Forward from: ABDULVORIS OLIMJON
#sarf
Kalimadagi vaznga ta'sir qilmaydigan o'zgarishlar:
١- الإعلال بالقلب
٢- الإعلال بالنقل
٣- التسكين
٤- الدغام
٥- الإبدال
1- Illatli harfni qalb bo'lishi (o'zgarishi), masalan: َقَال asli قَوَلَ bo'lgan lekin و harfi alifga qalb bo'lib ketsa ham vazni o'zgarmadi. فَعَلَ bo'lib qolverdi.
2- Illatli harfni (harakati)naql bo'lishi (harakatni joyi almashishi, ko'chishi), masalan: يَعُودُ feli aslida يَعْوُدُ bo'lgan, و harfining ustidagi zamma harakati o'zidan avvalgi ع ga ko'chgan bo'lsa ham vaznda hechqanday o'zgarish sodir bo'lmasdan يَفْعُلُ ekanligicha qolaveradi.
3- (Harfni) sukunli qilish, masalan: يَدْعُو fe'li aslida يَدْعُوُ bo'lib و zammali bo'lgan, zammani tushurib yuborib و ni sukunlik qilib qo'ysak ham vaznda hechqanday o'zgarish sodir o'lmasdan يَفْعُلُ ekanligicha qolaveradi.
4- Harfni idg'om qilishlik (bir harfni ikknchisiga kirg'azib ikkilantrishlik), masalan: شَدَّ fe'li aslida شَدَدَ bo'lgan, avval birinchi د ni sukunli qilib birinchi د ni ikkinchi د ga idg'om qilgan bolsak ham vaznda hechqanday o'garish sodir bo'lmasdan فَعَلَ ekanligicha qolaveradi.
5- Almashtrishlik (bir harfni boshqasiga o'zgartish, almashtrish), masalan: مُتَّصِلٌ degan kalimamiz aslida مُوْتَصِلٌ bo'lgan, songra و ni ت ga almashtrib ikkita bir xil harfni idg'om qilib yuborgan bo'lsak ham vaznda hechqanday o'zgarish sodir bo'lmasdan مُفْتَعِلٌ ekanligicha qolavradi.
@Abdulvoris_Olimjon
Kalimadagi vaznga ta'sir qilmaydigan o'zgarishlar:
١- الإعلال بالقلب
٢- الإعلال بالنقل
٣- التسكين
٤- الدغام
٥- الإبدال
1- Illatli harfni qalb bo'lishi (o'zgarishi), masalan: َقَال asli قَوَلَ bo'lgan lekin و harfi alifga qalb bo'lib ketsa ham vazni o'zgarmadi. فَعَلَ bo'lib qolverdi.
2- Illatli harfni (harakati)naql bo'lishi (harakatni joyi almashishi, ko'chishi), masalan: يَعُودُ feli aslida يَعْوُدُ bo'lgan, و harfining ustidagi zamma harakati o'zidan avvalgi ع ga ko'chgan bo'lsa ham vaznda hechqanday o'zgarish sodir bo'lmasdan يَفْعُلُ ekanligicha qolaveradi.
3- (Harfni) sukunli qilish, masalan: يَدْعُو fe'li aslida يَدْعُوُ bo'lib و zammali bo'lgan, zammani tushurib yuborib و ni sukunlik qilib qo'ysak ham vaznda hechqanday o'zgarish sodir o'lmasdan يَفْعُلُ ekanligicha qolaveradi.
4- Harfni idg'om qilishlik (bir harfni ikknchisiga kirg'azib ikkilantrishlik), masalan: شَدَّ fe'li aslida شَدَدَ bo'lgan, avval birinchi د ni sukunli qilib birinchi د ni ikkinchi د ga idg'om qilgan bolsak ham vaznda hechqanday o'garish sodir bo'lmasdan فَعَلَ ekanligicha qolaveradi.
5- Almashtrishlik (bir harfni boshqasiga o'zgartish, almashtrish), masalan: مُتَّصِلٌ degan kalimamiz aslida مُوْتَصِلٌ bo'lgan, songra و ni ت ga almashtrib ikkita bir xil harfni idg'om qilib yuborgan bo'lsak ham vaznda hechqanday o'zgarish sodir bo'lmasdan مُفْتَعِلٌ ekanligicha qolavradi.
@Abdulvoris_Olimjon