Сунъий интеллектнинг биринчи файласуфи - Алан ТюрингУни код бузувчи ва информатика фанининг асосчиси, компютер технологияларини ривожлантиришни бошлаган одам деб аташади
Алан Тюринг - ҳисоблаш назарияси ва сунъий интеллект асосчиси сифатида танилган инглиз математиги ва криптографи, 20-асрнинг энг таъсирли олимларидан бири ҳисобланади. Унинг ишлари илмий фаолиятининг турли жабҳаларида замонавий технологияларнинг асосини яратди
Тюрингнинг энг машҳур иши "Тюринг машинаси" концепцияси бўлиб, у алгоритмлар ва ҳисоблашлар асосини тушунтириш учун модел сифатида ишлаб чиқилган. Бу концепция замонавий компьютер фанининг пойдеворини қўйди, чунки у ҳар қандай алгоритм билан ечилувчи ҳисоблаш муаммосини тушунтиришга ёрдам берди.
Иккинчи жаҳон уруши бошланганида, Туринг Британиянинг Блетчли-Парк марказида криптограф сифатида ишлашга чақирилди. У ерда у немисларнинг "Энигма" шифрлаш машинасини бузишда катта рол ўйнади. Туринг ва унинг ҳамкасблари томонидан ишлаб чиқилган "Бомба" деб аталган машина "Энигма" кодларини бузишга ёрдам бериб, уруши якунлашда муҳим аҳамиятга эга бўлган.
1945-йилда у Британия империяси орденга эга бўлди ва 1951-йилда Лондон Қироллик жамиятига қабул қилинди. 1950-йилда эса у ўзининг машҳур "Тюринг тест"ини таклиф қилди. Бу тест сунъий интеллект соҳасида инсон каби фикрлай олиш қобилиятига эга машинани аниқлаш учун асосий тест сифатида хизмат қилиб келмоқда
Турингнинг ишлари бугунги кунгача ҳам илмий ҳамжамият ва технологиялар соҳасида катта аҳамиятга эга. Унинг ишлари сунъий интеллект, криптография ва ҳисоблаш техникаси каби соҳаларда асосий йўналишларни белгилаб берган
Уни Лейбниц, Декарт, Гилберт, Рассел, Витгенштейн билан бир қаторга қўйишади – Алан Тюринг энг буюк фалсафий ва математик ақллар қаторига киради.
Шахсий ҳаётида Туринг жинсий ориентацияси туфайли катта қийинчиликларга дуч келди. 1952 йилда Британия қонунчилигига кўра, у жинсий ориентацияси сабабли айбланди ва унга қамоқ ёки гормон терапияни таклиф қилишди. Алан иккинчисини танлайди, аммо бу унинг соғлиғига ёмон таъсир қилади. 1954-йилда Алан ўз уйида вафот этади, бу ўз жонига қасд қилиш деб баҳоланади
Фақат кўп йиллар ўтгач, 2009-йилда Британия ҳукумати унинг таъқиблари учун расман узр сўради ва 2013-йилда Алан Тюринг вафотидан кейин Қиролича Елизавета II томонидан афв этилди
@themantiq