Bolalar ombudsmani rasmiy telegram-kanali

Bugun Butunjahon bolalar kuni munosabati bilan Inson huquqlari boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi Milliy markazi, Oliy Majlisning Bola huquqlari boʻyicha vakili (Bolalar ombudsmani) va UNICEFning Oʻzbekistondagi vakolatxonasi hamkorligida “Qonun bilan ziddiyatda boʻlgan bolalar uchun ozodlikdan mahrum qilishning muqobil choralari va javobgarlikdan ozod qilish” davra suhbati tashkil etildi.

❗️Bola huquqlari standartlariga muvofiq, bolalar kattalar qatori, odil sudlovdan foydalanish va ularning adliya tizimidagi maqomi bilan bogʻliq barcha himoya vositalaridan foydalanish huquqiga egadir.

📣Muloqot davomida ham aynan odil sudlov bolalar uchun alohida e'tiborli va xavfsiz boʻlishi zarurligiga eʼtibor qaratilib, bu borada maxsus ekspertlarning fikrlari tinglandi.

🇺🇿🇺🇿🇺🇿Bunda Bolalar ombudsmani pozitsiyasi shundan iboratki, bolalarga qonun bilan ziddiyatli vaziyatlarda yoki ularning huquqlari buzilgan hollarda oʻzlarini xavfsiz his qilishlariga imkon beruvchi samarali, bolalarga doʻstona odil sudlov tizimi yoʻlga qoʻyilishi zarur.
Muhimi, bolaning eng ustun manfaatlariga tayangan bunday yondashuv nihoyatda kam hollardagina bolani hibsga olishga yoʻl qoʻyadi.

Telegram|Facebook|Instagram

2️⃣0️⃣-noyabr - "Butunjahon bolalar kuni”.

Aytish joizki, O‘zbekistonda bola huquqlari kafolatlari avvalo Konstitutsiyada mustahkamlangan bo‘lib, bolalarni jismoniy, intellektual va ma’naviy yetuk insonlar bo‘lib ulg‘ayishini ta’minlash — davlat siyosatining ustuvor vazifalaridandir.

🇺🇳Ma’lumot uchun: 1959-yil 20-noyabrida BMT «Bola huquqlari to‘g‘risida deklaratsiya»ni qabul qildi. Shundan buyon ushbu kun BMTga a’zo davlatlar tomonidan nishonlab kelinadi.
📃Bola huquqlari xalqaro huquq darajasida ko‘rib chiqilgan birinchi va asosiy xalqaro huquqiy hujjat esa 1989-yil 20-noyabrda BMT tomonidan qabul qilingan Bola huquqlari to‘g‘risidagi konvensiyadir.
Konvensiya 61 ta davlat tomonidan imzolangan. «Bola huquqlari konvensiyasi»da «Bola» tushunchasi belgilanib, bolaning eng ustun manfaatlarini ta’minlash va ishtirokchi-davlatlarning konvensiyada mustahkamlangan huquqlardan kamsitilmasdan foydalanish choralarini ko‘rish majburiyati belgilangan.

Xalqaro bolalarni himoya qilish kuni, eng avvalo, biz kattalarga bolalarning farovon va xavfsiz yashashga, fikr va e’tiqod erkinligiga, sifatli ta’lim olishga va do‘stona oilaviy muhitga bo‘lgan huquqlarini hurmat qilish, har qanday zo‘ravonlikdan himoya qilish zarurligini eslatib turadi❕

Telegram|Facebook|Instagram

📌 Bugun sud tizimida voyaga yetmaganlar bilan ishlash bo‘yicha UNICEFning doimiy eksperti, sudya Renate Vinter xonim bilan yana bir amaliy muloqot o‘tkazdik.

📍Dastavval, uchrashuv davomida O‘zbekistonda so‘nggi yillarda bola huquqlari himoyasi sohasida amalga oshirilgan institutsional va huquqiy islohotlar muhokama qilindi.

🖇 Jumladan, suhbat davomida:

🔸huquq va qonuniy manfaatlari buzilgan yoki shunday risk guruhidagi bolalarga o‘z vaqtida va malakali yuridik va ijtimoiy yordam ko‘rsatish;

🔹bolalarning odil sudlovdan samarali foydalanishini ta’minlashga oid qonunchilikni takomillashtirish;

🔸bolalar o‘rtasida huquqbuzarliklar profilaktikasini yangicha uslublar orqali kuchaytirish va ozodlikdan mahrum qilish jazosini faqat so‘nggi chora sifatida qo‘llashga oid masalalarga urg‘u berildi.

📍Samarqand viloyati IIB Jamoat xavfsizligi xizmati Jamoat tartibini saqlash boshqarmasining Vaqtincha saqlash hibsxonasi Bolalar ombudsmanining Samarqand viloyatiga monitoringi doirasidagi navbatdagi manzili bo‘ldi.

🖇 Aytish kerakki, hozirda ushbu muassasada 1 nafar voyaga yetmagan (o‘g‘il bola) saqlanmoqda.
Mazkur voyaga yetmagan bilan alohida suhbatlashib, unga hozirda protsessual yuridik yordam ko‘rsatish darajasi hamda uni hibsxonada saqlanishi shart-sharoitlariga oid fikri tinglandi.

Shuningdek, voyaga yetmaganlarni muassasada vaqtincha saqlash yuzasidan qonunchilikka va xalqaro standartlarga rioya etilayotganligi holati o‘rganilib, hibsxona ma’muriyatiga bu borada mavjud kamchiliklari ko‘rsatildi va ularni tezkor bartaraf etish bo‘yicha ko‘rsatmalar berildi✔️.

📨 Shuningdek, Qonunga ko‘ra, muassasada maxsus “Bolalar ombudsmani qutisi” o‘rnatilishi zarurligi va u orqali har qanday masalada Bolalar ombudsmaniga murojaat qilish huquqi borligi voyaga yetmagan saqlanayotgan shaxslarga tushuntirish shartligi ta’kidlandi.

Telegram|Facebook|Instagram

#monitoring #bolalar #Bolalar_ombudsmani #Samarqand

📍Bolalar ombudsmani Samarqand viloyatiga monitoring tashrifi doirasida viloyat IIB huzuridagi Voyaga yetmaganlarga ijtimoiy-huquqiy yordam ko‘rsatish markazida bo‘ldi.

🖇 Monitoring vaqtida ushbu muassasada 4 nafar (1 nafar qiz va 3 nafar o‘g‘il bola) voyaga yetmaganlar saqlanmoqda.

📌 Markazda voyaga yetmaganlar uchun yaratilgan shart-sharoitlar, jumladan, bolalarning dars jarayonlari, yotoq, dam olish, sanitariya va ovqatlanish sharoitlari, psixolog hamda tibbiy xizmat bo‘limlari ishi darajasi o‘rganildi.

📃Markaz monitoringi natijasida aniqlangan kamchiliklar va faoliyatni takomillashtirish yuzasidan mas’ullarga tegishli tavsiya va ko‘rsatmalar berildi.

Natijada, ko‘rsatilgan muammoli masalalar shu kunni o‘zida o‘z yechimini topdi☑️.
Xususan, Bolalar ombudsmanining voyaga yetmaganlar bilan individual tarzda olib borgan suhbati davomida va ularga oid bo‘lgan hujjatlar bilan tanishish doirasida ular muassada saqlanmay oilaviy muhitga, o‘z ota-onalari va yaqinlariga qaytarilishi maqsadga muvofiq deb topildi.

🔹Bu borada kechiktirmay o‘tkazilishi kerak bo‘lgan choralar ko‘rish to‘g‘risida berilgan ko‘rsatmalar asosida mutasaddilar sa'y-harakati bilan voyaga yetmaganlarning 3 nafari o‘z ota-onalariga topshirilib, oilaviy muhitga qaytarildi. Shuningdek, yana bir qizni ota-onasiga topshirish bo‘yicha choralar ko‘rilmoqda.

Telegram|Facebook|Instagram

⚡️Ijtimoiy tarmoqlarda “Yosh bolani xipchin bilan savaladi” sarlavhasi ostida videoxabar tarqaldi.

Holat Bolalar ombudsmani tomonidan nazoratga olinib o‘rganildi❕

📌 Mazkur holat Ichki ishlar organlari tomonidan zudlik bilan o‘rganilib, bir necha kun davomida o‘tkazilgan tekshiruv choralari natijasida ushbu videolavha Tojikiston Respublikasi “Xatlon viloyati, Regar tumanida olinganligi, mazkur voyaga yetmagan bolalarning onasi ishlash maqsadida Rossiya Federatsiyasiga ketganligi, bolalar tog‘asining qaramog‘ida qolib tazyiq va zo‘ravonlikka uchraganligi ma’lum bo‘ldi.

🖇️ Bu zo‘ravonlik holatiga Tojikiston huquqni muhofaza qiluvchi organlar tomonidan huquqiy baho berilmoqda.

Ma’lumot uchun: Tojikiston
Respublikasi, Xatlon viloyati O‘zbekistonning Surxondaryo viloyati, Sariosiyo tumani bilan chegaradosh hisoblanib, ushbu aholi yashash punktining aholisining qariyb
70-75% ni o‘zbek millatiga mansub fuqarolar tashkil etadi.

Bolalar ombudsmani Samarqand viloyati Qo‘shrabot tumanida voyaga yetmagan qizga nisbatan sodir etilgan jinsiy zo‘ravonlik holatini joyiga kelib o‘rganmoqda❕

🔴 Aytish kerakki, hozirda mazkur jinoyat ishi Samarqand viloyati Ichki ishlar boshqarmasi tomonidan tergov qilinmoqda, uning doirasida gumonlanuvchilar (8 nafar erkak) protsessual tartibda ushlanib, 13-noyabr kuni ularga qamoq ehtiyot chorasi qo‘llanilgan. Yana 1 nafar gumonlanuvchiga qidiruv e’lon qilinib, uni fosh etish tezkor choralari ko‘rilmoqda.

🔸Jumladan, Bolalar ombudsmani tomonidan mazkur jinoyat ishi bo‘yicha dastlabki tergov davomida jabrlanuvchi qizning protsessual huquqlari ta’minlanishi darajasi, xususan, mazkur tergovda bolaning qonuniy vakili, pedagog va advokatning ishtiroki masalasi o‘rganildi.

Shuningdek, uning ishtirokidagi tergov va protsessual harakatlarning bola uchun do‘stona o‘tkazilishi va qo‘shimcha travmatik tarzda bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaslikka oid tavsiyalar tergov xodimlariga berildi☑️.

⚪️ Muhimi, Bolalar ombudsmani voyaga yetmagan jabrlanuvchi qiz bilan shaxsan xoli uchrashdi.
Hozirda bu mudhish zo‘ravonlikni boshdan kechirgan qizga zarur bo‘lgan kompleks tibbiy, psixologik va ijtimoiy ko‘mak choralarini ko‘rishga kirishildi.

Qizning onasi bilan suhbat davomida esa ayol OAV vakillari va jamoatchilikdan ushbu jinoyat tafsilotlarini e’lon qilmaslikni so‘rab, har bir shunday xabar qiziga va oilasiga katta ruhiy zarba bo‘layotganini bayon etdi❗️

Mazkur ish jinsiy jinoyatga oid ekanligi hamda voyaga yetmaganning shaxsiy hayoti, sha’ni va qadr-qimmatiga daxldorligi munosabati bilan jinoyat ishi tafsilotlarini oshkor etilishi, shu jumladan, OAVda keng yoritilishi bola manfaatlariga zid ekanligini yana bir bor eslatamiz.

Bolalar ombudsmani mazkur ish yuzasidan o‘z nazoratini davom ettiradi.