitta o'zbek tilidagi ilmiy adabiyotga ko'z yugurtirgandim. Bir parcha.

"Bir so'z bilan aytadigan bo'lsak...."

Tushunmagan bo'lsangiz qayta o'qing, yo rostdan bir so'z bilan ayt yoki ichidagi "suv"ni to'kib tashla :)

Gapirsa gap koʻp. Hammasi domino taʼsiriga oʻxshaydi biri boshqasiga ulanib ketadi.

Kimdir aytishi mumkin odamlar bank kartalarida pul saqlayotganining asosiy sababchilari Click, Payme va shunga oʻxshagan texnologik yechimlar deb.

Toʻgʻri.

Yana kimdir aytadi internetimiz tezligi oshib, dunyodagi eng arzon internet paketlarimiz paydo boʻlgani tufayli biz bu ilovalarni ishlata olayapmiz deb.

Toʻgʻri.

Yana bittasi keladida, oʻzi smartfonlardagi mikrochiplar Moore qonuniyatiga koʻra karrasiga kuchayib, narxi arzonlashgani tufayli bizga smartfonlar hamyonbop narxlarda yetib keldi boʻlmasa ilovalarni nimada ishlatardik deb.

Toʻgʻri.

Buyoqdan men kelib aytaman, buning barchasi hurmatli yurtboshimizning yoshlarga berayotgan yuksak eʼtibor va oqilona tashabbuslari tufayli boʻldi deb :)

Iqtisodiyotimizni oldinga siljishi haqida gap ketganda konvertatsiya ochilganligi eng muhim omillardan deb aytiladi.

Lekin menimcha ahamiyati jihatidan shundan kam boʻlmagan yana bir iqtisodiy voqelikka unchalik urgʻu berilmaydi: bank kartalarida pul saqlash va pul oʻtkazmalarini amalga oshirish.

Yaqinda naqd pulimni kartamga tashayman desam, atrofimda hech kim naqd pulimni olgisi kelmadi chunki ularga turli toʻlovlarni amalga oshirish uchun karta hisobidagi pul qulayroq. Yoʻqotmaydi, tushib qolmaydi va o'g'irlatib qoʻymaydi.

Pullarning kartada saqlanishi, bank omonatlari hajmi oshishiga ham sezilarli darajada hissa qoʻshdi deb oʻylayman. Bundan ham muhimi endi Soliqbekda fuqaroning daromadlari toʻgʻrisida ancha tiniqroq tasavvur bor. Xufyona iqtisodiyotdagi kulrang bozor oqlashdi.

Shu oʻrinda bir voqea esimga tushdi. Maktab payti oʻqib yurgan paytlarimizda, bitta oʻqituvchimiz boʻlar edi. Juda qiziq odam. Xullas, qizini toʻyiga deb yig'gan kartadagi oyligini koʻchada "naqdlashtirayotganda", shu xizmat bilan shugʻullanidiganlarni maxsus xodimlar qoʻliga kishan taqib olib ketgan. Bechora oʻqituvchimiz hech vaqosiz qolgan ekan. Oʻzi kartadagi pulni naqdlashtirish 30-40 foizgacha boʻlardi yaʼni 100 ming pulingizni olish uchun 30-40 ming toʻlashingiz kerak boʻlgan va bank hisob raqamdagi pullar ham "o'lik pul" deyilardi.

Bitta kichik turtki insonlarni xulq-atvorini (behavior) butkul oʻzgartirib yuborishiga misol.

Yuqoridagi voqeadan ilhomlanib yaxshilik estafetasini davom ettirmoqchiman. Agar siz xoh oʻqishda xoh ishda Zoom yoki Google Meet'da koʻp vaqt sarflaydigan boʻlsangiz va meeting'da boʻlgan gaplarni qoʻlda eslatma (note) qilib yozib olishni xohlamasangiz yoki shunchaki vaqt tejamoqchi boʻlsangiz Fathom AI sizga yordamga shay. Oʻzingiz xohlagan koʻrinishda eslatmalarni chiqarib olsangiz boʻladi, suhbat jarayonida qaysidir muhim qismlarini highlight qila olasiz. Xullas texnika moʻjizasi. Teppa tekin, cho'chimay ishlataverasiz. Tekin sho'rva tatimas degan gap bu misolda o'z kuchini yo'qotadi.

Meni yaqin oradagi eng yaxshi topilmalarimdan bo'ldi. O'tkan kuni ham 72 daqiqalik meeting'ni menga ming bir xil usulda eslatmalar qilib chaynab o'g'zimga solib qo'ydi. Shunaqangi qo'l keldi, bitta bahsli vaziyatda. Bir daqiqada 72 daqiqalik meeting'dan o'sha joyni topib muammoni hal qildim.

Mahsulot yaxshi bo'lsa foydalanuvchilarni o'zi tekin ambassador bo'lishadi. Mana yaqqol misol. Rahmat shartmas, osh bo'lsin!

Kecha taksida Toshkonga qaytayotgandim. Bir aka bilan bitta taksiga o'tirdik. Qisqa salom-alik, boshqa gap so'z yo'q. Bir-birimizni umuman tanimaymiz.

Manzilga yetganimizdan keyin taksiga ikkalamiz uchun ham to'lab ketvoryapti. Hayron qoldim. Akaga pulimni bersam olmayapti. Iya, qiziqchi ekansizku unda kartangizni ayting kartaga tashayman desam ham unamadi. Tovba, shunchalik beg'araz yaxshilik qilish noodatiy holat bo'lib qolganki, bu ishini ortida nima gap bor ekan deb bilishga ilhaqman. Keyin o'zi aytib qoldi, yo'lda kelayotganimda bir odam menga ham yaxshilik qilib yubordi shunga bironta odamga qaytaraman deb niyat qilib kelayotgandim dedi. Arzimas kichik bir ish bilan ham odamni kayfiyatini osmonlarga ko'tarvorsa bo'larkan. Kayfiyatim o'zi yaxshi edi, undan ham yaxshi bo'lib ketdi keyin.

Koʻzimni ochib telefonni qoʻlimga olib qaradim. Ekranim osmonga oʻxshab ko'm-ko'k tusga kirib qolibdi. Rangni oʻrtasida Etihad degan yozuvi bormi eyy. Xullas, yangilikni hamma joyda ulashayotgan futbolga oshufta qalb doʻstlarimiz sharofati bilan bu hodisani "Xusanov effekti" deb nomladim.

Fabrizio degan italyan bor ekan. 35 million oʻzbekni hammasini pasta-yu pitsalari bilan ogʻzini moylab qoʻygandek, akkauntini tekinga reklama qildirib yotibdi. Ha mayli xushabarlardan qoʻymasin.

Nostalgik podkast bo'libdi. Men u yerda aytilgan ko'p narsalar masalan chet elga chiqish uchun Ovir, bankda dollar maydalash, Toshkentdagi propiska masalalarida to'g'ridan-to'g'ri aziyat chekmagan bo'lsam ham, shularni eshitib katta bo'lganman. O'rta maktabdagi majburiy metallom yoki makalatura yig'ib olib kelganlarimiz esimga tushib ketdi 😂 Shahardan shaharga o'tgandagi harbiy postlar, DVD disklar va h.k.

Suhbatda 2016-yildan keyin hammasi yaxshi bo'lib ketdi degan xabar bo'lsa ham, ko'p gaplari rad etib bo'lmas darajada to'g'ri.

Vauv, oʻta chuqur. Yozib boʻlganimdan keyin toʻgʻri yozganimni tekshirish uchun manbaalarni qarasam. Boshqacharoq aytilishi ham bor ekan.

Yaxshi gap bilan ilon inidan chiqar,
Yomon gap bilan musulmon dinidan.

©Haqiqatdan Dono Xalqimiz