Tolibi ilmlarga eslatma

“Agar biror kishi zulmga uchrasa, oʻsha paytda uning ayblarini gapirish toʻgʻri emas. Agar sen zulm qilgan odam haqida loyiq gap aytmasang, bu adolatsizlik boʻladi. Zulm sodir boʻlgan vaqt — mazlumni himoya qilish vaqtidir, uni tahlil qilish yoki ayb izlash vaqti emas.”

Shayx Abdulaziz Torifiy

✍️ @toliblarga_nasihat

Qurʼon ahli — insonlar ichida eng ulugʻ maqom sohiblaridir,
ular Qurʼonni yod olganliklari sababli,
baland martabaga chiqqandirlar.

Umar ibn Xattob roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar:
«Alloh taolo bu Kitob (yaʼni Qurʼon) orqali bir qavmni yuksaltiradi,
boshqalarni esa past qiladi.»
(Imom Muslim rivoyati)

✍️ @toliblarga_nasihat

Ali roziyallohu anhu aytadi:

Sizlarga eng qo’rqadigan narsam bu havoi (nafsga) ergashib ketishlaringiz va uzun orzular qilishlaringizdir.

Havoga ergashishlik insonni haqdan to’sib qo’yadi. Orzuni ko’paytirishlik esa oxiratni esdan chiqaradi (unuttiradi).

✍️ @toliblarga_nasihat

#Birodarlarga_xizmat

Birodarning xizmatida boʻlishning fazilati


Hadis va ulamolar nigohida birodarga yordam berish

▶ Paygʻambarimiz ﷺ dedilar:

"Kim bir musulmonning dunyodagi gʻamidan xalos qilsa, Alloh uni qiyomatdagi gʻamlardan qutqaradi. Kim bir musulmonning mushkulini oson qilsa, Alloh uning dunyosi va oxiratidagi mushkulini oson qiladi. Kim bir musulmonning aybini yashirsa, Alloh dunyoda ham, oxiratda ham uning aybini yashiradi. Alloh taolo banda oʻz birodariga yordam berishda ekan, uning hojatlarini ravo qiladi." (Muslim, 2699)

▶ Imom Ibn Qayyim rahimahulloh aytadilar:
"Birodariga yordam berish orqali inson oʻz qalbini poklaydi va Allohning roziligiga erishadi."

▶ Imom Navaviy rahimahulloh esa bunday deganlar:
"Musulmonlarga foyda yetkazish va ularning mushkulini yengillatish eng ulugʻ ibodatlardan biridir."

Birodarga xizmat qilish:
✅ Allohning rahmatiga eltuvchi yoʻl – Hadisda kelganidek: “Birodarining ehtiyojini ravo qilish uchun yurgan kishi masjidimda bir oy eʼtikofda oʻtirgandan koʻra afzalroq savob oladi” (Tabaroni).

✅ Jamiyatdagi birdamlik va ishonchni mustahkamlaydi – Yaxshilik jamiyatning barqarorligini taʼminlaydi va insonlar orasidagi mehr-oqibatni oshiradi.

✅ Shaxsiy barkamollikni rivojlantiradi – Saxiylik, rahm-shafqat va bagʻrikenglik insonning qalbini yumshatadi va uni odob-axloq jihatidan yuksaltiradi.

✅ Oxirat mukofotiga sabab boʻladi – Abu Hurayra roziyallohu anhu rivoyat qilgan hadisda:

"Kim bir musulmonning dunyodagi gʻamidan xalos qilsa, Alloh uni qiyomatdagi gʻamlardan qutqaradi." (Muslim)

Xulosa

Birodarga yordam qoʻlini choʻzish – nafaqat diniy burchimiz, balki insoniy fazilatdir. Har bir inson imkoniyati darajasida boshqalarga koʻmak berib, Allohning roziligiga intilishi lozim.

Alloh taolo barchamizni birodarlarimizga xizmat qiluvchi, yaxshilik yoʻlida musobaqalashuvchi bandalaridan qilsin!

✍️ @toliblarga_nasihat

Amallar qabuli

📜Ibn Rajab rahimahulloh: «Ramazon roʻzasi tugaganidan soʻng yana (keyingi oylarda nafl) roʻzaga qaytish, odatlanish (kishining) Ramazon roʻzasi qabul boʻlgani alomatidir. Albatta Alloh taolo bandaning amalini qabul qilsa, undan keyin ham ushbu solih amalni bajarishga muvaffaq etib qoʻyadi», dedi.

«Latoiful maʼorif»dan.

✍️ @toliblarga_nasihat

❤️Shavvol oyida olti kun roʻza tutish haqida

Ramazondan keyin Shavvolda olti kun roʻza tutish bir dahr roʻzaga teng. “Dahr”dan murod bir yildir. Ramazon oʻn oyga, Shavvoldan olti kun esa ikki oyga teng. Zotan, yaxshiliklar oʻn barobar koʻpaytiriladi.


Olti kunlik roʻzani qazo roʻzalaridan oldin tutish joiz. Chunki kim Ramazondan biron kun roʻzasini uzr sababli ochgan boʻlsa, goʻyoki uni tutgan kishidek boʻladi. Qolaversa, u Nabiy sallallohu alayhi va sallamning ushbu: “Kim Ramazon roʻzasini tutsa, soʻng unga Shavvoldan olti kun roʻzani ergashtirsa, bir yil roʻza tutgandek boʻladi”, degan soʻzlariga doxildir. Qazo roʻzalari uning zimmasida qolaveradi.


Olti kunlik roʻza Shavvolga cheklanishining mustahabligi uni boshqa oylarda tutish ham mustahab ekanini inkor qilmaydi. Zotan, Shavvolning zikr qilinishi (olti kunlik roʻzaga) shoshilish uchundir. Imom Molik salaflarning ushbu roʻzaga amal qilishganini inkor qilganida (olti kunlik roʻzaning faqat) Shavvolgagina cheklanishini nazarda tutgan.


Niyat olimlarning tijoratidir. Kishi qoʻshaloq ajrga ega boʻlishi uchun Shavvoldagi olti kunlik roʻzani dushanba va toʻlin oy roʻzasi kabi kunlarga muvofiq qilishi mustahabdir. Umar raziyallohu anhuning qazo roʻzalar bilan nafl roʻzalarni jamlaganlari sobit boʻlgan.

Shayx Abdulaziz Torifiy hafizahulloh

✍️ @toliblarga_nasihat

#Shavvol oyining ro’zasi

Rosululloh sollallohu alayhi va sallam aytdilar:
«Kim Ramazonda ro’za tutib undan keyin Shavvol oyida ham olti kun ro’za tutsa, bir yil ro’za tutgan kabi bo’ladi».

Muslim, Abu Davud, Termiziy, Nasoiy va Ibn Moja rivoyati.

————————————————

Abu Ayyub Ansoriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam dedilar: “Kimki ramazon roʻzasiga shavvoldan olti kun roʻzani ergashtirib qoʻysa, yil boʻyi roʻza tutgandek boʻladi”.

Ibn Moja rivoyati.

* Ulamolar Ramazon roʻzasidan keyin shavvol oyida olti kun roʻza tutgan kishiga bir yil davomida roʻza tutganlik mukofoti berilishini bunday tushuntirishgan: “Maʼlumki, shariatimizda hijriy-qamariy taqvim asosida hisob-kitob qilinadi.
Shunday ekan, bir hijriy-qamariy yil taqriban 360 kundan iborat. Shunda, oʻttiz kun Ramazon roʻzasi oʻnga koʻpaytilganda 10 oy, yaʼni, 300 kun oʻrniga oʻtadi.

Shavvol oyining olti kun roʻzasining oʻn barobari esa 60 kun, yaʼni, 2 oy boʻladi. Qoʻshib hisoblaganda, 360 kun (bir yil)ni tashkil qiladi. Natijada, kishi butun yil boʻyi roʻza tutgandek boʻladi.

✍️ @toliblarga_nasihat

#tavoze

Qadimgi donishmandlar shunday deyishgan ekan:

«Bugʻdoyga toʻlgan boshoqning boshi egilgan boʻladi. Boʻsh boshoq esa tikkayib turadi. Tavoze bilan gʻururning farqi mana shu».

* Oqillar tavozeʼ aylaydi doim,
Nodonlar kibrga asriy sherikdir.
Bugʻdoy boshogʻiga nazar sol, doʻstim –
Toʻligʻining boshi mudom egikdir!

✍️ @toliblarga_nasihat

🧡🧡💛 💐

Hofiz ibn Hajar rahimahulloh aytadi:

«Hayit kuni shodlikni koʻrsatish dinning shiorlaridandir».

("Fathul Boriy", 2/443)

💛🧡🧡

✍ @toliblarga_nasihat

🎆🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🟥🐪

BAYRAMGA OILA BOSHLIQLARIGA MUHIM ESLATMA.⛔

💞 Ey oila boshliqlari bayramda ayolingiz va bolalaringizni xursand qilishlik uchun xarajatda pulingizni ayamang va tejamang. Ularga turli hadyalar oling, aylantirgani koʻngilochar yerlarga olib chiqing, ularni xursand qiling. Chunki bu bizning kunimizdir.

✔️Rosululloh sallallohu alayhi vassallam aytdilar:

«Har qavmning oʻzining bayrami (xursand boʻladigan kuni) bor. Bizni bayramimiz bu kundir.» (yaʼni Ramazon va Qurbon bayramlari).
(Buxoriy va Muslim)

✔️Shayx Abdurazzoq Mahdiy aytadilar:

"Hayit kuni ahli oila uchun xarajatda kenglik qilishlik (pulni ayamaslik) va muboh boʻlgan narsalar bilan xursand qilishlik sunnatdir".

🧡Bayramda xarajatni keng qilishlik, oilangizni xursand qilishlik bilan ham koʻp savob olasiz, ham oilangizda bu kunga nisbatan goʻzal xotira qoldirasiz. Dinimiz shiorlariga nisbatan muhabbatlari oshadi. Ular gʻarbni yangi yilini emas, oʻzimizni muborak bayramlarni intiqlik bilan kun sanab kutishadi.

✍ @toliblarga_nasihat

#Fitr

FITR ZAKOTI

Fitr zakoti sifatida berish mumkin boʻlgan taomlar zamonga qarab oʻzgarib boradi. Hozirgi kunda arpa va xurmodan berish durust emas, garchi hadisda bularing zikri kelgan boʻlsa ham. Chunki arpa yeyilmaydi, xurmo esa taom emas, mevaga aylangan.

***
Na Nabiy sollallohu alayhi vasallamdan va na sahobalardan fitr zakotining qiymatini chiqarish sobit boʻlmagan. Biroq bunga amal bir guruh tobeinlardan kelgan boʻlib, uzoqdagi muhtoj oʻlkalarga gʻamxo’rlik qilish kabi ezgu amallar maqsadida pulda berish joizdir. 

Shayx Abdulaziz Torifiy

✍️ @toliblarga_nasihat

#Fitr

Fitr sadaqasida qiymatini berishning hukmi

Bu mavzu doim Ramazon oyida ko’tariladi.
Bu to’gʻrida ulamolarning 3 qovli bor:
1- qovl nasning zohirini olgani uchun buni butunlay joiz ko’rmaslik. Bu molikiy, shofeyiy, hanbaliy va bir toifaning qovli.

2 - qovl faqirlarga foydali ekanligining illati bilan butunlay joiz sanash. Bu Abu Hanifa, u zotning shogirdlari va bir toifaning mazhabidir.

3 - qovl fitr sadaqasining qiymatini berishga hojat bo’lganda qiymatini berishning joizligi. Bu Imom Ahmaddan bir rivoyat va Ibn Taymiyya ixtiyor qilgan qovldir.

Oldingi ulamolar ixtilof qilganidek, zamonamiz ulamolari ham ixtilof qilishdi. Baʼzilar mubolagʻa qilishib, hatto fitrning qiymatini berishni harom sanashgacha bordi. So’ngra yana buning jozligiga fatvo beruvchilarni kamsitib, uni bidʼatchiga chiqara boshladi. Bu xato bo’lib, bu borada ish kengroqdir.
Bayon qilishimiz kerakki, Nabiy sollollohu alayhi vasallam. davrida ko’pincha faqir uyida bugʻdoy va xurmo ham topa olmas edi. Hozirgi kunimizda esa ko’pincha faqirning uyida guruch, adas, burgʻul va shu kabilar topiladi. U molga hojatmandroqligi aniq va ravshandir.
Hattoki, fitr sadaqasining qiymatini berishni mutlaq joiz sanamaydigan Hijoz ulamolarining baʼzisidan: "Baʼzi faqirlarga fitr sadaqasiga xurmo yoki bugʻdoy yoxud guruch berilsa, u do’konga yarim pulidan ozroqqa sotadi?",-- deb so’raldi.
U javob berib, aytdi: "Agar holat shunday bo’lsa, fitr sadaqasining pulini berishda biron zarar yo’q".

Xulosa shuki, faqirning pulga muhtojligi sababli yoki molni bir diyordan boshqasiga ko’chirish sababli pul berishda biron zarar yo’q.

Ogohlantirish:

Agar biron eʼtiroz qiluvchi yoxud dalilning zohirini olishni talab qiluvchi qarshi fikr bildirsa, aytamanki, fitrning qiymatini berishga ko’p dalillar bor. Yana bunga qo’shimcha qilamanki, istisnosiz, har bir imom baʼzi vaqtlarda ayrim masalalarda dalilning zohirini tark qiladi. Hatto u Imom Ahmad, Isʼhoq yoki Buxoriy bo’lsin.

Shayx Abdurazzoq Mahdiy hafizahulloh

✍️ @toliblarga_nasihat

Amalning boshini goʻzal qilishdan koʻra, uning oxirini goʻzal qilish muhimroqdir.

Ibn Taymiya rohimahulloh

✍️ @toliblarga_nasihat