Kaloriya nima?
Siz yeydigan mahsulotlaringiz asosan 3 ta modda oqsil, uglevod va yog’lardan tashkil topadi. Bu moddalarning har biri organizmda o’z vazifalariga ega. Masalan uglevod va yog’ bizga energiya uchun kerak bo’lsa, oqsillar gormonlar va muskullarimiz uchun muhim sanaladi.
Kaloriya hisobi qanday yuritiladi?
Yuqoridagi 3 moddaning kaloriya hajmi quyidagicha hisoblanadi.
1 gram yog’ - 9 kcal (ba’zi manbalarda 8 kcal)
1 gram uglevod - 4 kcal
1 gram oqsil - 4 kcal
Ana endi namuna sifatida 1 dona tuxumning o’rtacha kaloriyasini hisoblaymiz:
1 dona tuxum:
Oqsil - 6 gram
Yog’ - 5 gram
Uglevod - 1 gram
Bularni kaloriya hisobiga o’tkazish esa oddiy arifmetika amallari.
Oqsil - 6 gram x 4 = 24 kcal
Yog’ - 5 gram x 9 = 45 kcal
Uglevod - 1 gram x 4 = 4 kcal
Demak bir dona o’rtacha kattalikdagi tuxumda jami 73 kcal bor.
Albatta hamma narsani o’rtacha olavermaymiz. Bunda bizga aniq gramlar yordamga keladi va siz 1 dona emas 100 gram hisobida ish yuritasiz.
Bu qanday ishlaydi?
Masalan siz 600 gram tarvuz iste’mol qilayabsiz. Internetdan 100 gram tarvuz tarkibidagi oqsil, yog’, uglevod hajmini qidirasiz.
100 gram tarvuzda:
Oqsil - 0.6 gram x 4 = 2.4 kcal
Uglevod - 7.6 gram x 4 = 30.4 kcal
Yog’ - 0.2 gram x 9 = 1.8 kcal
Umumiy - 34.6 kcal
600 gram tarvuzda esa:
Oqsil - 2.4 kcal x 6 = 14.4 kcal
Uglevod - 30.4 kcal x 6 =-182.4 kcal
Yog’ - 1.8 kcal x 6 =10.8 kcal
Umumiy: 207.6 kcal
Ovqat tarkibi
Kaloriya hisoblashni o’rgandik. Ana endi sog’lom ovqatlanish ratsionini tuzamiz. Kun davomida iste’mol qiladigan mahsulotlarimiz kaloriyasini foizlar miqdorida 3 ta moddaga ajratib chiqamiz. Ya’ni taomning qancha qismi qaysi moddadan tashkil topishi.
Oqsil - 10% dan 35% gacha
Uglevod - 45% dan 65% gacha
Yog’ - 25% dan 35% gacha
Biz ortiqcha vazndan halos bo’lish uchun yog’ni butunlay ratsiondan qirqib tashlay olmaymiz, chunki yuqorida aytilganidek har bir modda ma’lum bir vazifaga javobgar hisoblanadi.
©️Blog
Siz yeydigan mahsulotlaringiz asosan 3 ta modda oqsil, uglevod va yog’lardan tashkil topadi. Bu moddalarning har biri organizmda o’z vazifalariga ega. Masalan uglevod va yog’ bizga energiya uchun kerak bo’lsa, oqsillar gormonlar va muskullarimiz uchun muhim sanaladi.
Kaloriya hisobi qanday yuritiladi?
Yuqoridagi 3 moddaning kaloriya hajmi quyidagicha hisoblanadi.
1 gram yog’ - 9 kcal (ba’zi manbalarda 8 kcal)
1 gram uglevod - 4 kcal
1 gram oqsil - 4 kcal
Ana endi namuna sifatida 1 dona tuxumning o’rtacha kaloriyasini hisoblaymiz:
1 dona tuxum:
Oqsil - 6 gram
Yog’ - 5 gram
Uglevod - 1 gram
Bularni kaloriya hisobiga o’tkazish esa oddiy arifmetika amallari.
Oqsil - 6 gram x 4 = 24 kcal
Yog’ - 5 gram x 9 = 45 kcal
Uglevod - 1 gram x 4 = 4 kcal
Demak bir dona o’rtacha kattalikdagi tuxumda jami 73 kcal bor.
Albatta hamma narsani o’rtacha olavermaymiz. Bunda bizga aniq gramlar yordamga keladi va siz 1 dona emas 100 gram hisobida ish yuritasiz.
Bu qanday ishlaydi?
Masalan siz 600 gram tarvuz iste’mol qilayabsiz. Internetdan 100 gram tarvuz tarkibidagi oqsil, yog’, uglevod hajmini qidirasiz.
100 gram tarvuzda:
Oqsil - 0.6 gram x 4 = 2.4 kcal
Uglevod - 7.6 gram x 4 = 30.4 kcal
Yog’ - 0.2 gram x 9 = 1.8 kcal
Umumiy - 34.6 kcal
600 gram tarvuzda esa:
Oqsil - 2.4 kcal x 6 = 14.4 kcal
Uglevod - 30.4 kcal x 6 =-182.4 kcal
Yog’ - 1.8 kcal x 6 =10.8 kcal
Umumiy: 207.6 kcal
Ovqat tarkibi
Kaloriya hisoblashni o’rgandik. Ana endi sog’lom ovqatlanish ratsionini tuzamiz. Kun davomida iste’mol qiladigan mahsulotlarimiz kaloriyasini foizlar miqdorida 3 ta moddaga ajratib chiqamiz. Ya’ni taomning qancha qismi qaysi moddadan tashkil topishi.
Oqsil - 10% dan 35% gacha
Uglevod - 45% dan 65% gacha
Yog’ - 25% dan 35% gacha
Biz ortiqcha vazndan halos bo’lish uchun yog’ni butunlay ratsiondan qirqib tashlay olmaymiz, chunki yuqorida aytilganidek har bir modda ma’lum bir vazifaga javobgar hisoblanadi.
©️Blog