Telegram channel "Зокиржон домла" — @Zokirjondomla

Зокиржон домла

4 Mar, 22:15

Ал-Хоразмий

Ал-Хоразмий (780–850) — машҳур мусулмон олими, математик, астроном ва географ. Унинг тўлиқ исми Муҳаммад ибн Мусо ал-Хоразмий. Ал-Хоразмий Бағдоддаги “Байт ул-ҳикма” (Донишмандлик уйи) марказида фаолият юритиб, хусусан, жабр ва арифметика соҳаларида улкан ютуқларга эришган. Унинг асарлари лотин тилига таржима қилинганидан сўнг Европада ҳам кенг тарқалди ва замонавий математикага катта таъсир кўрсатди.

Ал-Хоразмий ҳақида энг муҳим маълумотларни Ибн Надимнинг “Ал-Фиҳрист” асаридан топиш мумкин. Унинг илмий фаолияти асосан Бағдодда, халифа Ал-Маъмун даврида “Байт ул-ҳикма”да олиб борилган. Бу марказда у ўнлаб йиллар давомида илмий ишлар билан шуғулланиб, жаҳон илм-фанига улкан ҳисса қўшган.
Ал-Хоразмий жуда кўп соҳаларда фаолият юритган бўлса-да, унинг энг катта ютуқлари математикага тегишли. У биринчи бўлиб жабр (алгебра) фанига асос солган ва уни мукаммал шаклга келтирган. Унинг "Китоб ал-жабр вал-муқобала" асари Европада XII асрда лотин тилига таржима қилиниб, Европа математикаси тараққиётига кучли таъсир кўрсатган. Шунингдек, у ҳозирги арифметикада ишлатиладиган ҳинд рақамларини Европага таништирган.
Ал-Хоразмий шунингдек, алгоритмлар (логарифмлар) назариясини ривожлантирган. Бугунги кунда "алгоритм" атамаси айнан унинг исмидан келиб чиққан.
У география бўйича "Сурат ал-Арз" (Ер харитаси) асарини ёзган бўлиб, унда 2402 та шаҳар ва жойнинг координаталарини келтирган. У шунингдек, ер юзининг ўлчамларини ҳисоблашда ҳам иштирок этган ва ўзи ясаган хариталар орқали Птолемей хатоларини тузатган.
Астрономия соҳасида эса Ал-Хоразмий жадваллар тузиб, уларни астрономик кузатишларда ишлатишни таклиф қилган. Унинг асарлари XII асрда лотин тилига таржима қилиниб, Ғарб астрономиясига катта таъсир кўрсатган.
Бундан ташқари, у қиблани аниқлаш, соатларни ҳисоблаш, астролябия асбобини такомиллаштириш каби соҳаларда ҳам тадқиқотлар олиб борган. Унинг бизгача етиб келмаган баъзи асарлари ҳақида ҳам маълумотлар мавжуд.
Ал-Хоразмий ўзининг илмий ишлари билан нафақат ислом оламида, балки бутун дунёда буюк олим сифатида танилган. Унинг ишлари ал-Форобий, ал-Киндий, Умар Хайём, ал-Беруний, Ибн Сино, ар-Розий, Ибн Рушд, Насириддин Тусий каби кўплаб машҳур олимларга илҳом манбаи бўлган.

Хоразмий тахминан 850 йилда вафот этган. Унинг илмий ютуқлари ҳозиргача математика, астрономия ва география соҳаларида кенг ўрганилади. Ҳозирда унинг номини абадийлаштириш мақсадида кўплаб университетлар, мактаблар ва илмий марказлар "Ал-Хоразмий" номи билан аталган.

Homidjon Ishmatbekov

Ушбу телеграмм каналда сиз диний илмий-оммабоп маълумотларга эга бўлиб борасиз. Аллоҳ таоло барчамизга билганларимизга амал қилмоқликни насиб айласин.

51 0 2

Зокиржон домла

4 Mar, 22:14

Ибн Сино фалсафани дин билан боғлаган. У Платоннинг "нуфузли нурлар назарияси"ни қабул қилган, аммо руҳнинг аввалдан мавжуд бўлиш ғоясини рад этган. Шунингдек, Аристотелнинг мантиқ қоидаларидан фойдаланиб, ўз фикрларини ишлаб чиққан.

Ибн Сино 400 дан ортиқ асар ёзган, шулардан 240 таси бизгача етиб келган. Унинг энг машҳур асарлари:
"Тиб қонунлари"
"Шифо китоби"
"Ихлос китоби"
"Евклид қисқача шарҳи"
"Фалсафа ва мантиқ тўғрисида рисолалар"
"Фалак китоби"

Ибн Сино 1037 йилда 58 ёшида ичак касаллиги туфайли вафот этган. У вафотидан олдин бутун бойлигини камбағалларга ва хайрия ишларига бериб юборган.

27 0 1

Зокиржон домла

4 Mar, 22:14

Homidjon Ishmatbekov:

Ибн Сино

Абу Али Ҳусайн ибн Сино – ислом оламининг машҳур файласуфи, табиби ва табиий фанлар ҳамда математика соҳасидаги олимларидан бири ҳисобланади. У 980 йилда Бухоро яқинидаги Афшонада таваллуд топган. Отаси Абдуллоҳ Балх шаҳрида туғилган, онаси Сетора эса Тожик шаҳридан бўлган. Ибн Сино ўрта асрларда ислом олами ва Европада энг нуфузли шахслардан бири бўлиб, унинг тиббиёт борасидаги асарлари XVII асргача Европанинг университетларида ўқитилган.

Отаси Абдуллоҳ ўғлининг энг яхши таълим олиши учун ҳаракат қилди, чунки у жуда зийрак ва ақлли бола эди. Ибн Сино 10 ёшида Қуръонни тўлиқ ёд олди ва араб тили ҳамда адабиётини пухта ўзлаштирди. Кейинчалик ислом ҳуқуқи, фиқҳ, фалсафа, мантиқ ва табиий фанларни ўрганишга киришди. У 6 йил давомида шу соҳаларда таҳсил олди. 13 ёшида тиббиётни ўрганишни бошлади ва 18 ёшида врач сифатида машҳур бўлди. Унинг тиббиётдаги ютуқлари уни нафақат ўз юртида, балки бутун ислом оламида ва Европа мамлакатларида ҳам таниқли қилди.

Ибн Синонинг отаси бир қишлоқда муҳофиз бўлиб ишлаган, кейинчалик оиласи билан Бухорога кўчиб келган. У ерда ҳам давлат ишларида хизмат қилган. Ибн Сино Бухорода машҳур уламолардан бири Исмоил Зоҳиддан фиқҳни ўрганди. Кейинчалик бир неча муаллимлар ёрдамида тиббиётни ўргана бошлади. У тиббиётни осон илм деб ҳисоблаган.
Бир куни Бухоро султони Нӯҳ ибн Мансур оғир касалликка чалинди. Ибн Сино уни муваффақиятли даволади ва шунинг учун султон унга сарой кутубхонасидан фойдаланиш имкониятини берди. Бу эса Ибн Синонинг фалсафа ва кўплаб илм соҳасида ўзи мустақил равишда таҳсил олишига катта ёрдам берди. У 21 ёшида китоб ёзишни бошлади ва математика, муҳандислик, астрономия, физика, метафизика, тилшунослик, шеър ва мусиқа соҳаларида бир неча асарлар яратди.
Султон вафотидан сўнг, Ибн Сино Журжонга кўчиб ўтди ва у ерда астрономия ҳамда мантиқ фанларини ўқитди. Шу ерда у тиббиётдаги энг машҳур асарларидан бири – "Тиб қонунлари"ни ёза бошлади. Кейинчалик у Рай шаҳрига йўл олди ва у ерда тиббиёт соҳасида 30 га яқин асар ёзди. Шундан сўнг, Ҳамадонга сафар қилди ва у ерда Шамсуддавла номли ҳукмдорни оғир ич йўли касаллигидан даволади. Бунинг эвазига ҳукмдор Ибн Синони ўз саройида бош вазир лавозимига тайинлади.
Шамсуддавланинг вафотидан сўнг, Ибн Сино Ҳамадонда қолишни истамади ва Исфаҳон ҳукмдоридан уни ўз хизматига қабул қилишини сўради. Бу ҳақдаги хабар Ҳамадоннинг янги ҳукмдорининг қулоғига етиб борди ва у Ибн Синони қамоққа ташлади. Бироқ у қамоқда ҳам бир неча асарлар ёзди. Озодликка чиққач, Исфаҳонга йўл олди. У ерда тинч ва хавфсиз ҳаёт кечирди, Исфаҳон ҳукмдори Алоуддавлага хизмат қилди.
Ибн Синонинг тиббиётдаги машҳурлиги асосан унинг "Тиб қонунлари" асари туфайли кенг тарқалган. Унда инсон организмидаги барча аъзолар билан боғлиқ касалликлар ва уларнинг даво усуллари ҳақида маълумотлар келтирилган. Унинг тиббиётдаги муҳим кашфиётларидан баъзилари қуйидагилар:
Юқумли касалликларнинг мавжудлигини ва уларнинг тарқалиш йўлларини кашф этди.
Ички сабаблардан келиб чиққан ярим тан шоллиги (гемиплегия) ва ташқи таъсирдан келиб чиққан шолликни ажратиб берди.
Аёллар касалликлари, жумладан, бачадон тўсиғи, миома ва туғруқдан кейинги иситмани тасвирлади.
Инсон организмидаги асаб тизими ва руҳий касалликларнинг боғлиқлигини тушунтириб, руҳий даволанишнинг зарурлигини таъкидлади.
Қон кетишни тўхтатиш учун куйдириш усулини қўллади.
670 хил дори воситасини тасвирлаб берди.
Касалликларга ҳавонинг ифлосланиши қандай таъсир қилишини кўрсатиб берди.
Кўзнинг анатомиясини аниқ тасвирлади.

Ибн Сино тиббиётдан ташқари кўплаб соҳаларда ҳам катта ютуқларга эришган. Масалан:
Физика: У ўлчов қурилмасини ихтиро қилди, ҳаракат ва нурлар ҳақида тадқиқотлар ўтказди. У нурнинг тезлиги овоздан тезроқ эканлигини аниқлади.
Астрономия: Юлдузларни кузатиш ускунаси ихтиро қилди, юлдузлар ўз ёритиш манбаига эга эканлигини тушунтирди ва Венера сайёраси Ердан кўра Қуёшга яқинроқ эканлигини аниқлади.
Мусиқа: Қисқа шеърлар ёзган.
Ботаника: Ўсимликларнинг тузилишини ва уларнинг аъзоларини аниқ тасвирлади.

Homidjon Ishmatbekov

Ушбу телеграмм каналда сиз диний илмий-оммабоп маълумотларга эга бўлиб борасиз. Аллоҳ таоло барчамизга билганларимизга амал қилмоқликни насиб айласин.

23 0 1

Зокиржон домла

4 Mar, 22:10

Доктор Муҳаммад Ротиб Набулсий шундай дейдилар:

Юрагингни озорлама ва эрта қариликка сабаб бўлма; ҳаёт сендан фақат розиликни талаб қилади.
Бошқалардан миннатдорлик кутиш учун яхшилик қилма.
Қўлдан кетган нарсалар устида афсус чекма ва вақтингни улар учун сарфлама.
Бирор кишига яхшилик қилиб, у қайтара олмаганидан хафа бўлма.
Қандай вазият бўлмасин, Аллоҳ тақдир қилган нарсалар учун ғам чекма.
Ҳаёт фақат бир марта берилади, у ўтади ва кейин тугайди. Шунинг учун уни содда ва завқли ўтказ.
Ҳаётни фақат оғир иш ва жиддийликка бағишлаб юборма, чунки у вақтинчаликдир.
Бошқаларга мослашиш учун табиатингни ўзгартирма.
Овозингни уларникига ўхшатишга уринаверма.
Мафкурангга қарши иш қилма, фақатгина уларнинг розилигини олиш учун.
Ўзингни шахсий имзоинг ва ўзига хослигинг бор, уни сақла.
Фақат Аллоҳни рози қилиш учун ҳаракат қил, инсониятни эмас.

Бу сўзлар ҳаёт ҳақида чуқур мулоҳаза юритишга ва уни ҳақиқий қадрига етган ҳолда яшашга ундайди

33 0 3

Зокиржон домла

4 Mar, 15:16

Ифтор лахзаларини дуолар ва Аллох таолога илтижолар килиш билан ганимат билинг! Чунки, Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам:

Хакикатда хам ру́задор банданинг ифтор олдида рад этилмайдиган дуолари бордир! - деганлар.

Имом ибн Можа рахимахуллох ривояти

175 1 7

Зокиржон домла

4 Mar, 14:37

...ҳар таом еганда ёки сув ичганда биров ўргатмаса-да “Бисмиллаҳ” дейдиган бўлди. Субҳаналлоҳ, қаранг, болам хали икки ёшга тўлмасдан туриб, ҳар таом еганда ёки ичимлик ичганда Аллоҳнинг исмини зикр қиладиган ва бу ишни гўё рефлекс каби доим такрорлайдиган бўлди.

Бу фикримни эшитгач, кўплаб оналар таажжубланишди. Кейин улар ҳам ушбу амални ўз ҳаётларига татбиқ қилиб, сўзимнинг тўғрилигига ўз ҳаётий тажрибаларида амин бўлишди.

(Тарих ва тазкира китобларидан аввалги ўтган уламолар, улуғ зотларнинг болалик даврларини мутолаа қилар экансиз, уларнинг оналари болаларини бетаҳорат эмизмаганларини, бебисмиллоҳ кўкрак тутмаганларини, баъзилари ҳатто болаларини “Ёсин” ва бошқа сураларни тиловат қилган ҳолда эмизганларини ва шу орқали фарзандларига сут билан бирга илоҳий нурнинг ҳам киришига сабабчи бўлганларини кўришингиз мумкин. Бугунги кундаги ёш оналаримизнинг мана шу нарсага аҳамиятли бўлишлари, эринмасликлари, бардавом бўлишлари келажакда фарзандларининг буюк инсонлар бўлиб етишишларига асосий сабаблардан бўлса ажаб эмас.

Абдуллоҳ Абдулмуътийнинг "Фарзанд тарбиясида 700 та ҳаётий сабоқ" китобидан.

Таржимон: Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ.

93 0 2 1

Зокиржон домла

4 Mar, 14:35

Она сути

Қизимни туғилганидан бошлаб то сутдан ажрагунча ҳар эмизганимда “Бисмиллаҳ” деб Аллоҳни зикр қилишга одатлангандим.

“Бисмиллаҳ”ни айтганимдан сўнг “Аллоҳумма баарик ланаа фийҳи ва зиднаа минҳу” яъни “Аллоҳим, бизларга бу (сут)ни баракали қилгин ва уни бизга зиёда дб қилгин” деб дуо қилардим.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қилганлар: “Кимни Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло бир таом билан таомлантирса, “Аллоҳим, бу таомни биз учун баракали қилгин ва ундан яхшироғи билан бизни ризқлантиргин” деб дуо қилсин ва кимни Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло сут билан чанқоғини қондирса, “Аллоҳим, бизларга уни баракали қил ва ундан бизга зиёда қилиб бер” десин. Зеро, мен ҳам таом ва ҳам ичимликнинг ўрнини босадиган сутдан бошқа нарсани билмайман”.

Шу ҳадисга мувофиқ мен ҳар сафар боламга кўкрак тутсам, “Бисмиллаҳни” айтишни канда қилмасдим ва албатта ушбу дуони айтардим. Бу амални кичик санамасдан, сусткашлик қилмасдан бардавом қилиб бордим. Натижани қарангки, Аллоҳнинг фазли ила фарзандим ҳар таом

75 0 5

Зокиржон домла

4 Mar, 14:30

ТАРОВЕҲ НАМОЗИНИНГ ФАЗИЛАТИ

Рамазон кечаларида қоим бўлиш – улуғ ибодат бўлиб, Аллоҳ таоло тақводор бандаларини сифатлар экан, уларнинг кечаларини ибодат билан ўтказишларини алоҳида зикр қилади: "Улар кечалари оз ухлар эдилар" (Зориёт сураси, 17-оят).

Бошқа оятда Аллоҳ таоло суюкли бандаларини бундай васф этади: "Улар тунларни Роббиларига сажда қилиб, бедор ўтказадилар" (Фурқон сураси, 64-оят).

58 0 1

Зокиржон домла

4 Mar, 14:28

Forward from: Muslim.uz

15:25

Video is unavailable for watching

Show in Telegram

#juma_suhbati #ramazon
🌘 Мавзу: РАМАЗОН ОЙЛАР СУЛТОНИ!

🎤 Ҳабибуллоҳ домла Абдураззоқов – Тошкент шаҳар Олмазор тумани "Ҳазрати Имом" жоме масжиди имом-хатиби

✅ Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

🌐 MUSLIM.UZ GA 📲 OBUNA BO'LING ✅ VA ULASHING🗣

▶️ YouTube | 📷Instagram | 🔵 Facebook

43 0 0

Зокиржон домла

4 Mar, 14:27

КИМ ИЙМОН БИЛАН РЎЗА ТУТСА...

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Рамазон рўзасини иймон ила савоб умидида тутса, унинг аввалги гуноҳлари мағфират қилинур”, дедилар (Муттафақун алайҳ).
* **
Ҳофиз ибн Ҳажар “Фатҳул Борий”да айтадилар: “Иймон ила”дан мурод, тутаётган рўзасини фарз амал эканига эътиқод қилиши, “иҳтисобан, яъни савоб умидида” бўлса, ушбу амали учун Аллоҳ таолодан савоб умид қилишидир.
* * *
Хаттобий айтадилар: “савоб умидида” яъни, азм билан, савобига рағбат қилиб ва нафсининг поклигига уринган ҳолда тутса. Шунинг учун рўзасини оғир олмасдан, унинг кунларини чўзилиб кетган деб ҳисобламаган ҳолда тутса демакдир.
* * *
Муновий “Файзул қодир”да айтадилар: “Ким Рамазон рўзасини иймонан тутса”, яъни Аллоҳ таолонинг (рўза учун) савоб беражагини тасдиқлаган ёки уни ҳақ деб билган ҳолда тутса; “савоб умид қилган ҳолда” бўлса, бу ишни Аллоҳнинг амри эканидан савоб умид қилиб, риё учун эмас балки ажр талабида ва Аллоҳнинг Важҳини ирода қилган ҳолда тутса. Ушбу амалини содиқ бўлиб, қўрққанидан ёки риё учун эмас, ростгўйлик, содиқлик билан амалга оширса, демакдир.
* * *
Имом Нававий айтадилар: “иймонан”нинг маъноси, унинг фазилатини ҳақ эканини қасд қилиб тасдиқлаган ҳолда рўза тутса, демакдир. “савоб умид қилган ҳолда” бўлса,у бу рўзаси ила Аллоҳ таолони(розилигини) истайди ва инсонларни риоясини тутмайди ва ихлосга хилоф бўладиган бирон нарсани истамайди.
“Иҳтисоб, яъни савоб умид қилиш” –Аллоҳ таолодан (рўзаси учун) савобни умид қилиш ва ажрни талаб қилишдир, деган маъноларни англатади.

Рамазон
┉┅━❀✨🌺✨❀━┅┉

49 0 0

Зокиржон домла

4 Mar, 14:26

Forward from: MuslimShosh.uz

03:18

Video is unavailable for watching

Show in Telegram

#Рамазон_видео_ролик

РАМАЗОН – САХОВАТ ОЙИ

Муҳтарам Президентимизнинг «Рамазон ойини муносиб тарзда ўтказиш тўғрисида»ги қарорларига биноан бу йилги Рамазон ойи «Рамазон – саховат, бирдамлик ва бағрикенглик ойи» ғояси асосида юқори савияда ўтказилмоқда.
Рамазоннинг учинчи куни (3 март) Тошкент шаҳар бош имом-хатиби Абдуқаҳҳор домла Юнусов Учтепа туманига ташриф буюрдилар.

#Раҳмат_ойи_Рамазон
#Рамазон
┉┅━❀✨🌺✨❀━┅┉

✅ Улашинг | @MuslimShosh

36 0 0

Зокиржон домла

4 Mar, 14:23

🌙 МУФТИЙ ҲАЗРАТЛАРИНИНГ РАМАЗОН ОЙИ ТАБРИКЛАРИ НУФУЗЛИ ХАЛҚАРО ТАШКИЛОТ САҲИФАЛАРИДА ЭЪЛОН ҚИЛИНДИ

🗣 Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг Ислом умматини Рамазон ойи билан муборакбод этган табриклари нуфузли халқаро ташкилот – Мусулмон донишмандлар кенгашининг ижтимоий тармоқларида машҳур уламолар қаторида эълон қилинди. Жумладан:

– Бутун дунёдаги ака-ука, опа-сингиллар, барчангизни раҳмат ва мағфират ойи бўлмиш муборак Рамазон ойи кириб келиши билан чин қалбимдан табриклайман. Аллоҳ таолодан бу ойни сиз ва оилангиз учун хайр, барака ва раҳматга тўла бўлишини, барчамизни унинг рўзаси ва (кечаларини) қоим қилишга муваффақ этишини ҳамда амалларимизни қабул қилиб, гуноҳларимизни мағфират қилишини сўрайман, – дейилади қутлов муқаддимасида.
🌙 Муфтий ҳазратлари ўз табрикларида рўза фақат жисмоний ибодат эмас, балки руҳий юксалиш, гуноҳлардан узоқлашиш ва тақво билан зийнатланиш воситаси эканлигини эслатиб, Рамазонда жаннат эшиклари очилиб, бу муборак ойда Аллоҳ таолога яқин бўлиш имкониятлари ортиши мўминлар учун улкан хушхабар эканини таъкидлаганлар. Шунингдек, Рамазон қалбни поклаш, гина-кудратлардан узоқ бўлиш ва нафсни иймону тақво ила сайқаллаш учун олтин фурсат ҳисобланишини алоҳида қайд этганлар.

“... Аллоҳдан ушбу фазилатли ойда ибодатларингизга муваффақият, қалбларингизга хотиржамлик, тутаётган рўзаларингиз ва адо этаётган таровеҳларингиз ҳамда савобли амалларингизни қабул қилишини сўрайман”, – дейилади табрик хотимасида.

48 0 0

Зокиржон домла

4 Mar, 14:22

Бу ҳадиснинг ровийси: “Абу Саиднинг ўзлари бизни кўрсалар: “Марҳабо, эй Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам яхшилик қилишга буюрган зотлар, хуш келибсиз!” – дер эди” – деган. Бошқа бир ривоятда – ҳадис ровийси Абу Ҳорун Абдий бундай деган: “Биз Абу Саид ал-Худрийнинг ҳузурига борар эдик. У эса: “Марҳабо, эй Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам яхшилик қилишга буюрган зотлар, хуш келибсиз! Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Албатта, одамлар (илмда) сизларга тобеъдурлар. Ер юзининг барча қитъаларидан сизнинг ҳузурингизга одамлар динни чуқур ўрганиш учун келадилар. Келганларида уларга яхшилик қилинглар” – дея буюрганлар” – дер эди.
Олим ва таълим олувчи ажрда тенг шерик бўлишса, фаришталар уларнинг қилган ишларидан рози бўлганлари учун уларнинг оёқлари остига қанотларини тўшасалар, улар одамларга кўплаб манфаатлари теккани, уларга Аллоҳ ва пайғамбарларни, фаришталарни танитиб, ҳақ-ҳуқуқ ва ҳукмлар, ҳалол-ҳаромни ўргатганлари учун – уларнинг ҳақига ҳамма нарса, ҳатто денгиздаги китлар ҳам истиғфор айтсалар, бу яхшиликни ўрганувчи ва ўргатувчи ҳамда илмга чорловчиларни иқтисодий кафолатини бўйнига олган кишиларнинг – инша Аллоҳ – бу яхшилик, ажр-мукофот, савобдаги улуш-насибалари ҳам олиму-талабалардан кам бўлмайди. Балки улардан ортиқ бўлиши мумкин. Сабаб шуки, олим ва талабалар моддий томондан қарамоғига олувчи киши топа олмасалар, бу яхшиликдан узилиб қолиб, ундан буткул юз ўгиришлари ҳам мумкин. Натижада, илмсизлик ва ёмонлик омма халқни эгаллайди, ер юзида номақбул ишлар кенг тарқалади, оқибат халққа Аллоҳнинг қаҳру-ғазаби келур…
Фаразан, умматнинг бой кишилари орасида бу каби хайрли ишларни қилишни аҳамият қаратувчилар топилмаса, закот фақат фақирларга берилса, олимлар, тўғри йўлга чақирувчи ва талабалар вожиб закотдан маълум миқдорда берилувчи кишилар рўйхатининг энг бошида туришларида шубҳа йўқ!
Анас ибн Молик разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг даврларида икки ака-укалар бор эди. Бири Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламни ҳузурларига келиб, илм ўрганар эди. Иккинчиси ҳунармандлик қилиб, кун кўришар эди. Шу ҳунарманд илм ўрганувчи биродари устидан (у ҳам ишласин-да, қачонгача мен ишлайвераман? – деб), Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламга шикоят қилди. Шунда у зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Балки сенга унинг сабаби (баракаси)дан мўл ризқ берилаётгандир?!” – дедилар” (Имом Термизий ривояти).

Баҳодир БАҲРОМЖОН ўғли

46 0 0

Зокиржон домла

4 Mar, 14:22

Буни чуқурроқ англаш учун Исломнинг бошида “Суффа аҳли” – дея танилган қавмларнинг ҳаётига эътибор қаратамиз. Улар Исломнинг меҳмонлари, Мадинада уй-жойи, мол-мулки бўлмаган, ғариб-мусофир ва камбағал талабалардир.
Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳу ҳам улардан бири бўлган. У зот “Аҳли суффалар” ҳақида бундай деганлар: “Улар Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам билан қисқа ва узоқ муддатлар мобайнида қорин тўйдириш эвазига бирга юрар эдилар. Масжидда юз ёки ундан озми-кўпроқми “Аҳли суффа”лар йиғилиб қолдилар. Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадина аҳлининг барчалари уларни иқтисодий таъминотини кафолатлашга масъул деб билар эдилар. Шунинг учун уйларидан уларга егулик ва ичимлик қидирар ҳамда саҳобаларидан ҳам талаб қилар, уларни одамлардан тиланиб юришга ҳаргиз ташлаб қўймас эдилар. Балки ўзлари намуна бўлганлари ҳолда одамларни бу ишга амал ва сўз билан далолат қилиб: “Ким фалончини кечки овқат билан таъминлайди? Ким уйига бир кишини олиб кетади? Ким икки кишини меҳмон қилади? Чунки бир кишилик овқат икки кишига ҳам кифоя қилади. Икки кишилик овқат уч кишига етади” – дер эдилар.
Абдур Раҳмон ибн Абу Бакр разияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай дедилар: “Кимнинг уйида тўрт кишига етгулик овқат бўлса, бешинчи ёки олтинчисини ўзи билан бирга олиб кетсин” – дердилар. Сўнг Абу Бакр уч кишини олиб кетдилар, Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам ўн кишини олиб кетганлар” (Имом Бухорий ривояти).
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам уларни фақат камбағаллиги учунгина қарамоғларига олганлар деб ўйлайсизми? Йўқ, улар ночор талабалар ҳам бўлганлар, тўғри йўл ва шаръий йўналишни ўрганиб, келажакда уни одамларга омонатдорлик ила етказиб, халқни тўғри йўлда бардавом бўлишига сабабчи зотлар ҳам бўлганлар.
Муҳаммад ибн Маслама разияллоҳу анҳунинг таклифларига қарайлик. Масжидда бу талаба(аҳли суффа)ларнинг сони кўпайиб кетгани ва Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам уларни ишларини зиммаларига олиб, одамларга қарата: “Яхшиликка далолат қилувчи ҳам уни қилувчиси кабидир” – деганларида у зотга раҳми келиб, “Бу меҳмонларни ансорларнинг уйларига тарқатиб юборинг! Биз ҳар бир уй бошига сизга бир бош хурмо ажратайлик, ҳузурингизга келувчи қавмларга озуқа бўлсин” – деган. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Тўғри айтдинг, майлин”, дедилар. Унинг хурмоси пишгач, бир бошни олиб келиб, масжидга – икки устуннинг орасига – қўйди. Буни кўрган одамлар ҳам шундай қила бошладилар. Муоз ибн Жабал разияллоҳу анҳу бу ишга ташкилотчилик қилар эдилар…
Талабалари Қуръон ва Суннати мутаҳҳара, фиқҳ ва одоб нурларини тарқатувчи илм даргоҳларида таълим олиб турган жамият – турли камчилик ва нуқсон, бузуқ эътиқодлардан саломат жамият бўлиб, унда талаба ва олимларни моддий таъминоти бўйнига олиш, уларни эҳтиёжларини чиройли тарзда адо этишдек, савобу-фазилатли ишлар борасида ҳеч бир муаммо бўлиши мумкин эмас.
Бу масъулият биринчи бўлиб, уларнинг бадавлат ва имконияти кенг кишиларига сўнг жамият зиммасига умумий тарзда юкланади.
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам мусофир талабаларга яхши муносабатда бўлишга буюрганларида, уламолар толиби илмларни “Марҳабо” – деб, қучоқ очиб, кутиб олиб, уларга ўзларида бор илм-маърифатларни берсинлару, сўнг эвазига жамият олимларни ҳеч бир кафолату-таъминотсиз, қаровсиз, ғариб ҳолда ташлаб қўйишларини назарда тутганмилар? Нима дейсиз?
У ҳадиси шариф бутун вужудини мол-мулкига очкўзлик ҳисси эгаллаб олган, унинг воситаси ила яхшиликлар қилиш ёки фазилатли ишлар ила жамиятда ўзидан яхши хотиралар қолдиришни истамас баъзи кишилар тушунган – олимлар дарсини берсину, ҳеч қачон, ҳеч кимдан, ҳеч нарса кутмасин каби – муддаодан кўра кенгроқ маънони билдиради!
Абу Саид ал-Худрий разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар: “Сизларнинг ҳузурингизга Машриқ томондан илм олиш учун кўплаб кишилар келадилар. Келганларида уларга яхшилик қилинглар”.

50 0 0 1

Зокиржон домла

4 Mar, 14:22

Олим ўқитувчи ва илм олишга ўзини бағишлаган талабага иқтисодий кафиллик қилишнинг фазилати

Тоййиба университети доктори, фазилатли шайх Муҳаммад ал-Амсамий “Олим ўқитувчи ва илм олишга ўзини бағишлаган талабага иқтисодий кафиллик қилишнинг фазилати” номли илмий мақола ёзган. Аввало, эътиборингизга унинг таржимасини ҳавола этамиз:
“Ҳалол касб қилишга энг иқтидорли кишилар толиби илмлардир. Чунки улар тадбиркорлик борасида юксак маҳорат, етарли тушунча ва йўналишга эгадир. Бунга биринчи ёрқин мисол Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг пайғамбарликларидан олдинги улкан даромад келтирган бир неча тижоратлари ҳамда у зот алайҳиссаломнинг тижорат билан шуғулланган саҳобаларининг фаолиятларидир. Шуникдек, улардан қайси бирлари қандай иш билан шуғулланган бўлсалар, албатта, унинг уддасидан чиққанлар. Бунга Ислом тарихи тирик гувоҳдир.
Аллоҳ таоло толиби илмлардан шундай буюк ишларни талаб қилганки, у ишлар талабаларни фақат ўзининг тор доирали шахсий манфаатини ўйлашдан воз кечишга, оқибати таҳсинга сазовор, наф келтирувчи ишларни яхши кўришга ундаган ва бу умумманфаатли, доимо бутун уммат ҳамда келажак авлодларнинг асосий эҳтиёжи бўлган ишларга ўзларини тўлалигича бағишлашга даъват қилиб, уларни дунёдан рағбатларини сўндириб, иймон ҳаловати таъмини тоттириб, имкон қадар, дунёга боғланиб қолмай, уни ташвишини камайтириш, дунё матоларидан зарурий эҳтиёж бўлган нарсаларни олиш билан кифояланишга ўргатди.
Уларнинг таълим-тарбиявий ҳамда илмий ишлари қалбни –дунё ташвишлари-ю, унинг ортидан касб қиламан, мол-мулк йиғаман, банкда сақлайман каби – барча чалғитувчи фикрлардан, дунёда ўз мустақил ғояси бор кишининг шу фойдали ғоясини амалга ошириб, қисқа умрини яхшиликлар билан тўлдириши учун асосий сармояси бўлмиш олтиндан қиммат вақтини ўғирловчи ишлардан холи бўлишини талаб қилади.
Қолаверса, улар ризқнинг йўллари кўп эканини, дунёга ўзини уриш ҳам ўшалардан бир торгина йўл эканини биладилар. Шунинг учун улар тўғридан-тўғри ризқ берувчи Розиқ зотнинг ўзига итоат қилишга ҳамда Аллоҳнинг қарамоғидаги боқимандалари бўлмиш халқнинг манфаати учун ишлашга юзланганлар. Энг яхши одам бу – Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг боқимандаларига манфаат етказувчи киши! Нима дейсиз? Аллоҳга итоат ва халқига манфаат етказишга юзланган кишини Аллоҳ қаровсиз қолдириб, зое қиладими?!
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам пайғамбарликдан илгари чўпонлик қилиб, қўй боққанлар, сўнг тижоратчилик қилганлар. У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам энг баракали ва энг кўп фойда кўрувчи савдогарлардан бирлари ҳамда энг ваъдасига вафодор, омонатдор бўлганлар. Бу эса фойда кўришни хоҳловчи савдогарларда бўлиши керак бўлган энг муҳим шартлардир. Мўминлар онаси Хадижа разияллоҳу анҳо У зот алайҳиссаломнинг буюк ва гўзал ахлоқларига таҳсин айтиб, бундай деган эдилар: “Йўқ, Аллоҳга қасамки, ҳеч қачон Сизни Аллоҳ хор қилмагай! Чунки Сиз, силаи раҳм қиласиз(қавми-қариндошчилик алоқаларини боғлайсиз), ҳеч вақоси йўқ, жамиятга боқиманда-юк бўлган кишилар юкини кўтарасиз, йўқсилларга имконият яратиб берасиз, меҳмонга зиёфат-дастурхон ёзасиз, дунёни турли машаққат-синовларига учраганларга ёрдам берасиз” (Имом Бухорий ривояти).
Мазкур ишларнинг барчасини бажариш учун мол-мулк керак. Булар яхшилик йўлида инфоқ қилишнинг энг улуғ кўринишдагиси, энг муҳими ва энг манфаатлиларидир.
Машаққат ва синовларга дучор бўлганларга ёрдам бериш…
Қайси хайр-эҳсон одамларга яхшиликни ўргатувчи-муаллим ва ўша яхшиликни ўрганувчи-талабани моддий таъминлашдан улуғроқ экан? Кафиллигига олган кишига бу каби юксак ахлоқий усуллар борасида Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламга эргашганининг ўзи улкан шараф бўла олади. Энди унинг Аллоҳ таолонинг ҳузуридаги савоби ҳақида ҳар қанча гапирсангиз, шунча оздир!..
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадина шаҳридан Макка шаҳрига ҳижрат қилганларидан сўнг У зотнинг ҳузурларига келган барча саҳобалар толиби илм ҳисобланадилар. Уларни моддий таъминотига кафиллик қилиш эса, дунёдаги энг фазилатли, самара ва манфаати нақд, Охиратга энг яхши захира бўлувчи амаллардан биридир.

63 0 0

Зокиржон домла

4 Mar, 14:19

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам:

اللَّهُمَّ اغْسِلْ خَطَايَاىَ بِمَاءِ الثَّلْجِ وَالْبَرَدِ وَنَقِّ قَلْبِي مِنَ الْخَطَايَا كَمَا نَقَّيْتَ الثَّوْبَ الأَبْيَضَ مِنَ الدَّنَسِ

Ўқилиши: Аллоҳуммағсил хатойаайа бимаис-салжи вал баради ва наққи қолбий минал хатойаа кама наққойтас савбал абязо минад данаси.

“Аллоҳим хатоларимни қор ва дўл суви билан ювгин, оппоқ либосни кирлардан тозалаганингдек қалбимни ҳам (гуноҳлардан) покла” , дер эдилар.

(Имом Бухорий ривояти).

118 0 5

Зокиржон домла

4 Mar, 04:36

🕋Ассалому алайкум ва роҳматуллоҳи ва барокатуҳ!🕌

🌙БУГУН РАМАЗОН ОЙИНИНГ 4-КУНИ. 4.03.2024 +5°-3°☁️Сешанба

🌹✨ Роббимнинг марҳамати ила берилган яна бир янги тонг, янги кун барчамизга муборак, хайрли бўлсин!

🌹Кўнглингиз ХОТИРЖАМЛИКни,
✨Юзингиз ТАБАССУМни,
🌹Хонадонингиз БАРАКАни,
✨Ҳамёнингиз ДАРОМАДни,
🌹✨Қалбингиз ИЙМОНни,
🌺Танингиз САЛОМАТЛИКни,
✨Юрагингиз МЕҲРни йўқотмасин!

Кунингиз эзгу амаллар ила мазмунли ва файзли ўтсин!🤲🕊

229 0 11 1

Зокиржон домла

3 Mar, 23:20

Рамазон ойи таровех киëмул лайл да маърифий сухбатлар

143 0 0

Зокиржон домла

3 Mar, 03:42

АССАЛОМУ АЛАЙКУМ ВА РАХМАТУЛЛОХУ ВА БАРАКАТУХ!!!

БУГУН РАМАЗОНИ ШАРИФНИНГ УЧИНЧИ КУНИ!

3 март, душанба, -1°-5°🌨️
Аллоҳим!
Сен ҳақингда сўзлаган тилларни,
Сени англатган холатларни,
Сен учун ўтган кунларни,
Муҳаббатинг билан тўлган ойдин қалбларни насиб этгин бизларга.

Илоҳий иймон бердинг, уни бардавом айла.
Эҳсон бердинг, қоим айла.
Биз ва яқинларимизни жаннату жамолингга мушарраф айла.

Амийн...

Саҳарлик вақти: 05:37

Саҳарлик дуоси:
«Навайту ан асума совма шаҳри рамазона минал фажри илал мағриби, холисан лиллаҳи таъала Аллоҳу акбар».

741 0 27 1 2

Зокиржон домла

3 Mar, 03:35

Ramazon hikmatlari

RAMAZON 3-KUN

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi va sallam:

"Ramazonning birinchi kechasi bo‘lganda shaytonlar va bebosh jinlar kishanlanadi, do‘zax eshiklari berkitiladi, ulardan birortasi ham ochiq qo‘yilmaydi
va jannat eshiklari ochiladi, ulardan birortasi ham yopilmaydi.
Har kecha bir jarchi:
"Ey yaxshilik talabgori, kelgin! Ey yomonlik talabgori, to‘xtagin!", deydi", deganlar

(Imom Termiziy, Nasoiy va Ibn Hibbon rivoyati).

Alloh taolo tutayotgan ro‘za va qilayotgan duolarimizni husni qabul etsin!

157 0 0

Продам канал с доходом 138090

TGStat Bot

SearcheeBot

Зокиржон домла

Channel's geo and language

Category

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

Зокиржон домла

421

Popular in the channel

Site language

Продам канал с доходом 138090

TGStat Bot

SearcheeBot

Зокиржон домла

Channel's geo and language

Category

421

Popular in the channel