Доллар аллақачон қулаши керак эди, аммо...
Нима учун бу ҳали содир бўлмади?
2020 йилдан бери АҚШ триллионлаб доллар чоп этиб келмоқда. Фақат сўнгги бир йил ичида АҚШ Федерал Резерви муомалага мавжуд барча долларларнинг 40% дан ортиғини киритди! Тарихда бундай хатти-ҳаракатлар доимо ҳалокатга олиб келган. Мамлакатлар ҳеч қандай реал таъминотсиз пул чоп этганда, уларнинг валюталари жуда тез қадрсизланган. Биринчи жаҳон урушидан кейинги Германияни эслаб кўринг. Тарихдаги энг дахшат гиперинфляция! Нарҳлар ҳар бир неча кунда икки баробар ошиб кетаверган. Ноннинг нархи бир неча миллион маркага чиққан! Ўша пайтлар одамлар пулларни ёқишган, чунки улар ўтиндан ҳам арзон бўлган.
Аммо нима учун доллар билан бундай бўлмаяпти ва у ҳали ҳам кучли?
АҚШ долларини ушлаб турган 3 та "қудратли таянч нуқтаси"
1. Глобал савдо доллар фойдасига ишлайди!
Жаҳон савдосининг тахминан 60 фоизи ва нефть олди-сотди битимлари долларда амалга оширилади. Бу жуда жуда катта кўрсаткич.
2. Ҳамма АҚШ давлат қарзи, яъни облигацияларини сотиб олишга интилади!
Деярли барча давлатлар АҚШнинг "хавфсиз" облигацияларини сотиб олишади, бу эса долларга бўлган талабни юқори даражада ушлаб туради.
3. “Бошпана” валютаси
Иқтисодий инқирозлар пайтида сармоядорлар барқарорликни таъминлаш учун долларга, бошпанага интилгандек интилашади.
Яширин хатарлар: доллар яна қанча муддат мустаҳкам туради?
Бизнинг назаримизда иқтисодий инқироз аломатлари анча аниқ кўриниб турибди:
• АҚШ давлат қарзи жадал ўсмоқда ($34+ трлн ва у яна ўсишда давом этмоқда!)
• БРИКС давлатлари (Хитой, Россия, Ҳиндистон ва бошқалар) фаол равишда муқобил вариантлар изламоқда.
• Олтин ва турли криптовалюталар тобора оммалашмоқда.
Долларни ўрнини нима эгаллаши мумкин?
Ҳозирча доллар етакчи валюта бўлиб қолмоқда. Аммо яна қанча вақт шундай бўлиб қолади?
• Хитой юани – Хитой ўз миллий валютасини фаол равишда илгари сурмоқда, аммо унга бўлган ишонч ҳали анча паст. Бундан ташқари, Хитойнинг ўзига ҳам кучли юан керак эмас (чунки Хитой дунёдаги энг катта экспорт қилувчи давлат).
• Янги БРИКС валютаси – ғоя бор, лекин уни амалга оширишга ҳали анча бор.
• Биткоин/олтин – мумкин, аммо ҳукуматлар назоратни йўқотишдан қўрқишади.
Сиз нима деб ўйлайсиз, доллар яна қанча вақт ўз ҳукмронлигини сақлаб туради?Манба: @chiroylimoliya