Интернетнинг Ҳукуматларга таъсири тўғрисида
Жаҳон иқтисодий форуми ва унинг ҳар йили Давос (Швейцария) да ўтадиган учрашувлари асосчиси Клаус Швабнинг "Тўртинчи саноат инқилоби" китоби ("Asaxiy books" лойиҳаси томонидан ўзбек тилига жуда чиройли таржима қилинган) ни ўқиб чиқдим. Жуда ажойиб ва фойдали маълумотлар ёзилган экан. Жумладан, интернет ва 4-саноат инқилобининг Ҳукуматларга қандай таъсир кўрсатаётгани масаласидаги маълумотлар жуда фойдали экани сабабли шу қисмини жузъий қўшимчаларим билан бирга сизларга ҳавола қилишни лозим деб топдим.
Интернет ва рақамли дунёнинг кучайиб бориши Ҳукуматларга қуйидагича таъсир ўтказар экан (бу ўзгаришларнинг қайси бири автократик Ҳукуматларга таъсир қилади, қайси бири қилмаслиги тўғрисида ўз фикрларингизни комментларда ёзарсизлар):
1. Рақамли дунё давлат ҳокимияти обрўсини ҳимоя қиладиган тўсиқларнинг кўпини олиб ташламоқда. Натижада бошқарилаётганлар ёки жамият кўпроқ маълумотга эга бўлиб, талаблари ортиб бориши Ҳукумат самарадорлиги ёки таъсир кучини камайтирмоқда. Бунга йирик демократик давлатнинг обрўсини тўка олган 'WıkıLeaks' воқеаларини ёки МО автокартияларининг юзини очиб бераётган "Озодлик" радиоси маълумотларини, ёки ҳар куни журналистлар ва блогерлар томонидан тарқатилаётган таҳлилий-танқидий маълумотларни (А.Я.) мисол қилиб келтириш мумкин;
2. Ҳозирги вақтда давлатни бошқариш аввалги даврларга нисбатан қийинлигига шубҳа йўқ. Бир нечта истиснолардан ташқари сиёсатчилар учун ўзгаришларга интилиш тобора қийинлашиб бормоқда. Уларни давлатлараро, минтақавий, маҳаллий ва ҳатто индивидуал сиёсиё куч (блогерлар) марказлари чегаралайди. Кичик сиёсий кучлар энди миллий Ҳукумат сингари катта кучларни тизгинлашга қодир.
3. Ҳукуматлар ҳокимият аста-секин давлат ташкилотларидан нодавлат ташкилотларга, шаклланган институтлардан (агар бўлса-А.Я.) эркин тармоқларга ўтиб кетмоқда. Янги технологиялар, ижтимоий тармоқлар ва алоқалар орқали деярли ҳар қандай инсон бошқаларга таъсир ўтказиши мумкин. Яқин йилларгача буни тасаввур ҳам қилиб бўлмас эди.
4. Ҳокимиятлар тобора муваққат ва ўткинчи бўлиб бориши, Ҳукуматларга кучли зарар етказмоқда. Ёзувчи ва иқтисодчи Мойзес Наим айтганидек, "21 асрда ҳокимиятни қўлга киритиш ва йўқотиш осон, ундан фойдаланиш эса қийин".
5. Мухтасар қилиб айтганда:
а) янги технологиялар фуқароларга ўз фикрини билдириш;
б) фуқарорларнинг саъй-ҳаракатларини ўзаро мувофиқлаштириш;
в) Ҳукумат назоратини четлаб ўтиш имконларини бермоқда.
г) параллел тузилмалар расмий давлат тизимига қарши (ёки уни четлаб ўтган ҳолда) ўз ғояларини тарқатишга, издошлар йиғишига ва ҳаракатларини мувофиқлаштиришларига имкон бермоқда.
6. Хулоса шуки, охир-оқибатда ҳукуматларнинг мослаша олиш қобилияти уларнинг омон қолиш-қолмаслигини белгилаб беради. Агар улар кучайиб бораётган "бузғунчи" ўзгаришлар дунёсини (интернет, рақамли дунё вб) қабул қилиб, рақобатни таъминловчи ошкораликка ва самарадорликка эриша олса фаолиятини юритишда давом этиши мумкин.
7. Лекин айрим автократик Ҳукуматлар каби (қон билан кирган жон билан чиқади деганларидек) яна бари бир ёлғон, ҳийла-найранг, чалғитиш, сохта блогерлар ва журналистлардан фойдаланиш, коррупция, монополия, қонунсизлик ва куч ишлатар тизимларнинг зўравонлиги ҳамда муттаҳамгарчиликларга давом этаверишса, натижасидан ўзлари жавобгар бўлишлари муқаррардир.
@abduvohidyakubov
Ижтимоий тармоқлардаги саҳифаларимизга аъзо бўлинг:
Instagram | YouTube | Facebook
Жаҳон иқтисодий форуми ва унинг ҳар йили Давос (Швейцария) да ўтадиган учрашувлари асосчиси Клаус Швабнинг "Тўртинчи саноат инқилоби" китоби ("Asaxiy books" лойиҳаси томонидан ўзбек тилига жуда чиройли таржима қилинган) ни ўқиб чиқдим. Жуда ажойиб ва фойдали маълумотлар ёзилган экан. Жумладан, интернет ва 4-саноат инқилобининг Ҳукуматларга қандай таъсир кўрсатаётгани масаласидаги маълумотлар жуда фойдали экани сабабли шу қисмини жузъий қўшимчаларим билан бирга сизларга ҳавола қилишни лозим деб топдим.
Интернет ва рақамли дунёнинг кучайиб бориши Ҳукуматларга қуйидагича таъсир ўтказар экан (бу ўзгаришларнинг қайси бири автократик Ҳукуматларга таъсир қилади, қайси бири қилмаслиги тўғрисида ўз фикрларингизни комментларда ёзарсизлар):
1. Рақамли дунё давлат ҳокимияти обрўсини ҳимоя қиладиган тўсиқларнинг кўпини олиб ташламоқда. Натижада бошқарилаётганлар ёки жамият кўпроқ маълумотга эга бўлиб, талаблари ортиб бориши Ҳукумат самарадорлиги ёки таъсир кучини камайтирмоқда. Бунга йирик демократик давлатнинг обрўсини тўка олган 'WıkıLeaks' воқеаларини ёки МО автокартияларининг юзини очиб бераётган "Озодлик" радиоси маълумотларини, ёки ҳар куни журналистлар ва блогерлар томонидан тарқатилаётган таҳлилий-танқидий маълумотларни (А.Я.) мисол қилиб келтириш мумкин;
2. Ҳозирги вақтда давлатни бошқариш аввалги даврларга нисбатан қийинлигига шубҳа йўқ. Бир нечта истиснолардан ташқари сиёсатчилар учун ўзгаришларга интилиш тобора қийинлашиб бормоқда. Уларни давлатлараро, минтақавий, маҳаллий ва ҳатто индивидуал сиёсиё куч (блогерлар) марказлари чегаралайди. Кичик сиёсий кучлар энди миллий Ҳукумат сингари катта кучларни тизгинлашга қодир.
3. Ҳукуматлар ҳокимият аста-секин давлат ташкилотларидан нодавлат ташкилотларга, шаклланган институтлардан (агар бўлса-А.Я.) эркин тармоқларга ўтиб кетмоқда. Янги технологиялар, ижтимоий тармоқлар ва алоқалар орқали деярли ҳар қандай инсон бошқаларга таъсир ўтказиши мумкин. Яқин йилларгача буни тасаввур ҳам қилиб бўлмас эди.
4. Ҳокимиятлар тобора муваққат ва ўткинчи бўлиб бориши, Ҳукуматларга кучли зарар етказмоқда. Ёзувчи ва иқтисодчи Мойзес Наим айтганидек, "21 асрда ҳокимиятни қўлга киритиш ва йўқотиш осон, ундан фойдаланиш эса қийин".
5. Мухтасар қилиб айтганда:
а) янги технологиялар фуқароларга ўз фикрини билдириш;
б) фуқарорларнинг саъй-ҳаракатларини ўзаро мувофиқлаштириш;
в) Ҳукумат назоратини четлаб ўтиш имконларини бермоқда.
г) параллел тузилмалар расмий давлат тизимига қарши (ёки уни четлаб ўтган ҳолда) ўз ғояларини тарқатишга, издошлар йиғишига ва ҳаракатларини мувофиқлаштиришларига имкон бермоқда.
6. Хулоса шуки, охир-оқибатда ҳукуматларнинг мослаша олиш қобилияти уларнинг омон қолиш-қолмаслигини белгилаб беради. Агар улар кучайиб бораётган "бузғунчи" ўзгаришлар дунёсини (интернет, рақамли дунё вб) қабул қилиб, рақобатни таъминловчи ошкораликка ва самарадорликка эриша олса фаолиятини юритишда давом этиши мумкин.
7. Лекин айрим автократик Ҳукуматлар каби (қон билан кирган жон билан чиқади деганларидек) яна бари бир ёлғон, ҳийла-найранг, чалғитиш, сохта блогерлар ва журналистлардан фойдаланиш, коррупция, монополия, қонунсизлик ва куч ишлатар тизимларнинг зўравонлиги ҳамда муттаҳамгарчиликларга давом этаверишса, натижасидан ўзлари жавобгар бўлишлари муқаррардир.
@abduvohidyakubov
Ижтимоий тармоқлардаги саҳифаларимизга аъзо бўлинг:
Instagram | YouTube | Facebook