Jinoyat va jazo. Dostoyevskiy.
Rodion Romanovich Raskolnikov, Sankt-Peterburgda qonun o'qiyotgan talab bo'ladi, ammo yo'qchilik tufayli o'qishini davom ettira olmaydi (yo'qchilik shunchaki bahona edi).
Qishloqdan kelgan Rodya katalakdek kichik bir xonada ijarada yashaydi. O'zidagi bor mayda-chuyda narsalarni garovga berib, lombardchi kampirdan qarz olib turadi. Asar davomida u o'sha kampirni va uning o'gay singlisini bolta bilan o'ldiradi. Asardagi voqealar aynan shu hodisa va Rodyaning "nazariyasi" atrofida aylanadi.
Rodya Napoleon Bonapartning tarixidan qattiq ta'sirlangan yosh yigitcha bo'lib, o'zini "extraordinary", ya'ni favquloddagi inson deb biladi (Asarning o'zbekcha tarjimasida "favqulodda" deb keltirilgan).
Favquloddagi insonlar qaysidir ma'noda "jinoyatchi" bo'lishligi mumkinligi, chunki ular katta yangilik qilishi uchun jamiyatning avvaldan yozilgan qoidalarini buzishi va bunday qilishga o'zlariga izn berishligi uning asosiy nazariyasi bo'ladi.
Muammo shunda ediki, Rodya favquloddagi odamlar qatoriga kirmasdi. Balki u hali tayyor emasmidi? Uning qilgan (tabiiy instiktiv) harakatlari uning xayolidagi nazariyasiga hech mos kelmaydi va u o'zi bilan to'xtovsiz olishadi.
Qotillik qilib qo'yganidan so'ng nazariyasi o'zi kutilganidek ish bermaydi. Vijdoni oldida qattiq azob chekadi. Xayolidagi Rodya va haqiqatidagi Rodya bir xil emasligi uni o'zidan va shu yo'sinda atrofidagilardan ham nafratlanishiga olib boradi.
U o'z g'oyasiga shunchalar mahkam ediki, hatto jazo sifatida Sibirga surgun qilingan davrining dastlabki oylarigacha ham o'zini haq deb bilardi. Ammo yori Sonyaning muhabbati va o'zi ko'rgan tushlari orqali "oddiy"likni qabul qiladi. Aynan shu paytdan undagi ichki o'zi bilan bo'layotgan kurashi barham topadi va qalbi orom oladi.
Kitob g'isht-kitoblar qatoriga kiradi. Qalin kitob. Yaxshilab o'rnashib olib, o'qiyverasiz. Men mazza qildim. Ming eshitgandan o'qigan yaxshi. O'qib ko'ring ;)
@temursoliev #kitob
Rodion Romanovich Raskolnikov, Sankt-Peterburgda qonun o'qiyotgan talab bo'ladi, ammo yo'qchilik tufayli o'qishini davom ettira olmaydi (yo'qchilik shunchaki bahona edi).
Qishloqdan kelgan Rodya katalakdek kichik bir xonada ijarada yashaydi. O'zidagi bor mayda-chuyda narsalarni garovga berib, lombardchi kampirdan qarz olib turadi. Asar davomida u o'sha kampirni va uning o'gay singlisini bolta bilan o'ldiradi. Asardagi voqealar aynan shu hodisa va Rodyaning "nazariyasi" atrofida aylanadi.
Rodya Napoleon Bonapartning tarixidan qattiq ta'sirlangan yosh yigitcha bo'lib, o'zini "extraordinary", ya'ni favquloddagi inson deb biladi (Asarning o'zbekcha tarjimasida "favqulodda" deb keltirilgan).
Favquloddagi insonlar qaysidir ma'noda "jinoyatchi" bo'lishligi mumkinligi, chunki ular katta yangilik qilishi uchun jamiyatning avvaldan yozilgan qoidalarini buzishi va bunday qilishga o'zlariga izn berishligi uning asosiy nazariyasi bo'ladi.
Muammo shunda ediki, Rodya favquloddagi odamlar qatoriga kirmasdi. Balki u hali tayyor emasmidi? Uning qilgan (tabiiy instiktiv) harakatlari uning xayolidagi nazariyasiga hech mos kelmaydi va u o'zi bilan to'xtovsiz olishadi.
Qotillik qilib qo'yganidan so'ng nazariyasi o'zi kutilganidek ish bermaydi. Vijdoni oldida qattiq azob chekadi. Xayolidagi Rodya va haqiqatidagi Rodya bir xil emasligi uni o'zidan va shu yo'sinda atrofidagilardan ham nafratlanishiga olib boradi.
U o'z g'oyasiga shunchalar mahkam ediki, hatto jazo sifatida Sibirga surgun qilingan davrining dastlabki oylarigacha ham o'zini haq deb bilardi. Ammo yori Sonyaning muhabbati va o'zi ko'rgan tushlari orqali "oddiy"likni qabul qiladi. Aynan shu paytdan undagi ichki o'zi bilan bo'layotgan kurashi barham topadi va qalbi orom oladi.
Kitob g'isht-kitoblar qatoriga kiradi. Qalin kitob. Yaxshilab o'rnashib olib, o'qiyverasiz. Men mazza qildim. Ming eshitgandan o'qigan yaxshi. O'qib ko'ring ;)
@temursoliev #kitob