💎PATOMA.uz

💊ANTIDEPRESSANTLARNING TA'SIR MEXANIZMI

*Rasmdagi qisqartmalar:
-MAO = Monoamino Oxidase
-SSRI = Selective Serotonin Reuptake Inhibitor
-SNRI = Serotonin-Norepinephrine Reuptake Inhibitor
-TCA = Tricyclic Antidepressants
-NE = Norepinephrine

👉@PATOMAUZ🇺🇿

🔰ERTA EMBRIOLOGIK RIVOJLANISH DAVRI

1-hafta

hCG sekretsiyasi blastotsist implantatsiyasi vaqtida boshlanadi. Blastotsist 6-kuni bachadon devoriga "yopishadi".

2-hafta

Ikki qatlamli embrion disk shakllanadi; ikki qatlam: epiblast va gipoblast.

3-hafta

Gastrulyatsiya orqali uch qatlamli embrion diski shakllanadi (epiblast hujayralarining dastlabki chiziq orqali invaginatsiyasi);
Uch qatlam: endoderm, mezoderm, ektoderm.
Notoxorda mezodermaning o‘rta chizig‘idan hosil bo‘ladi va ustki ektodermani (SHH orqali) neyron plastinkaga aylanishiga undaydi, bu esa neyron nayni neyrolatsiya orqali hosil qiladi.

4-hafta

Yurak urishni boshlaydi (to‘rt kamera). Yurak faoliyati transvaginal ultratovush orqali ko‘rish mumkin.
Yuqori va pastki oyoq-qo‘l kurtaklari shakllana boshlaydi (to‘rt oyoq-qo‘l).

8-hafta

Genitaliyalar erkak/ayol xususiyatlariga ega bo‘ladi (mnemonika: "jineytaliya" = "eyt" = 8 = 8-hafta).

👉@PATOMAUZ

#DIQQAT_SAVOL❗️

Muammo qaysi qon tomirda ❓

🎁To'g'ri javobni topgan #1-odamga PATOMA video-darsligidan o'zi istagan 1 ta bo'limga TEKIN ga 1 hafta dostup beriladi.

👇JAVOBNI Comment da yozing 👇

#neurology #nevrologiya #MRA

🧠BOSH MIYANING QON BILAN TA'MINLANISHI

(A va B = sxematik rasmlar)

(Qolgan 2 ta rasm = real hayotda bemorlarizda ko'radigan MRT angiogrammalari)

*Bonus: ikkala MRT angiogrammasida ham "bemoringiz sizga qarab turibdi"

👉@PATOMAUZ

🫀GIPERTROFIK KARDIOMIOPATIYA

🔹Chap qorinchaning massiv gipertrofiyasi (septa - qorinchalar aro to'siqda ham)
🔹Odatda sarkomer oqsillaridagi genetik mutatsiyalar tufayli yuzaga keladi; eng keng tarqalgan shakli avtosomal dominant hisoblanadi.

Klinikasi:

Chap qorincha gipertrofiyasi diastolik disfunksiyaga olib keladi (qorincha to'la olmaydi) Natijada yurakdan otilib chiqadigan qon hajmining kamayadi.
O'lim qorinchalar aritmiyasi tufayli to'satdan sodir bo'ladi — Gipertrofik kardiomiopatiya yosh sportchilarda to'satdan o'limning keng tarqalgan sababidir.
Jismoniy mashqlar vaqtida hushdan ketish — Qorincha septumining subaortik gipertrofiyasi funksional aorta stenoziga olib keladi.
D. Biopsiyada miofibrillar gipertrofiyasi va noto'g'ri tartiblanishi ko'rinadi

👉@PATOMAUZ

🫀AORTAL KLAPAN STENOZI

Ta'rif:

Aorta kalapani teshigining torayishi

Etiologiyasi va Patogenezi:

Odatda yoshga bog'liq ravishda aortal klapan "eskirishi" natijasida hosil bo‘lgan fibroz va kalsifikatsiya tufayli:

Odatda katta yoshli bemorlarda (60 yoshdan oshgan) kuzatiladi.
Ikki yarimli (bikuspid) aorta kalapani aortal klapan stenoz xavfni oshiradi va kasallikning boshlanishini tezlashtiradi. Oddiy aorta klapani uchta yarimga ega; kamroq yarimlar har bir yarimga ortiqcha yuklama beradi.

Shuningdek, surunkali revmatik kalapan kasalligi oqibati sifatida yuzaga kelishi ham mumkin. Revmatik kasallik tufayli yuzaga kelgan aortal klapan stenozning o'ziga xos farqlanuvchi belgilari:
1)Stenoz dastlab mitral klapanda kuzatiladi
2)Aorta klapani ravoqlari *komissuralarining birlashishi kuzatiladi.
*Klapan komissurasi - bu klapan ravoqlarining bir-birga tegib turadigan yuzasi .

Yurak kompensatsiyasi tufayli uzoq davomida kasallik simptomlarsiz kechadi, bu davrda bemorda shikoyatlar bo'lmaydi faqat aukultatsiyada kreshendo-dekreshendo shovqinieshitiladi.

Asoratlari:

Konsentrik chap qorincha gipertrofiyasi – yurak yetishmovchiligiga olib kelishi mumkin.
Jismoniy harakat paytida stenotik klapan orqali qon oqimini oshirish qobiliyatining cheklanishi tufayli stenokardiya (ko'krak qafasida og'riq) va hushdan ketish (sinkopi) kuzatiladi. Bu ikkala simptomlar ham miokard va miyaga qon oqimining kamayganligi tufaylidir.

Makroangiopatik gemolitik anemiya – eritrotsitlarning kalsifikatsiyalangan qopqoq orqali o‘tishi tufayli eritrotsitlar shikastlanadi va natijada shistotsitlar, ya'ni "kaskasimon" hujayralar hosil bo‘ladi.

Davolash:

Aortal klapanni almashtirish - faqat yuqoridagi simptomlar yuzaga kelgandan keyin bajariladi (❗️Aorta klapani yetishmovchiligida esa simptomlar yuzaga kelmasdan oldin klapan almashtiriladi)

👉@PATOMAUZ

🫀STENOKARDIYA

🔹Stabil stenokardiya

- bu jismoniy zo‘riqish yoki hissiy stress paytida paydo bo‘ladigan ko‘krak og‘rig‘idir.

Koronar arteriyalarning aterosklerozi (> 70% stenoz) tufayli yuzaga keladi; qon oqimi miokardning zo'riqish paytidagi metabolik ehtiyojlarini qondira olmaydi.
Miotsitlarning qaytar jarohatlanishini ifodalaydi (nekroz yo‘q).
Ko‘krakdagi og‘riq (< 20 daqiqa davom etuvchi), chap qo‘l yoki jag‘ga tarqalishi, terlash va nafas qisishi bilan namoyon bo‘ladi.
EKG subendokardial ishemiya tufayli ST-segment depressiyasini ko‘rsatadi.
Dam olish yoki nitroglitserin bilan yengillashadi.

🔹Nostabil stenokardiya

- bu dam olish paytida yuzaga keladigan ko‘krak og‘rig‘idir.

Odatda aterosklerotik blyashkaning yorilishi, tromboz va koronar arteriyaning to‘liq bo‘lmagan o‘tkazuvchanligi tufayli yuzaga keladi
Miotsitlarning qaytar jarohatlanishini ifodalaydi (nekroz yo‘q).
EKG subendokardial ishemiya tufayli ST-segment depressiyasini ko‘rsatadi.
Nitroglitserin bilan yengillashadi.
Miokard infarktiga o‘tish xavfi yuqori.

🔹Prinzmetal(Vasospastik) stenokardiya

- bu jismoniy zo‘riqish bilan bog‘liq bo‘lmagan, epizodik ko‘krak og‘rig‘idir.

Koronar arteriyalarning vazospazmi tufayli yuzaga keladi.
Miotsitlarning qaytar jarohatlanishini ifodalaydi (nekroz yo‘q).
EKG transmural ishemiya tufayli ST-segment elevatsiyasini ko‘rsatadi.
Nitroglitserin yoki kalsiy kanallarining blokatorlari bilan yengillashadi.

👉@PATOMAUZ