"The Beatles - I Am The Walrus" tahlili yohud be'manilik ma'ni kasb etganda.
#musview
Jon Lennonga ta'rif berish kerak bo'lsa men doim Jorj Harrisonning do'sti haqida berilgan savolga javobini eslayman:
- Jon komil insonmidi?
- Ha va yo'q. U bir vaqtni o'zida har ikkalasi edi.
Hech nimani tushunmadingizmi, havotir olmang, bu endi boshlanishi. Lyuis Kerrolning "Alisa Ko'zgu Ortida" kitobi haqida hech bo'lmasa eshitgan, kino va multfilmlarini ko'rgan bo'lsangiz kerak. O'sha kitobda Alisaga egizak semiz beboshlar "The Walrus and The Carpenter" (Mo'rj va Duradgor) nomli hikoyani aytib berishadi.
Hikoyaga ko'ra, Mo'rj va Duradgor kunduzi Oy chiqadigan, kechasi Quyosh charaqlaydigan, osmonida hech bir bulut va qush ko'rinmas sohilda yurishadi. Ular makonni kezishar ekan, bir qancha chig'anoqlarga duch kelishadi va yangi sohilga borishguncha o'zlariga qo'shilishni, yo'l bo'yi esa shirin suhbat va'da qilishadi. Yoshi kattaroq Chig'anoq bu ikkisini rad etadi, biroq uning ortidan chiqgan bir to'da chig'anoqchalar ikkisiga ergashishadi, faqat bir g'alati tarafi chig'anoqchalar tufli kiyib olishgandi. Ular bir milyacha yo'l bosishadi, shunda Mo'rj to'xtab ergashuvchilariga gapira boshlaydi:
The time has come, the Walrus said,
"To talk of many things:
Of shoes and ships
And sealing wax
Of cabbages and kings
And why the sea is boiling hot
And whether pigs have wings.'
Shundan so'ng esa Mo'rj chig'anoqlarga rahmi kelishini, biroq sherigi va o'zining qorni och bo'lgani uchun ularni yeyishga majbur ekanligini aytib, yig'lab-siqtab ularni terib, terib, yeya boshlaydi. Unga keyin Duradgor ham qo'shiladi. Ma'lum vaqt o'tib Duradgor atrofidagi chig'anoqlardan endi qaytishlari lozimligini so'raydi biroq hech bir javob kelmaydi, chunki ular hammasini yeb bo'lishgandi.
Hikoya tugagach Alisadan so'rashadi, qaysi bir qahramon yoqdi senga deb. U avvaliga Mo'rj deb keltiradi, chig'anoqchalarga rahmi kelganichun, biroq shunisi ham borki aynan u chig'anoqlarni ko'p qismini sherigidan yashirib-yashirib yeb yuborgan bo'ladi. Alisa buni eshitib "unda Duradgorni tanlayman" desa, egizaklar javob qilishadi: "Biroq u qurbi yetganicha hammasini yedi, agar yana 2 hissa mavjud bo'lsa ularni ham paqqos tushirardi" deyishadi. Ikkilanib qolgan Alisa keyin unda ikkalasi ham chirkin mavjudotlar ekan, yomon ko'rdim ularni deydida o'z sayohatida davom etadi.
O'tlab kettima) Boshida aytganman sizlarga bu post be'maniliklardan iborat deb. Yuqoridagi hikoya 100 yildan keyin yashab o'tgan Jon Lennonda ajoyib taassurot qoldiradi + u Mo'rjni yaxshi qahramon, Duradgorni yovuz deb hisoblardi. 1967-yilga kelib esa The Beatles Iso Masihdan ham mashhurroq darajaga erishgan davrlarda, ularning har bir qo'shiqlari va harakatlaridan qandaydir sirli ma'no qidiradigan fanatiklar ko'payib ketadi ("Paul is dead" teoriyasini eslang). Jon bir kuni maktablarda o'quvchilarga uning lirikalarini o'rganib qandaydir sirli ma'no topib kelishni vazifa qilib berishayotganidan habar topadi. Bundan jahli chiqqach, u huddi Lyuis Kerrolning butunlayicha be'mani, absurd, paradoksal hikoyasi kabi qo'shiq yozishni maqsad qiladi va "I Am The Walrus" yaraladi!
Jon aytib turgan Mo'rj bu o'sha hikoyadagi Mo'rjning huddi o'zi. Jon ataylabdan butun qo'shiq matnini random gaplardan tuzadi, huddi Alisa eshitgan hikoyadagi hayoliy sohilbo'yi hayotinining absurdligidek:
I am the eggman
They are the eggmen
I am the Walrus
Goo goo g'joob
...
Semolina pilchard
Climbing up the Eiffel Tower
Elementary penguin singing Hare Krishna
Shunda ham, butunlayicha begona kontekstlardan tuzilgan bo'lsa ham ularni bir-biri bilan bir narsa ulab turadi - absurdlik. Qo'shiq ichidagi misralar bir-biriga hech qanday bog'liq emasdir biroq ular hikoyaga bevosita ishora qiladi va uni hatto to'ldiradi. Buni hikoyani o'qib va qo'shiq lyrics'larini tahlil qilib topishingiz mumkin, Jon undan ba'zi bir elementlarni olgan, Kerrolga taqlid qilgan va hikoyaga boshqa tarafdan qarab, o'zining absurd qo'shig'ini yaratishda foydalangan.
Shuncha be'manilikni o'qidingiz, endi mag'izni davomiy postda oling.
1/2@shady_verse
