🎥 Turkistonda ilk kinoseanslar qanday bo‘lgan?
XX asr boshida Turkistonda kino hayoti jo’sh urgan. Film ishlab chiqaradigan studiya bo‘lmagan, ammo xorijdan keltirilgan kinolar katta pul evaziga qo‘yib turilgan. Bu haqida Rahim Pirmuhamedov xotiralarida shunday eslaydi:
🗣 “…bir kuni otam meni yetaklab, “eski shahar”ga olib tushdilar. Tomoshaxonaga kirdik. Bir vaqt katta xonaning to‘riga tarang tortilgan oq surp ko‘rinmay qoldi-yu… o‘rniga jonivorlar, o‘t-o‘lanlar, katta-kichik uylar paydo bo‘laverdi. Hamma hayron bo‘lib o‘tirganda, bir ko‘prik tomon ikki poyezd baravar kelaverdi. Ikkisi ham katta tezlikda bir-biriga yaqinlashib kelardi. Xullas, ikki poyezd ko‘prik ustida bir-birlari bilan to‘qnashardilar… Amerika filmlari ko‘p ko‘rsatilardi…”
🎬 Lutfixonim Sarimsoqova esa o‘sha davrdagi tomoshalar haqida shunday xotirlaydi:
🗣 “Kino ovozsiz bo‘lib, hech kim tushunmas edi. Shuning uchunmi, bir kishi tik turib, oppoq ekranda jonlangan tasvirni bor ovozda: “Ana qochdi, ana quvlab ketdi, ana yetib olishdi, mushtlashishyapti…” kabi sodda so‘zlar bilan ta’riflab borgan. Uning so‘zlari ba’zan eshitilmay qolardi. Chunki kino ko‘rsatadigan uskunalar shovqini, mo‘jizani ko‘rgani kelganlarning hayratli qichqiriqlari va ekran yonida chalib turilgan pianino ovozi hammasini bosib ketardi. Ba’zan tomoshabinlar: “Nega jim bo‘lib qoldingiz?” deb talab ham qilishardi”.
📅 Toshkentdagi ilk kinotomosha 1897-yil 19-oktyabr kuni bo‘lib o‘tgan. O‘sha kuni “Туркестанские ведомости” gazetasi shunday yozgan:
📰 “Sinematograf Toshkentda paydo bo‘ldi. Birinchi ko‘rik bugun, yakshanba kuni kech soat 8 da shahar teatrida bo‘ladi. So‘ngra konsert tinglaysiz”.
Bir hafta o‘tib, 1897-yil 26-oktyabrda, Turkiston o‘lkasining boshqaruvchisi A. B. Vrevskiy o‘z uyida filmlarni bir necha bor tomosha qilgan!
🎞 Siz ilk bor tomosha qilgan eski kino qaysi? Izohlarda fikringizni qoldiring! 👇
📱Telegram 📱Facebook
📱Instagram📱 YouTube
XX asr boshida Turkistonda kino hayoti jo’sh urgan. Film ishlab chiqaradigan studiya bo‘lmagan, ammo xorijdan keltirilgan kinolar katta pul evaziga qo‘yib turilgan. Bu haqida Rahim Pirmuhamedov xotiralarida shunday eslaydi:
🗣 “…bir kuni otam meni yetaklab, “eski shahar”ga olib tushdilar. Tomoshaxonaga kirdik. Bir vaqt katta xonaning to‘riga tarang tortilgan oq surp ko‘rinmay qoldi-yu… o‘rniga jonivorlar, o‘t-o‘lanlar, katta-kichik uylar paydo bo‘laverdi. Hamma hayron bo‘lib o‘tirganda, bir ko‘prik tomon ikki poyezd baravar kelaverdi. Ikkisi ham katta tezlikda bir-biriga yaqinlashib kelardi. Xullas, ikki poyezd ko‘prik ustida bir-birlari bilan to‘qnashardilar… Amerika filmlari ko‘p ko‘rsatilardi…”
🎬 Lutfixonim Sarimsoqova esa o‘sha davrdagi tomoshalar haqida shunday xotirlaydi:
🗣 “Kino ovozsiz bo‘lib, hech kim tushunmas edi. Shuning uchunmi, bir kishi tik turib, oppoq ekranda jonlangan tasvirni bor ovozda: “Ana qochdi, ana quvlab ketdi, ana yetib olishdi, mushtlashishyapti…” kabi sodda so‘zlar bilan ta’riflab borgan. Uning so‘zlari ba’zan eshitilmay qolardi. Chunki kino ko‘rsatadigan uskunalar shovqini, mo‘jizani ko‘rgani kelganlarning hayratli qichqiriqlari va ekran yonida chalib turilgan pianino ovozi hammasini bosib ketardi. Ba’zan tomoshabinlar: “Nega jim bo‘lib qoldingiz?” deb talab ham qilishardi”.
📅 Toshkentdagi ilk kinotomosha 1897-yil 19-oktyabr kuni bo‘lib o‘tgan. O‘sha kuni “Туркестанские ведомости” gazetasi shunday yozgan:
📰 “Sinematograf Toshkentda paydo bo‘ldi. Birinchi ko‘rik bugun, yakshanba kuni kech soat 8 da shahar teatrida bo‘ladi. So‘ngra konsert tinglaysiz”.
Bir hafta o‘tib, 1897-yil 26-oktyabrda, Turkiston o‘lkasining boshqaruvchisi A. B. Vrevskiy o‘z uyida filmlarni bir necha bor tomosha qilgan!
🎞 Siz ilk bor tomosha qilgan eski kino qaysi? Izohlarda fikringizni qoldiring! 👇
📱Telegram 📱Facebook
📱Instagram📱 YouTube