Ustoz Kundaligi


Channel's geo and language: Uzbekistan, Uzbek
Category: Education


Хусусий мактаб устози — Моҳир Мирзахмедовнинг шахсий кундалиги.
• Инглиз тилида дарс берувчи тарих ўқитувчиси
• IELTS 7 (speaking 7.5)
Админ: @light_upon_light2

Related channels  |  Similar channels

Channel's geo and language
Uzbekistan, Uzbek
Category
Education
Statistics
Posts filter


Оғриқли кузатув

Ҳар бир бола тоза фитрат билан туғилади.

Бошланғич синфларда оппоқ кўйнакларда ширингина бўлиб, мактабга келади.

Қалби — жуда пок, содда, самимий. Нима десангиз ишонаверади.

Йиллар ўтади, балоғатга етиб, нафси куртак отишни бошлайди:

Oғзидан бода кириб шода чиққан, қўлидан телефони тушмаган..

Баъзилари чекишни бошлаган, айримлари эса турли дори воситаларига қарам. Кўплари қиморга берилган.

Соддаликдан асар ҳам йўқ — ўта айёр.

Ҳозирги ҳолатига қараб — ёшлигини солиштирасиз, дилингиз хира бўлади.

Кўз олдимиздаги «фаришталар» нинг «шайтонга» айланиб боришини чорасиз кузатиб туриш — инсонга чуқур оғриқ беради.

Нуҳ аллайҳиссаломга ҳам қийин бўлган бўлса керак-а?

950 йил яшар эканлар қанчадан-қанча авлод шириндан-шакар болажонлари кўз олдиларида мушрикка айланиб кетади.

Баъзилари кўз олдиларида сувга ғарқ бўлиб, нажот топмайди.

Хулоса

Тарбия биз учун ё ҳаёт – ё мамот, ё нажот – ё ҳалокат, ё саодат – ё фалокат масаласидир. А. Авлоний

@Ustoz_kundaligi


Нега биз эмас?

Дўстим Муҳаммад билан дарс беришни бошлаганимизда педагогика бўйича курслар изладик.

Ўзбек тилида йўқ. Топганимиз ҳам таълим моҳиятига кириб чуқур таҳлил қилмас эди. Фақат чел эл манбаларидан фойдаландик. Алам қилди.

Ўзимизга савол бердик — нега ўзимиз тайёрламаслигимиз керак шу курсни?

Йиллар ўтди. Фикр — ғояга, ғоя — лойиҳага айланди:

"Замонавий Педагог" курсини тайёрладик.

4 та гуруҳга дарс бердик. Натижа кутганимиздан ҳам зўр бўлди:

"NPS" — 100%, яъни деярли 100% иштирокчилар курсимизни яқинларига тавсия қилишди.

Курсда ўқиганларнинг тўлиқ фикрларини расмда кўришингиз мумкин.

Кўплаб талабларга кўра душанба — 4-ноябрдан биз 5-гуруҳга старт берамиз. Ўқитувчи бўлсангиз тезроқ рўйхатдан ўтинг. Ўрганасиз, ўзгарасиз. Шошилмасангиз қолиб кетасиз.

Курс ҳақида барча маълумотларни шу ердан кўриб чиқинг:

👉
https://t.me/zamonaviypedagogkursi/77

@Ustoz_kundaligi


Ўзига ишонч парадокси

Ўта интизомли, спортчи танишимдан сўрадим:

— Нега шу вақтгача мураббий билан шуғулланасиз?
— Ўзимга ишонмайман. Нафсимга енгилишим мумкин.

Ўйлаб қарасам, даҳолар аксинча ўзига ишонмас экан:

1. Қўмондон — Ториқ Ибн Зиёд қўшини билан дарёни кечиб ўтади. Қўрқиб ортга қочмаслик учун кемаларни чўктириб юборади;

2. Хоразмшохлар шарққа юришда, сувдан кечиб, кўприкни бузиб юборади. Сабаби ўша.

3. Жаннатга иккала оёғим билан кирмагунимгача кулмайман, деган эди Абу Бакр (r.a).

4. Умар (r.a) мен мунофиқ эмасмиканман, деб қўрқишларини ҳам мисол қилсак бўлади.

Биз негадир — қийинчиликларни енгиш, таваккул қилиш каби вазиятларда ўзимизга ишонмаймиз.

Аммо нафсимизга келганда ўзимизга ортиқча ишонамиз:

— Эртадан аниқ бошлайман;
— Душанбадан «жавоб» бораман;
— Янги йилдан бомдод ўқийман;
— 40 чиқсам, ибодат қиламан ва ҳкз.

Чунки биринчиси иймонга, иккинчиси эса шайтонга боғлиқда..

Хуллас, мотивация эмас, демотивация бераман:

Ўзингга ишонма!

@Ustoz_kundaligi

2.7k 0 67 6 117

Барно Муқимова тренинг ташкил қилдилар.

Педагоглар ривожлантириши керак бўлган кўникмалар ҳақида гаплашдик. 

5 та гуруҳга бўлиниб, замонавий устозга энг керакли бўлган кўникма ҳақида фикримизни айтдик. Жавоблар ажойиб:

1-гуруҳ: ўқувчига тўғри фидбек (изоҳ) бера олиш;

2-гуруҳ: мослашувчанлик;

3-гуруҳ: ҳаризма;

4-гуруҳ: лидерлик;

5-гуруҳ яъни биз: мустақил ўргана олиш кўникмаси деб танладик.

Сиз замонавий устозда яна қандай кўникмалар бўлиши керак деб ҳисоблайсиз?

@Ustoz_kundaligi

2.6k 0 13 18 58

Аллоҳ таоло ҳар бир нарсага нуқсонли бўлишни фарз қилган.

Айман Ёғий

@Ustoz_kundaligi

2.6k 0 23 2 100

Сиз "идеал" устозсиз

Сиз блогларни яхши ёзасиз деди. Осмонга учдим.

Мутахассисга кўрсатсам, 80 та имловий хато топди. Жойимга тушдим.

Сиз зўр устозсиз деди талабалар. Аслида дарс самарасиз ўтганини билмасди улар.

Камчиликларингиз — оддий одамларга кўринмайди. Улар фикр айтишга қодир эмас.  

Хавфли тарафи, улар мақтайди. Сиз эса ўз қобиғингизда юраверасиз.

• Сизни кимдир мақтаяптими? 
• Етишиб қолдим деб ўйлаяпсизми? 
• Зўр мутахассисман деган фикр келяптими? 

Ундай эмас!

Устозларга мурожаат қилинг. Камчиликларингиз устида ишланг. 
Ривожланинг!

Устозлар ҳам мақтаяптими? 
Бошқа устоз топиш вақти келибди.

Хуллас, айтилганидек:

Мукаммалликнинг чегараси йўқ.

@Ustoz_kundaligi

3.5k 0 51 21 203

Каналим очилганига 213 кун бўлибди. 

Очишимдан олдин:

Нима ёзаман?
Қандай бўларкин? 
Кимдир ўқирмикан ўзи?, деган саволлар ўтган. 

Энг қизиғи, 3 та постим бор. Уёғига нима қилишим қоронғи эди. 

Бугун статистикага қарасам, 213 кун тўхтовсиз блог ёзибман. 

Баъзи кунлар иккитадан пост ташлаганман. Умумий 372 та 😅.

Ростан ҳам оз-оздан йиғилиб дарё бўларкан.)

Шу жойига Ҳазрати Румийнинг гапи эсимга тушди:

Йўл — юрганга кўринади.

@Ustoz_kundaligi

3.3k 1 12 27 220

Ўрнига ўтиб кўр

1. Мактаб даврида ўқитувчиларни роса танқид қилардим:

Ўзим ўқитувчи бўлдим, уларни тушунишни бошладим. 

2. Машинам йўқлигида ҳайдовчиларни танқид қилардим. 

Ўзим машина олдим. Тўғри тушунишни бошладим. 

3. Ишхонада раҳбарларни роса маломат қилардим:

Қисқа вақт бошқарувда ишладим, уларни тушунишни бошладим. 

4. Фарзандини эркалатадиган ота-оналарни гапирардим:

Ўзим ота бўлдим, уларни ҳис қилишни бошладим.

5. Вақтида жавоб бермаган танишларни ғийбат қилардим:

Ишларим кўпайиб, жавоб ёзолмай қолдим. Уларни ҳам тўғри тушундим.

Ўйлаб қарасам:

Кимни билмай танқид қилган бўлсам, тақдир мени ўшанинг ўрнига туширган. Балки жазодир, балки яхшилик..

Хуллас, нима демоқчиман?

“Яқиндан танишсанг, аждарни ҳам ваҳший эмаслигини тушунасан.” (Ҳалқа китобидан)

@Ustoz_kundaligi

4.2k 0 80 10 137

Аслида ўрганяпти

Билмасвой умуман фанга қизиқмайди. Фаол эмас. Дафтари йўқ. Уйга вазифа ҳақида гапирмаса ҳам бўлади.

"Шунча вақтим увол бўляпти. Барибир ҳеч нарса ўрганмаяптику!", дейишга шошилманг.

Йўқ. Ўрганяпти!

Ўрганишни икки турга бўлсак бўлади:

Онгли ўрганиш (нима, қачон, қаерда саволларига жавоб топиш) — факт, маълумотларни ўзлаштириш.

• Онгсиз ўрганиш (қандай қилишни кўриш) — ўзини тутиш, одат ва кўникмаларни ўрганиш.


Яъни Билмасвой дарсингизда ўқимаётган бўлсада, ўзи билмаган ҳолда сизнинг одатларингизни ўзлаштиряпти:

1. Ўзингизни қандай тутасиз?
2. Жаҳлингиз чиққанида қандай ҳаракат қиласиз?
3. Дарсни қандай масъулият билан ўтасиз?
4. Тарбияси оғир болалар билан қандай муомала қиласиз?
5. Ўз ваъдаларингизда қандай турасиз?
6. Болалар хато қилса қай даражада сабр қиласиз?
7. Вақтингизни қандай бошқарасиз?
8. Бошқа устозларга нисбатан ҳурматингиз қандай?
9. Илмга ўзингиз қандай рағбат қиласиз?
10. Ғийбат бошланганда қандай йўл тутасиз?
Рўйхат узун..

Хуллас, нима демоқчиман?

Фанни чуқур билишингиз муҳим. Шахсиятингиз эса унданда муҳим:

Амаллар сўздан кўра баландроқ гапиради.

@Ustoz_kundaligi

5.4k 0 79 2 138

Неъмат нархи — азоб!

Қизимни иситмаси чиқди. Қийналди. Йиғлади. 

Докторга кўрсатсак — тиши чиқаётган экан:

Оғриқ неъмат олиб келаётган эди.

• Марям алайҳиссалом тўлғоқ азобидан "қанийди аввалроқ ўлиб кетсам", дегандилар. 

Уларни Пайғамбарни дунёга келтириш шарафи кутиб турарди.

• Юсуф алайҳиссалом неча йиллаб, зиндонда қолдилар. 

Аслида, зиндон — подшохликка йўл эди.

Мисоллар кўп. Қоида бир:

Неъматлар оғриқ билан келади.

Қийинчиликдамисиз? Сиқилманг. 

Балки сизга неъмат келаётгандир?

@Ustoz_kundaligi

7.8k 2 192 15 207

Сиз ҳам имтиҳонда ҳаяжонланасизми?

Бир неча йил олдин биринчи марта IELTS имтиҳонига кирдим.

Ҳаяжон ва стресс азоби қаттиқлигидан ўзимга-ўзим айтяпман:

Моҳир, инглиз тили ўқиб бало бормиди? Маза қилиб юрсанг ўласанми? Керакми шунча қийинчилик сенга?

Муҳим имтиҳон топширганлар имтиҳон стресс азоби қандай бўлишини яхши билади.

Барбара Оукли опоқининг китобларини ўқиб тушундимки — имтиҳон топширишнинг ҳам ўз сир-асрорлари бор экан:

1. "Имтиҳонга бир кун қолганда ўрганиб оларман", қабилида иш тутманг. Ўргана олмайсиз. Сабаби мия ўрганган маълумотини «ҳазм» қилиши учун вақт керак.

2. Бир кун олдин материалларга шунчаки кўз югуртириб чиқинг. Мия мускулларини толиқтириб қўйманг. Худди марафон югурувчиси бир кун олдин оёғига юклама бермаганидек, сиз ҳам енгил такрорлаб чиқинг.

3. Имтиҳондан бир кун аввал тўйиб ухланг. Уйқу миянгиздаги заҳарли моддаларни чиқариб, хотира ва диққат яхши ишлаши учун замин яратади.

4. Қийинидан осонига сакранг. Дастлаб қийин тестни ечишга ҳаракат қилинг. Қийналсангиз дарров тўхтатиб осонларига ўтинг. Бу вақтда мия автоматик равишда ҳалиги қийин тестни ечишни бошлайди. Имтиҳон охирида эса қийин тестга қайтсангиз ечиш осонлашади. Батафсил бу постимда.

5. Қўрқувни яхшиликка ишлатинг. Имтиҳон босимида инсонда кортизол гормони ишлаб, адреналин беради. Шу вазиятда сиз "мен қўрқяпман, ҳаммаси дабдала бўлди", десангиз қўрқувингиз салбий ишлайди. Аксинча, "имтиҳон ҳаяжони мени хотирам ва диққатимни кучайтиради", деб талқин қилсангиз адреналинни тўғри ишлата оласиз.

6. Чуқур нафас олинг. Кучли ҳаяжон бўлса қўлингизни қорнингизга қўйган ҳолда чуқур нафас олинг. Қўлингиз кўтарилсин, кўкрак қафасингиз кенгайсин. Шунда мияга етарли ҳаво етиб бориб, мия организмга қараб "братишкалар, менга яхши ҳаво келяпти, демак ҳаммаси жойида, қўрқманглар", дейишига олиб келади.

7. Имтиҳонда мия савол ичига чуқур кириб кетиб, хато бажарилган ишни тўғри кўрсатишга мойил бўлади. Буни олдини олиш учун бир муддат кўзингизни юмиб очинг, эътиборингизни бошқа нарсага қаратинг. Шунда умумий манзарани қайтадан кўра оласиз.

Постни имтиҳон топширувчи — ўқитувчи ва ўқувчилар билан улашинг.
Манфаатли бўлади, иншаАллоҳ.

@Ustoz_kundaligi

6.2k 1 175 13 98

Танишлар қадри

Социолог Грановетер ўзининг машҳур "Нозик Алоқалар Кучи" (The Strength of Weak Ties) асарида ажойиб маълумот келтиради:

Унга кўра меҳнат бозоридаги муваффақиятингиз нечта яқин дўстингиз борлигига эмас, балки умумий танишлар сонига боғлиқ экан.

Грановетер, айниқса, иш топиш, инновация қилиш ва касбий ривожланишда кучли алоқалардан (яқин дўстлар ёки оила) кўра заиф алоқалар (танишлар) муҳимроқ эканини таъкидлайди:

1-сабаб: Яқин дўстлар одатда сизга ҳамфикр ҳисобланиб, гапингиз бир жойдан чиқади. Вазиятга бошқа тарафдан қарай олмайсиз. Аксинча, узоқ танишлар эса ўзгача фикрлаш билан дунёқарашингизни кенгайтиради.

2-сабаб: Дўстлар кўп ҳолатда сиз билан бир ижтимоий табақага оид бўлади (бой, ўрта ҳол, камбағал). Танишлар эса турли қатлам вакиллари бўлгани туфайли сиз кўрмаётган имкониятларни очиб бериши мумкин.

3-сабаб: Яқин дўстлар одатда сизга яқин манзилда яшайди. Танишлар эса турли манзилдан бўлгани боис сиз учун кўприк вазифасини бажариб бериши мумкин.

4-сабаб: Танишлар кўпроқ турли касбларда ишлагани туфайли сизга янги иш ўринлари ҳақида тезроқ хабар бериши мумкин. Тадқиқотга кўра 56% ишчилар ўз ишхоналарини дўстлари эмас, узоқ танишлар орқали топгани аниқланади.

5-сабаб: Яқин дўстлар кам, танишлар эса кўплиги. Сизда 2 та дўстингиз ва 20 та танишингиз бор дейлик. 20 та танишингизни 2 тадан чин дўсти бор. Шунда сиз танишларингиз орқали 40 та одамга алоқага чиқа олишингиз мумкин.

Қиссадан ҳисса

Таниш билишни кўпайтир!

P.s: Дўст керак эмас дейилмади. Карьерадаги муваффақият учун кўпроқ танишлар орттириш керак демоқчи эдик.

Фойдаландим: The Strenght of Weak Ties
Ўзимдан ҳам озгина қўшдим)

@Ustoz_kundaligi


Статистикага кўра, ходимларнинг карьерасидаги муваффақиятида ниманинг ўрни каттароқ деб ўйлайсиз?
Poll
  •   Яқин дўстлар сони
  •   Яқин бўлмаган танишлар сони
917 votes


Камчиликми фазилатми?

Мактаб вақтлари синфни роса кулдирар эдим.

Нуқул устозлардан гап эшитардим: салбий хусусият деб қабул қилинарди.

Билсам, аслида камчилик эмас — фазилатим экан. Кулдира олиш ҳам ноёб кўникма.

Ҳозир ҳам дарсларимда ўқувчиларни кулдириб, дарсни қизиқарлироқ қилиб ўтаман.

Ўйлаб қарасам, ўқувчилардаги бизга салбий кўринган хислатлар — аслида фазилат бўлиши мумкин.

Кучли устоз буни илғаб, тўғри йўналтира олади.

Келинг, биргаликда ўқувчиларнинг баъзи «ёмон» хислатларини ижобий томонини кўриб чиқамиз:

1. Кўп гапирувчи ўқувчилар: Муносабат ўрнатиш ва ўз фикрини очиқ айта олишда кучли бўлишади.

Улардан ажойиб: журналист, ўқитувчилар чиқиши мумкин.

2. Дарсда хаёл суриб ўтирувчи ўқувчилар. Улар ўта ижодкор ва бой тасаввурга эга бўлади. Бу кўникма билан кўплаб инновация қилишлари мумкин.

Улар келажакда илғор ёзувчи ва санъаткорга айланиши мумкин.

3. Савол сўрайверадиган ўқувчилар: Мавзуни чуқур англаш ва танқидий фикрлашда кучли.

Келажакда улардан ажойиб: тадқиқотчи, ҳуқуқшунослар чиқиши мумкин.

4. Қайсар ва гап талашадиган талабалар. Кучли жиҳати — қатъиятли ва ўз фикрини ҳимоя қила олади.

Тўғри фойдаланса — зўр ҳуқуқшунос, музокарачи ва сиёсатчи бўлиши мумкин.

5. Шўх, гипперактив ўқувчилар. Кучли томони — ўзгалардан кўра энергияга тўла бўлади. Энергияни тўғри сарфласа соҳасида муваффақиятга эришиши мумкин.

Улардан яхши спортчи, тадбирлар ташкиллаштирувчи, жамоат фаоллари чиқиши мумкин.

6. Прокрастинатор — вазифани охирига тақаб бажарувчилар. Улар вақт босимида қандай ҳаракат қилишни билади. Қийин вазиятда муаммоларга ечим топа олади.

Мос касблар: Лойиҳа бошқарувчиси, инқироз даври маслаҳатчиси ва бошқалар.

7. Сабрсиз талабалар. Кучли тарафи — тезда қарор чиқара олади, муаммога тез ечим топади.

Келажакда яхши тадбиркор бўлиши мумкин.

8. Раҳбарият, мактаб қоидаларига кўп қарши чиқадиган ўқувчилар. Улар одатда — лидерлик хусусиятига эга, мустақил фикрлай оладиган шахслар бўлади.

Мос ишлар: директорлик, жамият фаоли бўлиш.

9. Дангаса ўқувчилар. Кучли жиҳати — кам ҳаракат билан, ўз мақсадларига эришишни билади. Муаммога осон ечим топади.

Келажакда дастурий таъминот, тизим таҳлили, автоматлаштириш соҳаларида ўз ўрнини топиб кетиши мумкин.

10. Тартибсиз ўқувчи. Кучли томони тартибсизлар одатда ижодкор бўлади.

Уларда санъаткор ва ихтирочиликка қобилият бўлиши мумкин.

Хуллас

Бу билан салбий хислатларга кўз юминг демоқчимасман. Постдан мақсад ўқувчилардаги фазилатни топиб, уни тўғри йўлга йўналтиришга тарғиб эди.

Қиссадан ҳисса

Ҳамма нолиганда, сиз фазилат топинг!

Сиз яна қандай салбий кўринган фазилатларни биласиз?

@Ustoz_kundaligi

6.8k 0 142 10 116

Кетмонни қўлга берма

Мактаб давримда илк бор жанозада қатнашдим: қабристонга майитни кўмиш учун бордик.

Қабрга тупроқ тортиб, кетмонни бир отахонга узатар эканман:

Кетмонни қўлдан қўлга бериб бўлмайди, деб ҳаммани олдида танбеҳ берди. Хижолат бўлдим.

Ҳозир билсам: қабристонда кетмонни қўлдан-қўлга узатмаслик аслида динда йўқ — бидъат экан.

Катталар қанчалик кўп ва соқоллари узун бўлмасин — ноҳақ эди.

Ишхонада ҳам шундай вазиятга кўп дуч келаман:

20 - 30 йиллаб дарс берган «тажрибали» устозлар — бошланғичлар каби хато қилаётган бўлади.

Бошида "улар ҳақ бўлса керак — шунча йилдан бери дарс беряптику ахир!", - деган фикр ўтарди.

Кейин англадим — баъзи устозлар коммунизмдан андоза олган, бошқалар эса шунчаки шахсий фикрларига таянади. Илмий асос йўқ.

Хуллас, нима демоқчиман?

Ҳамкасблар билан тажриба алмашиш — муҳим.

Фақат танқидий фикрланг:

Кўп йиллик тажрибаси бор дегани — ҳақ дегани эмас.

@Ustoz_kundaligi

4.9k 0 34 41 152

Сизнинг жавобларингиз қандай?

@theansaripodcast?si=gWsMKHy91-AC1B7X' rel='nofollow'>Ансори деган подкаст кўряпман. Европа ва Америкадаги таниқли Ислом воизлари билан суҳбатлар бўлади.

Бошловчи суҳбат охирида меҳмонларга қизиқарли саволлар беради. Жавоблар ҳам антиқа:

1. Агар сизда бир ғайриоддий қобилиятга эга бўлиш имконияти бўлганида қандай қобилиятни танлар эдингиз?

Ясир Қадҳи: Ўқиган нарсаларимни биттада ёдлаб қоладиган хотирам бўлишини истар эдим.

Оусама АлШурафа: Телепортация. Дунёнинг истаган жойига бир зумда бориб қолишни хоҳлайман.

Шеикҳ Сед Омаир: Дунёнинг барча тилларида гаплаша олишни хоҳлардим.

2. Вақт машинаси бўлганида қайси даврга қайтган бўлар эдингиз?

Ясир Қадҳи: Исломнинг олтин даврига. Ҳақиқий илм уламолари билан суҳбат қилишни истайман.

Оусама АлШурафа: Сулаймон алайҳиссалом даврларига. Ажойиб замон бўлган. Атрофингда жинлар ишлаётганини кўриш менга жуда қизиқ.

Шеикҳ Сед Омаир: Рим Имериясининг гуллаб-яшнаган даврини кўришни хоҳлайман.

3. Жаннатга кирсангиз нима иш қилишни хоҳлайсиз?

Ясир Қадҳи: Жаннатда абадий кутубхонам бўлишини истайман. Абадий китоб ўқишни ва китоб муаллифлари билан юзма-юз интервью қилишни истайман.

Оусама АлШурафа: Инсон яралишидан то қиёматгача бўлган воқеаларни кино тарзида катта телевизорда кўришни истайман.

Шеикҳ Сед Омаир: Мен машиналарни севаман. Дунёда ҳайдаб кўришни истаган барча машиналаримни миниб кўрардим.

Энди сизнинг галингиз. Сиз бу саволларга қандай жавоб берган бўлардингиз? Менга қизиқ)

@Ustoz_kundaligi

5.5k 0 53 36 64

“Ўқувчилар ҳавасини келтирадиган даражада кўп ўқиб ўрганувчи ўқитувчилар эмас, балки ўқувчиларни доим назоратда ушлаш ва улардан олдин юришни ўйлаган ўқитувчилар касбий толиқишга гирифтор бўладилар”.

Фрэнк Смит

Иқтибосни қандай тушундингиз?

@Ustoz_kundaligi

5.6k 0 46 13 80

Қисқа муддатли ечим — узоқ муддатли хато

Юқоридаги сўровномадаги гаплар ўқувчининг фикрлашига қандай таъсир кўрсатишини кўриб чиқамиз:

1. Унга барибир у энг зўр спортчи эканлигини айтиш

Бу ҳолатдаги берилган далда — самимий эмас. Буни бола ҳам ич-ичидан ҳис қилади. У ҳақиқатдан энг зўр спортчи бўлганида муваффақият қозонган бўларди.

Қолаверса, бу мотивация уни келажакда ўзгаришига сабабчи бўлмайди.

2. Рақибларидан кўра у ҳақлироқ эканлигига ишонтириш

Бу ҳолатда болада айбни ўзгалардан қидириш «касаллиги» шаклланади. Келажакда ўз устида ишлашдан кўра — айбни осонгина ўзгаларга тўнкашга мойил бўлади.

3. Спорт мусобақаси аҳамиятсиз эканлигини тушунтириш

Бу вазиятда бола нимани эплай олмаса — ўша нарсани қадрсизлантиришга одатланади.

Масалан, ўқишга киролмаса, яна тайёрланиш ўрнига "бугунги кунда университет керак эмас" - деб, шохдан-шохга сакрашга одатланиши мумкин.

4. Унда етарли қобилият борлиги ва кейинги сафар ютишини айтиш

Бу билан ундаги қобилиятлар уни автоматик равишда кейинги ғалабага олиб бориши, гўё "ўзгаришинг шарт эмас, шундоқ ҳам тўғри йўлдасан" - деб, шунчаки кутиб яшаш сигналини беради.

5. У бугун ютишга нолойиқ бўлганини айтиш (қоғозга ўраган ҳолда)

Бу вазиятда қалбига оғир ботадиган гап бўлиши мумкин.

Аммо ҳақиқий чемпионларнинг оталари ушбу жумлани қуйидаги тарзда етказишган:

"Биламан болам сенга ҳозир қийин. Қўлингдан келганча ҳаракат қилиб, ғолиб бўлолмаслик инсонни дилини хира қилади.. Аммо сен ғолибликни қўлга киритишга етарлича ҳақли эмасдинг. Сени рақибларинг сендан аввал бошлаб, сенданда кўпроқ меҳнат қилишган. Агар ғолиб бўлишни чин дилдан хоҳлаётган бўлсанг — уларданда кўпроқ саъй-ҳаракат қилишинг керак!"

Бу билан ота нафақат ҳақиқатга тик қарашга, балки хатоларидан хулоса чиқариб, айбни ўзидан қидириб, келажакда ўз устида ишлашига туртки беради.

Одатда болани ўзига бўлган ишончини тушириб қўйишдан қўрқиб, айбни бошқаларга ағдарамиз.

Аммо болага самимий, ривожлантирувчи фикр билдириш (constructive feedback) — уни шахсияти ва келажагида ўта муҳим

Фикрлар — Профессор Carol Dweck'нинг «Mindset» китобидан эркин таржима қилинди.

Сиз юқоридаги фикрларга қўшиласизми? Фарзанд тарбияси бўйича мутахассислардан ўз мулоҳазаларини билдиришларини сўраб қоламан.

@Ustoz_kundaligi

5.8k 0 38 25 114

Тасаввур қилинг, ўқувчингиз ёки фарзандингиз спорт мусобақасига узоқ муддат тайёрланди Мусобақада яхши қатнашган бўлсада, рақиблари ундан ўзиб кетди. Ҳозир у тушкун ҳолатда.. Сиз шу вазиятда унга нима деган бўлар эдингиз?
Poll
  •   1. Унга барибир у энг зўр спортчи эканлигини айтардим
  •   2. Рақибларидан кўра ютуққа у ҳақлироқ эканлигига ишонтирардим
  •   3. Спорт мусобақаси, ҳаётда катта роль ўйнамаслиги, ғам чекишга арзимаслигини тушунтирардим
  •   4. Унда етарли қобилият борлигини, кейинги сафар, албатта, ютишига ишонтирардим
  •   5. У бугун ютишга лойиқ бўлмаганини айтардим
1013 votes

4.9k 0 20 22 19

Энергиянгизни қаерга сарфлаяпсиз?

Ўқитувчига энг керакли бўлган билимлардан бири — энергия бошқарувини билиш (power management)

Сабаби шахсий «зарядкангиз» 70% дан тушиб кетганида — сиз асабийлашиш, болаларга бақиришни бошлайсиз

Қолаверса, энергиясизлик касбий толиқиш (выгорание) ва ҳаётингиз маъносини йўқотишингизга сабабчи бўлади

Қуйидаги рўйхатда энергиямизни «сўриб» олаётган «зараркунандалар»ни кўриб чиқамиз:

Ҳаёт тарзида:

1. Овқатланиш:
- Энергия бермайдиган таомлар (ролтон, биг бон);
- Фастфуд;
- Ошиқча ширинлик истеъмол қилиш;
- Ўз вақтида овқатланмаслик;
- Ўта ёғли овқатланиш;
- Кечқурун кўп миқдорда таомланиш.
2. Уйқуда:
- Етарлича ухламаслик;
- Сифатсиз уйқу.
3. Нафас олиш:
- Ифлосланган ҳавода нафас олиш;
- Нотўғри нафас олиш.
4. Кун Тартибида:
- Кун ва тун алмашиб қолиши;
- Кун тартибига амал қилмаслик.

Психологик сабаблар:

1. Мақсадсизлик:
- Умидсизлик
- Ўзини фойдасиздек ҳис қилиш;
- Ўтмишдан афсусланиш;
- Узоқ келажак ҳақида хавотир;
2. Қўрқув:
- Ўзини ҳимоясиз ҳис қилиш;
- Адолатсизликдан қўрқиш;
- Келажакдан ғам қилиш;
- Ишларни комил қилолмаганидан қайғу чекиш (перфекционизм);
- Ўзини ноқис ҳис қилиш (сомплех);
- Рад жавоб олишдан қўрқув;
- Жамоадан ажралиб қолиш қўрқуви.
3. Салбий ҳиссиётлар:
- Аразлаш;
- Ҳасад;
- Пессимист бўлиш;
- Алам;
- Ички конфликтлар 
- Ғазаб;
- Қасос олиш истаги.
4. Ўзгача кўриниш истаги:
- Барчага ёқишга ҳаракат қилиш;
- Одамларга ниманидир исботлаб қўйишга ҳаракат қилиш;
- Ўзини ўзгалар билан солиштириш;
- Ўзидан сохта бахтли одам ясаш;
- Ўзидан мағрурланиш;

Хулқ-атвордаги муаммолар:

1. Ишхонада:
- Иш ва шахсий ҳаётни аралаштириб қўйиш;
- Бир-хил зерикарли иш билан шуғулланиш;
- Дам олмасдан ишлаш;
- Чала қолдириб кетилган ишлар кўпайиши;
- Табиат ва тоза ҳаво билан мулоқот камайиши;
- Қарздорлик.
2. Муносабатларда:
- Сизга ёқмайдиган инсонлар билан суҳбат;
- Бошқалар олдидаги мажбуриятлар:
3. Нафсга оид:
- Зарарли одатлар;
- Қимор ўйинлари;
- Салбий ахборот;
- Смартфонлар, компьютерлар, гаджетлардан нотўғри фойдаланиш.
4. Ташқи таъсирлар:
- Ҳақорат қилиниш;
- Қўпол муомалага учраш;
- Ҳийлага учраш;
- Ношукрлик;
- Адолатсизлик;
- Туҳмат;
- Танқид қилиниш.

Юқорида энергия «челагингизни» баъзи бир «тешиклари» билан танишиб чиқдик.

Муаммони аниқлаб, энергиянгизни тиклаб олишингизни тилаб қоламан.

Сизда қайси турдаги энергия муаммоси бор? Изоҳларда ёзиб қолдиринг!

@ustoz_kundaligi

6.1k 0 127 27 86
20 last posts shown.