Durdona Ochilova 🇺🇿

3. Rasmiy raddiya matnini tayyorlang :
➖ Qisqa va lo‘nda bayon qiling – mohiyatni aniq tushuntiring.
➖ Haqiqiy dalillar bilan mustahkamlang – Faktlar, hujjatlar va qonuniy asoslarni keltiring.
❌ Emotsional chiqishlardan saqlaning – Xolis va rasmiy ohangda yozing.

4. Rasmiy murojaat yuboring
➖ Raddiya matnini noto‘g‘ri axborot tarqatgan OAV yoki blogerga yo‘llang.
➖ Elektron pochta, rasmiy xat yoki matbuot xizmati orqali raddiya berish talabini yuboring.
⚖️ Agar OAV qonuniy asos bo‘lsa-da, raddiya berishdan bosh tortsa, sudga murojaat qilish mumkin.

5. Agar noto‘g‘ri ma’lumot keng tarqalgan bo‘lsa, Telegram, rasmiy sayt, ijtimoiy tarmoqlar va matbuot anjumanlari orqali raddiya e’lon qiling.
➖ Yolg‘on axborotni qaytarib, asl haqiqatni batafsil tushuntirish muhim.
📊 Grafikalar, hujjatlar va ishonchli dalillar bilan raddiyani kuchaytiring.

🔔 Eslatma! Raddiyani kechiktirilmaslikka harakat qiling, biroq shoshib xatolarga ham yo'l qo'ymang!

@Durdona_Ochilova

📰 Raddiya berish tartibi: Noto‘g‘ri axborotga qanday javob berish kerak?

Bilasizmi, faoliyatim mobaynida ijtimoiy tarmoqlarda noto‘g‘ri yoki buzib talqin qilingan ma’lumotlarga ko'p bora duch keldim. Jamoatchilikka asl haqiqatni yetkazishda ba'zan qiyinchiliklarga yo'liqqan bo'lsam, ba'zan osongina vaziyatdan chiqib keta oldim. Bugun esa Sizga samarali va huquqiy asosga ega raddiya berish bo‘yicha qisqacha yo‘riqnomani taqdim etaman:

1. Axborot noto‘g‘ri yoki noxolis yoritilganini aniqlang:
➖ Ushbu ma’lumot jamoatchilikka qanday ta’sir ko‘rsatishini mumkin?
➖ Darhol javob berish zarur yoki yo‘qligini o‘ylab ko‘ring.

2. Raddiya tayyorlash uchun qonuniy asosni tekshiring:
📖 O‘zbekiston Respublikasining “Ommaviy axborot vositalari to‘g‘risida”gi qonuniga ko‘ra, yuridik yoki jismoniy shaxs nashr etilgan noto‘g‘ri ma’lumotga raddiya berish huquqiga ega.
📆 OAV orqali tarqalgan noto‘g‘ri axborotga raddiya nashr chiqqan kundan boshlab 1 oy ichida talab qilinishi lozim. (Manba: https://lex.uz/docs/-1106870#-1107854 )

@Durdona_Ochilova

#press #tahlil #korrupsiya

🖥Nega kun davomida korrupsiya mavzusiga oid xabarlar eng ko'p muhokamalarga sabab bo’ldi? OAV va ijtimoiy tarmoqlarda eng ko‘p o‘qilgan va tarqalgan xabarga aylanishini bir nechta jurnalistik omillar bilan bog’lab, qisqacha tahlil qilamiz:

☄️Axborotning dolzarbligi va ijtimoiy ahamiyati:
Korrupsiya har qanday jamiyat uchun dolzarb muammo hisoblanadi. Mamlakatimizda uni qisqartirishga qaratilgan chora-tadbirlar kuchaytirilar ekan, bunday yig‘ilish aholining katta qismi uchun muhim axborot manbai bo‘lishi tabiiy. Prezident darajasidagi muhokama esa, mavzuning jiddiyligini yanada oshiradi.

🇺🇿Axborot manbaining ishonchliligi va ahamiyati:
Xabarning asosiy qahramoni – O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. Davlat rahbari ishtirokidagi tadbir har doim keng jamoatchilik e’tiborida bo‘ladi. Odatda, bunday yig‘ilishlardan keyin korrupsiya bilan bog‘liq yangi tashabbuslar, qonunchilikdagi o‘zgarishlar yoki keskin qarorlar e’lon qilinishini jamoatchilik kutadi va taxmin qiladi. Bu esa OAV va ijtimoiy tarmoqlar auditoriyasini qiziqtiradi.

💬 Auditoriyaning talab va qiziqishi:
Jamiyatimizda korrupsiya mavzusi nafaqat davlat organlari, balki biznes, ta’lim, sog‘liqni saqlash va boshqa sohalar uchun ham dolzarb hisoblanadi. Aholini qiynab kelayotgan istalgan sohada korrupsiyaga to’qnash kelishi va ijtimoiy hayotimizga ta’sir qilishi mumkin bo’lgani uchun ham bunday yangiliklarga talab hamisha yuqori. Shuningdek, har gal matnni auditoriyaga qanday uslubda taqdim etish ham muhim!

📖 Sohaga oid oldingi tashabbuslar va natija:
Auditoriyaning qiziqishiga sabab bo‘luvchi yana bir jihat – bu korrupsiyaga qarshi oldingi choralar natijasi. Shuning uchun, bu mavzu nafaqat axborot beruvchi, balki tahlil qilishga undovchi jurnalistik material sifatida ham dolzarb bo‘lib qoladi.

Endi esa ijtimoiy tarmoqlarda mavzuga oid jurnalistik materiallarni kuzatamiz. Ko’ramiz, korrupsiya mavzusiga oid kim qanday uslubda tahliliy maqola yoki boshqa kontentlar e’lon qilar ekan…🤔

@Durdona_Ochilova

▶️ Bugun OAV hamda ijtimoiy tarmoqlarda eng ko'p o'qiladigan va tarqaladigan xabar ayni paytda O'zbekiston Respublikasi Prezidenti ishtirokida o'tkazilayotgan korrupsiyaning oldini olish bo‘yicha ishlar natijadorligi va kelgusidagi ustuvor vazifalar to'g'risida kengaytirilgan yig‘ilish tafsilotlari bo'lishi kutilmoqda.

@Durdona_Ochilova

🤫 Matbuot kotibi uchun zarur bo’lgan eng muhim ko’nikmalar:

☄️Tezkor axborot berish – OAV yoki ijtimoiy tarmoqlarda yuzaga kelgan vaziyatga darhol munosabat bildirish. (Ma’lumotni chiqarishdan oldin faktlar va raqamlarni qayta -qayta tekshiring)
✅ Tahliliy fikrlash – Media-muhitni kuzatib borish, tashkilot haqidagi jamoatchilik fikrini tahlil qilish.
✅ Kreativ yondashuv – Press-reliz, axborot bayonoti, ijtimoiy tarmoq postlari kabi kontent yaratishda original va samarali usullarni qo‘llash.
🎤OAV bilan ishlash – Jurnalistlar bilan hamkorlik o‘rnatish, intervyular tashkil qilish, axborot tarqatish usullarini kengaytirish.
✅ Targ‘ibot va inqirozli PR – Tashkilotga qarshi negativ informatsiyaga qarshi strategiyalar ishlab chiqish, tanqidiy mavzularga oldindan tayyorgarlik ko’rish.
💻 Ijtimoiy tarmoqlarni boshqarish – Facebook, Telegram, Instagram, Twitter, YouTube kabi platformalarda tashkilot nomidan faoliyat yuritish.

@Durdona_Ochilova

✅ Pensiya va nafaqalar miqdorining oshirilishi ehtimoli bilan bog'liq xabarlar ko‘plab fuqarolar, ayniqsa, nafaqadagilar va ijtimoiy yordamga muhtoj aholi uchun muhim yangilik sifatida qabul qilindi.

💬 Nega xabar “top”ga chiqdi?

➖Ijtimoiy ahamiyat: Pensiya va nafaqalar aholi daromadlari bilan bog‘liq bo‘lib, odamlarning hayot sifatiga bevosita ta’sir qiladi.
➖Iqtisodiy sharoit: Inflyatsiya, narxlarning oshishi va umumiy hayot darajasining o‘zgarishi fonida bunday yangiliklar doim katta e’tibor qozonadi!
➖Ishonch va umid: Odamlar davlatning pensiya va nafaqa miqdorini oshirish bo‘yicha qanday qaror qabul qilishini kutmoqda. Bu ularga moddiy barqarorlik borasida aniq tasavvur beradi.

📌Yodingizda bo'lsa, 2024-yil avgust oyida imzolangan “Ish haqi, pensiyalar va nafaqalar miqdorini oshirish to‘g‘risida”gi Prezident Farmoni jamoatchilik orasida katta qiziqish uyg'otib, u bilan bog'liq chop etilgan xabarlar ham "rezonans" bo'lgan edi.

@Durdona_Ochilova

#tahlil
🇵🇰Pokiston bosh vaziri Shahboz Sharifning O‘zbekistonga tashrifi bilan bog'liq xabarlar ikki davlat o‘rtasidagi munosabatlarni mustahkamlash va iqtisodiy hamkorlikni kengaytirish bo‘yicha muhim bosqich ekanligi➖e'tiborga molik.

💬 Nega dolzarb mavzuga aylandi?

✅O‘zbekiston va Pokiston Markaziy Osiyo va Janubiy Osiyo o‘rtasidagi muhim geosiyosiy va iqtisodiy aloqalarni rivojlantirishni maqsad qilgan. Ushbu tashrif natijasida transport, savdo va energetika sohalarida yangi kelishuvlar amalga oshirilishi mumkin;

✅Xalqaro aloqalar va iqtisodiy istiqbollar nuqtai nazaridan ahamiyatli sanaladi;

✅ Jamiyatimizda siyosiy qatlam vakillari va xalqning siyosatga qiziqishi ortib borayotgani ham muhim omillardan biri;

📌Siyosatni targ'ib qiluvchi, ko'p sonli auditoriyaga ega ijtimoiy tarmoq kanallari ham xabarnining ommalashishiga va muallifning siyosiy bilimi mustahkam bo'lsa, xabar xalqqa to'g'ri talqin qilinishiga sabab bo'ladi.

@Durdona_Ochilova

#tahlil
🔎 Kun.uz, Daryo, Dunyo.uz, Aniq.uz va boshqa qator OAV larda e'lon qilingan Yo‘l harakati xavfsizligi tizimidagi o‘zgarishlar jamoatchilikning deyarli barcha vakillari e'tiborini tortdi. Xabarga ko'ra, endi yo‘l harakati qoidalarini buzgan haydovchilar jarima ballari tizimi bo‘yicha jazolanishi va 12 balldan oshsa, kamida 6 oyga haydovchilik guvohnomasidan mahrum bo‘lishi mumkin.

💬 Nega dolzarb mavzuga aylandi?

🚗 O‘zbekistonda avtomobillarning ko‘payishi va yo‘l harakati qoidalariga oid islohotlar har doim jamiyat e’tiborida bo‘lgan mavzudir.
🔴Jarima ballari tizimi yangi ekanligi➖ haydovchilar bu tizim qanday ishlashini, qoidabuzarliklar qanday hisoblanishini va qanday oqibatlarga olib kelishini tushunishga harakat qilmoqda.
🔴Tartibga solish va xavfsizlik➖ ushbu xabar yo‘l harakati xavfsizligini oshirishga qaratilgan bo‘lsa-da, haydovchilar va keng jamoatchilik jarima ballari tizimning shaffofligini tahlil qilishga harakat qilmoqda.

📌1 yil oldingi statistikaga to'xtalamiz: 2024-yil 1-yanvar holatiga ko'ra, O‘zbekistonda jismoniy shaxslarga tegishli bo‘lgan avtomobillar soni 4 020 744 tani tashkil etgan. O'z o'rnida, mazkur xabarga bo'lgan qiziqish jamoatchilik talab va ehtiyojlari bilan taqqoslanganda ham, eng muhim xabarga aylandi, deyish mumkin.

@Durdona_Ochilova

📆 Demak, 25-fevral kuni e’lon qilingan eng muhim, ko’p o’qilgan hamda qiziqish bildirilgan xabarlarni ko’rib chiqamiz:
✅ Yo‘l harakati xavfsizligi tizimidagi o‘zgarishlar;
✅ Pokiston bosh vaziri Shahboz Sharifning O‘zbekistonga tashrifi;
✅Pensiya va nafaqalar miqdorining oshirilishi ehtimoli.

❓ Xo’sh, ushbu xabarlar nega jamoatchilik orasida muhim deb topildi?

@Durdona_Ochilova

🖥 OAV va ijtimoiy tarmoqlarda bugunning eng muhim va eng dolzarb xabari sizningcha, nima haqida bo’ladi?🤔
🏪 Kuzating, kun oxirida tahlil qilamiz!

@Durdona_Ochilova

📣 Matbuot va PR-xizmatlari diqqatiga:
Ijtimoiy tarmoqlardagi tanqidiy fikrlarga qanday javob berish kerak?

❌Salbiy holatlar:
• Shaxsiy tajovuzkor javob berish;
• Ignor qilish;
• Haddan tashqari rasmiy yoki sovuq javob yozish.

✔️To‘g‘ri yondashuv:
• Salbiy fikrni tahlil qiling – muammo haqiqatdan mavjudmi?
• Hurmat bilan javob bering – vaziyatni tinch hal qilishga harakat qiling;
💬Jamoatchilik oldida emas, shaxsiy xabarlarda muammoni hal qilishga urinib ko‘ring.

@Durdona_Ochilova

Jurnalist xatolari: Qanday oldini olish mumkin?

❕Jurnalistlar eng ko‘p qanday xatolarga yo‘l qo‘yadi?

🚫 Tekshirilmagan ma’lumotlarni tarqatish – Birinchi bo‘lib xabar tarqatish muhim, lekin aniq va ishonchli manbalarga tayanish yanada muhim!
🚫 Savollarni noto‘g‘ri shakllantirish – Intervyu beruvchini noqulay holatga tushiradigan yoki javob bera olmaydigan savollar berish.
🚫 Bir tomonlama yondashuv – Har doim voqealarning har ikki tomonini yoritish kerak!

✍️Professional jurnalist bo‘lish uchun:

🔹 Ma’lumotni uch martalab tekshiring.
🔹 Hamma savollarga oldindan tayyorlaning.
🔹 Tanqidiy fikrlashni rivojlantiring!

@Durdona_Ochilova