Think tanklar haqida (tahlil markazlari)Think tank - bu muayyan siyosat, muammolar yoki g'oyalar atrofida tadqiqot o'tkazish uchun olimlar guruhini to'playdigan tashkilot. Think tanklarda muhokama qilinadigan mavzular ijtimoiy siyosat, davlat siyosati, iqtisodiy siyosat, siyosiy strategiya, madaniyat va texnologiya kabi keng doirani qamrab olishi mumkin. Ularni tahliliy fabrikalar deb ham atash mumkin.
Barcha think tanlar faoliyatiga ilmiy tadqiqotlar olib borish, munozaralar uchun maydon yaratish, g‘oyalar yaratish, davlat siyosatini monitoring qilish va jamoatchilikni intellektual resurslar bilan ta’minlash kiradi.
Aksariyat think tanklar notijorat tashkilotlar hisoblanadi, boshqalari esa hukumat, maxsus manfaatdor guruhlar yoki korporatsiyalar tomonidan moliyalashtirilishi mumkin. Bu akademik erkinlik darajasini va maqsadlarni aniqlashga yordam beradi. Masalan, hukumat think tanki milliy mudofaa strategiyasini rejalashtirishni, tijoriy tanklar esa yangi texnologiyalarni ishlab chiqish yoki sinovdan o'tkazishni o'z ichiga olishi mumkin.
Think tanklar turli yo'llar bilan tashkil etilishi mumkin, eng keng tarqalgani funktsiyalari bo'yicha quyidagi turlarga bo'linadi:
Mafkuraviy tanklar - Bu tashkilotlar mafkuraviy falsafaga asoslangan muammoni hal qilish uchun ishlaydi. Advokatlik tanklari sifatida ham tanilgan tadqiqot siyosatchilarni o'z yechimlarini qabul qilishga ishontirishga qaratilgan.
Mutaxassislar tanklari - Bu institutlar tashqi siyosat, qashshoqlik yoki atrof-muhit kabi o'ziga xos tematik yo'nalishga ega.
Submilliy markazlar - Bu milliy darajadan kichikroq bosqichlarda ishlaydigan hukumatga tegishli tahlil markazlari. Masalan, ma'lum bir davlat siyosatiga e'tibor qaratadigan tahlil markazlari.
Amaliy tanklar - "O'ylang va bajaring" deb ataladigan ushbu institutlar nodavlat tashkilotlarga o'xshaydi va xayriya loyihalarini moliyalashtirish kabi ko'proq amaliy harakatlarni amalga oshiradi.
Bazi ekspertlar think tanklarni ularning tashkiliy yoki geografik mansubligiga qarab tavsiflaydi. Bunga mustaqil fuqarolik jamiyati, universitet, hukumat, siyosiy partiyalar, korporativ, global va mintaqaviy homiylikdagi tahlil markazlari kiradi.Bundan tashqari, think tanklarni hajmi, ixtisoslashuv darajasi yoki yo'nalishi, rivojlanish bosqichi, moliyalashtirish manbasi yoki strategiyasi asosida tasniflash mumkin.
Quyida esa think tanklar uchun bazi misollar:
Heritage FoundationAmerika taraqqiyot markaziTellus institutiXalqaro Karnegi tinchlik jamg'armasi.
@econview_1