Abror Hamza

Ismimga munosib bo‘lish nasib qilsin

Abror (ابْرَار) arabcha kelib chiqishga ega bo‘lib, "ezgu kishilar", "taqvodorlar", "yaxshi amallarni bajaruvchilar" degan ma’nolarni anglatadi. Bu ism Qur’oni Karimda bir necha marta ishlatilgan va solih, ezgu amallar bilan band bo‘lgan kishilarni tasvirlash uchun qo‘llangan.

Lug‘aviy ma’nosi:

"Abror" so‘zi arabcha "birr" (بِرّ) so‘zidan kelib chiqqan bo‘lib, "yaxshilik", "ehson", "halollik" kabi ma’nolarni anglatadi.

Biror kishiga "Abror" deb murojaat qilish – uning solih va ezgu inson ekanligini bildiradi.

Mutaffifin surasi, 22-oyat:
إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِي نَعِيمٍ
"Albatta, Abror (ezgu kishilar) ne’matlar ichida bo‘ladilar."
– Bu oyatda Abror jannatda bo‘lishi xabar berilmoqda.

Inson surasi, 5-oyat:
إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِن كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا
"Haqiqatan, Abror bir kosadan ichadilar, uning aralashmasi kofur (hidlidir)."
– Bu oyat Abror uchun jannatda tayyorlangan ne’matlar haqida so‘z yuritadi.

Abror ismini olgan insonlardan odatda quyidagi sifatlar kutiladi:

🔹 Taqvodor va solih bo‘lish – gunohdan uzoq yurish.
🔹 Adolatli va halol bo‘lish – insonlar orasida to‘g‘rilikni saqlash.
🔹 Yaxshilik qilishga moyillik – ehtiyojmandlarga yordam berish.
🔹 Ishonchli va sadoqatli bo‘lish – bergan va’dasida turish.


👉 @abrorhamza 👈

Yaqinda “Yigit kishiga qirq hunar oz” degan fikr hozir jamiyatda aksincha bo‘lib qolgan, deb yozilgan postni ko‘rib qoldim.

Bu fikrga qo‘shilmayman. Chunki yigit kishiga bitta hunar ham yetarli, agar u o‘z kasbida professional bo‘lsa. Aksincha, qirqta hunarni bilib, hech birida ustalik darajasiga yetolmagan odamning ko‘p hunar egasi bo‘lishi hech qanday foyda bermaydi.

Keyin bu naql qadimgi davrga oid bo‘lib, hozirgi texnologiya rivojlangan zamonda har bir inson o‘z kasbida chuqur bilim va tajribaga ega bo‘lishga intilishi kerak.

Endi esa mavzuning boshqa jihatiga e’tibor qaratsak: kimdir “ayollarga qirq hunar oz” deb ta’kidlayotgan ekan. Bunday gapni aytayotganlar gender tengligi haqida bang uruvchi insonlar emasmi? Agar ular Alloh taolo yaratib qo‘ygan tabiiy tizimdan chiqib, erkak va ayolning barcha huquqlari har jihatdan teng bo‘lishi kerak deb da’vo qilayotgan bo‘lsa, demak, ular qaysidir ma’noda jamiyatning tabiiy muvozanatini buzmoqchi bo‘layapti.

Haqiqat shundaki, erkak ham, ayol ham o‘ziga yuklangan vazifalarni ado etsa, jamiyatda bu kabi muammolar paydo bo‘lmaydi. Alloh erkakka o‘ziga yarasha mas’uliyatlarni, ayolga esa uning nozikligi va nafisligiga mos vazifalarni yuklagan. Agar shu tabiiy muvozanat saqlansa, ayollarga qirq hunar oz deb nolishning ham hojati qolmaydi.

Shunday ekan, tizimni buzishga emas, uni to‘g‘ri anglab, o‘z o‘rnimizni to‘g‘ri bilishga harakat qilishimiz kerak. Unutmang, tabiiy muvozanatni buzish halokatga yetaklaydi.


👉 @abrorhamza 👈

Juft tanlash odobi

Oila va uning baxti, saodati haqida so‘z yuritishdan oldin insonning yaratilishidan ko‘zlangan maqsadga nazar solish, ayniqsa "nima uchun erkak va ayol juft qilib yaratildi?", degan savolga javob axtarish lozim bo‘ladi. Shu ma’noda Qur’oni karimga yuzlansak unda insonning juft qilib yaratilishi haqida bir qancha oyatlar nozil bo‘lganini ko‘ramiz.

Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qilib: "Va Uning oyat belgilaridan sizlarga sokinlik topishingiz uchun o‘zingizdan juftlar yaratganligi, oralaringizda mehr-u‑muhabbat va marhamatni solganidir. Albatta bunda tafakkur qiladigan qavmlar uchun oyat‑belgilar bordir".

Insonning erkak ayolga ajratib juft yaratilishi Allohning bir-u borligi, barkamol sifatlar sohibi ekanining yorqin dalilidir. Alloh taolo insonning o‘zidan unga juft yaratib berishining hikmatini bayon qilib : "Sokinlik topishingiz uchun" demoqda. Rasululloh sallollohu alayhi vasallamning o‘zlari ham oila qurishlikka targ‘ib qilib: "Bir muddat o‘tkazib bo‘lsa ham ixtiyor qilinglar" deb marhamat qilganlar. Bu hadisda Rasululloh sallallohu alayhi vasallam har bir inson uylanishidan oldin avvalo tanlashlik, tekshirishlik, ko‘rishlik keragini aytib o‘tmoqdalar. Kuyov tanlash borasida sarvari olam sallallohu alayhi vasallam: "Vaqtiki dindor va omonatdorligiga rozi bo‘ladigan odam sizlarga sovchi bo‘lib kelsa, albatta qo‘lingizdagi qizlaringizni unga beringlar" deb aytganlar. Bu hadisi sharifda erkaklarga kerak bo‘ladigan ikki sifatni aytdilar. Birinchisi, har qanday holatda Alloh bilan birga bo‘ladigan, Xudodan qo‘rqadigan banda zaifa ayoli bilan birga xonada qolganida ayolga hech vaqt zulm, qahr, jabr qilmas.

Chunki Nabiy sallallohu alayhii vasallamdan rivoyat qilingan hadisda: "Sizlarning yaxshilaringiz o‘z ahliga yaxshilaringizdir. Men o‘z ahli eng yaxshi bo‘lgan kishingizman", dedilar. Omonatli bo‘lib, omonatga xiyonat qilmaydigan bo‘lsin. Agar u odam birovni moliga xiyonat qilsa, birovni so‘ziga xiyonat qilsa, albatta oilasiga xiyonat qiladi. Demak gunohlarni katta‑kichigi bo‘lmaydi. Kichik gunohdan kattasi kelib chiqadi. Kuyov tanlashda, kelin tanlashda nihoyatda diqqat qilishimiz, e’tiborli bo‘lishimiz lozim.

Hazrati Umar roziyallohu anhuning o‘g‘illariga kelin tanlashdagi talablari ko‘pchilikka ibratdir. Hazrati Umar kechalari Madina shahrini aylanardilar. Bir uy oldidan ketayotib bir ayolning ovozini eshitib qoldi.

– Ey qizim sutga ozroq suv qo‘shgin keyin chiqarib bergin.

Onajon sutga suv qo‘shsam bu xiyonat bo‘lmaydimi? Amirul mu’minin bilib qolsalar nima bo‘ladi?

Amirul mu’minin qaydan ko‘rib turibdi, u sening nima qilayotganingni ham bilmaydi. Siz haqsiz onajon! Amirul mu’minin ko‘rmayotgan bo‘lsa Umarning Robbisi ko‘rib turibdi-ku, dedi. Bu voqeadan keyin hazrat Umar roziyallohu anhu shu qizga sovchi qo‘yib o‘g‘illariga olib bergan ekanlar.



Manba: O‘zbekiston musulmonlar idorasi Samarqand viloyati vakilligi


👉 @abrorhamza 👈

❗️Hurmatli soliq to‘lovchilar

Elektron soliq xizmatlari va “Soliq” mobil ilovasi odatdagi tartibda ishlamoqda – deya xabar bermoqda Soliq qo‘mitasi.


👉 @abrorhamza 👈

Haqiqiy maqsadni unutmaslik kerak!

Instagramda universitet nomiga sahifa yuritib, o‘zini aqlliman deb o‘ylab Instagramda trendda ketayotgan qaysidir videoga javob video qilyapman deb, o‘zini yaxshi ko‘rsatish orqali hayp yoki obunachi yig‘ish oson bo‘lib qoldi.

Ey barakatopgur, bu sening shaxsiy fikring chiqadigan sahifa emas-ku, shaxsiy fikringni video qilib chiqarasan, mard ekansan o‘sha kontentingni o‘z sahifangda chiqar edi, yo‘q chiqarmaysan, sababiki senga ko‘rishlar soni va obunachi kerak. Senga qiziqmas asli nima mavzuni ko‘tarib chiqayotganing, sen raddiya berib chiqqan odam bir tomondan to‘g‘ri tanqid qilib chiqqan, tashkilotchilar keyingi o‘yinlarda shunaqa xatolar qilmasin deb, sen esa uning gaplaridan xato topib subyektiv fikring bilan ko‘rishlar soni uchun kontent chiqaryapsan. O‘zingcha shu ishing bilan katta ish qildim deb o‘ylayapsan-da.

Hozir bu postim bilan kimnidir tanqid qilgan bo‘lib qolaman lekin hamma o‘z ishi bilan shug‘ullangan yaxshi, auditoriyam bor ekan deb har baloni gapiraverish kerak emas.


👉 @abrorhamza 👈

SUN’IY ONG

Suqrot keltirgan afsonaga ko‘ra, Misr ilohi Tot hukmdor Tamusga yozish san’atini o‘rgatganida, Tamus buning inson ongini zaiflashtirishidan ogohlantirgan edi.

Darhaqiqt, to yozuv paydo bo‘lganiga qadar insonlar ma’lumot va xabarlarni og‘zaki ravishda yetkazar, shuning uchun inson balog‘at va fasohat bilan, mohirona nutq ila so‘zlashga urinagan. Inson juda katta hajmdagi ma’lumotlarni oson yodlab olar, uni o‘zgalarga bexato yetkazib berar edi. Buni islomning ilk davridagi badaviylar misolida ko‘rish mumkin.

Yozuvning paydo bo‘lishi va jamiyatda keng tarqalishi og‘zagi nutqning zaiflashuviga va odamlarda balog‘at va fasohat bilan so‘zlashish salohiyatining yo‘qolishiga sabab bo‘ldi.

Biroq, shu bilan birga ma’lumotlarni yozib qolish, zamonlar va makonlar osha yetkazish imkoniyati paydo bo‘ldi. Yozuv kashfiyoti inson hayotining o‘zgarishi, transformatsiyasiga sabab bo‘ldi.

Hind-Arab raqamlari Yevropaga musulmonlar orqali X–XI asrlarda kirib keldi. Biroq, yevropaliklarning ushbu yangilikni o‘zlashtirishiga taxminan 500-yil davr kerak bo‘ldi. Asosan, uning musulmonlar odati ekani, hisob-kitoblarning yangicha usalda qilingani bois aldanib qolishdan xavotir va boshqa sabablar ham shunga ta’sir ko‘rsatdi.

Aytishlaricha, Gutenberg birinchi bor bosmaxonaga asos solganida, Usmoniylar imperiyasi ushbu yangilikni, mavjud kitobat san’atiga zarar berishi va kitoblarning qadrini tushirishi bilan ahamiyatga olmagan. Biroq bosmaxonalar keyinchalik kitob san’atida kutilmagan o‘zgarishlarni olib keldi.

Shu va shunga o‘xshash har bir o‘zgarishlar insoniyat tarixida katta o‘zgarishlar va transformatsiyalarni keltirib chiqaradi.

Har bir davrda inson o‘zining biror salohiyatini yo‘qotib, o‘rniga yangi salohiyatlarni egallaydi.

O‘ylaymanki, sun’iy intellekt ham shunday o‘zgarishlarni olib keladi. Biroq, qo‘rqamanki, Tamus aytganidek, yozuv insonning nutqidagi fasohat va balog‘atga salbiy ta’sir ko‘rsatganidek, sun’iy intellekt afkor-ommani fikrlash va aql yuritish imkoniyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.

Shundoq ham tiktok va instagram rilslariga mubtalo bo‘lgan insonlar endi aqlini ham ishlatishga erinadigan bo‘lib qoladi. Zotan inson tanasida eng dangasa qobiliyat fikr yuritish qobiliyatidir.

Said Komil Muhammad Karim


👉 @abrorhamza 👈

Bugun bitta tanishim sen Istanbuldagi shayx akademiyasida o‘qishing kerak edi deb qoldi, lekin men bu narsadan hech afsus qilmaganman, o‘qiganimda bunaqa bo‘lar edi degan ham emasman. O‘zi aslida afsus qilishga haqqimiz ham yo‘q, taqdirdan qochib qutula olmaymiz.

Siz bu yo‘ldan ketmagan ekansiz, siz yurayotgan yo‘lda Haqdan adashmagan holda keting, hammasi yaxshi bo‘ladi.


👉 @abrorhamza 👈

Asaxiy Books’ga kelgan edim, kitoblarni yoyib tashlashibdi, bitta akamiz kelib qaysi kitoblar 500 so‘m dedilar, g‘alati va yoqimli eshitilar ekan😅.


👉 @abrorhamza 👈

Ayolning bardoshi

Metroda ketayotgan yoʻlovchilardan biri qarshisidagi juftlikni koʻrib, bu holatni rasmga oldi. Chunki u yerda erkak ayolining yelkasiga bosh qoʻyib, shu holatda yigirma daqiqadan ortiqroq qoladilar. Bu holatni rasmga olgan odam avvaliga ancha ikkilangan va rasmdagilar shu holda yigirma daqiqadan ortiqroq qolishgandan soʻng ularni rasmga olibdi.

Ayol erining yelkasiga bosh qoʻyganidan malollanmabdi va charchamabdi.

Agar ayol kishi sizni sevsa, qolgan umrida sizning barcha ogʻirligingizga bardosh bera oladi.

Agar ayol kishi sizni sevsa, ayol faqat sizni emas, balki farzandlaringizni, xonadoningizni, yomon odatlaringizni, asabiyligingizni ham koʻngliga sigʻdira oladi. U sizning mashaqqatli onlaringizni, xizmat vazifangizni oʻtayotganingizda rahbaringiz bilan boʻladigan har kungi kelishmovchiliklarni ham koʻngliga sigʻdira oladi. Har yigʻlaganingizda, bemor boʻlganingizda yoningizda dardkash boʻladi. Atrofingizda hech bir inson qolmasa ham u qoladi. Kun davomida siz ziyorat qiladigan eng mehribon joy – sizni sevadigan ayolning bagʻridir. Bular sizning onangiz, singlingiz, ayolingiz va qizingizdir. Bu makon oʻzi kichik va moʻrt boʻlsa-da, siz tufayli butun olam tashvilariga bardosh beradi, sigʻdiradi. Qanday qilib deysizmi? Birgina muhabbat bilan. Birgina muhabbat tufayli sizni sevadigan ayolning yelkasi dunyodek keng boʻlib qoladi.


👉 @abrorhamza 👈

❗️Soliq mobil ilovasidagi uzilishlar

2025-yil 21-martdan 23-martgacha ma’lumotlar migratsiyasi tufayli soliq xizmatlarida uzilishlar bo‘lishi mumkin: hisobotlarni yuborish, soliqlarni to‘lash, ERI, keshbek va boshqa xizmatlar.

Demak, ozgina dam olsak bo‘ladi! Soliq mobil ilovasida ham muammolar yuzaga kelishi mumkin. Savdo nuqtalarida cheklar odatdagi tartibda shakllantiriladi.


👉 @abrorhamza 👈