Integral | 360°

Kibrlilarga oson emas

Bir joyda qotib qolgan tanishlarimni kuzatishni boshladim. Tahlil qildim.

Yillar o’tsa ham nega ko’proq o’rganmayapti, ko’proq pul topmayapti? Rivojlanmayapti?

Pul topish ikkita narsaga bog’liq: Qobiliyat, o’rganish tezligi. Qobiliyat ham o’rganishsiz bo’lmaydi. Yangi narsani o’rganish uchun esa eski biladiganlarimiz ishlamayotgan yoki yetmayotgan bo’lishi kerak.

Ya’ni biron nimani o’rganish uchun odam “hozirgi holatim yetarli emas, qilayotgan ishim xato” deb tan olishi kerak.

Tan olish = uyalish.

Demak uyalishdan qo’rqmasang o’sasan. Qo’rqsang — yo’q.

Qotib qolgan insonlar uyalishdan qo’rqib kamchiliklarini tan olishmaydi. Eski ishlari xatoligi tan olinmasa yangi narsa o’rganilmaydi.

Odam xatosidan nega uyalishi mumkin? Axir hamma xato qilsa? Egilgan boshni qilich kesmasa?

Uyalishning asosiy sababi u odam xato qilmayman deb o’ylaydi. Doimo o’z fikrini yuqori sanaydi. Fikri haqligi uchun emas. Uniki bo’lgani uchun. Kibrning ham asl tarifi shu — xato bo’lsada o’z fikridan qolmaslik.

Xulosa: Imkon bo’la turib qotib qolish kibr bilan bog'liq va uning zararlarini tanishlarimda ko’ryapman.

Meni holatimda inson kibrining darajasi fikrlash torligi va daromad kamligiga proportsional bo’lib chiqyapti. Yuqori kibr = Kam bilim. Kam bilim = kam daromaddan chiqishning imkonsizligi. Kam daromad = qiyin hayot.

Demak tanlov oddiy. Kibrga to’la qiyin yoki tavoze’li oson hayot.

© Aziz Rakhimov

P.s: Qotib qolishning asosiy sababi — o'z fikrini yuqori qo'yish va kibr tufayli kamchiliklarini tan olmay o'rganishni to'xtatishdir. O'z-o'zini haqli deb bilish, boshqalar yoki atrofdagilar fikrini tinglashga yoki o'z kamchiliklarini ko'rishga yo'l qo'ymaydi. Shu sababdan, inson o'zi bilganlariga qotib qoladi va o'zini rivojlantirish imkoniyatidan mahrum bo'ladi.

Ajoyib fikrlar uchun Aziz Raximovga rahmat

Integral | 360°

Хар томонлама мукаммал инсон

Хар томонлама мукаммал инсон деган тушунча одамларнинг ўзига ва жамиятга қўйган талабларидан келиб чиқади. Аммо ҳақиқат шундаки, ҳар бир инсоннинг қуввати, қобилиятлари ва ҳаётий вазиятлари турлича. Мукаммалликка интилиш, энг аввало, ўзининг кучли ва кучсиз томонларини тан олишдан бошланади. Инсон ўзини англаб, шахсий камчиликлари билан ишлашга интилиб, бир йўналишда фаол ишласа, ҳақиқий мукаммалликка яқинлаша олади.

Мукаммалликни жисмоний, руҳий, интеллектуал, ахлоқий ва ижтимоий жиҳатдан ҳам кўриш мумкин. Масалан, жисмоний жиҳатдан соғломликка етишиш, руҳий жиҳатдан хотиржамлик ва ички тотувликни топиш, интеллектуал жиҳатдан билимга интилиш, ахлоқий жиҳатдан тўғри ва содиқ бўлиш каби ҳусусиятлар.

Шунингдек, мукаммал инсон доимо ўзига савол беради: "Мен яна нималарда яхшиланишим мумкин?" Бу саволга жавоб қидириш ва ҳаётда доимо ривожланиш сари интилиш ҳақиқий мукаммаллик йўлидаги асосий қадамдир.

Integral | 360°

Inson o'zini o'zgartirishni quyidagi asosiy bosqichlardan boshlashi mumkin:

1. Ma'naviy va ruhiy o'z-o'zini anglash: O'zingizni chuqurroq o'rganib, hayotingizda nimalar sizni qoniqtirmayotganini va nimalarni o'zgartirish kerakligini aniqlash. Bu bosqichda o'zingizning his-tuyg'ularingiz, xatti-harakatlaringiz va maqsadlaringizga e'tibor qaratish muhim.


2. Aniq maqsadlar qo'yish: O'zingizni o'zgartirish jarayonida aniq, o'lchab bo'ladigan va erishish mumkin bo'lgan maqsadlar belgilash zarur. Masalan, sog'liqni yaxshilash, yangi ko'nikmalar o'rganish yoki shaxsiy munosabatlarni mustahkamlash kabi.


3. Reja tuzish: Maqsadlaringizga erishish uchun bosqichma-bosqich rejalar tuzish va bu rejaga qat'iy amal qilish. Reja tuzishda kichik qadamlar qo'yish va ularga erishgan sayin motivatsiyani oshirish foydali bo'ladi.


4. Ishonch va o'zini boshqarish: O'ziga bo'lgan ishonch va qat'iyatlilikni rivojlantirish kerak. O'zgarishlarga erishish vaqt talab qilishi mumkin, shuning uchun o'zingizni tartibda ushlab, belgilangan maqsadlarga sodiq qolish muhim.


5. Ijobiy odatlarni rivojlantirish: Yangi, foydali odatlar yaratish orqali o'zgarishlarni mustahkamlash kerak. Masalan, muntazam ravishda sport bilan shug'ullanish, sog'lom ovqatlanish yoki kun tartibini yaxshilash kabi odatlar ijobiy natijalar beradi.


6. O'zingizga va boshqalarga nisbatan sabrli bo'lish: O'zgarishlar sekin-asta ro'y beradi. Bu jarayonda sabrli bo'lish, muvaffaqiyatsizliklarga tayyor bo'lish va ulardan saboq olish kerak.



Bu bosqichlar orqali inson asta-sekin o'z hayotini ijobiy tomonga o'zgartira oladi.

P.s : Bu so'zlar juda chuqur va hayotiy fikrlarni o'z ichiga oladi. Bunda, insonning haqiqiy qadr-qimmati tashqi narsalar bilan o'lchanmasligini, balki ichki farosat, bilim va qobiliyat bilan kuchli shaxslar orasida tan olinishi mumkinligini aytilmoqda.

"Matoh" deb ataladigan moddiy boyliklar faqatgina hayotimizdagi bir vosita bo'lishi kerak. Ular orqali o'zimizni namoyon qilishga intilishning o'rniga, biz o'z ichki imkoniyatlarimizni rivojlantirib, kuchliroq shaxs bo'lishga harakat qilishimiz kerak. Shu tarzda, haqiqiy hurmat va qadr-qimmatga erishamiz.

Ajoyib fikrlar uchun @shahadolimov ga rahmat!
Integral | 360°

Matoh!

"Matoh"ini ko'z-ko'z qiladigan odamda ichki hotirjamlik yo'q. U haliyam tashqaridan boshqalar uni "tan olishini" kutayotgan yosh bolaga o'xshaydi.

Yangi olgan uyimni yoki mashinamni ko'rsatsam, va nihoyat odamlar meni "qabul qilishadi" deb o'ylashadi.

"Matohlar" maqsad emas jarayonni bir bo'lagi bo'lishi kerak.

Narsalaringizni ko'z-ko'z qilib, o'zingizdan kuchsizlarnigina "lol" qoldirasiz.

Sizdan kuchlilarni narsalari yetarli va ularga buni isbotlashingiz ham shart emas.

O'zingizdan kuchli shaxslar ishonchini, qo'pol qilib aytganda "farosatingiz" bilan qozonasiz.

Tanlov o'zingizda.



© shahadolimov

Integral | 360°

Foniy dunyo

1. Imom G'azzoliy: “Bu dunyo do'kon emas, faqat savdo joyidir. U yerda biron bir narsa qo'lingizda qolmaydi.”


2. Sa'diy Sheroziy: “Dunyo bir ko'lankaga o'xshaydi, ortidan quvgan sayin uzoqlashaveradi.”


3. Jaloliddin Rumiy: “Dunyoga mahkam yopishmagin, u seniki emas. Hayot dengizida suzgin, lekin suvni qalbingga kiritmagin.”


4. Alisher Navoiy: “Hayot yo'q, faqat kelish va ketish bor, Dunyo foniy, barqaror emas.”


5. Konfutsiy: “Donolik — bu dunyo ortidan quvmaslik, balki o'zingning ichki dunyongda tinchlik topishdir.”


6. Hadis: “Dunyo bir o'tgan ko'lankadir, unga ergashma. Chunki, u oxir-oqibatda seni tark etadi.”



Bu so'zlar foniy dunyoning o'tkinchiligi haqida chuqur falsafiy fikrlar bildiradi va insonni abadiy qadriyatlarga yuzlanishga undaydi.

Integral | 360°

Бир неча киши Мисрга бордик. Дўконга кирдик. Бир узук ёқиб қолиб нарҳини сўрадик. «1400 жунайҳ» деди. Бир оз нарҳини тушириб беришини илтимос қилдик, «Қаерликсизлар?» деди. «Ўзбекистонлик, Мовароуннарданмиз, Бухорий юртидан» дедик. «Бухорий юртидан экансиз, сизларга 20 фоиз чегирма қилиб берамиз» деди. Бизга ёқиб кетди. «Яна қандай олимлар бўлган?» деб сўради. «Имом Термизий» дедик. «МашаАллоҳ, у киши ҳам сизларданми?» деди бири ишонқирамай. «Ҳа, биздан кўплаб алломалар чиқишган» дедик. «Яна ким?» «Имом Замахшарий» дедик. Сотувчи «МашаАллооооҳ» деди-да, қўллари билан кўзларини ёпди. Панжалари орасидан ёш оқа бошлади. Кейинроқ билдик, у киши Имом Замахшарийнинг ашаддий мухлислари экан. Бир оз суҳбатлашгандан кейин «Сизлардан фойда олмайман. 620 жунайҳга тушган, шуни берсангиз бўлди» деди. Шу пайт орамиздагилардан фақат ўзбеккагина хос бўлган «гап» чиқди: «Шундан икки дона беринг»…
Мен уялиб кетдим. «Майли, бераман» деди. Узукни бераётганда ёнда турган кишилардан бирлари «намоз ўқишармикин?» деб қолди. Сотувчи қўлини узатаётганча тўхталиб қолди. «Ҳа, намоз ўқийсизларми?» деди. Савол билан жавоб орасида узилиш пайдо бўлди. Чунки, жавоб айтарли йўқ эди… Бир оз сукутдан кейин «Жумъа намозига чиқиб турамиз» деди кимдир. «Бошқа намозларничи?» деди ҳайрон бўлиб. Зўрғагина «йўқ» дея олдик. Сотувчининг қўли муааллақ туриб қолди. Бироз сукут қилди-да, ачиниш билан
«Майли, мен мусулмонман, айтган нарҳимга бераман, аммо сизлар қайтиб Имом Бухорийни тилингизга олманг, ҲАҚҚИНГИЗ ЙЎҚ!» - деди…

#hikoya 2

Манба: dia.uz
Integral | 360°

Бугун у́киган энг яхши хикоям
#hikoya

Бир шифокор хикоя қилади:
Менинг бир беморим бор эди. У ёшгина қиз бўлишига қарамай саратон касаллигига чалинган эди. Уни даволашга узоқ вақт давомида бор имкониятларимизни ишга солардик. Натижалар яхши бўлаётган эди. Шу ҳолда камида 5 йил яхши парвариш билан даволаниши керак эди. 4 йил вақт ўтиб, у мендан узоқ шахарга қариндошиникига бориб келишга изн сўради. Қаттиқ ялинганидан йўқ деёлмай, самолётда бориш шарти билан рози бўлдим. У эса чипта ололмай автобусда йўлга чиқибти. Aвтоҳалокат туфайли 6 соат совуқда қолиб кетган. Шамоллаш суяк ва бошқа аъзоларга ўтиб кетган. Уни уйига олиб келдик. Жудаям оз умри қолган эди. Керакли дориларни қабул қилиб ётар эди, мен ҳар куни ундан хабар олар эдим. Ҳатто гапира олмай қолганди, аранг бўғинларни чиқарарди. Раҳмим келиб унга билдирмай йиғлаб олардим. Бир куни у:
- Мен сиздан хафаман - деди. Мен:
- Нега? - деб сўрадим.
- Менга исломни ўргатмабсиз - деган маънода аранг сўзлади. Ўзимни айбдор хис қилдим. Айтдимки:
- Буни чин қалбдан ўрганиш керакда.
- Ўргатинг - деди. Шундан бошлаб билганимча бир чекадан иймон ва ислом тушунчаларини ўргата бошладим. Бир куни айтдики:
- Mен ўлим вақтида нима дейишим керак? Мен айтдим:
- Сенга шаходат калимаси қийинлик қилади, "Аллоҳ, Муҳаммад" десанг етарли.
- Шундай қилсам жаннатга кираманми?
- Ҳа албатта - деб жавоб бердим.
Бир куни унга қараб турадиган аёл телефон қилиб одатий уйқи дорисини ичмаётганидан шикоят қилди. Тезда уйига бориб нега бундай қилдинг дедим ва жавобни эшитиб кўзим ёшланди:
- Ухлаётган вақтимда ўлим келиб қолса "Аллоҳ Муҳаммад" деёлмай қоламанку...
Сўнги кунлари эди. Менга айтган охирги саволида:
- Азроил қанақа кўринишда бўлади - деди.
- Қўрқмагин, у бир фаришта, сенга чиройли суръатда кўринади - деб жавоб бердим.

Эртасига шошиб уйига келдим, афсуски кеч қолибман. Видолашиш насиб этмади. Кўзим ёшланди, аммо бир аёл олдимга келиб, унинг қандай вафот этганини айтиб берганида, ундан қаттиқроқ ва узоқ йиғладим. Аёл айтдики:
- Мўъжиза рўй берди. У бирдан ўрнидан туриб таҳорат қилди. Бизнинг “вой вой”ларимизга қарамасдан, жойнамоз солиб 2 ракат намоз ўқиб, кейин жойига ётди. Вафот этишдан аввал бизга шундай деди: “Доктор келса айтиб қўйинглар, Азроил у айтгандан ҳам гўзалроқ экан”

Integral | 360°

Natijasizlik davri

"Natijasizlik davri" psixologik jihatdan ham, o‘rganish jarayonida ham tabiiy va keng tarqalgan hodisadir. Bu davrda siz qilayotgan ishingiz, qo‘shayotgan mehnatingiz hech qanday samara bermayotgandek tuyulishi mumkin. Masalan, chet tilini o‘rganishda maʼlum vaqt mobaynida sezilarli yutuqlarga erishib, so‘ngra bir necha oy davomida hech qanday yangi narsani o‘zlashtira olmagandek his qilish kuzatiladi. Aslida bu qiyinchilikdan qaytish va o‘z qobiliyatlaringizga shubha qilishga olib kelishi mumkin, lekin bu vaqtinchalik to‘siqdir.

Bunday holat, ko‘pincha, o‘rganish jarayonida miyamizning maʼlumotlarni chuqur qayta ishlashi bilan bog‘liq. Miyamiz yangi bilimlarni to‘g‘ri joylashtirib, o‘rgangan narsalarni tartibga soladi va bu jarayon ko‘pincha ko‘zga ko‘rinmaydi. Natijada, bunday davrning oxiriga kelganda kutilmaganda katta sakrashni ko‘rish mumkin. Bu, go‘yo uzoq muddatli tinch davrdan keyin to‘satdan rivojlanish boshlangandek tuyuladi.

Natijasizlik davrini yengib o‘tish uchun bir necha amaliy tavsiyalar mavjud:

1. Sabr va qatʼiyat – Bu davr davomida ishni to‘xtatmaslik kerak. Har kungi kichik yutuqlar kelajakdagi katta muvaffaqiyatlar uchun zamin yaratadi.


2. O‘zgarishlar kiritish – Boshqa usullarni sinab ko‘rish yoki turli xil mashg‘ulotlarni kiritish diqqatni yangilaydi va ishtiyoqni tiklaydi.


3. O‘z-o‘zingizni eslatib turish – Bu davrning tabiiy ekanligini va uni yengib o‘tsangiz, katta natijalarga erishishingizni o‘zingizga eslatib turing.


4. Maʼnosiz mashg‘ulotlardan saqlanish – Shunchaki vaqtni to‘ldirish emas, balki mazmunli, strategik o‘rganish usullaridan foydalaning.



Yakunida, "natijasizlik davri" muvaffaqiyatga erishish uchun zarur bo‘lgan jarayonning bir qismidir. Bu davrdan o‘tgan odamlar ko‘pincha sezilarli yutuqlarni ko‘radi, chunki bu paytda miya chuqur qayta ishlash va integratsiya jarayonidan o‘tadi.

Foydali bo'ldi degan umidaman hurmat bilan Integral | 360°

Vaqt qadri

1. Vaqtning o‘tmishi va kelajagi yo‘q: – Vaqt faqat hozirgi lahzaga bog‘liq. O‘tmish allaqachon o‘tgan, kelajak esa hali kelmagan. Shuning uchun har bir kunni, har bir lahzani to‘g‘ri baholab, undan to‘liq foydalanish zarur.


2. Vaqt o‘tishi bilan imkoniyatlar ham kamayadi: – Vaqtning qadriga yetmagan inson imkoniyatlarini yo‘qotadi. Yoshligida o‘zini rivojlantirmagan, imkoniyatlardan foydalana olmagan kishi vaqt o‘tishi bilan o‘tmishni qaytarib bo‘lmasligini tushunadi. Shuning uchun imkoniyatlar borida vaqtni behuda ketkazmaslik kerak.


3. Vaqtning qaytarilmasligi: – Vaqt tugashi bilan uning o‘rnini hech narsa bosa olmaydi. Masalan, pulni yo‘qotsangiz, uni topib olishingiz mumkin, lekin yo‘qotilgan vaqtni qaytarishning imkoni yo‘q. Bu hayotda har bir soniya, har bir daqiqa qadrli ekanligini anglatadi.


4. Vaqtni samarasiz o‘tkazish hayotni boy berish bilan teng: – Vaqtni mazmunli o‘tkazish orqali inson o‘z orzularini amalga oshiradi, maqsadlariga yetadi. Vaqtni isrof qilish esa insonni o‘zi xohlamagan yo‘nalishlarga olib kelishi va hayotdan norozilikka sabab bo‘lishi mumkin.


5. O‘zingizga vaqt ajrating: – Hayotning shiddatli oqimida insonlar ko‘pincha o‘zlariga vaqt ajratishni unutib qo‘yishadi. O‘z-o‘zini rivojlantirish, dam olish va sevimli ishlar bilan shug‘ullanish vaqti hayotda barqarorlik va baxt hissini beradi. O‘zingizga sarflagan vaqt — eng foydali investitsiyadir.


6. Har bir lahzaning qiymatini bilish: – Inson o‘z hayotining har bir lahzasini qadrlashi, uni ma'noli o‘tkazishi kerak. Har kuni yangi bilim olish, yangi tajribalar orttirish, yaqinlar bilan ko‘proq vaqt o‘tkazish orqali hayot mazmunli va boy bo‘ladi.


7. Vaqtni rejalashtirish va unumli ishlatish: – Vaqtni rejalashtirish insonning muvaffaqiyatga erishishidagi eng asosiy omillardan biri. Rejaga amal qilgan holda vaqtdan samarali foydalanish, ortiqcha harakat va kechikishlardan qochish imkonini beradi.

O‘zbek adabiyoti va madaniyatida vaqt haqida juda ko‘p chuqur mazmunli iqtiboslar so‘zlar mavjud.



1. Abdulla Oripov:
"Dunyo seni unutmaydi, uni sen unutsang ham. Lekin unutma, vaqt kutmaydi seni, yo’l yurmasa ham."


2. Abdulla Qodiriy:
"Hayot — bir lahza, vaqtdan qadrli narsa yo‘q. Uning qadri, qachonki u qo‘ldan chiqsa, shunda bilinadi."


3. Erkin Vohidov:
"Vaqt – bu boylik, insonning eng katta boyligi. Vaqtni qo‘ldan boy berish – o‘z orzularingdan kechishdir."


4. Navoiyning hikmati:
"Odamiy ersang, demagil odami, onikim yo‘q xalq g‘amidin g‘ami."
Bu baytda vaqtni xalq uchun xizmat qilish bilan bog‘laydi, ya'ni vaqtni samarasiz ishlatish odamning hayotidagi eng katta yo‘qotish hisoblanadi.


5. Asqad Muxtor:
"Hayot – vaqt. Uni boy berish esa, hayotni boy berish demakdir."


6. Muhammad Yusuf:
"Vaqtning qadri inson uchun, go‘yo o‘z hayotini bekorga sarflamaslik bilan o‘lchanadi."


7. Hamid Olimjon:
"Bir kun, bir lahza umr — bu boylikning eng kattasi, uni qo‘ldan boy berish inson uchun eng katta yo‘qotishdir."


8. Zulfiya:
"Vaqt bir qanotli qushga o‘xshaydi, uni tutib olishning iloji yo‘q. Lekin qanotlarini boy berish mumkin." @MathematicsLink

P.S: Xulosa qilib aytganda, vaqtning qadri – bu hayotning qadridir. Inson vaqtni qanchalik to‘g‘ri va samarali ishlatsa, shunchalik o‘z hayotini mazmunli va boy qiladi. Vaqt qadri haqida o‘ylash — insonning hayoti va hayotiy maqsadlariga qanday yondashayotganini aks ettiradi. Vaqt — bu qaytarib bo‘lmaydigan boylik, shuning uchun uning qadrini bilish har bir inson uchun muhimdir. Vaqt qadri haqida quyidagi fikrlar chuqur ahamiyatga ega:

© Integral | 360°