HADISLAR TOPLAMI

Ali va Fotima 🤗

🎧 Qurʼon eshitamizmi ?

#Ҳадис_1261📘

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Эй Оиша, албатта, Аллоҳ мулойимдир. У Зот мулойимликни яхши кўрадир ва мулойимлик учун қўполликка ҳамда ундан бошқага бермаган нарсани берадир», дедилар».

✍(Тўртовлари ривоят қилишган)

Шарҳ

✅Бас, шундоқ экан, мўмин-мусулмонлар мулойим бўлмоқлари лозим.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1260📘

Зайд ибн Арқам розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қачон киши ўз биродарига ваъда қилсаю, ниятида вафо қилиш бўлса, аммо вафо қила олмай ваъда қилган жойга кела олмай қолса, гуноҳ эмас», дедилар».

✍( Абу Довуд ва Термизий ривоят қилишган).

Шарҳ

📌Албатта, ваъдага вафо қила олмасликнинг беморлиқ эсдан чиқариб қўйишлик каби шаръий узрлари бўлса.
📌Аммо ваъда қилаѐтиб, унга вафо қилишни ният қилмаса, гуноҳкор бўлади.
📌Уламолар жумҳури наздида ваъдага вафо қилиш мустаҳабдир.
📌Ваъдага хилоф қилиш эса, макруҳдир.
📌Албатта, шариатда ҳалол қилинган ишлардаги ваъдага.
📌Агар шариатда ҳаром бўлган ишга ваъдалашилган бўлса, унга вафо қилиш керак эмас.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1259📘

Имрон ибн Ҳусойн розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Албатта, гапни буриб гапиришда ѐлғондан қочиш майдони бордир», дедилар».

✍(Ибн Адий ва Байҳақий ривоят қилишган)

Шарҳ:

📌Гапни буриб гапириш деганда киши оғир ҳолга тушиб қолганда сиртидан бошқа, ичида бошқа маъно берадиган гапни айтиб, очиқ-ойдин ѐлғон гапирмай қутулиб кетишидир.

📌 Бунга тарихда мисоллар жуда кўп. Ислом оламида Қуръони Каримни махлуқ дейиш фитнаси чиққанида халифа ҳаммани бу гапни айтишга мажбур қилишга ўтган. Навбат имом Шофеъийга келганда у киши, албатта, манавилар махлукдирлар, деб тўрт панжаларини кўрсатганлар. Тафтишчилар бундан, тўрт илоҳий китоб: Забур, Таврот, Инжил ва Қуръонлар махлуқ, деб айтилганини англаганлар.
Имом Шофеъий бўлсалар, тўрт панжани ирода қилганлар.

Ўзининг золимлиги билан донг таратган Ҳажжож золим саҳобаларнинг бирларидан менинг ҳақимда нима дейсан, деб сўраган.
Шунда у киши, сен қоситсан, деганлар. Араб тилида «қосит» сўзининг икки қарама-қарши маъноси бор.
Бу сўз ҳам одил, ҳам жаврчи маъноларини билдиради. Мазкур саҳобий розияллоҳу анҳу Ҳажжожга, сен қоситсан, деганларида ўша ерда турганлар унга, сени мадҳ этди, дейишган. Аммо Ҳажжожнинг ўзи, йўқ, у мени жаврчи демоқда, деган.

✅Ушбу ҳадиси шарифдан киши қийин ҳолга тушиб қолганида гапни буриб гапириш ила қутулиб кетиши жоиз эканлиги келиб чиқади.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1258📘

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон бирор ишдан ташвишлансалар:
«Йаа Ҳайй! Йаа Қайюм! Бироҳматика астағийсу!» дер эдилар».

✍(Имом Термизий ривояти)

Шарҳ

✅Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ташвишга қолган пайтларида Аллоҳ таолонинг гўзал исмларидан иккитасини зикр қилар эканлар.

1. Ҳайй. Тирик. Аллоҳ доимо тирикдир, ўлмас. Яъни, Аллоҳнинг ҳаѐти абадийдир, ўлим ила йўқ бўлмас.
Шунингдек, Аллоҳнинг ҳаѐти азалийдир, олдиндан йўқ бўлган эмас. Ягона Аллоҳнинг тириклиги Ўзигагина хос алоҳида ҳаѐт бўлиб, бандалар ҳаѐтига ўхшаш бошқа масдардан берилган эмас.
Бу ҳаѐт азалий ва абадийдир. Бошланиш чегараси ҳам, тугаш чегараси ҳам йўқ.
Аллоҳнинг тириклиги ҳеч бир жиҳатдан бандаларнинг ҳаѐтига ўхшамайди.

2. Қайюм. Ўз-ўзидан қоим бўлган ва бошқаларни қоим қилган Зот.
«Қайюм»лик сифатининг маъноси, Аллоҳ таборак ва таолонинг ҳар бир нарса устида турувчи эканлиги ва ҳар бир турувчи нарса Унинг сабабидангина туришидир.
Шу билан Аллоҳнинг туриши бошқаникига ўхшамайди ва доимийдир.

Ана шу гўзал исмлар ила Аллоҳ таолони улуғлаб туриб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам
«Бироҳматика астағийсу!»
дер эдилар.
Яъни, раҳматинг ила ѐрдам сўрайман, дер эдилар.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1258📘

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ѐнларида ухлаб ѐтган эдим. Бас, кечаси у зотни йўқотиб қўйдим.
Изласам, қўлим У зотнинг оѐқларига тегди.
У зот саждада турган эканлар ва «Сенинг ризолигинг ила ғазабингдан, офият беришинг ила иқобингдан паноҳ сўрайман. Мен Сени мақтаб охирига ета олмайман.
Сен Ўзингни Ўзинг мақтагандексан», демоқда эканлар».

✍(Термизий ва Насаий ривоят қилишган).

Шарҳ

✅Бу ҳадиси шарифда кечаси намозда ва саждада туриб паноҳ сўраш бор.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1257📘

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам . «Аллоҳим! Мен Сендан бир фақирликдан, етишмасликдан, хорликдан паноҳ сўрайман. Мен Сендан зулм қилишимдан ва зулмга қолишимдан паноҳ сўрайман», дер эдилар».

✍(Абу Довуд ва Насаий ривояти )

Шарҳ

Бу ҳадиси шарифдаги дуода ҳам бир неча нохуш нарсалардан Аллоҳ таолодан паноҳ тилаш бор.

1. Фақирлик.
Факирлик сўзи аслида фақир — умуртқа поғонасининг синишидан олинган. Бундай мусибатга учраган одам қўлидан ҳеч нарса келмай, ўзгаларга муҳтож бўлиб, қимирлай олмай ѐтиб қолади. Фақирлик ҳам шунга ўхшаш, кишига муҳтожлик келтиради.

2. Етишмаслик.
Яъни, яхшилик ва хайр-бараканинг камлиги. Бу ҳам одамнинг муҳтожлиги аломати ва бошига тушган кулфати бўлади.

3. Хорлик.
Кишининг бошқалар олдида ҳақорат қилиниши хорлик бўлади. Бошқалар уни одам ўрнида кўрмаса, ҳурмат қилмаса ва у билан ҳисоблашмаса, ўша одам хор бўлади. Бу ҳам ҳар қандай одам учун катта мусибат бўлади.

4. Зулм қилиш.
Бу ишни қилган одам золим бўлади. Золимнинг кимлигини ва зулмнинг оқибати қандай бўлишини ҳамма яхши билади.

5. Зулмга қолиш.
Бунга дучор бўлган одам мазлум дейилади. Бу ҳам ҳеч кимга муносиб кўрилмайдиган ҳолатлардандир. Уламолар ушбу дуолардан мурод, умматга таълим беришдир, деганлар.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1256📘

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мўмин мўминнинг ойнасидир. Мўмин мўминнинг биродаридир. Унинг зое бўлган нарсасини топиб беради ва уни ортидан беркитиб туради», дедилар».

✍(Абу Довуд ва Термизий ривоят қилишган.

✍(Термизийнинг лафзида) «Албатта, сизнинг бирингиз ўз биродарининг ойнасидир. Агар унда кирни кўрса, артиб қўйсин», дедилар».

Шарҳ

✅Ушбу ҳадиси шарифга амал қилингандагина мўминлар катта ютуқларга эришишлари мумкин.
Бу ҳадиси шарифга амал қилмай туриб, ѐки унинг тескарисини қила туриб, бирор яхшиликни кутиш мумкин эмас.

«Мўмин мўминнинг ойнасидир». Ойна ҳар бир кишининг айбини беркитишга хизмат қилади.
У ўзи билан муомалада бўлган кишига индамасада, айбини кўрсатиб тураверади.
Ойнага қараган киши бошқалар олдида уятга қолмаслик учун ҳам унинг ѐрдамида ўзини ўнглаб олади.
Мўминлар ҳам бир-бирлари учун айбни тузатиш борасида худди ойна ўрнидадирлар.
Мўмин одам ўз биродарида бирор айбни кўрса, дарҳол бошқалар кўрмай туриб, ўша айбни тузатишга ҳаракат қилади.
Иккинчи мўмин ҳам бу гапни тўғри қабул қилади ва ўз айбини тузатишда ѐрдам берган биродарига раҳмат айтиб, унинг ҳаққига дуолар қилади.

«Мўмин мўминнинг биродаридир.
Унинг зое бўлган нарсасини топиб беради ва уни ортидан беркитиб туради».
Ҳа, мўмин мўминга худди шундай муносабатда бўлади.
У ўз биродарига доимо яхшиликни раво кўради.
Агар унинг бирор нарсаси йўқолиб қолса, ўша нарсани топиб беришга ҳаракат қилади.
Агар ўз биродарининг йўкдигида бирор айби очилиб қолса ҳам ўша айбини беркитиб, ҳимоя қилади.
Энди аъзолари орасида бундоқ ҳамкорлик ҳукм сурган жамиятнинг қандоқ бўлишини кўз олдимизга келтираверайлик.

«Албатта, сизнинг бирингиз ўз биродарининг ойнасидир.
Агар унда кирни кўрса, артиб қўйсин».
Агар биродарининг кирини кўриб туриб, уни артиб қўймаса, биродарлиги қолармиди!?

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1255 📗


Саҳбардан ривоят қилинади:
Набий соллаллоҳу вассаллам:
"Ким илм талаб қилса, ўтган гунохрига каффорат бўлади" дедилар.

✍(Сунани Доримий 561)

💠 @HADISLAR_TOPLAMIII 💠

#Ҳадис_1254📘

Бир кишининг ридосини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг пайтларида шамол тортиб кетди.
Бас, у уни лаънатлади.
Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Уни лаънатлама! Унга амр қилингандир.
Ким лаънатга сазовор бўлмаган нарсани лаънатласа, унинг ўзига қайтади», дедилар».

✍( Абу Довуд ва Термизий ривоят қилишган).

Шарҳ:

✅Бундан шамол ва шунга ўхшаш нарсаларни лаънатлаб бўлмаслиги чиқади.
✅Ким бундоқ нарсаларни лаънатласа, унинг лаънати ўзига уради.

@HADISLAR_TOPLAMIII📚

#Ҳадис_1253 📙

🔹Расулулоҳ соллаллоҳу алайҳи вассалламнинг мавлоси Савбондан ривоят қилинади:
"Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи вассаллам:
"Ким одамлардан бирор нарса сўраса - ю ўзи унга муҳтож бўлмаса, (қиёмат куни) юзида шармандалик (зоҳир) бўлади" дедилар".


💠(Сунани Доримий 1645)

💠 @HADISLAR_TOPLAMIII 💠

#Ҳадис_1252📗

🔹Муовиядан ривоят қилинади:
"Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи вассалам:
"Сўрашда ялиниб, қаттиқ туриб олманг. Аллоҳга қасамки, бирор киши мендан бир нарса сўраса - ю мен ёқтирмаган холда берсам, ўша нарсада унга барака бўлмайди", дедилар".

💠(Сунани Доримий 1644)

💠 @HADISLAR_TOPLAMIII 💠

#Асар_3

🔹Мўътамир отасидан сўзлаб берди:
"Қуръон оятларини тафсир қилишда эҳтиёт бўлгани каби Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи вассалламнинг ҳадисларини тафсир қилишда ҳам эҳтиёт бўлиш лозимдир"

💠(Сунани Доримий 430)

💠 @HADISLAR_TOPLAMIII 💠

#Ҳадис_1251.📘

🔹Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Албатта, садақа Роббнинг ғазабини ўчиради ва ѐмон ўлимни даф қилади», дедилар».

📧Шарҳ:

🔹Садақанинг, аввало, садақа қилувчининг ўзига фойда келтириши ҳақида кўп гапирилган. Ушбу ҳадиси
шарифда ҳам садақанинг ўз эгасига келтирадиган фойдаларидан иккитаси ҳақида сўз кетмоқда.
🔹Биринчиси – Аллоҳ таолонинг ғазабини ўчириши.Аллоҳ кўрсатмасин, мабодо бирор бандага нисбатан Аллоҳ таолонинг ғазаби қўзиб қолса, уни ўчирадиган нарса йўқ.
Лекин садақа ана шу ишга қодир экан.
🔹Аллоҳ таоло бандаларнинг бирор қилмишидан ғазабланган бўлса,қилган садақаси туфайли унга нисбатан ғазаби сўниши
мумкин экан. Шунинг учун садақа қилмоқ зарур.
🔹Иккинчиси – ѐмон ўлимни даф қилади.Шарманда бўлиб, ѐмон ҳолатга тушиб ўлишни қайтаради. Бу нарса ҳам садақанинг энг муҳим фойдаларидан бири. Ким ѐмон ўлим билан ўлмай деса,садақа қилсин.

💠 @HADISLAR_TOPLAMIII 💠