Татарча вәгазьләр ТАТИСЛАМ

🌳 Алмагачыңнан алмаңны урласалар...

Кем дә булса үстергән җимеш агачы кешеләргә дә, кошларга да файда китереп кенә калмый, ә шул агачны утыртучының үзенә сәдака булып та языла.Тереклек дөньясына файда китерү – динебезнең асыл максаты. Ул файда кешеләргә генә түгел, ә хайваннарга, кошларга карата да булырга тиеш. Әгәр аларга ашарга бирсәң, язын оя ясасаң, кышын җимлекләргә ярма сибеп сөендерсәң, шушы гамәлләрең өчен әҗер-саваплар язылыр, дигән бит Пәйгамбәребез صلى الله عليه وسلم. Тагын берничә хәдис китереп, бакчачыларны сөендерәсем килә.

Пәйгамбәребез صلى الله عليه وسلم: «Әгәр мөселман кешесе  агач утыртса, шул агачтан ашалган бөтен нәрсә, һичшиксез, аңа сәдака итеп языла һәм шуннан урланган бөтен нәрсә аның өчен сәдакадан китә, әгәр кем дә булса аңа зарар китерсә, бу аның өчен сәдака булып  санала», – дигән».
📚(Мөслим риваяте, 3968) 

Икенче риваятьтә исә түбәндәгеләр китерелә: «Әгәр мөселман кешесе  агач утыртса, ә аннан соң аның җимешләрен берәр кеше, хайван яки кош ашаса, бу аңа Кыямәт көненә кадәр сәдака булып язылачак».
📚(Мөслим риваяте, 3971)

Бервакыт балалар белән бакчада виктория җиләге чүбен утап чыктык. Чүптән арындыргач, бик күп җиләкләре күренеп калды. Тәмам кызарып бетсеннәр дә берничә көннән җыеп алырбыз дип, өйгә кереп киттек. Икенче көнне чыксак, кошлар бар булган җиләкне ашап бетергәннәр, ничек өлгергәннәрдер, бер җиләк тә калмаган иде. Балаларның да, минем дә кәеф кырылды, ачу чыкты. Әмма шушы хәдисне ишеткәч, күңелгә тынычлык иңде һәм рәхәтлек урнашты, чөнки тырышуыбыз бушка булмаган, сәдакадан киткән.

Чөнки Пәйгамбәребез صلى الله عليه وسلم, җимеш бирә торган нинди генә үсенте яки агач утыртсаң да, ул кешегә сәдака бара, дигән. Әле элекке вакытлар да искә төшеп китте. Без үскәндә балалар, кешеләрнең бакчаларына кереп, алма, чия, кыяр һәм башка яшелчәне «чәлдереп» чыгалар иде. Күршеләр белсәләр, килеп орыша, бала шуклыгы булганга, күбесе күз йома иде. Шул вакытта кайбер әби-бабайлардан: «Ярар, сәдакадан китсен», - дигән сүзләр дә ишетелә иде.

Димәк, алар да, белмәгән булсалар да, утырткан, үстергән җимешләрне берәрсе алып ашаса, изгелек булып кайта, дип уйлаганнар. Алар, бәлки, бу хәдиснең үзен укымаганнардыр да. Хәтта бакчаңнан урлап алып китеп зыян салсалар да, әҗере барыбер сиңа була. Хәдистә әйтелгәнчә: «Шуннан урланган бөтен нәрсә аның өчен сәдакадан китә».

Бу безне, күбрәк, җимеш китерә торган агачлар, үсентеләр утыртырга этәрә торган хәдис түгелме соң? Бу дөньядан китеп барсак та, без утыртып калдырган агачлардан кешеләр, хайваннар, кошлар, бөҗәкләр туклансалар, безгә күпме әҗер булачак, аларга да файда – тамаклары туя, безгә дә уңыш –  хәерле гамәлләрдән язылып бара.

Халыкта да шундый әйтем бар бит: «Ир-ат үз гомерендә өч гамәл эшләп калдырырга тиеш – йорт салырга; агач утыртырга; нәсел калдырырга». Әлеге гамәлләрнең барысы да файдалы, игелекле гамәлләр – сәдака җәрияләр. Йортыңда гаиләң торган саен, сиңа әҗер, агачлар хакында әйттек инде, балаң  сиңа дога кылган саен, әҗере бара. 

Мәкаләмне тагын бер хәдис белән тәмамлыйм. Пәйгамбәребез صلى الله عليه وسلم: «Әгәр мөселман кешесе агач утыртса яки кырда иген чәчсә, ә аннан соң анда үскәнне кеше, хайван яки кем дә булса башка берәү ашаса, бу аңа, һичшиксез, сәдака булып языла», – дип әйтеп калдырган.
📚(Мөслим риваяте, 3969)

📝 Раил Фәйзрахманов
📌 Язылырга 👉 https://t.me/tatislam

💰"Акча агачы – ялган пот"

Һәрбер адәм баласы тыныч һәм мул тормышка омтыла, моның һич гаебе юк. Ә аңа ирешү өчен, хакыйкатьтән тайпылып, ялгыш юлга кереп китүчеләр дә аз түгел. Аныйлар көн туган саен арта, төрләнә торган ырым-шырымга, потларга, сыннарга ышаналар, шуларның ярдәменә өметләнәләр. Әмма алар безгә берәр файда китереп, зыяннан саклап кала алырмы соң?Адәм балаларын ничек кенә хәйләмиләр дә, нәрсәгә генә ышандырмыйлар бүген. Нишләтәсең, шулай тиз һәм җиңел ышангач, алдалаучылар да күп. Нинди генә талисманнар, статуэткалар уйлап чыгармый маркетологлар. Һәм әлеге товарларны кешеләргә сату өчен нинди генә сафсата кормый сәүдәгәрләр. Исең китәрлек. Янәсе, «байлык китерә, бөтен начарлыктан, явызлыктан саклый» дип, товарлары турында төрле уйдырмалар уйлап чыгарып, тиз арада безнең акчаны үз кесәләренә салырга тырышалар. Бигрәк тә акча «чакыра торган» гөлләр, агачлар, сыннар уйлап чыгардылар, алар сатуда да торган саен арта бара. Акчасызлыктан тилмергән халык ул әйберләрне өенең түренә алып кайтып куя.

Кайбер өйләрдә киштәләрдә акчага күмелгән бака, акчага чолганган зур корсаклы ир-ат сыннарын күрергә мөмкин. Көн саен шуларның корсагын сыпырып торсаң, акча арта икән, имеш... Кызганыч, халык сатып ала, димәк, ышана, дигән сүз.
Кемдер өйгә кайгы-хәсрәт кермәсен дип, ишек өстенә ат дагасы куя. Кайберәүләр, беләзек итеп, үзләренә кызыл җеп тага, имеш, бозымнан саклый, бәхет китерә. Күз тиюдән сакласын дип, «күз» тагып йөрүчеләр дә бихисап. Бу бит һич акылга сыймаслык күренеш. Керамикадан ясалган бакалар, төрле гөлләр, агачлар ничек итеп сиңа акча китерә алсын соң?! Ә тимер, җеп яки башка нәрсәләр ничек безне юл фаҗигасеннән, җил-давылдан, су басудан һәм башка проблемалардан саклый алсын соң?! Үзен дә саклый алмаган, теләсә-кайсы вакытта ватыла, уала, кибә, корый торган һәм һичнинди көч-куәткә ия, зиһене булмаган нәрсәләр башкаларны ничек саклый ала соң? Кем дәлилләп күрсәткән шушы нәрсәләр чынлап та саклый һәм уңышка илтә дип?

Шунысы бик гаҗәеп: арабызда үзен мөселманга санап та, мин Аллаһка инанам дип әйтеп тә шундый юк-барга ышанучылар бихисап. Бик еш: «Бар нәрсә дә – Аллаһ кулында», – дип әйтергә яратабыз, ә муеныбызга талисман тагып куябыз, «бәхет өчен» өебездә таштан яки агачтан ясалган берәр пот торырга мөмкин.

Әгәр без, чыннан да, Раббыбызга иман китерсәк, Аның Коръәненә күз салырга тиешбез, ә анда Галәмнәрнең Хуҗасы болай дигән: «Әйт: «Әгәр Аллаһ миңа бер зарар ирештерергә теләсә, сезнең Аллаһтан башка гыйбадәт кыла торган сыннарыгыз, шул зарарны миннән җибәрә алырлармы, яки Аллаһ миңа рәхмәт итәргә теләсә, ул рәхмәтне миңа җибәрмичә, тотып калырга сыннарыгызның көче җитәрме?» Әйт:"Миңа һәр эштә ярдәм бирергә, вә мине сакларга, Аллаһ җитәдер, хак тәвәккәл итүчеләр, әлбәттә, Аллаһка тәвәккәл итәрләр".
📚(«Зүмәр» сүрәсе, 38нче аять). Әлеге аятендә Аллаһ безне, тәнкыйть белән, кисәтә: ышанган сыннарыгыз сезне зыяннан саклый аламы, ди!
Пәйгамбәребез صلى الله عليه وسلم сөннәтенә күз төшерсәк, аның да мондый гамәлләрне хуп күрмәгәнен аңларбыз.

«Дөреслектә, пәйгамбәребез صلى الله عليه وسلم беләгендә бронзадан ясалган беләзек кигән бер кешене күргәч, аңардан: «Бу нәрсә?» дип сорый, ул кеше пәйгамбәребезгә: «Моны җилкәдәге авыруымнан кидем», – дип әйтә Пәйгамбәребез صلى الله عليه وسلم аңа: «Дөреслектә, ул синең җилкә чиреңне арттыра гына, сал аны», – дип, салырга әмер итә. Соңыннан исә: «Әгәр дә, син ул беләзекне кигән халәтеңдә үлеп китсәң, мәңге котыла алмассың», – дип өстәп кисәтә»
📚 (Мүснәд Имам Әхмәд риваятеннән).

Икенче хәдисендә исә пәйгамбәребез صلى الله عليه وسلم  талисманнар тагып, шуңа тәвәккәл кылып, шуннан өмет иткән кешеләргә каршы дога да кылган: «Кем күкрәгенә тылсым (талисман) такса, теләгән нәрсәсенә ирешмәсен, кем әкәм-төкәмнең кабырчыгын такса, ул кешегә тынычлык булмаячак»
📚(Ибн Хиббән риваятеннән).