Insayt Psixologiya

2️⃣ Ular bolaning his-tuyg'ularini ahamiyatsiz deb hisoblaydilar.

Ajablanarlisi shundaki, filmda Kevin o'z his-tuyg'ulari haqida to'g'ridan-to'g'ri gapira oladi. Misol uchun, onasi uni uchinchi qavatga yuborishdan oldin, onasiga: "Bilasizku, men u yerda qo'rqaman", deganida, onasi qo'lini silkitib: "O'ylab topma", deydi.

Zamonaviy psixologik tilda bu "газлайтинг" deb ataladi va psixologik zo'ravonlik shakli hisoblanadi. Bunda bir kishi boshqa odamni o'z his-tuyg'ulari va fikrlari noto'g'ri va noadekvat ekaniga ishontiradi. Agar doimo kimgadir u his qilgan narsa fantastika ekanligi ta'kidlayverilsa, u ertami-kechmi o'zi bilan nimadir noto'g'ri ekanligi haqidagi qarorga keladi.

Kevin yoshiga nisbatan, ancha dadil bo'lib, oilasini yoqtirmasligini ochiq aytadi, shu bilan birga hamma uni yomon ko'rishiga ham ishonchi komil.

Shu holatda ham onasi uni ishontirishga harakat qilmaydi, balki u bilan bahslashish orqali vaziyatni yanada og'irlashtiradi va "Sen bundan hali afsuslanasan" kabi bolalarcha pozitsiyani egallaydi. Buning ustiga bolasining kechirimini qabul qilmaydi va baribir uni bola uchun qo'rqinchli xonaga yuboradi.

Bu vaziyatda qanday yo'l tutish mumkin?

Farzandingiz o'z his-tuyg'ularini siz bilan baham ko'rganda yoki biror narsadan juda xavotirda bo'lganida, birinchi qilish kerak bo'lgan narsa uning his-tuyg'ularini qabul qilib, buni izhor qilish: "Men seni g'azablanganingni tushunaman", "Men seni xafa bo'lganingni ko'ryapman", "Men qo'rqayotganinga ishonaman".

Keyin esa bu his-tuyg'ularni yashab o'tishga vaqt berish kerak, ularni chalg'itib, boshqa narsalarga ishontirishga urinmang, shunchaki bolaga bu his-tuyg'ularni sizning yoningizda boshdan kechirish imkoniyatini bering: agar u xafa bo'lsa, shafqat ko'rsating va yig'lashiga ruxsat bering; agar u g'azablansa, yostiqni ursin; qo'rqayotganda sizni qo'lingizni ushlab, shunchaki qo'rqish imkoniyatini bering.

Bu bolaga uning his-tuyg'ulari haqli ekanligini, ulardan qochish yoki yashirish kerak emasligini tushunish imkoniyatini beradi va boshqalarga nisbatan "empatiya"ni shakllantiradi.

✅ Bu kabi xatolarni takrorlamasligingiz uchun maqola Sizga foydali bo'lgan bo'lsa, ❤️ bosishni unutmang!)

https://t.me/Insight_psixologiya

"Один дома" filmida Makkallister
oilasidagi ota-onaning 2 ta eng katta xatosi❗️

1️⃣ Ular bolaning hatti-harakatlariga emas, balki bolaning o'ziga baho beradilar.

Film boshidanoq Kevinning aka-opalari uni “kichkina yaramas”, “injiq” deb atashganini eshitamiz. Hatto opasi uni “qobiliyatsiz” deb ataydi, lekin shuni unutmaslik kerakki, bolalar bunday baho berishni kattalardan o‘rganadilar.
Bundan tushunish mumkinki, ularning oilasida bir-birlarini masxaralangan ismlar bilan chaqirish odatiy hol.

Otasining yangi ilgaklaridan o'yinchoqlar yasash ma'qul ishmi? Albatta yo'q, lekin bu sizni butunlay yomon odamga aylantiradimi? Tabiiyki yo'q, lekin Kevinning ota-onasi va boshqa oila a'zolari unga shunday deyishadi. Butun oila a'zolari unga norozi tanqid nigohlari bilan qaraydigan manzara har qanday dahshatli filmdan ham battarroq. Tasavvur qilsak, siz sakkiz yoshdasiz va sizga qarshi 14 kishi jam - hatto onangiz ham ular tarafida.

Bo'lgan voqeadan so'ng u darhol "Nega hamma menga men hech narsaga arzimaydigan odamdek munosabatda bo'ladi?", deb so'raydi.

Bu – kichkintoy o'z oilasida o'zini aynan shunday his qilishini anglatadi. Bunga javoban u eng yaqin odamning qo'llab-quvvatlashi o'rniga, "Uyda 15 kishi bor, lekin, faqat sen hamma uchun muammo tug'dirasan", degan boshqalar bilan solishtiruv asosida o'zining muvaffaqiyatsizligini tasdiqlovchi javobni oladi.

Bu holatda nimani o'zgartirish mumkin?

Agar farzandingiz noto'g'ri ish qilsa, unga nima uchun uning qilayotgan ishi sizga yoqmasligini tushuntirish va muqobil variantni taklif qilish muhimdir. Yomon ish qilsang, o'zing ham butunlay yomon odam bo'lasan, degan fikrni singdirmaslik kerak. Hamma xato qiladi va bu norma.

Ehtimol, agar Kevinning ota-onasi uning baliq ovlashga bo'lgan ishtiyoqini payqashganda, ehtimol unga dadasinikidan arzonroq, lekin o'yinlariga mos keladigan boshqa qarmoq sotib olishlari mumkin edi.

Davomi keyingi postda ⬇️

https://t.me/Insight_psixologiya

Qanday odamlarda NEVROZ shakllanadi?

Aynan yumshoq fe'lli, itoatkor, birovlar uchun "yaxshi" odamlar nevrozga ko'proq duchor bo'ladilar.

Ular o'zlaridan tashqari hamma uchun yaxshi (aniqrog'i, qulay) bo'lishga harakat qilishadi. Bunday odamlar o'zlarining his-tuyg'ularini bostiradilar, o'zlarining xohishlarini inobatga olmaydilar, chegaralarini qanday himoya qilishni va YO'Q deyishni bilmaydilar.

Bu xulq-atvor esa yoshlikdan, ko'p hollarda oila muhitida shakllangan bo'ladi.

❗️Agar bola tengdoshlari tomonidan masxara qilinsa va haqoratlansa, bu faqat bitta narsani anglatadi: uni oilasida oshkora yoki yashirin tanqid qilishlariga o‘rganib qolgan, endi esa o‘zi bilmagan holda boshqalarni ham o'ziga nisbatan xuddi shunday munosabatda bo‘lishlariga yo'l qo'yib beradi.

Bola atrofdagilar qilayotgan munosabatni oilasidagilarga aytib, ulardan himoyani kutadiyu, lekin ota-onasidan bu daldani ololmaydi.

‼️ Agar bola tirnoqlarini "go'shti chiqib qolguncha kemira boshladimi" – aniq nevroz.

Nevroz – bu bolalarni noto'g'ri tarbiyalashning oqibati, zaruriy resurslarning yetishmasligi oqibatida bolaning ruhiyati bardosh bera olmaydigan jarohatlardan yuzaga keladi.

✅ Bolalar resurslarni ota-onalardan olishadi, shuning uchun birinchi navbatda yordamga muhtoj shaxs bu – ONA!

https://t.me/Insight_psixologiya

Psixologik test javobi

1️⃣ Agar siz birinchi gulni tanlagan bo'lsangiz, demak, narsistik xarakter sizga tegishli emas. Siz boshqalarning konstruktiv tanqidini qanday qabul qilishni bilasiz. Siz atrofingizdagi odamlarga g'amxo'rlik qilishni yaxshi ko'rasiz va ularga shafqat ko'rsatasiz. Siz boshqalarni tinglashni va ularga yaxshi maslahat berishni yaxshi ko'rasiz.

2️⃣ Ikkinchi gulni "sog'lom narsisizm" ega odamlar tanlaydi. Siz o'zingizni, kuchli va zaif tomonlaringizni yaxshi bilasiz, shu bilan birga diqqat markazida bo'lishni yaxshi ko'rasiz. Siz o'zingizni soyalaringizni va yorqin tomonlaringizni qabul qilgansiz.

3️⃣ Bu gul vijdonli, aqlli va ijodkor odamlar tomonidan tanlanadi. Sizda matematik fikrlash qobiliyati bor va atrofingizdagilar sizning barcha iste'dodlaringizdan xabardor. Siz yutuqlaringiz bilan maqtanishni yoqtirmaysiz, lekin ular uchun juda minnatdorsiz.

4️⃣ Agar sizni to'rtinchi gul jalb qilgan bo'lsa, bu sizning o'ziga xos narsist ekanligingizni anglatadi. Siz o'zingizni shunchalik yaxshi ko'rasizki, burningizning uchidan narini ko'ra olmaysiz. Sizga o'zingiz va o'z ishlaringiz shunchalik muhimki, boshqa odamlarning taqdiri sizni qiziqtirmaydi. Siz o'zingizni faqat "ego"ingiz ehtiyojlarini qondiradigan odamlar bilan o'rab olgansiz.

5️⃣ Siz juda kamtarsiz, lekin shu bilan birga sizda o'zingizni qadrlash hissi kuchli. Siz o'zingizni hurmat qilasiz va o'z chegaralaringiz haqida qayg'urasiz, lekin bu siz doimo koinotning markazida turasiz degani emas.

6️⃣ Bu tanlov sizning narsist bo'lishga moyilligingizni anglatadi, lekin siz bir vaqtning o'zida sodiq, foydali va sezgir do'st bo'lishingiz mumkin. Afsuski, siz doimo faqat sizning fikrlash tarzingiz yoki xatti-harakatlaringiz to'g'ri, boshqalar esa doimo sizga ergashishi kerak deb o'ylaysiz.

https://t.me/Insight_psixologiya