Shaxmatda Grandmaster (GM) unvoniga erishish vaqti odamning iqtidori, mashg‘ulot sifati, raqobat darajasi va resurslariga bog‘liq. Bu odatda 5-20 yil davom etishi mumkin. Quyida umumiy yo‘l xaritasi keltirilgan:
1. Boshlang‘ich daraja (0–1600 reyting) – 1-3 yil
• Shaxmat qoidalarini o‘rganish
• Taktik kombinatsiyalar va asosiy strategiyalar ustida ishlash
• Blits va rapid o‘yinlari orqali tajriba orttirish
2. O‘rta daraja (1600–2200 reyting) – 3-5 yil
• Ochiqlarning chuqur tahlili
• Klassik o‘yinlarda qatnashish
• Endshpil va o‘yin rejalari ustida ishlash
• Milliy darajada turnirlarda ishtirok etish
3. Ustoz daraja (2200–2500 reyting) – 5-10 yil
• FIDE Master (FM) va International Master (IM) darajalariga erishish
• Elo reytingini oshirish (min. 2500 talab qilinadi)
• Xalqaro turnirlarda ishtirok etish va uchta GM normasini bajarish
4. Grandmaster darajasi (2500+ reyting) – 10-20 yil
• Kuchli raqiblarga qarshi muntazam ravishda g‘alaba qozonish
• Ochiqlarda o‘ziga xos repertuar shakllantirish
• Chuqur tahlillar va o‘z o‘yinlarini tahlil qilish
Natija
Iqtidorli va har kuni 5-8 soat shaxmatga vaqt ajrata oladigan odamlar 10 yildan kamroq vaqt ichida GM bo‘lishi mumkin. Ammo ko‘pchilik uchun bu 15-20 yil talab etadi. Yoshligidan boshlab to‘g‘ri murabbiy bilan shug‘ullanganlar bu yo‘lda ancha tez ilgarilaydi.
1. Boshlang‘ich daraja (0–1600 reyting) – 1-3 yil
• Shaxmat qoidalarini o‘rganish
• Taktik kombinatsiyalar va asosiy strategiyalar ustida ishlash
• Blits va rapid o‘yinlari orqali tajriba orttirish
2. O‘rta daraja (1600–2200 reyting) – 3-5 yil
• Ochiqlarning chuqur tahlili
• Klassik o‘yinlarda qatnashish
• Endshpil va o‘yin rejalari ustida ishlash
• Milliy darajada turnirlarda ishtirok etish
3. Ustoz daraja (2200–2500 reyting) – 5-10 yil
• FIDE Master (FM) va International Master (IM) darajalariga erishish
• Elo reytingini oshirish (min. 2500 talab qilinadi)
• Xalqaro turnirlarda ishtirok etish va uchta GM normasini bajarish
4. Grandmaster darajasi (2500+ reyting) – 10-20 yil
• Kuchli raqiblarga qarshi muntazam ravishda g‘alaba qozonish
• Ochiqlarda o‘ziga xos repertuar shakllantirish
• Chuqur tahlillar va o‘z o‘yinlarini tahlil qilish
Natija
Iqtidorli va har kuni 5-8 soat shaxmatga vaqt ajrata oladigan odamlar 10 yildan kamroq vaqt ichida GM bo‘lishi mumkin. Ammo ko‘pchilik uchun bu 15-20 yil talab etadi. Yoshligidan boshlab to‘g‘ri murabbiy bilan shug‘ullanganlar bu yo‘lda ancha tez ilgarilaydi.